Av. Gülden MEHMED
gulden@ozgunlaw.com
Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin “Ücretlerin İadesi” başlıklı 56. maddesi aynen şu şekildedir: [1]
“…Öğrenim ücretini yıllık olarak belirleyen okul öncesi eğitim kurumu, ilkokul, ortaokul, özel eğitim okulu, ortaöğretim okullarında (Mülga ibare: RG-20/6/2017- 30102) (…) öğretim yılı başlamadan ayrılanlara yıllık ücretin yüzde onu dışındaki kısmı iade edilir. Öğretim yılı başladıktan sonra ayrılanlara yıllık ücretin yüzde onu ile öğrenim gördüğü günlere göre hesaplanan miktarın dışındaki kısmı iade edilir…”
İlgili yönetmelik maddesinde de açıkça belirtildiği üzere, öğrenci tarafından kayıt iptalinin yapılması halinde, özel eğitim kurumunun öğrenci tarafından ödenen kayıt ücretinden %10’luk kesinti yapılabileceği açıkça düzenlenmiştir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 24/1. Maddesinde ise tüketicinin 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden dönme hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir. [2] Yukarıda da belirtmiş olduğumuz üzere, özel öğrenim kurumlarına yeni kaydolan öğrenci/kursiyerlerin ücretlerinin, öğrenim yılı henüz başlamamış ise yüzde onu dışındaki kısmının, öğrenim yılı başlamışsa da yüzde onu dışındaki kısmının, öğrenim görülen günlere isabet eden ücret de hesaba katılarak iade edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Bu durumda iki düzenleme birbiri ile çelişmektedir.
Bilindiği üzere normlar hiyerarşisi, hukuk normlarının derece ve kuvvetini belirlemekte ve bir hukuk düzeninde var olan normların çokluğu anlamına gelmektedir. Kısaca normlar hiyerarşisi, hiyerarşik sıradaki hukuk kurallarından altta bulunan kuralın kendi üstündeki kurala aykırı olmamasıdır. [3] Bu kapsamda, aynı olayı düzenleyen eşit hukuki statüdeki iki norm birbiriyle çeliştiği takdirde, genel hüküm ve özel hüküm ilişkisi veya önceki düzenleme ve sonraki düzenleme ilişkilerine bakılmak suretiyle söz konusu olaya uygulanacak hukuk normu tespit edilmektedir.
Sonuç olarak 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 24. maddesi 1. fıkrasında düzenlenmiş bulunan cayma hakkı genel nitelikte bir hüküm iken, Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 56. maddesi özel hüküm niteliğini haizdir. Bu itibarla da uygulanacak hukukun tespitinde, aralarında çelişki söz konusu olan işbu düzenlemelerden özel hüküm niteliğine haiz düzenlemenin uygulanması gerekmektedir.
Bu konuda verilen emsal kararda da 6502 sayılı yasanın 24. maddesinin tüketici kredi sözleşmelerine ilişkin olduğu somut uyuşmazlığa uygulanmasının mümkün olmadığı ve özel hüküm niteliğindeki MEB Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğinin uygulanması gerektiğine karar verilmiştir.
“Tüm dosya kapsamına toplanan deliller iddia ve savunma kapsamında; taraflar arasında davalının velisi olduğu öğrenci …..’nın eğitimi için 22.07.2020 tarihinde Öğrenci kayıt sözleşmesi imzalandığı ve davalının aynı gün yıllık olarak belirlenen 62.160,00TL eğitim ücretini peşin olarak ödediği, davalının 29.07.2020 tarihinde kaydı sildirip başka bir liseye kayıt yaptırdığı yapılan 6.126,00TL kesintinin bağış adı altında olduğu ve iadesin talep ettiği ancak davacı tarafından sunulan taraflar arasında imzalanan Öğrenci Kayıt sözleşmesi 9.maddesinde de MEB Özel Eğitim Kurumları yönetmeliğinin 56. Maddesi uygun olarak eğitim/öğretim yılı başlamadan ayrılanlara ilişkin %10 dışındaki kısmın iadesinin olacağı açıkça belirtildiği, gerek açık yasa hükmü gerekse taraflar arasında imzalanan sözleşme maddesi gereği davacı tarafından herhangi bir kusuru olmaksızın davalının kendi isteğiyle kayıt sildirmesi nedeniyle davacı kurumun yapmış olduğu yıllık eğitim ücreti üzerinden %10 oranındaki 6.126,00TL meblağın uyuşmazlık kapsamına uygun olduğu hakem heyeti gerekçesinde yazılı 6502 sayılı yasanın 24.maddesinin tüketici kredi sözleşmelerine ilişkin olduğu somut uyuşmazlığa uygulanmasının mümkün olmadığı ve özel hüküm niteliğindeki MEB Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğinin 56. Maddesi ve taraflar arasındaki sözleşme dikkate alındığında; davacının iddialarının usul ve yasaya uygun olduğu bu sebeple davanın kabulü gerektiği kanaatine varılarak hakem kurulu kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” (Bakırköy 8. Tüketici Mahkemesi’nin 08.06.2021 tarihli kararı) [4]
Av. Gülden MEHMED
Kaynakça:
1. 28239 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği
2. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu
3. Taşkın, Pelin, Temek Hukuk, Hukukun kaynakları-Normlar Hiyerarşisi, Ankara Hukuk Açık Ders Malzemeleri, (E.T: 07.09.2021, https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=972)
4. Bakırköy 8. Tüketici Mahkemesi’nin 08.06.2021 tarihli Kararı
Kaynak: Av. Gülden MEHMED – İçerik, Ozgun Law firmasının özel izni ile yayınlanmıştır. Yazıya ilişkin tüm hak ve sorumluluk yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
