Kendi gayrimenkulünü günlük, haftalık kiraya veren ticari kazanç sahibi mükellef turizm beyannamesi vermek zorunda mıdır?

Turizm payı beyannamesi verilecek.

…

Turizm payı mükellefi ve oranları

MADDE 4 – (1) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişiler, anılan Kanunun aynı maddesinde belirtilen oranlarda hesaplanan turizm payını Turizm Payı Beyannamesi ile beyan etmekle yükümlüdür.

(2) Turizm payı;

a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk,

b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk,

c) Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk,

ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,

d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk,

e) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde iki,

oranında olmak üzere bu ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınır.

(3) Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen turizm türlerinde faaliyet gösteren tesisler için bu oranlar yüzde elli indirimli olarak uygulanır.

Turizm Payı Beyannamesi

MADDE 5 – (1) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak Turizm Payı Beyannamesinin elektronik ortamda beyan edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

(2) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olsun veya olmasın 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişiler Turizm Payı Beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorundadırlar.

(3) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak beyan dönemleri;

a) Kurumlar vergisi mükellefleri için aylık,

b) Diğerleri için üç aylık,

olarak belirlenmiştir.

(4) Üç aylık beyan dönemleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart.

b) İkinci dönem; Nisan-Mayıs-Haziran.

c) Üçüncü dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül.

ç) Dördüncü dönem; Ekim-Kasım-Aralık.

(5) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak turizm payının beyan süresi, beyan dönemini takip eden ayın son günü olarak belirlenmiştir.

(6) Turizm Payı Beyannamesinin, beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi ve beyan edilen turizm payının aynı süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir.

(7) Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içerisinde net satışı ve kira geliri bulunmasa dahi Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlüdürler. Bu durumda beyannamenin, “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek gönderilmesi gerekmektedir.

ÖRNEK 1: Antalya ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 5 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren otel ile Afyonkarahisar ilinde turizm işletmesi belgesi olmaksızın termal konaklama tesisi olarak faaliyet gösteren otelin işletmecisi (A) A.Ş.’nin, Afyonkarahisar ili Kocatepe Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(A) A.Ş. Ekim/2019 döneminde Antalya ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 1.000.000 TL net satış tutarı ve 100.000 TL kira geliri ile Afyonkarahisar ilindeki termal otel işletmeciliği faaliyetinden 500.000 TL net satış tutarı ve 100.000 TL kira geliri olmak üzere toplam 1.700.000 TL elde etmiştir.

Bu durumda, (A) A.Ş. Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki otel için 1.100.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında 1.100.000 x 0,0075 = 8.250 TL, Afyonkarahisar ilindeki termal otel için ise 600.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında hesaplanacak tutara yüzde elli indirim uygulanarak hesaplanan 600.000 x 0,0075 = 4.500 / 2 = 2.250 TL turizm payını 2/12/2019 günü saat 23.59’a kadar Kocatepe Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 8.250 + 2.250 = 10.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 2: İstanbul ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm işletmesi belgesi olmaksızın faaliyet gösteren otelin işletmecisi (B) A.Ş.’nin, İstanbul ili Beyoğlu Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Otelin yatırımcısı aynı zamanda işletmecisidir.

Bu otelin bulunduğu yapının giriş katında yer alan, sokağa cephesi bulunan, tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunmayan ve otel dışına hizmet veren banka, ATM, kuaför, kuyumcu, lokanta gibi ticari üniteler de otel yatırımcısına (işletmecisine) aittir ve lokanta yatırımcı (işletmeci) tarafından işletilmektedir. Banka, ATM, kuaför, kuyumcu ise üçüncü kişilere kiraya verilmiştir.

(B) A.Ş.’nin, Antalya ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren oteli de bulunmaktadır. Bu otelde üçüncü kişilere kiraya verilmek suretiyle işletilen SPA, kuaför, kuyumcu vb. tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunan veya bütünlük içerisinde olan yan üniteleri bulunmaktadır.

(B) A.Ş. Temmuz/2020 döneminde Antalya ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 2.000.000 TL net satış tutarı ve 400.000 TL kira geliri ile İstanbul ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 600.000 TL net satış tutarı, lokanta işletmeciliği faaliyetinden 70.000 TL hasılat ve 100.000 TL kira geliri (otelin bulunduğu yapıdaki ticari ünitelerden elde edilen kira) olmak üzere toplam 3.170.000 TL elde etmiştir.

(B) A.Ş.’nin İstanbul ilinde bulunan otelinin bulunduğu yapıdaki ticari ünitelerin kiraya verilmesi veya bizzat işletmeci tarafından işletilmesi sonucunda elde edilen hasılat ve kira geliri turizm payına tabi gelirler kapsamında olmadığından, turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır. Ancak Antalya ilinde bulunan otelinin yan ünitelerinin kiraya verilmesi sonucunda elde edilen kira geliri, hesaplanacak turizm payına dâhil edilecektir.

Bu durumda, (B) A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki otel için 2.400.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında 2.400.000 x 0,0075 = 18.000 TL, İstanbul ilindeki otel için ise 600.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında 600.000 x 0,0075 = 4.500 TL turizm payını 31/8/2020 günü saat 23.59’a kadar Beyoğlu Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve toplam 18.000 + 4.500 = 22.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 3: Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan deniz turizmi araçları turizm işletmesi belgesiyle Antalya ve Muğla illerinde faaliyet gösteren 2 adet yatı bulunan (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin Antalya ilinde faaliyet gösteren yatı bizzat donatanı tarafından sezon içerisinde belirli sürelerde üçüncü kişilere kullandırılmak suretiyle işletilmektedir. Muğla ilindeki yatı ise donatan tarafından (D) Ltd. Şti.’ne 3 yıl süreyle kiraya verilmiştir. (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin, Antalya ili Kalekapı Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(D) Ltd. Şti. ise (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nden 3 yıl süreyle kiraladığı yatı üçüncü kişilere kullandırılmak suretiyle işletmektedir. (D) Ltd. Şti.’nin Muğla ili Bodrum Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(C) Yat İşletmesi Ltd. Şti. Ağustos/2020 döneminde Antalya ilindeki yat işletmeciliği faaliyetinden 170.000 TL net satış tutarı ve Muğla ilinde (D) Ltd. Şti.’nden 3 yıl için 1.900.000 TL kira geliri olmak üzere 2.070.000 TL elde etmiştir. (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin Muğla ilinde faaliyet gösteren yatı için (D) Ltd. Şti.’nden tahsil ettiği kira bedeli, yatın (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti. tarafından işletilmeksizin doğrudan (D) Ltd. Şti.’ne kiraya verilmesinden kaynaklanan gelir kapsamında olduğundan turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır.

(D) Ltd. Şti. ise Ağustos/2020 döneminde (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nden kiraladığı yatın işletmeciliğinden 150.000 TL net satış tutarı elde etmiştir.

Bu durumda, (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti. Ağustos/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki yat işletmeciliğinden elde ettiği 170.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 170.000 x 0,0075 = 1.275 TL turizm payını 30/9/2020 günü saat 23.59’a kadar Kalekapı Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 1.275 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

(D) Ltd. Şti. ise Ağustos/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Muğla ilindeki yat işletmeciliğinden elde ettiği 150.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 150.000 x 0,0075 = 1.125 TL turizm payını 30/9/2020 günü saat 23.59’a kadar Bodrum Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 1.125 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 4: AX06 işletme numaralı Seyahat Acentası sahibi (E) Ltd. Şti. Ankara’da seyahat acentalığı faaliyeti yürütmekte olup (E) Ltd. Şti.’nin Ankara ili Başkent Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(E) Ltd. Şti., Ahmet USTA isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde Antalya tatili için gidiş-dönüş tarifeli uçak bileti dahil 10.000 TL’lik satış yapmıştır. Bu satışın 9.000 TL’lik konaklama ve 1.000 TL’lik tarifeli uçak bileti tutarlarını ayrı ayrı faturalandırmıştır.

(E) Ltd. Şti., Mustafa KAHRAMAN isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde İtalya tatili için gidiş-dönüş ulaşım (charter) tutarı dahil 20.000 TL’lik satış yapmıştır. Bu satışın 18.000 TL’lik konaklama ve 2.000 TL’lik ulaşım (charter) tutarı için tek fatura kesmiştir.

(E) Ltd. Şti., Fatma ÖZTÜRK isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde İstanbul’a yapacağı seyahat için 1.500 TL’lik gidiş-dönüş tarifeli uçak bileti satışı yapmıştır.

(E) Ltd. Şti. Ekim/2019 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde; Ahmet USTA isimli tüketicinin konaklama bedeli (9.000 TL) ile Mustafa KAHRAMAN isimli tüketicinin konaklama ve ulaşım (charter) bedeli (20.000 TL) toplamı olan 29.000 TL’lik satış üzerinden Turizm Payı hesaplaması yapacaktır.

ÖRNEK 5: (F) Hava Yolları A.Ş.’nin Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığında kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

Şirketin Şubat/2020 dönemine ilişkin bilgileri aşağıdaki gibidir:

– 4.995.000 TL yük taşıma bedeli,

– 10.000.000 TL ticari yolcu taşımacılığı faaliyet hasılatı,

– 5.000 TL yolcu servis ücreti olarak, bilet bedellerine eklenmek suretiyle yolculardan tahsil edilip hava meydanı işleticilerine aktarılan tutar.

Hava meydanlarında işletici kuruluşlar tarafından yolculara verilen hizmetlere ilişkin olarak “Yolcu Servis Ücreti” adı altında talep edilen ve havayolu şirketlerince bilet bedellerine eklenmek suretiyle yolculardan tahsil edilip hava meydanı işleticilerine aktarılan tutar ile yük taşımacılığı faaliyetinden elde edilen toplam 5.000.000 TL net satış tutarı turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır.

Bu durumda, (F) Hava Yolları A.Ş. Şubat/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde ticari yolcu taşımacılığı faaliyetinden elde ettiği 10.000.000 TL net satış tutarı üzerinden on binde yedi buçuk oranında 10.000.000 x 0,00075 = 7.500 TL turizm payını 31/3/2020 günü saat 23.59’a kadar Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına elektronik ortamda beyan edecek ve 7.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 6: Türkiye’de iki havalimanı ve bir terminal işletmesi olan (G) Havalimanları A.Ş.’nin İstanbul ili Marmara Kurumlar Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(G) Havalimanları A.Ş. Mart/2020 döneminde Türkiye’de işlettiği birinci havalimanı ve terminal işletmesinden 50.000.000 TL net satış tutarı, kiraya vermiş olduğu ikinci havalimanından ise 10.000.000 TL kira geliri olmak üzere toplam 60.000.000 TL elde etmiştir.

(G) Havalimanları A.Ş. için hesaplanacak turizm payının tespitinde, Türkiye’de işlettiği havalimanı ve terminal işletmelerinden elde ettiği net satış tutarı ve kira gelirinin toplamı dikkate alınacaktır.

Bu durumda, (G) Havalimanları A.Ş. Mart/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Türkiye’deki havalimanı ve terminal işletmeciliği faaliyetinden ve havalimanı kiralamasından elde ettiği 60.000.000 TL toplam tutar üzerinden binde iki oranında 60.000.000 x 0,002 = 120.000 TL turizm payını 30/4/2020 günü saat 23.59’a kadar Marmara Kurumlar Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve toplam 120.000 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 7: Çanakkale ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren otelin işletmecisi (H) A.Ş.’nin, Çanakkale ili Çanakkale Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

Şirketin Çanakkale ilindeki 4 yıldızlı oteli 1 Kasım – 1 Nisan tarih aralığında faaliyet göstermemektedir.

Şirketin Çanakkale ilindeki 4 yıldızlı oteli 1 Kasım – 1 Nisan tarih aralığında faaliyet göstermediğinden ilgili beyan dönemlerine ait Turizm Payı Beyannamelerinin “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek, ilgili olduğu döneme ait beyanname verme dönemi içinde Çanakkale Vergi Dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.

ÖRNEK 8: (I) A.Ş.’nin İzmir ili Bornova Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

İzmir ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 5 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren bir oteli bulunan (I) A.Ş. aynı zamanda nakliyecilik (yük taşımacılığı) faaliyetinde bulunmaktadır.

(I) A.Ş. Nisan/2020 döneminde İzmir ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 1.000.000 TL net satış tutarı ve nakliyecilik (yük taşımacılığı) faaliyetinden 500.000 TL hasılat olmak üzere toplam 1.500.000 TL elde etmiştir. Nakliyecilik (yük taşımacılığı) faaliyetinden elde edilen 500.000 TL hasılat turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır.

Bu durumda, (I) A.Ş. Nisan/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde sadece otel işletmeciliği faaliyetinden elde ettiği 1.000.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 1.000.000 x 0,0075 = 7.500 TL turizm payını 1/6/2020 günü saat 23.59’a kadar Bornova Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 7.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 9: Ankara ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren (J) A.Ş.’nin Ankara ili Seğmenler Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(J) A.Ş. Mayıs/2020 döneminde, turizm payına esas bulunan faaliyeti kapsamında 500.000 TL tutarında satış gerçekleştirmiş, ancak Temmuz/2020 döneminde bu satışların 50.000 TL’lik kısmı iade edilmiştir. Diğer taraftan, Temmuz/2020 döneminde söz konusu işletmenin turizm payına esas bulunan faaliyeti kapsamındaki satış tutarı 150.000 TL olarak gerçekleşmiştir.

Bu durumda, (J) A.Ş. Mayıs/2020 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 500.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 500.000 x 0,0075 =3.750 TL turizm payı hesaplayacaktır.

Diğer taraftan, (J) A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 50.000 TL’lik iade tutarını ilgili dönemdeki satış tutarından indirim olarak dikkate alabilecektir. Bu durumda, (J) A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 150.000-50.000 = 100.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 100.000 x 0,0075 = 750 TL turizm payı hesaplayacaktır.

Turizm Payı Beyannamesinin verileceği vergi dairesi

MADDE 6 – (1) Turizm Payı Beyannamesinin verileceği yetkili vergi dairesi;

a) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi hükmü gereğince; gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu,

b) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden; gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu,

yer vergi dairesidir.

ÖRNEK 10: Antalya ilinde otel işletmeciliği faaliyeti gösteren üç ortaklı (ALZ) Adi Ortaklığının Antalya ili Düden Vergi Dairesinde katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Ortak (A)’nın Mersin ili İstiklal Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti, Ortak (L)’nin Isparta ili Kaymakkapı Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti, Ortak (Z)’nin ise Bursa ili Nilüfer Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(ALZ) Adi Ortaklığının Turizm Payı Beyannamesini beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar (ALZ) Adi Ortaklığının katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyetinin bulunduğu Düden Vergi Dairesine ortaklık adına elektronik ortamda göndermesi gerekmektedir.

…

Turizm Payı Beyannamesi Uygulama Tebliği – 2 Kasım 2019

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.