Kayıt Dışı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Olarak Nitelendirilen Varlık Barışı Nedir?
7143 sayılı “Vergi Ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” la yapılmış olup, anılan kanun 18 Mayıs 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu kanunda yer alan ve daha öncede ülkemizde 2008,2013,2016 yıllarında uygulaması yapılan ‘’ Varlık Barışı’’ nedir sorusunun cevabını makalemizde anlatacağız.
Varlık barışının en genel ve yalın ifade edilmiş hali, kayıt dışı varlıkların ekonomiye kazandırılmasıdır. 7143 Sayılı Kanun’un 10. Maddesinde belirtilen ve ‘’ Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar ve tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların yurt dışında elde ettikleri bazı kazançları hakkında…’’ uygulanacak sistemi aşağıda kısa başlıklar halinde ifade edeceğiz. Varlık barışı kapsamında yurda getirilecek veya kayda alınacak varlıklar nelerdir?
-Yurtdışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları
-Yurt içinde bulunan ancak Gelir veya Kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar.
Varlığın yurtiçinde veya yurtdışında bulunma tarihini ispat zorunluluğu var mıdır?
-Yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların; 30 Kasım 2018 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirilmesi,
-Yurt içindeki kapsamdaki varlıkların, 30 Kasım 2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmesi ve yasal defterlere kaydedilmesi gerekiyor.
Yani varlıkların geçmişte belirli bir tarih itibariyle var olduğunu ispat etme zorunluluğu söz konusu değildir. Sadece yukarıda yer alan tarihlerde varlıkların yurda getirilmesi veya kayda alınması yeterlidir. Bu durumda ilgili Kanunla getirilen avantajlardan faydalanılacaktır.
Yurtdışında bulunan varlıkların yurda getirilmesi için bir süre var mıdır?
Yurt dışında bulunan ve düzenleme kapsamında olan varlıkların, bildirim yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekmektedir.
Varlıkların yurda getirilmesinde zorunlu olmayan hal nedir?
Kanun kapsamına giren yurt dışındaki varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30 Kasım 2018 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmıyor.
Bu konuda merak edilen en önemli konu, ödenecek vergi miktarı ne kadardır?
Yurt dışındaki varlıkların 31 Temmuz 2018 tarihine kadar yurda getirilmesi, yurt içindeki varlıkların da bu tarihe kadar defterlere kaydedilmesi durumunda, her hangi bir vergi ödenmeyecek, bu tarihten sonra getirilmesi veya deftere kaydedilmesi durumunda ise % 2 vergi ödenecek.
Peki bu barışın sağladığı en önemli avantaj nedir?
Kanun, varlık barışından yararlanarak Türkiye’ye getirilen veya kayda alınan varlıklar nedeniyle vergi incelemesi veya vergi tarhiyatı yapılmamasını öngörüyor. Ancak bu olanak, bildirilen veya beyan edilen verginin vadesinde ödenmesi ve istenen diğer koşulların yerine getirilmesi şartıyla sağlanıyor.
Sonuç olarak, ülkemizde daha öncede uygulanmış bu sistem sayesinde, yurtdışı ve özellikle yurtiçinde mükelleflerin kanuni defterlerinde yer almayan ve yukarıda kanun kapsamında sayılan varlıklar bu barış sayesinde kayıt altına alınacak ve ekonomiye kazandırılacaktır.
Stajyer Avukat Melike Ünal m.unal@ozgunlaw.com
