(GİB – ÖZELGE)
Konu: Kısmi Bölünme
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, endüstri, enerji, sağlık (medikal) ile şehirler ve altyapı alanlarında imalat, satış, hizmet ve taahhüt konularında faaliyet gösteren şirketinizin; makine, teçhizat, ekipman, faaliyet alanı ve müşteri portföyü bakımından diğer iş birimlerinden bağımsız olan ve aktif ve pasif kalemleri ayrı olarak tespit edilebilen sağlık biriminin bulunduğu, bu sağlık biriminin yeni kurulacak bir şirkete kısmi bölünme yoluyla devretmek istediğinizi, ancak faaliyetin yürütülmesiyle ilgili tüm aktif ve pasif kalemlerin devredilecek olmasına rağmen, bu birimce Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan satışlar için Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa istinaden düzenlenen sözleşmelerin hukuki zorunluluklardan dolayı devredilemeyeceği belirtilerek; şirketiniz bünyesinde bulunan sağlık biriminin, Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesi kapsamında kısmi bölünme hükümleri çerçevesinde devrinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde; “Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye’deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilançosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise “Bu maddeye göre yapılacak bölünmelerde aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar ilgili olduğu aktif veya pasif hesapla birlikte devrolunur.” hükmü yer almaktadır.
Konuyla ilgili olarak, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğin “19.2.2.1 Üretim ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak konulması” başlıklı bölümünde; üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerinin tümünün devredilmesinin zorunlu olduğu, kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin hem de bölünme sonucunda varlıklarını devralan işletmenin faaliyetine devam etmesinin esas olduğu, bu kapsamda, söz konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün devredilmesinin zorunlu olduğu ve kurum bilançosunda yer alan devredilen üretim ve hizmet işletmeleri ile doğrudan ilgili olan nakit, alacaklar, menkul kıymetler ve borçlarının da devrinin zorunlu olduğu açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, kısmi bölünmede üretim ve hizmet işletmelerinin devri konusunda işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar, hammadde, mamul, yarı mamul gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün devredilmesi zorunlu olduğundan, devredilecek üretim ve hizmet işletmeleriyle doğrudan ilgili olan hukuki ilişkilerin de kendiliğinden devrolacağı açıktır.
Bu nedenle, yüklenici olarak tarafı olduğunuz sözleşmelerin hukuki zorunluluktan dolayı devredilememesi, üretim ve hizmet işletmelerinin devrinde işletme bütünlüğünün korunması ilkesine aykırılık oluşturacağından; şirketiniz bünyesinde yer alan sağlık işletmesinin, Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesinde belirtilen kısmi bölünme hükümleri kapsamında devri mümkün değildir.
Kaynak: Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı
21 Temmuz 2015 Tarih ve 64597866-125[19-3(b)-2016]-17449 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
