İthali yapıldıktan sonra kırılma, bozulma sebebiyle ihraç edilen veya imha edilen malların ÖTV iadesi

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizce yurt içinde satış amaçlı ÖTV ödenerek ithal edilen cihazların kırılma, bozulma sebebiyle yurtiçinde satışı gerçekleşmeden yurt dışına ihracatı veya imhası durumunda, söz konusu malların ithalinde ödenen ÖTV’nin iadesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Bilindiği üzere, 4760 sayılı ÖTV Kanununun (1/1-c) maddesinde, bu Kanuna ekli (IV) sayılı listedeki malların ithalatı veya imal ya da inşa edenler tarafından tesliminin bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV’ye tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, vergiyi doğuran olayın ithalatta, 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülüğünün doğması, ithalat vergilerine tâbi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili anında meydana geleceği hüküm altına alınmıştır.

Ancak, aynı Kanunun (5/1) maddesinde, Kanuna ekli listelerdeki malların ihracat teslimleri, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması ve teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çıkmış olması şartlarıyla ÖTV’den istisna olduğu; (5/2) maddesinde de, ihraç edilen malların alış faturaları ve benzeri belgeleri üzerinde gösterilen ve beyan edilen özel tüketim vergisinin ihracatçıya iade edileceği, Maliye Bakanlığının, ihraç edilen mallara ait verginin iadesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.

Söz konusu yetkiye dayanılarak 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinin “ÖTV Ödenerek Satın Alınan Malların İhracı” başlıklı (5.1.2.) bölümünde, ihraç edilen mallara ait alış faturaları veya benzeri belgelerde gösterilen ve beyan edilen ÖTV’nin ÖTV Kanununun (5/2) maddesi uyarınca ihracatçıya iade edilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Buna göre, ÖTV ödenerek ithal edilen malların ithalatçısı tarafından aynen ihraç edilmesi kaydıyla, ihraç edilen malın ithalinde gümrüğe ödenen ÖTV’nin ithalatçı-ihracatçıya bahse konu Genel Tebliğle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde iade edilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak ÖTV ödenerek ithal edilen malların işlenerek, tadilat yapılarak veya imalat ya da sair sebeplerle kullanılarak veyahut niteliğinde meydana gelen değişme sonrasında ihraç edilmesi halinde, diğer bir ifade ile ithal edildiği haliyle aynen ihraç edilmemesi durumunda bu malların ihracına bağlı olarak, ithalde gümrüğe ödenen ÖTV’nin iadesi mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, ÖTV Kanununda, vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği safhadan sonra, ÖTV’ye tabi malların kırılma, bozulma ve benzeri nedenlerle kullanılamaz hale gelmesi ve imha edilmesi nedeniyle, bu mallarla ilgili olarak ithalde veya yurtiçinde imalatçılardan temininde ödenen ÖTV’nin iade edilebileceğine yönelik herhangi bir düzenleme yer almamaktadır.

Ayrıca, Kanunun (15/1) maddesi uyarınca, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması, yersiz veya fazla ödenen verginin alıcıya iade edilmesi ve bu işlemlerin defter kayıtları, belgeler ile beyannamede gösterilmesi şartıyla Kanuna ekli (IV) sayılı liste kapsamındaki mallarla ilgili olarak malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi veya diğer nedenlerle matrahta değişiklik vuku bulduğu ya da yersiz veya fazla vergi hesaplandığı hallerde vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin, bunlarla ilgili olarak borçlandıkları ya da ödedikleri vergiler için değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve meydana geldiği dönem içinde düzeltme yapabilmeleri, bu vergiden mahsup edebilmeleri ve iade talebinde bulunabilmeleri mümkün bulunmakta olup, gümrük idaresine ÖTV’si ödenerek ithal edilen malların imha edilmesi durumunun bu madde kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, firmanızca ithali yapılan söz konusu malların kırılma, bozulma ve benzeri nedenlerle yurt dışındaki satıcı firmaya iade edilmesi halinde, ithalde ödenen ÖTV’nin 4458 sayılı Gümrük Kanunu çerçevesinde düzeltilmesi ve tarafınıza iadesinin mümkün olup olmadığı hususunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı görüşüne de başvurulması uygun olacaktır.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.