23 Kasım 2017 Tarihinde önemli bir tebliğ taslağı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kamuoyunun ön değerlendirilmesine açıldı.
Sunulan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ TASLAĞI ile:
1- Serbest Meslek Erbabı,
2- İşletme
3- Basit Usule tabi
defter tutanlar için DEFTER-BEYAN Sisteminin getirileceği belirtildi.
1- Defter-Beyan Sistemi Neler getirecek?
Tebliğ taslağına göre Serbest Meslek Erbabı, Basit Usule ve İşletme Esasına tabi mükelleflerin aşağıdaki defterleri ve beyannameleri elektronik ortama geçirilecek
1- İşletme Defteri,
2- Serbest Meslek Kazanç Defteri
3- Basit Usule tabi tutulan Defterler
4- Çiftçi İşletme Defteri
5- Envanter Defteri
6- Damga Vergisi Defteri
7- Ambar Defteri
8- Bitim İşleri Defteri
2- Defter-Beyan Sistemi Ne zaman başlayacak?
Tebliğ taslağı aynı şekilde yayınlanırsa uygulamanın başlangıç tarihi;
1- Serbest meslek erbapları için 01.01.2018
2- Basit Usule Tabi olan mükellefler için 01.01.2018
3- İşletme Defterine tabi olanlar için 01.01.2019
4- Diğer mükellefler için 01.01.2019
3- Zorunluluk kapsamına girenler Noterden Defter Tasdik edecekler mi?
Hayır. Zorunluluk kapsamında Defter-Beyan sistemine geçiş yapalar yukarıda sayılan ve tutmak zorunda oldukları defterleri Noterden ayrıca tasdik etmeyeceklerdir.
Ayrıca Noterden Defter Tasdik edenlerin bu fiziki defterleri ve bunlara yapılan kayıtlar yok sayılacaktır.
Kısacası artık Noter defter tasdiki uygulaması kalkacaktır.
4- Defterleri Gelir İdaresine Kim gönderecektir?
Defter-Beyan sistemine defterlerin gönderimi aşağıdaki kişiler tarafından yapılabilecektir.
1- Mükellefin Kendisi
2- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler
3- Basit usule tabi olanların bağlı oldukları Meslek odaları
5- Defterlerin Gönderim Süresi ne olacaktır?
İşlemlerin defterlere kaydı, ait oldukları ayı izleyen ayın 20’nci gününden fazla geciktirilemez.
Takvim yılının son ayına ait kayıtlar, takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gün saat 23:59’a kadar yapılabilecektir.
Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtlar, izleyen ayın sonuna kadar Sisteme kaydedilir
6- Sisteme Defterin kendisi mi gönderilecektir?
Evet. Sayılan defterlerin kendisi yani tüm gelir-gider işlem satırları, Örneğin İşletme Defterine kayıt edilen her bir gelir ve gider satırı detaylı olarak Sisteme gönderilecektir. (Bilanço Esasına tabi olan E-Defter kullanıcılarının gönderdiği ve gönderim sonrası aldığı “Berat” gibi değildir.)
7- Geçmiş Yıllar Kayıtları İncelenebilecek mi?
Evet. Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler geçmiş döneme ait bilgileri görüntüleyebilecekler.
8- Yanlış Kayıtlar Nasıl Düzeltilecek?
Defter ve kayıtlara rakam veya yazıların yanlış girilmesi durumunda, Tebliğde kayıt zamanına ilişkin olarak belirlenen süreler zarfında, Sistem üzerinden yanlış kayıt güncellenebilecek veya iptal edilerek doğru kayıt aynı yöntemle tekrar girilebilecektir.
9- İşletme Hesap Özeti Otomatik olarak Oluşacaktır.
1- İşletme hesap hülasası (özeti),
2- Zirai kazanç hesap özeti,
3- Serbest meslek hesap hülasası (özeti) ile
4- Basit usul hesap özeti
yapılan kayıtlardan hareketle Sistem tarafından üretilecektir.
10- Verileri Saklama Sorumluluğu kimde olacaktır?
Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların muhafaza yükümlülüğü Gelir İdaresi Başkanlığına aittir.
Başkanlık mükellef, meslek mensubu ya da meslek odası tarafından girilen kayıtları ve bu kayıtlardan hareketle oluşan defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır.
11- Vergi Dairesi ve Denetmenlikler İnceleme için Defterleri Sistemden mi indirecektir?
Hayır. Mükelleften isteyecektir!
Kendisinden mükellefiyetine ilişkin defter ve kayıtlarının ibrazı talep edilen mükellefler, talepte bulunan birim ile ibrazı talep edilen bilgilerin mahiyetini ibraz talep yazısının bir örneği ile birlikte ibraz süresinin sonundan en geç 10 gün önce bağlı olduğu vergi dairesi aracılığıyla Başkanlığa bildirecektir. Başkanlık bu bildirime ilişkin usul ve esaslar ile bildirim yöntem ve içeriğinin belirlenmesi konusunda yetkilidir.
İlgili makamlar tarafından defter ve kayıtlarının ibrazı istenilen mükellefe ulaşılamaması ya da ibraz yazısının mükellefe tebliğ edilememesi hallerinde, bu durumu tevsik eden belgelerle birlikte mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi aracılığıyla Başkanlığa başvurulacaktır.
12- Defter Beyan Sisteminden Fatura ve Serbest Meslek Makbuzu da kesilebilecektir!
213 sayılı Kanun kapsamında düzenlenme zorunluluğu bulunan fatura ve fatura yerine geçen vesikalar, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, sevk irsaliyesi ve benzer diğer vesikalar, özel mevzuatlarında yer alan düzenlemelere uygun olarak, Defter-Beyan Sistemi üzerinden veya bu Sistem vasıtasıyla elektronik ortamda düzenlenebilecektir.
Yani sistemi kullananlar artık Matbaa veya Noterden Fatura yaptırmalarına gerek kalmayacaktır.
13- Sistem duyuruları hangi web sitesi üzerinden yapılacaktır?
Sistem üzerinden işlem ve kayıt yapılması, defter oluşturulması, kaydedilmesi, muhafazası ve ibrazı, beyanname, bildirim ve dilekçe hazırlanması ve gönderilmesi, elektronik belge düzenlenmesi ile diğer kullanım şekillerine ilişkin standartlar, kurallar, usuller ve bunlarda yapılacak değişiklikler ile teknik kılavuzlar www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden duyurulacak ve yayımlanacaktır.
14- İlk defa işe başlayanlar Defter-Beyan Sistemine nasıl başvuracaktır?
Defter-Beyan Sisteminin uygulanmaya başlanmasından sonra mükellefiyet tesis ettiren ve söz konusu Sistemi kullanmak zorunda olan mükellefler kendileri veya yukarıda belirtildiği şekilde aracılık ve sorumluluk yetkisi verdiği kişiler aracılığıyla işe başlama bildiriminin verildiği günün mesai saati sonuna kadar ilgili vergi dairesine başvuru yapacaklardır.
Söz konusu başvuru işe başlama bildiriminin verildiği günün sonuna (saat 23.59’a) kadar www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden de yapılabilecektir.
15- Defterlerin Açılış ve Kapanış Onayları Otomatik mi yapılacaktır?
Evet.
Defter-Beyan Sistemi vasıtasıyla elektronik ortamda tutulan defterlerin açılış onayı; ilk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf değiştirme hallerinde kullanmaya başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları ise defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk gününde Başkanlık tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı 213 sayılı Kanun’da öngörülen tasdik hükmündedir.
Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.
16- Sistemden nasıl çıkılacaktır?
Defter-Beyan Sistemini kullanan mükelleflerin ölümü veya gaipliği, mükellefiyetinin sonlandırılması/terkin edilmesi hallerinde ölüm/gaiplik kararı tarihi ile sonlandırma/terkin tarihinden itibaren, o tarihe kadar yapılması gereken işlemler ve onların gerektirdiği yükümlülükler haricinde, Defter-Beyan Sistemi kayıt yapma, defter tutma ve beyanname gönderme özellikleri bakımından kullanılamayacaktır.
Bununla birlikte geçmiş dönemlere ilişkin bilgilerin görüntülenmesi amacıyla Sistem kullanılabilecektir.
17- Beyannameler Otomatik olarak mı oluşacaktır?
Bu Tebliğ ile Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler Sistem dışında kâğıt veya elektronik ortamda kayıt yapamaz, defter tutamaz ve Sistem harici yollarla kâğıt veya elektronik beyanname gönderemezler. Bu mükellefler Sistem haricinde kâğıt veya elektronik ortamda kayıt ve defter tutmaları halinde hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları gibi Defter-Beyan Sistemi dışından gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş kabul edilir. Söz konusu kayıt ve işlemlerin yapılmamış, defterlerin tutulmamış ve beyannamelerin verilmemiş sayılması nedeniyle 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümlerine göre ceza uygulanır.
18- Defter-Beyan Sistemi için Yeni Şifre mi alınacaktır?
Hayır.
Bakanlıkça yapılan düzenlemeler kapsamında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi almış olan gerçek ve tüzel kişiler (31 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri kapsamında verilenler hariç) mevcut kullanıcı kodu ve şifre bilgileri ile Defter-Beyan Sistemini kullanabileceklerdir.
Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce, Defter-Beyan Sistemini kullanmakla yükümlü olan mükellefler ile aralarında 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”ni imzalayan meslek mensuplarının, söz konusu sözleşmelerinin geçerliliğini sürdürmesi koşuluyla, Defter-Beyan Sisteminin kullanımı için yeni bir sözleşme imzalamasına gerek bulunmamaktadır.
Kaynak: Gelir İdaresi Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
