İşletme defteri tutanlar yıl içinde bilanço defterine geçemez!

İlgide kayıtlı dilekçenizden, …………..Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün ……………. TC. kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, …………….. tarihinde işyeri açarak işletme hesabı esasına göre defter tasdik ettirdiğiniz, ticaret ve sanayi odasına kayıt yaptırabilmeniz için sınıf değiştirerek birinci sınıfa geçip bilanço esasına göre defter tutmanızın mümkün olup olamayacağı hususunda bilgi talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174’üncü maddesinde, defterlerin hesap dönemi itibarıyla tutulacağı, kayıtların her hesap dönemi sonunda kapatılıp ertesi dönem başında yeniden açılacağı, hesap döneminin normal olarak takvim yılı olduğu hükmü yer almıştır. Aynı kanunun 176 ve izleyen maddelerinde defter tutma ile ilgili hükümlere yer verilmiş ve defter tutma bakımından mükellefler birinci ve ikinci sınıf tüccarlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Birinci sınıf tüccarlar bilanço esasına göre, ikinci sınıf tüccarların ise işletme hesabı esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.

Anılan Kanunun 177’inci maddesinde, I’inci sınıfa dahil tüccarlar belirtilmiş olup, “İkinci Sınıf Tüccarlar” başlıklı 178’inci maddesinde; ” Aşağıda yazılı tüccarlar II’nci sınıfa dahildirler:

1.177’inci maddede yazılı olanların dışında kalanlar;

2. Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler.

Yeniden işe başlayan tüccarlar yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar II’nci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler.” hükmüne yer verilmiştir.

Mezkur Kanunun 179’uncu maddesinde I’inci sınıftan II’nci sınıfa geçişe, 180’inci maddesinde ise II’nci sınıftan I’inci sınıfa geçişe ilişkin şartlar belirlenerek bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak sınıf değiştirileceği, 181’inci maddesinde ise ikinci sınıf tüccarlardan dileyenlerin, bilanço esasına göre defter tutabileceği, bu surette I’inci sınıfa dahil olanlar hakkında da 180’inci madde hükümlerinin cari olacağı hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla,  iş hacmi bakımından ikinci sınıfa dahil bulunan mükelleflerin, kendi istekleri ile birinci sınıfa geçebilmeleri ve bilanço esasına göre defter tutabilmeleri ancak, içinde bulunulan hesap dönemini takip eden hesap döneminin başından başlamak şartıyla mümkün bulunmaktadır.

Bu itibarla; kendi isteğiniz doğrultusunda 2010 yılı içerisinde sınıf değiştirerek bilanço esasına göre defter tutmanız mümkün bulunmamaktadır. Ancak 01.01.2011 tarihinden itibaren birinci sınıfa geçmeniz mümkündür.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.