İlave istihdam teşvikinin usul ve esasları;
ÖZET
İş-Kur’ a kayıtlı issizler arasından olmak üzere 1/1/2018 ila 31/12/2018 tarihleri arasında , işe alındığı yıldan önceki takvim yılında işyerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak işe alınan, işe alındığı tarihten önceki 3 ay içinde en fazla 10 gün çalışması bulunan sigortalılar için imalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren özel sektör işverenleri için ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere sigortalının prime esas kazancı üzerinden, diğer sektörlerde faaliyet gösteren özel sektör işverenleri için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında, bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanmaktadır.
İLAVE İSTİHDAM TEŞVİKİNİN USUL VE ESASLARI:
27/3/2018 tarihli ve 30373 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 42 inci maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 19’uncu maddesinde;
“Kuruma kayıtlı işsizler arasından 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınanların; işe girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları, işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları kaydıyla, işyerinin imalat veya bilişim sektöründe faaliyet göstermesi halinde ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, sigortalının 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında; işyerinin diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde sigortalının 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanır ve destek tutarı Fondan karşılanır. Bu maddeyle sağlanan prim desteği 2020 yılı Aralık ayı/dönemi aşılmamak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanır. Ancak bu süre; işe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük kadın, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek sigortalılar ile Kuruma engelli olarak kayıtlı sigortalılar için 18 ay olarak uygulanır. Birinci fıkrada belirtilen bilişim sektöründe destekten yararlanacak işyerlerini, NACE Rev.2 Ekonomik Faaliyet Sınıflamasında belirtilen iş kolları arasından belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
İşyeri ile ilgili aylık prim ve hizmet belgelerinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması durumlarında bu maddede belirtilen destekten yararlanılamaz. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48’inci maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece bu madde hükmünden yararlandırılır.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler çırasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi Fon katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden Fon tarafından karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır. Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri hakkında, 5510 sayılı Kanunun ek 14’üncü maddesi uyarınca işlem yapılır.Bu maddede belirtilen şartların sağlanması kaydıyla ikinci fıkrada belirtilen yararlanma süresini aşmamak üzere, destekten yararlanılmış olan sigortalının destek süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak ikinci fıkrada belirtilen sürelerden kalan süre kadar bu destekten yararlanmaya devam edilir.Bu madde kapsamında Fon tarafından işverene sağlanan, sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemez. Bu madde hükümleri; 5335 sayılı Kanunun 30’uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alını ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri, bu maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla, 1/1/2018 tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre kadar bu destekten yararlandırılır. Bu madde kapsamında destekten yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan destek tutarı işverenden 5510 sayılı Kanunun 89’uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. Bu maddeyle sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.Fondan bu madde kapsamında karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir” hükümleri getirilmiştir. Belirtilen Kanun maddesi hükümleri çerçevesinde kamuoyunda “İlave İstihdam “Teşviki “olarak adlandırılan destek uygulaması ile ilgili şartlarlar aşağıda açıklanmıştır.
SİGORTALILAR YÖNÜNDEN GEREKLİ ŞARTLAR:
- 1/1/2018 ile 30/12/2018 tarihleri arasında işe alınmış olması,
- Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olması,
- İşe giriş tarihinden önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları,
ÖRNEK 1: (A) Limited Şirketinde 20/3/2018 tarihinde işe alınan;
- sigortalısının en son 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında 2017/Kasım ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi ile 30 gün üzerinden SGK’ ya bildirildiği,
- sigortalısının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında 2018/Ocak ayında 8 gün, 2018/Şubat ayında 6 gün, aylık prim ve hizmet belgesi ile SGK bildirildiği varsayıldığında; Madde de aranılan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla sadece (A) sigortalısından dolayı prim desteğinden yararlanılması mümkün olacak, buna karşın (B) sigortalısından dolayı, işe giriş tarihlerinden önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla SGK sigortalı olarak bildirildiğinden bahse konu destekten yararlanılması mümkün olamayacaktır. Aday çırak, çırak veya işletmelerde meslekî eğitim görenler, staja tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46’nci maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olanlar, Türkiye İş Kurumunca düzenlenen kurslara katılanlar, Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular, sıfır gün ve sıfır kazançlı bildirilen sigortalıların çalışma süreleri işe giriş tarihinden önceki üç aylık süre içinde SGK bildirilmiş süre olarak dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla, 7, 19, 22, 42, 43, 46, 49 ve 50 no.lu belge türüyle bildirilen çalışma gün sayıları işe giriş tarihinden önceki üç aylık süre içinde SGK’ ya bildirilmiş süre olarak dikkate alınmayacaktır. A.4. Sigortalının işe alındığı işyerine ait 2017 yılında bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması gerekir.
İŞYERİ YÖNÜNDEN GEREKLİ ŞARTLAR:
- İşyerinin özel sektör işverenine ait olması,
Prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılar ile ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Ancak, İhale konusu iş üstlenen işyeri işverenleri, mahiyet kodu (1) veya (3) olarak tescil edilmiş işyerleri ya da resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu (2) veya (4) olarak tescil edilmiş işyeri işverenleri ile 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri bahse konu destekten yararlanamayacaktır.
- Sigortalının İşe Alındığı Yıldan Bir Önceki Takvim Yılında İşyerinden SGK’ ya Bildirilen Aylık Prim Ve Hizmet Belgelerinde Veya Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamelerinde Kayıtlı Sigortalı Sayısının Ortalamasına İlave Olarak Çalıştırılması,Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe alındığı işyerine ait 2017 yılında SGK’ ya bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı yılda SGK’ ya bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır. Sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti sırasında, ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilecektir. Buna göre, ortalama sigortalı sayısının küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.SGK’ ya bildirilmiş toplam sigortalı sayısının tespiti sırasında, her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde SGK’ ya verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
ÖRNEK 2: 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan şartlara sahip olan (B) sigortalısının, (K) Limited Şirketine ait işyerinde 10/8/2018 tarihinde işe alındığı ve bahse konu sigortalının işe alındığı yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden SGK’ya yapılan bildirimlerin;
2017/Bildirim yok 2017/Bildirim yok 2017/Mart: 5
2017/Nisan: 6
2017/Mayıs: 6
2017/Haziran: 6
201 7/Temmuz: 6
2017/Ağustos: 6
2017/Eylül:7
2017/Ekim:7
2017/Kasım:6
2017/Aralık:6
olduğu varsayıldığında, 5+6+6+6+6+6+7+7+6+6=19 ’in bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi neticesinde ortalama
sigortalı sayısı 61/10=6,1=6 olacaktır.
ÖRNEK 4: 2 no.lu örnekteki işyerinde 12/4/2018 tarihinde işe alınan (C) sigortalısı ile birlikte işyerinde çalışan toplam sigortalı sayısının;
2018/Mayıs ayında: 7 sigortalı, 2018/ Haziran ayında: 7 sigortalı, 2018/ Temmuz ayında: 7 sigortalı, 2018/Ağustos ayında: 7 sigortalı, 2018/Eylül ayında: 8 sigortalı 2018/Ekim ayında: 8 sigortalı 2018/Kasım ayında: 7 sigortalı 2018/Aralık ayında: 7 sigortalı olduğu varsayıldığında, 12/4/2018 tarihinde işe alınan (C) sigortalısı ile birlikte ortalama sigortalı sayısının üzerinde bildirim yapılan Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül Ekim, Kasım ve Aralık aylarında 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan destekten yararlanılabilecektir.
Diğer taraftan, 2018 yılı içerisinde işe alınan sigortalılar yönünden ortalama sigortalı sayısı aynı olmakla birlikte, 2018 yılında işe alınan sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için bu sigortalıların tamamının ortalama sigortalı sayısının üzerinde bildirilip bildirilmediğine bakılacaktır.
ÖRNEK 5: 2017 yılı ortalama sigortalı sayısı 11 olan A Ltd. Şti’de 30/9/2018 tarihinde (A) ve (B) sigortalılarının işe alındığı varsayıldığında, 2017 yılı ortalama sigortalı sayısı 11 olduğundan; Her iki sigortalıdan dolayı bu destekten yararlanabilmek için 2018/Eylül ayında en az (13) sigortalının çalıştırılmış olması gerekmektedir. Söz konusu işyerinde 2018/Ekim ayında 12 sigortalı çalıştırıldığı varsayıldığında ise bu ayda (A) ve (B) sigortalılarından yalnızca birinden dolayı yararlanılabilecektir.
1/1/2018 ile 31/12/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) ilk defa tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerlerinde, bir önceki takvim yılında SGK’ya bildirim yapılmış olamayacağından, ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan yılda işe alınan ve destek kapsamına giren sigortalıların tamamından dolayı kanunda yer alan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla prim desteğinden yararlanılabilecektir.
ÖRNEK 6: 12/8/2016 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış bir işyerinde, 2017 yılında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle SGK’ ya bu yıla ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmediği ve 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesi kapsamına giren (A) sigortalısının 14/4/2018 tarihinde işe alınmış olduğu varsayıldığında, 2017 yılında sigortalı çalıştırılmamış olması nedeniyle ortalama sigortalı sayısından söz edilemeyeceğinden, (A) sigortalısı ile birlikte bu işyerinde 2018 yılında alınan ve destek kapsamında giren tüm sigortalılardan dolayı, kanunda yer alan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla destekten yararlanılabilecektir.
Aylık prim ve hizmet belgesinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde SGK’ya verilmesi,
4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan prim desteğine ilişkin uygulama 1/1/2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdiğinden, işverenlerce 2018-22 sayılı genelgenin yayımlandığı 22/6/2018 tarihine kadar e-SGK üzerinden tanımlama yapılamaması nedeniyle, kapsama giren sigortalılar için 2018/Ocak, Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin olarak kanun numarası seçilmeksizin aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi ya da diğer kanun numaraları seçilmek suretiyle sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanılmış olması ve işverenlerce bu aylara ilişkin geriye yönelik olarak bu destekten yararlanma talebinde bulunulması durumunda; bahse konu aylara ilişkin kanun numarası seçilmeksizin veya diğer kanun numaraları seçilerek düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar ile 4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde yer alan destekten yararlanılmak istenilen sigortalılar, bu sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazanç tutarlarının aynı olması ve kanunda yer alan diğer şartların da sağlanması kaydıyla bu aylara ilişkin olarak söz konusu destekten geriye yönelik yararlanılması mümkün bulunmaktadır. 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan prim desteği; -İmalat ve 20/6/2018 tarihli ve 30454 sayılı Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 9/4/2018 tarihli ve 2018/11969 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere sigortalının prime esas kazancı üzerinden, Diğer sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerinde prime esas kazanç alt sınır üzerinden, hesaplandığından imalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerlerince destek kapsamına giren sigortalılar için 17103 kanun numarası, diğer sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerince destek kapsamına giren sigortalılar için 27103 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde SGK’ ya verilmiş olması gerekmektedir.
İlave istihdam desteği kapsamı dışında olanlar için düzenlenen 2-7-12-14-19-20-21-22-23-28- 39-41-42-43-45-46-47-48-49-50-90-91-92 no.lu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri için 17103 ve 27103 kanun numaraları seçilemeyecektir.
- Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi,
17103 veya 27103 kanun numarası seçilmek suretiyle yasal süresi içinde SGK’ya verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması için, aynı aya ilişkin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş olup, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primi ile işsizlik sigortası priminin tamamının yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir.
ÖRNEK 7: imalat sektöründe faaliyet gösteren ve SGK’ya yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcu bulunmayan (A) Limited Şirketinde 7.000 TL ücret ödenen ve 2018/Mayıs ayında tam çalışan (B) sigortalısı için bu aya ilişkin 17103 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş ve yasal süresi içinde SGK’ ya verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı tahakkuk eden; İşveren tarafından ödenmesi gereken prim tutarı: 2.625.- TL dir. Destek kapsamında İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutar: 2.029,50 TL olduğu varsayıldığında, işveren tarafından ödenmesi gereken 595,5 TL (2.625-2.029,50) tutarındaki prim yasal süresi içinde ödendiği takdirde, 2.029,50 TL destek verilecektir.
- Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,
Gerek on-line tahsilata geçilmeden önce meydana gelen hatalı kayıtlar dolayısıyla, gerekse TL’den YTL’ye geçiş sürecinde yapılan yuvarlamalar dolayısıyla her bir alacak türü yönünden ayrı ayrı olmak üzere 15,00 TL’ye kadar olan alacak asılları borç sorgulama sırasında dikkate alınmayacaktır.B.7. Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri hakkında öncelikle söz konusu tespitte, beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan bir kayıt dışılık durumu yoksa söz konusu destekten yararlanılacak bunun aksi durumunda yani tespitin yasaklama kapsamına girdiğinin anlaşılması durumunda tespite ilişkin tutanak tarihini/mahkemenin kesinleşmiş karar tarihini/resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazıların SGK’ya intikal tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay/bir yıl süreyle yasaklama işlemi yapılacaktır.
ÖRNEK 8: SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca 12/2/2018 tarihinde imalat sektöründe faaliyet gösteren bir işyerinde yapılan denetim sonucunda, 9/2/2018 tarihinde işyerinde çalışmaya başlayan (A) sigortalısının SGK’ya bildirilmediğinin tespit edildiği ve söz konusu tespitin 2017/18 sayılı Genelgeye göre yasaklama kapsamına girdiği varsayıldığında, söz konusu işyerinden dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan prim desteğinden 2018/Şubat ayında yararlanılamayacaktır. Bu durumda, bahse konu işyerinde çalışan sigortalılardan dolayı 2018/Şubat ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesi için 17103 kanun numarası seçilemeyecektir.
Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce, destekten yararlanıldıktan sonra, geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan denetimler sonucunda düzenlenen raporlara veya kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen yazılara istinaden aylık prim ve hizmet belgesi verildiği veya söz konusu belgelerin SGK tarafından resen düzenlendiği durumlarda, daha önce İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanmış olan tutarlar iptal edilmeksizin, yalnızca tespit tarihinden sonra verilen prim belgelerinden dolayı tahakkuk eden prim, idari para cezası ile bu borçlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının tahsili cihetine gidilecektir.
DESTEKTEN YARARLANMA SÜRESİ:
Diğer şartların sağlanmış olması kaydıyla 1.2018 ila 31.12.2020 tarihleri arasında işe alınan ve destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı 2020/Aralık ayı/dönemine kadar (bu ay/dönem dahil) geçerli olmak üzere;İşe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük kadın, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek sigortalılar ile Türkiye İş Kurumuna engelli olarak kayıtlı sigortalılar için sigortalının işe giriş tarihinden itibaren 18 ay,işe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşın altındaki sigortalılar dahil olmak üzere diğer sigortalılar için sigortalının işe giriş tarihinden itibaren 12 ay süreyle uygulanır.
1.2018 ila 31.12.2020 tarihleri arasında ilk defa tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle SGK’ya aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerlerinde, kanunda yer alan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, ilk defa gönderilen aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu ay ile bu ayı takip eden üçüncü aya kadar (üçüncü ay dahil) destek kapsamında işe alınan sigortalılardan dolayı, SGK’ya ilk defa gönderilen aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu ayı takip eden üçüncü aydan itibaren 2020/Aralık ayı aşılmamak kaydıyla 12 ay veya 18 ay süreyle bu destekten yararlanılabilecektir. Bu durumda, en geç 30.9.2020 tarihine kadar (bu tarih dahil) 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen ve 2020/Eylül ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi verilmiş olan işyerleri bu destekten yararlanabilecektir.
ÖRNEK 9: 1/1/2018 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamında işyeri dosyası tescil edilen (A) Limited Şirketinde ilk defa 2018/Ocak ayına ilişkin “02-Sosyal Güvenlik Destek Primi” aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde SGK’ya gönderildiği ayrıca, 10/1/2018 tarihinde destek kapsamında 30 yaşında olan erkek (A),(B),(C) sigortalılarının,
- 26/2/2018 tarihinde destek kapsamında 20 yaşında olan erkek (D) sigortalısının,
- 9/4/2018 tarihinde destek kapsamında 25 yaşında olan kadın (E) sigortalısının,
- 15/5/2018 tarihinde destek kapsamında engelli kişi (F) sigortalısının,
- 5/2/2019 tarihinde destek kapsamında 19 yaşında olan kadın (Y) sigortalısının,
işe alındığı varsayıldığında, kanunda aranılan diğer şartların sağlanmış olması kaydıyla;
- (A), (B), (C) sigortalılarından dolayı 2018/Nisan ila 2019/Mart aylarında,
- (D) sigortalısından dolayı 2018/Nisan ila 2019/Eylül aylarında,
- (E) sigortalısından dolayı 2018/Nisan ila 2019/Eylül aylarında,
- (F) sigortalısından dolayı 2018/Mayıs ila 2019/Ekim aylarında,
- (Y) sigortalısından dolayı 2019/Şubat ila 2020/Temmuz aylarında, bu destekten yararlanılacaktı
- Sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden 12 ay/18 ay destek süresi dolmadan işten ayrılıp aynı işyerinde veya aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak şartların sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan dolayı kalan süre kadar destekten yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
- Destek kapsamına giren sigortalıdan dolayı 12 ay/18 aylık destek süresinin tamamlanmasından sonra, bu sigortalının işten ayrılıp aynı işyerinde veya aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda bu sigortalıdan dolayı yeniden destekten yararlanılamayacaktır.
- Kapsama giren sigortalılardan dolayı destekten yararlanma süresi içinde;
İşyerinin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcunun bulunduğu veya aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verildiği aylardan dolayı,D.1.2. Diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde sigortalının, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı,Her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacak ve destek tutarı Fondan karşılanacaktır.
ÖRNEK 10: İmalat sektöründe faaliyet gösteren (A) Ltd. Şti’de bu destek kapsamında işe alınan sigortalısı için düzenlenen 17103 kanun numaralı belgede prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazanç tutarının ise 000,00 TL olduğu varsayıldığında, bu sigortalı için ödenmesi gereken destek öncesi hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi sigortalı ve işveren payı tutarı: 7.000,00 x %37,5 =2.625,00 TL’dir. Destek tutarı en fazla 67,65 X 30 =2.029,50 TL olabileceğinden, işveren tarafından ödenecek primden 2.029,50 TL tutarındaki kısmı İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacaktır.
ÖRNEK 11: İmalat sektöründe faaliyet gösteren (B) Ltd. Şti’de bu destek kapsamında işe alınan sigortalısı için düzenlenen 17103 kanun numaralı belgede prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazanç tutarının ise 000,00 TL olduğu varsayıldığında, bu sigortalı için ödenmesi gereken destek öncesi hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi sigortalı ve işveren payı tutarı: 3.000,00 x %37,5 =1.125,00 TL’dir. Destek tutarı en fazla 67,65 X 30 =2.029,50 TL olabileceğinden, bu sigortalı için prime esas kazanç üzerinden hesaplanan 1.125,00 TL’nin tamamı İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacaktır. Bu durumda, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primi ve işsizlik sigortası primi borcu kalmadığından, işveren tarafından 17103 kanun numaralı belgeye ilişkin damga vergisi hariç herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
ALT İŞVERENİ BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER:
4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde yer alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir. Ortalama sigortalı sayısı ana işveren ve alt işveren için ayrı ayrı hesaplanacaktı Ancak, kapsama giren sigortalılardan dolayı söz konusu destekten yararlanılabilmesi için, Asıl işverenin, hem kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan hem de alt işverenlerin çalıştırmış olduğu sigortalılardan kaynaklanan; her bir alt işverenin ise yalnızca kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan kaynaklanan prim borcunun bulunmaması,
Asıl işverenin destek kapsamında işe aldığı sigortalının, sadece asıl işverenin bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak hesaplanan ortalama sigortalı sayısına; her bir alt işverenin destek kapsamında işe aldığı sigortalının da her bir alt işverenin yalnızca kendi bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak hesaplanan ortalama sigortalı sayısına ilave olması:
DİĞER TEŞVİK VE DESTEKLERDEN YARARLANMA:
4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinin on ikinci fıkrasında bu maddeyle sağlanan destek unsurundan yararlanmakta olan işverenlerin; bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacağı hüküm altına alınmıştır.
F.2. Buna göre gerek 5510 sayılı Kanunda gerekse diğer teşvik kanunlarında düzenlenmiş olan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanmakta olan işverenlerin, bu teşvik, destek ve indirim kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı ay/dönem için 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan prim desteğinden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
DESTEKTEN YARARLANMAK AMACIYLA YAPILACAK OLAN BAŞVURUNUN ŞEKLİ:
4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesi kapsamına giren sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmez. İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan; İmalat veya bilişim sektörü için “17103/4447 Sayılı Kanun Geçici 19. Madde (İmalat veya bilişim sektörü)” Diğer sektörler için ise “27103/4447 Sayılı Kanun Geçici 19. Madde (Diğer sektör)” menüsü vasıtasıyla yapılacaktır.
Söz konusu ekranlar vasıtasıyla bu yazının (A) ve (B) bölümünde belirtilen şartların sağlanıp sağlanmadığı e-SGK sistemince kontrol edilmek suretiyle kapsama giren sigortalıların sisteme tanımlanması sağlanacaktır.
İşverenlerce e-SGK kanalıyla yapılacak olan tanımlamalar sırasında, kapsama giren sigortalılara ilişkin yukarıda belirtilen kontroller sistem tarafından elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin onaylanması halinde, bu nitelikteki sigortalılar için sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Ancak, kapsama giren sigortalının, işe alındığı tarihten önceki takvim yılına ilişkin ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığı hususunun işverenlerce takip edilmesi gerekmekte olup, anılan maddede yer alan destekten bu sebeple yersiz yararlanan işverenlerin listesi SGK sistemlerinden alınarak, daha önce İşsizlik Sigortası Fonundan yersiz olarak karşılanmış prim tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
ON GÜN VE ÜZERİNDE EV HİZMETLERİNDE SİGORTALI ÇALIŞTIRAN İŞVERENLER:
5510 sayılı Kanunun Ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan destekten yararlanabilmesine ilişkin işlemler, özel sektör işverenleri ve bu işverenlere ait işyerlerinde çalışan sigortalılara ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde uygulanacak olup, destek tutarı diğer sektörlerde faaliyet gösteren özel sektör işverenleri gibi hesaplanacaktır.
MUVAZAALI İŞLEMLERİN ÖNLENMESİ:
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır. 1/1/2018 veya sonraki tarihlerde 5510 sayılı Kanunun maddesi hükmüne uygun nitelikte devir edilen veya mirasçılara intikal eden işyerleri, yeni işe başlayan işyeri olarak kabul edilmeyecektir.
DİĞER HUSUSLAR:
İ.1. İşyeri imalat sektöründe veya bilişim sektörüne ait işkolu kodunda faaliyet göstermesine rağmen işyeri tescil işlemleri sırasında işyerinin işkolu kodunun diğer sektörlerden belirlenmiş olması durumunda, işyerinin işkolu kodunun imalat sektörüne veya Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen bilişim sektörüne ait işkolu kodu olarak değiştirilmesinin ardından, 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesi kapsamındaki destek tutarı yeni işkolu kodunun geçerli olduğu tarihten itibaren yeni işkolu koduna göre hesaplanacaktır.
İ.2. İşyeri diğer sektörlerde faaliyet göstermesine rağmen işyeri tescil işlemleri sırasında işyerinin işkolu kodunun imalat sektöründe veya bilişim sektörüne ait işkolu kodlarında belirlenmiş olması durumunda, destek tutarı yeni işkolu kodunun geçerli olduğu tarihten itibaren yeni işkolu koduna göre hesaplanacaktır. 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesi kapsamında yersiz yararlanılan prim desteği tutarları 5510 sayılı Kanunun 89’uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
İ.3. Aylık prim ve hizmet belgelerini 17103 veya 27103 kanun numarasını seçerek SGK’ya gönderen işverenlerin, anılan maddede yer alan şartları taşıyıp taşımadıkları, ünitelerin sigorta primleri servislerince her ay düzenli olarak kontrol edilecek ve söz konusu destekten yararlanmaması gerektiği halde yararlanmış olan işverenlerle ilgili olarak yersiz yararlanılan prim tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
İ.4. 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan destekten yararlanmakta olan bir işyerinin farklı bir sosyal güvenlik merkezine nakli halinde, anılan maddede yer alan destekten nakil tarihinden önce yararlanılmış sigortalılardan dolayı, nakil tarihinden sonra da yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
İ.5. 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan destekten yararlanılıp yararlanılamayacağı hususu, işyeri bazında ayrı ayrı tespit edilmektedir. Bu nedenle, aynı işverene ait başka bir işyerinde naklen ve hizmet akdi sona ermeden çalışmaya başlayan bir sigortalının, yeni işyerindeki çalışmaları dolayısıyla söz konusu destekten yararlanıp yararlanmayacağı hususu, yeni işyerinde sigortalı ve işyeri bakımından gerekli şartların sağlanmış olup olmadığına bakılarak yeniden değerlendirilecektir.
İ.6. 4447 sayılı Kanunun geçici 19’uncu maddesinde yer alan destekten yararlanmış olan işverenler, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmış olan prim tutarlarını, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alamayacaktır.
Kaynak: SGK Genelgesi
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.