İkale nedir? : Eski hukukta, bir hukuki işlemin ortaya çıkardığı durumu, ikinci bir hukuki işlemle eski durumuna getirme, tarafların arzusuyla yapılmış bulunan anlaşmayı ortdan kaldırma
İkale sözleşmesi nedir? : Son yıllardaki uygulaması göz önüne alındığında çalışan ile işveren arasındaki sözleşmenin karşılıklı anlaşma ile sonlandırılması amacıyla yapılan sözleşme
27.03.2018 tarih ve 30373 sayılı resmi gazetenin 2’nci mükerrer sayısında yayınlanan
7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Kanun) ile hizmet erbabına iş sözleşmesi sona erdikten sonra çeşitli adlar altında (iş kaybı, iş sonu, iş güvencesi, karşılıklı sonlandırma sözleşmesi ve ikale sözleşmesi tazminatı gibi) yapılan ödemelerin gelir vergisi ve istisna karşısındaki durumuna ilişkin aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
MADDE 7- 193 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin üçüncü fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“7. Hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar.”
Kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarları gelir vergisinden istisna edilecek, ödenen kıdem tazminatı ile ikale tazminatı vs. tazminatların bu tutarları aşan kısımlarına ise istisna uygulanmayacak ve bunlar üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılacaktır denmiştir. Böylece İkale sözleşmesinin Kıdem tazminatı gibi değerlendirilmesi gerektiği yasa hükmü olarak mevzuata dahil edilmiştir.
– İkale sözleşmesi ile ödenmesine karar verilen tutarın ne için ödendiğine bakılmaksızın toplam ödeme tutarından yasal kıdem tazminatına denk gelen tutar istisna olarak düşülecek, kalan tutar üzerinden gelir vergisi hesaplanacaktır.
7103 sayılı Kanun öncesi ikale sözleşmesi ile tazminat alan ve bu tazminattan gelir vergisi kesintisi yapılan kişiler, gelir vergisi iadesi talebinde bulunabilirler.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
Ücretin Tarifi
Madde 61
(2361 sayılı Kanunun 43’üncü maddesiyle değişen madde) Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.Bu kanunun uygulanmasında, aşağıda yazılı ödemeler de ücret sayılır:1. 23’üncü maddenin 11 numaralı bendine göre istisna dışında kalan emeklilik, malüliyet, dul ve yetim aylıkları; 2. Evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan diğer menfaatler; 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile özel kanunlarına veya idari kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara benzeyen diğer kimselere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler; 4. Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler; 5. (3239 sayılı Kanunun 53’üncü maddesiyle değişen bent) Bilirkişilere, resmî arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler; 6. Sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler. (7103 Sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle eklenen bent; Yürürlük: 27.03.2018)7. Hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar. |
Kaynak: Resmi gazete 27.03.2018-30373-2’nci mükerrer sayı
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.