Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr
Hem ihracatımız artsın istiyoruz, hem de çilelerini bir türlü bitiremiyoruz. Gelin ihracatçılarımızın sesine bir kulak verelim.
– İhracat yapacağız, konteyner bulamıyoruz. Bulsak da navlunlar alabildiğine yüksek, bu işin altından nasıl kalkacağız, alıcı firma ben bu farkı ödemem sen öde diyor. Oysaki krizin global bir kriz olduğunu biliyoruz, ancak elimiz zayıf olduğu için direnemiyoruz.
– Ham madde ithal edeceğim, pandemi ile birlikte demir, çelik, sac gibi girdileri bulmak da zor, satın alabilmek de. Fiyatlar çok yükselmiş. Üstelik navlunlar da çok yüksek, bu maliyetlerin altından nasıl kalkacağım. Satıcı işine gelmediği için navluna ben karışmam, senin sorunun diyor. Bu ne yaman çelişki anne…
– Suudi Arabistan’a ihracat yapıyorum, ama ürün gitse de malı çekemiyor. Çekse de parasını ödeyemiyor yahut ödemiyor.
– İran’a ihracat gerçekleştiriyorum, dövizi tahsil edebilmesi bir dert.
– İhracat yapıyorum, 180 gün içerisinde dövizi getirmek zorundayım. Getiremezsem cezalandırılıyorum. Ben sanki bedel gelmesin mi istiyorum, ama derdimi anlatamıyorum.
– Afrika’ya ihracat yapıyorum, ama riskimi kimse sigortalamıyor. Eximbank’ta, ihracat sigortası yapan kuruluşlar ve bankalar da riski az ihracatları sigortalamayı seviyorlar. Eh ben ne anladım bu işten.
– Kur düşüşü durmuyor, satmasam daha iyi. Dövizi bozsam ve Türk Lirası’na çevirsem kurdan gol yiyorum, çevirmesem hem kambiyo mevzuatı ensemde, hem de nakde dönmeden zaten nereye kadar dayanabilirim.
– Faizler iyice yükseldi, finansman bulmakta zorlanıyorum. Eximbank’ın da kaynakları bir yere kadar. Üstelik proje bazlı finansman bulmakta da zorlanıyorum, bana uzun vadeli kaynak gerekiyor.
– Devreden KDV aldı başını gidiyor, orada bir dünya param yatıyor. Ah onu bana bir ödese devlet, müthiş bir nefes olur.
Bu son maddeyi biraz açmalıyım; zira ben yukarıda saydığım pek çok derde çok önemli bir merhem olduğunu düşünüyorum devreden KDV’nin. Sadece ürün değil, hizmet ihracatı yapan firmaların da derdi. Hatırlarsanız Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, 2018 yılında Maliye Bakanı idi. Ağbal, ihracatçıların biriken parası olarak da adlandırabileceğimiz devreden KDV sorununa bir çözüm üretileceğine dair pek çok olumlu adım atmış ve piyasaları da buna inandırmıştı. Ancak devreden KDV’nin 12 ay içinde indirim yoluyla giderilememesi halinde mükellefe iadesini de öngören kanun tasarısı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçmesine rağmen, Meclis Genel Kurulu’nda son anda verilen bir önerge ile kanundan çıkarılmıştı. 200 milyar TL’ye yakın olduğu bilinen devreden KDV’ye ilişkin artık pek bir umut kalmadı desek abartmış olmayız. Aynı Ağbal bugün Merkez Bankası Başkanı. Bu konunun Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafında yeniden gündeme alınmasını sağlayabilir mi bilinmez, ama bu konuda atılacak hızlı ve olumlu bir adımın ihracatçılara ve piyasadaki pek çok firmaya büyük bir rahatlama getireceği kesin.
Dış Ticaret açığımızı kapatmada ve cari dengemizde ihracatın rolü yüksek. Ve bu pandemi döneminde e-ihracatın da çok arttığını dile getirip, herkesi teşvik ediyoruz. Ben de sık sık son dönemin yeni modası Clubhouse sohbetlerinde konuyu gündeme getiriyorum. Ancak, teşvik etmeye çalışırken, yukarıda sıraladığım; kimi kısa dönemli, kimi ise uzun zamandır süre gelen sorunların da bir çözüme kavuşturulması şart.
Navlun problemi gelip geçici; bir iki aya kalmaz normalleşir. Arz talep dengesi çok bozulduğu için de piyasa şaştı, ama düzelecek. Pandemi sürecinin geride kalması ile piyasalar da rahatlayacak ve normal bir tedarik zinciri akışı ile tedarik problemleri de geride kalacak. Fakat sıraladığım diğer tüm maddeler başta Ticaret Bakanlığı’mız olmak üzere, Hazine ve Maliye, kısmen Ulaştırma bakanlıkları ve Eximbank’ın birlikte çözüm üreteceği konular. Var mı çözüm önerilerin diye birileri sorarsa, elbette var. Hani soran olur ise diye hazır kıta bekliyorum.
Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
