İhbar Tazminatı Nedir ve Hangi Hallerde Ödenir?
İhbar tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesine göre iş sözleşmesini feshetmek isteyen tarafın, karşı tarafa önceden bildirim yapma yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda ortaya çıkan bir tazminat türüdür. Bu tazminat, bildirim süresine uyulmadan gerçekleştirilen fesihlerde, sürelere bağlı olarak hesaplanır ve karşı tarafa ödenir. İşçinin veya işverenin bu yükümlülüğe aykırı davranması halinde ihbar tazminatı doğar.
İhbar Tazminatına Hak Kazanma Şartları
4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi, iş sözleşmesinin feshinde tarafların birbirine belirli bildirim süreleri tanımasını zorunlu kılar. Bu süreler, çalışanın kıdemine göre şu şekilde belirlenmiştir:
- 6 aydan az çalışma süresi: Bildirimin diğer tarafa yapılmasından itibaren 2 hafta.
- 6 ay ile 1,5 yıl arası çalışma süresi: Bildirimin diğer tarafa yapılmasından itibaren 4 hafta.
- 1,5 yıl ile 3 yıl arası çalışma süresi: Bildirimin diğer tarafa yapılmasından itibaren 6 hafta.
- 3 yıldan fazla çalışma süresi: Bildirimin diğer tarafa yapılmasından itibaren 8 hafta.
Bu süreler, hem işveren hem de işçi için bağlayıcıdır ve bölünemez. Sürelerin kısmen uygulanması veya ihmal edilmesi durumunda, söz konusu sürenin tamamı esas alınarak ihbar tazminatı ödenir.
İhbar Tazminatının Ödenmesi Gereken Durumlar
- İşverenin Feshi:
- İşveren, performans, işyerinin ihtiyaçları veya işin gereklerine dayalı olarak iş sözleşmesini feshetmek isterse, çalışanın kıdemine göre belirlenmiş bildirim süresine bağlı kalmalıdır.
- Bildirim süresine uyulmadan yapılan fesihlerde, işveren çalışanın bu süre boyunca hak edeceği ücreti ihbar tazminatı olarak ödemek zorundadır.
- İşçinin Feshi:
- İşçi, iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmek isterse, aynı bildirim sürelerine uymakla yükümlüdür.
- Bildirim sürelerine uymadan işten ayrılan işçi, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
- Haklı Nedenle Fesih:
- İş sözleşmesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi uyarınca işveren tarafından haklı nedenle feshedildiğinde, işçiye ihbar tazminatı ödenmez.
- Aynı şekilde, işçi de iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshettiğinde ihbar tazminatı ödemez.
- Deneme Süresi İçinde Fesih:
- İş sözleşmesinin deneme süresi içinde feshedilmesi halinde ihbar tazminatı doğmaz. Deneme süresi iş akdinde yazılı olarak belirtilmiş olmalıdır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, çalışanın bildirimsiz fesih nedeniyle hak ettiği süre boyunca alacağı brüt ücret üzerinden hesaplanır.
Sonuç
İhbar tazminatı, hem işçi hem de işveren için karşılıklı bir yükümlülük oluşturur ve iş sözleşmesinin sona erdirilmesinde düzen ve adaletin sağlanmasına hizmet eder. Tarafların bu yükümlülüklere riayet etmemesi, iş hukukuna uygun olmayan sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, işverenler ve çalışanlar, fesih işlemlerini yaparken yasal süreleri ve hakları dikkate almalıdır.
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.