Hangi işler ve İşletmeler İş Kanunu hükümlerine tabi değildir?

İş Kanunu Kapsamı Dışında Kalan İş ve İşletmeler

Bazı iş ve iş ilişkileri, Türkiye İş Kanunu’nun hükümleri dışında bırakılmıştır. Bu durumlar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinde düzenlenmiştir. İş Kanunu’nun uygulanmadığı iş ve işletmeler şu şekilde sıralanabilir:

---

İş Kanunu’nun Kapsamadığı İşler

1. Deniz ve Hava Taşıma İşleri:
   Denizcilik ve havacılık sektöründe yürütülen işler İş Kanunu kapsamına girmez.
2. Küçük Tarım ve Orman İşyerleri:
   50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerleri bu kanundan muaftır.
3. Aile Ekonomisi Kapsamındaki Tarımsal Yapı İşleri:
   Aile bireylerinin yürüttüğü ve tarımla ilgili küçük ölçekli yapı işleri İş Kanunu’na tabi değildir.
4. Aile İçindeki İş İlişkileri:
   Aile üyeleri ve 3. dereceye kadar akrabalar arasında, dışarıdan bir kişi katılmaksızın evlerde yapılan işler (el sanatları dahil) kapsam dışıdır.
5. Ev Hizmetleri:
   Temizlik, çocuk bakımı gibi ev içinde yapılan hizmetler İş Kanunu kapsamında değerlendirilmez.
6. Çıraklar:
   Eğitim amaçlı çalışan çıraklar için İş Kanunu hükümleri geçerli değildir.
7. Sporcular:
   Profesyonel ve amatör sporcular, İş Kanunu’nun dışında tutulmuştur.
8. Rehabilite Edilenler:
   Toplumla yeniden uyum sağlamaları amacıyla rehabilitasyon kapsamında çalıştırılan kişiler İş Kanunu’na tabi değildir.
9. Küçük Esnaf İşyerleri:
   507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu’nun 2. maddesinde tanımlanan ve 3 kişiye kadar çalışanı olan işyerleri kapsam dışıdır.

İş Kanunu’na Tabi Olmayan İşlerin İstisnaları (İş Kanunu’na tabi olanlar)

Bazı özel durumlarda İş Kanunu hükümleri uygulanır:

• Kıyı İşleri:
  Liman, iskele ve kıyılarda gemilerden karaya veya karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri.
• Havacılık Yer Hizmetleri:
  Havacılık sektöründeki yer tesislerinde yapılan işler.
• Tarım Sanatları ve Atölyeler:
  Tarım makineleri, aletleri ve parçalarının üretildiği fabrikalar ve atölyelerde yapılan işler.
• Tarım Yapı İşleri:
  Tarım işletmelerinde yapılan inşaat faaliyetleri.
• Park ve Bahçe İşleri:
  Halkın kullanımına açık park ve bahçelerde yürütülen işler.
• Su Ürünleri Üreticiliği:
  Tarım işlerinden sayılmayan ve Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen su ürünleri üreticiliği faaliyetleri.

Yukarıda belirtilen durumlarda, hangi iş ve işletmelerin İş Kanunu kapsamına girip girmediği daha net belirlenebilir.

İŞ KANUNUN İLGİLİ MADDESİ AŞAĞIDADIR.

İstisnalar

Madde 4 -Aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz;

a) Deniz ve hava taşıma işlerinde,

b) 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,

c) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,

d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,

e) Ev hizmetlerinde,

f) (…)^[4] çıraklar hakkında,

g) Sporcular hakkında,

h) Rehabilite edilenler hakkında,

ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde.

Şu kadar ki;

a) Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri,

b) Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler,

c) Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler,

d) Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri,

e) Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri,

f) Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işler,

Bu Kanun hükümlerine tabidir.

TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER

DAHA FAZLA VİDEO İÇERİK İÇİN YOUTUBE KANALINI ZİYARET EDEBİLİRSİNİZ.

---

Kaynak: İŞ KANUNU MADDE 4 Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

---