Kendi isteğiyle işten ayrılan çalışana kıdem tazminatı ödeyebilir miyiz?
Evlilik dolayısıyla, emeklilik dolayısıyla emeklilikte yaş kriteri dışında diğer şartların yerine getirilmesi halinde, muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla işten kendi isteği ile ayrılan işçiye kıdem tazminatı ödenmelidir.
2018 yılında iş akdine son verdiği işçisi kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, yıllık izin ücreti, konularında iş mahkemesinde başvurmuştur. O tarihten beri hukuki süreci devam eden dava İcra mahkemesine intikal etmiştir. Firma, davalı işçiyle kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti yıllık izin ücreti ve süregelen davanın dava vekalet ücreti konusundaki alacakları için “sulh ve ibra protokolü” imzalayarak işçiye 70.000 TL tutarında ödeme yapmıştır. Bu ödeme için Damga vergisi ve Gelir vergisi kesintisi hesaplanmalı mıdır? Hesaplanacak ise Damga vergisi oranı ne olmalıdır?
Ödemelerde için ücret bordrosu düzenlenir. Kıdem tazminatı dışında yapılan ödemeler için GVK 103 maddedeki gelir vergisi tarifesine göre vergi hesaplanır. Ödemenin brüt tutarı üzerinden damga hesaplanır.
Kıdem tazminatı ne zaman gider yazılır?
2018/ARALIK ayında işten çıkan personeline firma şimdi (2019 Mayıs) kıdem tazminatını ödemek istemektedir. 2018 yılında kıdem tazminatıyla ilgili son bordrosunda bir tahakkuk yoktur. Şimdi bu tazminatı ödemesinde SGK ve vergi mevzuatı olarak uygun mudur?
İş akdinin fesih sözleşmesi ile sona erdirilmesi veya mahkeme kararı dolayısıyla şirketiniz tarafından çalışanlarınıza ödenecek kıdem ve ihbar tazminatı giderlerinin, ödemenin yapıldığı dönemde kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, söz konusu ödemeler dolayısıyla yapılan vergi tevkifatlarının, Gelir Vergisi Kanununun 98’inci maddesine istinaden ödemenin yapıldığı ayı takip eden ertesi ayın yirmi üçüncü günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile bildirilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, söz konusu tazminatın 1475 sayılı Kanunun 14’üncü maddesine göre hesaplanacak kıdem tazminatına tekabül eden kısmı gelir vergisinden istisna olup, kıdem tazminatının istisnayı aşan kısmı ile ihbar tazminatının tamamı ise Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesi uyarınca ücret olarak kabul edilecek ve gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır.
BKNZ: Özelge: İş akdi feshedilen işçiye ödenecek olan kıdem ve ihbar tazminatlarının hangi dönemde gider yazılacağı.
Sayı: 84098128-120.01.02.07[40-2013-3]-143
Tarih: 20/03/2015
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı: 84098128-120.01.02.07[40-2013-3]-143 20/03/2015
Konu: İş akdi feshedilen işçiye ödenecek olan kıdem ve ihbar tazminatlarının hangi dönemde gider yazılacağı.
Şirket çalışanlarımızdan birisine şu ana kadar olan Kıdem Tazminatını ödemek istiyoruz.
Fakat işçi çalışmaya devam edecek. Bu işlem için personelin çıkışını yapıp tekrar girişini mi yapmamız gerekir. Çıkışını yapacaksak çıkış kodunu hangisini seçmemiz daha uygun olur?
Kıdem Tazminatı Hak Etme Koşulları, 4857 sayılı İş Kanunu ilgili maddeleri ve 1475 sayılı Kanunun yürürlükte kalan 14’üncü maddesinde düzenlenmiştir.
İşçinin kıdem tazminatı hak etmesi için, aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması koşulunu sağlamak şartıyla;
-İşçinin kendi isteği ile işten ayrılmamış olması,
-Sözleşmenin işveren tarafından sona erdirilmesi ya da kendiliğinden sona ermesi,
-İşçi kendi isteği ile ayrılıyorsa, ayrılma nedeninin İş Kanunu’nun 24. maddesinde belirtilen işçinin haklı bir nedene dayanarak derhal iş bırakma şartına bağlı olması,
-İşçinin işveren tarafından işten çıkarılma nedeninin İş Kanunu madde 25/b’ de belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle olmaması,
-İşçinin askerlik görevi nedeni ile işten ayrılması,
-Kadın işçi çalışırken evlenmiş ise, evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde iş sözleşmesini evlilik nedeniyle sona erdirmesi,
-İşçinin emeklilik şartlarını yerine getirmiş olup ilgili kuruma müracaat etmiş olması,
-İşçinin sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartını doldurup, sadece yaşını doldurmasını beklerken kendi isteğiyle işten ayrılmak istemesi; yani. 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim gün sayısını tamamlamasıyla iş sözleşmesini feshi,
-İşçinin ölümü nedeni ile sözleşmenin kendiliğinden feshi (hak sahipleri veya yasal varisleri), nedeniyle işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Bunun dışında yapılacak işlemler hukuka uygun olmayacaktır.
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
