Grup şirketleri, ortak kaynak kullanımını optimize ederek maliyet avantajı sağlama eğilimindedir. Ancak bu süreç, yasal ve mali düzenlemelere uygun şekilde yönetilmelidir. Bu yazıda, grup şirketleri arasında akaryakıt harcamalarının yansıtılması, bu işlemlerin kurumlar vergisi ve katma değer vergisi (KDV) açısından değerlendirilmesi ele alınacaktır.
Kurumlar Vergisi Açısından Değerlendirme
Yasal Dayanaklar ve Temel İlkeler
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, kurum kazancı safi gelir üzerinden hesaplanır. Bu safi kazancın tespitinde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hükümleri uygulanır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesi, ticari kazancın elde edilmesi ve sürdürülmesi için yapılan giderlerin indirim konusu yapılabileceğini düzenler. Ancak bu giderlerin kazançla doğrudan ilişkili, belgelerle kanıtlanabilir ve işin mahiyetine uygun olması şarttır.
Akaryakıt Giderlerinin İndirimi
Grup şirketlerinin aktifine kayıtlı, ancak faaliyetlerinizde kullanılmayan araçlara ilişkin akaryakıt giderleri, kurum kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılamaz. Bununla birlikte, şirketiniz tarafından grup şirketlerine yansıtılan akaryakıt harcamalarının faturalandırılması ve bu tutarların gelir olarak kaydedilmesi durumunda, bu tutarlar gider olarak dikkate alınabilir.
Katma Değer Vergisi (KDV) Açısından Değerlendirme
KDV Kanunu’nun Temel Hükümleri
3065 sayılı KDV Kanunu, ticari faaliyetler kapsamında yapılan mal ve hizmet teslimlerini KDV’ye tabi tutar. Kanunun ilgili maddeleri, şu durumları düzenler:
- Faaliyete İlişkin KDV İndirimi: Vergiye tabi işlemlerle bağlantılı mal ve hizmet alımları nedeniyle ödenen KDV, indirilebilir. Ancak kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV indirilemez.
- Faturalama ve KDV İndirimi: Yurt içinden yapılan mal ve hizmet alımları için düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde gösterilen KDV, kanuni defterlere kaydedildiği takdirde indirilebilir.
Akaryakıt Harcamalarının KDV İndirimi
- Şirket Aktifindeki Araçlar: Şirketinize kayıtlı ve faaliyetlerinizde kullanılan araçların akaryakıt harcamalarına ilişkin KDV, indirim konusu yapılabilir.
- Grup Şirketlerine Ait Araçlar: Grup şirketlerinin aktifine kayıtlı ve sizin faaliyetlerinizde kullanılmayan araçlara ilişkin akaryakıt harcamalarının gider olarak dikkate alınması mümkün olmadığından, bu harcamalar nedeniyle ödenen KDV indirilemez.
Grup Şirketlerine Yansıtma İşlemleri
Grup şirketlerinin faaliyetlerinde kullanılan araçlara ait akaryakıt harcamaları, şirketiniz tarafından düzenlenecek faturalarla ilgili grup şirketlerine yansıtılabilir. Bu durumda, genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanmalı ve bu harcamalarla ilgili olarak size düzenlenen faturalardaki KDV, indirim konusu yapılabilir.
İşlemlerin yapılırken binek otolar için geçerli olan gider kısıtlaması uygulamasına da uyulmalıdır
Sonuç ve Öneriler
Grup şirketleri arasında akaryakıt giderlerinin paylaşılması, hem kurumlar vergisi hem de KDV açısından belirli kurallara tabidir. Şirketinizin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi önemlidir:
- Belgelendirme: Tüm giderlerin doğru bir şekilde belgelenmesi ve kazançla ilişkilendirilebilir olması gerekir.
- Faturalama: Grup şirketlerine yapılan yansıtma işlemlerinde, KDV’nin doğru hesaplanması ve yansıtılması kritik öneme sahiptir.
KONUYLA İLGİLİ GİB TARAFINDAN VERİLEN ÖRNEK ÖZELGEYİ AŞAĞIDA İNCELEYEBİLİRSİNİZ.
| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü | ||||
| Sayı | : | 21152195-35-02-528 | 27/11/2015 | |
| Konu | : | Grup şirketlerinin faaliyetlerinde kullandıkları araçlara ait akaryakıt harcamalarının ilgili grup şirketine yansıtılması amacıyla düzenlenen yansıtma faturasının KV ve KDV indirimi | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, grup içindeki farklı şirketler adına kayıtlı tüm araçların benzinlerinin anlaşmalı firma olan … firmasından alındığı ve diğer grup şirketlerinize ait araçların satın aldığı benzinlere ait faturaların da, … tarafından sözleşmeye taraf olan şirketiniz adına düzenlendiği, şirketinizin ise ay sonlarında diğer grup şirketlerinin aktifine kayıtlı araçların kullandığı benzinleri her bir grup şirketi adına düzenlenen fatura ile yansıttığı belirtilerek, yapılan işlemin Gelir Vergisi Kanununun 40/5 inci maddesine aykırı olup olmadığı ve … tarafından düzenlenen faturadaki KDV nin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı sorulmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin 1 inci fıkrasında kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş; aynı maddenin ikinci fıkrasında da safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hüküm uyarınca, safi kurum kazancının tespit edilmesinde Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi yanında Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilecektir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde, safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmış olup, aynı maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde gider olarak indirileceği hükmüne yer verilmiştir.
Bir giderin kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili olduğunun kabulü için; işin mahiyeti ve genişliği ile uygun olması, giderle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında illiyet bağının bulunması, giderlerin keyfi olmaması yani kazancın elde edilmesi için mecburi olarak yapılması, yapılan gider karşılığında gayrimaddi bir kıymet iktisap edilmemiş olması ve Vergi Usul Kanununa göre tevsik edici belgelere dayandırılması gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, grup şirketlerinin aktifinde kayıtlı olan ve şirketiniz faaliyetlerinde kullanılmayan araçlara ilişkin akaryakıt harcamalarının kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, grup şirketlerinin faaliyetlerinde kullandıkları araçlara ait akaryakıt harcamalarının ilgili grup şirketine yansıtılması amacıyla şirketinizce düzenlenen faturada yer alan tutarı kazancınızın tespitinde gelir olarak dikkate almanız durumunda, grup şirketlerine yansıtılan söz konusu tutarların kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir.
KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;
-1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
-29/1-a maddesinde mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği,
-29/3 üncü maddesinde, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,
-30/d maddesinde, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirilemeyeceği,
-34/1 inci maddesinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV nin, a1ış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıy1a indirilebileceği,
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre;
1-Şirketiniz ile … arasında imzalanan sözleşme kapsamında Şirketiniz aktifinde kayıtlı olan ve Şirketiniz faaliyetinde kullanılan araçların akaryakıt alımlarına ilişkin ödenen KDV indirim konusu yapılabilecektir. Grup şirketlerinin aktifinde kayıtlı olan ve Şirketiniz faaliyetlerinde kullanılmayan araçlara ilişkin akaryakıt harcamaları kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınmayacağından, bu harcamalar nedeniyle ödenen KDV nin, KDV Kanunun 30/a maddesi hükmü uyarınca indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
2- Grup şirketlerinin aktifinde kayıtlı olan ve faaliyetlerinde kullanılan araçlara ait akaryakıt harcamalarının ilgili grup şirketlerine yansıtılması halinde, Şirketinizce düzenlenecek faturalarda genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanacaktır. Bu durumda, … tarafından Şirketinize düzenlenen faturalarda gösterilen KDV nin Şirketinizce indirim konusu yapılması mümkün olabilecektir.
…
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
