1) 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre emeklilik nedeniyle işten ayrılacak olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre emeklilik nedeniyle işten ayrılacak olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca emeklilik nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
2) 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre malulen emekli olarak işten ayrılan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre malulen emekli olarak işten ayrılan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.
3) 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılacak olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılacak olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
4) 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre yaşlılık aylığı nedeniyle işten ayrılan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre yaşlılık aylığı nedeniyle işten ayrılan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca yaşlılık aylığı nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
5) Deniz İş Kanunu hükümlerine göre işveren veya işveren vekili, gemi adamının isteği halinde avans vermek zorunda mıdır?
İşveren veya işveren vekilinin avans ödeme zorunluluğu vardır.
6) Deniz İş Kanunu uyarınca gemi adamlarına ne kadar süre ücretsiz yol izni verilebilir?
Yedi güne kadar.
7) Deniz İş Kanunu uyarınca işveren veya işveren vekilinin tazminat karşılığı olarak gemi adamının ücretinden geçici olarak alıkoyacağı tutar kaç günlük ücretten fazla olamaz?
On günlük ücretten fazla olamaz.
8) Deniz İş Kanunu uyarınca, işveren işe aldığı her gemi adamına en geç kaç gün içinde çalışma ve kimlik karnesi vermek zorundadır?
15 gün içinde
9) Deniz İş Kanununa göre belirli bir sefer için yapılmış hizmet akti ne zaman sona erer?
Geminin vardığı limanda yükünü boşaltmasıyla sona erer.
10) Deniz İş Kanununa göre daha önceki hizmetinden dolayı kıdem tazminatı alan gemiadamı, tekrar aynı işyerinde çalışmaya devam ederse, daha önceki süre için tekrar kıdem tazminatı alabilir mi?
Deniz İş Kanununa göre daha önceki hizmetinden dolayı kıdem tazminatı alan gemiadamı, tekrar aynı işyerinde çalışmaya devam ederse, daha önceki süre için tekrar kıdem tazminatı alamamaktadır. 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesinde aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ve ikramiye ödenmeyeceğini belirtmektedir.
11) Deniz İş Kanununa göre deneme süresi ne kadardır?
Süresi belirli olmayan hizmet akitlerinde deneme süresi en çok bir aydır.
12) Deniz İş Kanununa göre gemi adamının ana ve babalarının ölümünde kaç gün izin verilir?
İki gün.
13) Deniz İş Kanununa göre gemiadamlarına ne kadar süre yıllık izin verilir?
Aynı işveren emrinde veya aynı gemide bir takvim yılı içinde bir veya birkaç hizmet aktine dayanarak en az altı ay çalışmış olan gemiadamı, yıllık ücretli izine hak kazanır. İzin süresi, altı aydan bir yıla kadar hizmeti olan gemiadamları için 15 günden ve bir yıl ve daha fazla hizmeti olanlar için yılda bir aydan az olamaz.
14) Deniz İş Kanununa göre haftada 52 saat çalışılırsa ne kadar fazla çalışma ücreti alınır?
854 sayılı Deniz İş Kanununun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği ve fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücretin normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının % 25 oranında artırılmak suretiyle bulunacak miktardan az olamayacağının öngörülmesi nedeniyle; haftada 4 saat fazla çalışılmasına karşılık 5 saat ücret artı olarak ödenmelidir.
15) Deniz İş Kanununa göre kıdem tazminatının hesaplanması ne üzerinden yapılır?
Deniz İş Kanununa göre kıdem tazminatının hesaplanması son ücret üzerinden yapılmaktadır.
16) Deniz İş Kanununa göre on bir ay 15 gün hizmeti olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
Deniz İş Kanununa göre on bir ay 15 gün hizmeti olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanamaz. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesinde hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl ibaresi yer aldığından kıdem tazminatı almak için hizmet süresi en az 1 yıl olmalıdır.
17) Deniz İş Kanununa göre, gemi adamının ücretinden işveren tarafından ceza olarak yapılacak kesintiler en fazla ne kadar olmalıdır?
Bir ayda üç gündelikten fazla olamaz.
18) Deniz İş Kanununa göre, işi 2 yıl sürmüş olan gemi adamının hizmet akdi, bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak kaç hafta sonra bozulmuş sayılır?
Altı hafta sonra.
19) Deniz İş Kanununa göre, işi 3 yıldan uzun sürmüş gemi adamının hizmet akdi, bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak kaç hafta sonra bozulmuş sayılır?
Sekiz hafta sonra.
20) Deniz İş Kanununda fesih hakkını kullanma öneli ne kadardır?
Deniz İş Kanunun 14 üncü maddesinde işveren, işveren vekili veya gemiadamına tanınan akdi feshetmek yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öbür tarafın öğrendiği günden başlayarak (6) işgünü geçtikten ve herhalde fiilin vukuundan itibaren bir sene sonra kullanılamaz.
21) Deniz İş Kanununda gemi adamlarına evlenmeleri halinde kaç gün izin verilir?
Üç gün.
22) Deniz İş Kanunundaki iş sürelerine kimler dâhil değildir?
Gemide çalışan birden fazla kaptanın bulunduğu gemilerde birinci kaptan veya kendisine vekalet eden kimse (kılavuz kaptanlar dahil), birden fazla makinistin bulunduğu gemilerde baş makinist, doktor ve sağlık memurları, hemşire ve hastabakıcılar, asli görevleri can, mal ve gemi kurtarma olan kurtarma gemilerinde çalışan gemi adamları, gemide kendi nam ve hesabına çalışanlar iş sürelerine tabi değillerdir.
23) Dokuz (9) gemi adamı çalıştırılan bir gemide ücretlerin banka kanalıyla mı ödenmesi gerekmektedir?
Dokuz (9) gemi adamı çalıştırıyorsa, ücretlerin banka kanalıyla ödemesi gerekmektedir. Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesinde 5 gemi adamı çalıştıran işveren ya da işveren vekilleri işçilere yapacakları ödemeleri banka kanalıyla ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu uygulama, 4857 sayılı İş Kanununa ve 5953 sayılı Basın iş Kanuna tabi olarak çalışanlar içinde aynı şekildedir.
24) Gemi adamı haftada kaç gün tatil yapar?
Haftalık çalışma süresini tamamlayan gemi adamı haftanın geri kalan günlerinde hafta tatili yapar. Liman hizmeti ve şehir hattı gemilerinde gemi adamı haftada altı günden fazla çalıştırılamaz. Hafta tatili gününde çalıştırılan gemi adamına haftanın diğer bir gününde nöbetleşe izin verilir. Haftanın diğer bir günü verilen tatil hafta tatili günü yerine geçer.
25) Gemi adamı hangi hallerde çalıştığı zaman fazla çalışma ücreti alamaz?
Geminin, gemideki şahısların veya gemi hamulesinin (yüklerinin) selameti için kaptanın yapılmasını zaruri gördüğü işler, gümrük, karantina ve sair sıhhi formaliteler dolayısıyla yerine getirilmesinde zorunluluk bulunan ilave işler, gemi seyir halinde veya limanda iken gemide yaptırılan (yangın, gemiyi terketme, denizde çatışma, denizden adam kurtarma ve savunma) talimleri hallerinde yapılan çalışmalar karşılığında fazla çalışma ücreti alınamaz.
26) Gemi adamı hangi hallerde fazla saatlerde çalışmış sayılır?
Gemi adamı haftalık çalışma süresi olan 48 saatin, haftada çalışılan gün sayısına bölünmesiyle bulunacak rakamın aşılması halinde fazla saatlerde çalışmış sayılır.
27) Gemi adamı yıllık ücretli izne nasıl hak kazanır?
Aynı işveren emrinde veya aynı gemide en az 6 ay çalışmış olan gemi adamı yıllık ücretli izne hak kazanır.
28) Gemi adamının günlük ve haftalık çalışma süresi ne kadardır?
Genel bakımdan iş süresi günde sekiz ve haftada kırk sekiz saattir. Kırk sekiz saatlik süre haftada çalışılan iş günlerine eşit bölünerek bulunur. Haftada 5 gün çalışan gemi adamı günde 9,6 saat çalışmış sayılır. İş süresi, gemi adamının işbaşında çalıştığı veya vardiya tuttuğu süredir.
29) Gemi adamının hizmet akdi işverence kötü niyetli olarak feshedildiği tespit edilirse ödeyeceği tazminat tutarı kaç kat olarak belirlenir?
Üç kat.
30) Gemi adamlarına 2021 yılında verilecek iaşe bedeli ne kadardır?
2021 Yılında Gemi adamına verilecek olan günlük nakdi iaşe bedelinin net 35 TL (Otuz beş Türk Lirası) olarak tespit edilmiştir.
31) Gemiadamı olarak haftada 51 saat çalışılırsa, fazla çalışma ücretine hak kazanılır mı?
Gemiadamı olarak haftada 51 saat çalışılırsa, fazla çalışma ücretine hak kazanılır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği belirtildiğinden haftada 3 saat karşılığı fazla çalışma ücreti ödenmelidir.
32) Gemiadamı tutuklanırsa kıdem tazminatına hak kazanabilir mi?
Gemiadamı tutuklanırsa kıdem tazminatına hak kazanamaz. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 14’ncü maddesinde işveren tarafından bu Kanunun 14’üncü maddesinin 1’inci fıkrası dışında feshedilirse kıdem tazminatı ödeneceği belirtilmiş olup, tutukluluk da aynı Kanunun 14’üncü maddesinin I’inci bendi hallerindendir.
33) Hafta tatilinde çalışan gemi adamı ücretini ne kadar fazla alır?
Hafta tatilinde çalışan gemi adamı çalışmadan hak ettiği hafta tatili ücretine ilaveten çalıştığı hafta tatili günü karşılığındaki bir günlük yevmiyeyi en az % 25 zamlı olarak alır.
34) Hafta tatilinde çalışmayan gemi adamına ücret ödenir mi?
Hafta tatilinde çalışmayan gemi adamına bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti bir gündelik tutarında ödenir.
35) Haftada 4 saat çalışan gemiadamı, fazla çalışma ücretine hak kazanır mı?
Haftada 4 saat çalışan gemiadamı fazla çalışma ücretine hak kazanamaz. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği belirtilmektedir.
36) İşveren tarafından ücreti ödenmeyen gemiadamı tek taraflı hizmet akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanır mı?
İşveren tarafından ücreti ödenmeyen gemiadamı tek taraflı hizmet akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesi ve 14’üncü maddesinin II’nci bendine göre kıdem tazminatının ödeneceği belirtilmektedir
37) İşyerinde 10 yıldan beri çalışan gemiadamı, ne kadar ücreti tutarında kıdem tazminatı alabilmektedir?
854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesinde işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence gemiadamına 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeneceği belirtilmektedir. Dolayısıyla, gemiadamı her yıl için 30 günlük olmak üzere toplam 300 günlük ücreti tutarında yani 10 aylık ücreti tutarında kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.
38) Ölen gemiadamının kıdem tazminatı kime ödenmektedir?
854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesinde gemiadamının ölümü halinde söz konusu maddedeki hükümlere göre doğan tazminat tutarının kanuni mirasçılarına ödeneceğini belirtmektedir.
39) Seyir halindeki gemilerde çalışan gemi adamının hizmet akdi ne zaman sona erer?
Hizmet akdi gemi seyir halindeyken sona ererse akit, geminin ilk limana varmasına ve güvenlik altına alınmasına kadar devam eder.
40) Süresi belirsiz hizmet akitleri, 854 sayılı kanunun 14. maddesi dışında, gemi adamının işe alınmasından itibaren kaç ay geçmedikçe bozulamaz?
Altı ay.
41) Ücret ödeme defteri nasıl olmalı ve nerede bulunmalıdır?
Noter onaylı olmalı ve her gemide bulunmalıdır.
42) Üç yıldan beri A işyerinde çalışan ve askere gideceğinden dolayı işi bırakacak olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanır mı?
Üç yıldan beri A işyerinde çalışan ve askere gideceğinden dolayı işi bırakacak olan gemiadamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesi uyarınca muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
43) Yapılan fazla çalışmanın saat başına düşen miktarı ne kadar zamlı ödenir?
Fazla çalışılan her saate ödenecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının % 25 arttırılması suretiyle bulunacak miktardan az olamaz.
Kaynak: SGK – Alo170
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
