Deniz iş kanuna tabi gemi adamlarının aynı işverene bağlı başka bir gemide geçici süre ile bir kısım personelin görevlendirmesini nasıl yapabiliriz?
1- Biz SGK’dan çıkış yapmalımıyız?
2- SGK çıkış yapmadan görevlendirme yazısı verebiliryor muyuz?(deniz iş kanunda başka bir gemide görevlendirme ile ilgili madde bulamadık.)
3- Bu geçici görevlendirmeyi nasıl yapmalıyız
4- görevlendirlen yerde başına bir iş gelirse bizim sorumluluğumuz nedir.
Not: biz alt işverniz .görevlendirme üst işveren tarafından yapılacaktır.
Gemiadamı: Geminin kaptanını, zabitlerini, yardımcı zabitlerini, stajyerlerini, tayfalarını ve yardımcı hizmet personelini ifade eder.
Bu kişilerin görevlendirme ile başka gemide görev almasına ilişkin tüm detaylar Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:yayınlanan GEMİADAMLARI VE KILAVUZ KAPTANLAR YÖNETMELİĞİ‘nde yer almaktadır.
Görevlendirme ise: Gemideki kişilerin ya da yükün acil durumlardaki emniyeti ya da denizde kurtarılmayı bekleyen diğer gemilere ya da şahıslara destek vermek için kaptanın geçerli herhangi bir süreyle gemiadamı görevlendirme hakkını kullanma olarak yönetmelikte geçmektedir.
Bunu İş Kanunu’ndaki görevlendirme olarak düşünmeyiniz ve ilgili DENİZ TİCARET ODASINDAN bilgi alınız.
GEMİ ADAMLARI YILLIK İZİN, TAZMİNAT VE DİĞER BAZI KONULAR
1- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE GEMİ ADAMLARINA NE KADAR SÜRE YILLIK İZİN VERİLİR?
Aynı işveren emrinde veya aynı gemide bir takvim yılı içinde bir veya birkaç hizmet akdine dayanarak en az 6 ay çalışmış olan gemi adamı, yıllık ücretli izine hak kazanır. İzin süresi, 6 aydan bir yıla kadar hizmeti olan gemi adamları için 15 günden ve bir yıl ve daha fazla hizmeti olanlar için yılda bir aydan az olamaz.
2- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE DENEME SÜRESİ NE KADARDIR?
Süresi belirli olmayan hizmet akitlerinde deneme süresi en çok 1 aydır.
3- HAFTADA 4 SAAT ÇALIŞAN GEMİ ADAMI, FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNE HAK KAZANIR MI?
Haftada 4 saat çalışan gemi adamı fazla çalışma ücretine hak kazanamaz. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanununun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği belirtilmektedir.
4- GEMİ ADAMI OLARAK HAFTADA 51 SAAT ÇALIŞILIRSA, FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNE HAK KAZANILIR MI?
Gemi adamı olarak haftada 51 saat çalışılırsa, fazla çalışma ücretine hak kazanılır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği belirtildiğinden haftada 3 saat karşılığı fazla çalışma ücreti ödenmelidir.
5- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE HAFTADA 52 SAAT ÇALIŞILIRSA NE KADAR FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ALINIR?
854 sayılı Deniz İş Kanununun 28’nci maddesinde haftalık 48 saati aşan çalışmalara fazla çalışma ücreti ödeneceği ve fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücretin normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 oranında artırılmak suretiyle bulunacak miktardan az olamayacağının öngörülmesi nedeniyle; haftada 4 saat fazla çalışılmasına karşılık 5 saat ücret artı olarak ödenmelidir.
6- DOKUZ (9) GEMİ ADAMI ÇALIŞTIRILAN BİR GEMİDE ÜCRETLERİN BANKA KANALIYLA MI ÖDENMESİ GEREKMEKTEDİR?
Dokuz (9) gemi adamı çalıştırıyorsa, ücretlerin banka kanalıyla ödemesine gerek bulunmamaktadır. Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesinde 10 gemi adamı çalıştıran işveren ya da işveren vekilleri işçilere yapacakları ödemeleri banka kanalıyla ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.
7- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE 11 AY 15 GÜN HİZMETİ OLAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
Deniz İş Kanununa göre 11 ay 15 gün hizmeti olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanamaz. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesinde hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl ibaresi yer aldığından kıdem tazminatı almak için hizmet süresi en az 1 yıl olmalıdır.
8- GEMİ ADAMI TUTUKLANIRSA KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANABİLİR Mİ?
Gemi adamı tutuklanırsa kıdem tazminatına hak kazanamaz. Çünkü, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 14’ncü maddesinde işveren tarafından bu Kanunun 14’üncü maddesinin 1’inci fıkrası dışında feshedilirse kıdem tazminatı ödeneceği belirtilmiş olup, tutukluluk da aynı Kanunun 14’üncü maddesinin 1’inci bendi hallerindendir.
9- İŞVEREN TARAFINDAN ÜCRETİ ÖDENMEYEN GEMİ ADAMI TEK TARAFLI HİZMET AKDİNİ FESHEDERSE KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
İşveren tarafından ücreti ödenmeyen gemi adamı tek taraflı hizmet akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesi ve 14’üncü maddesinin II’nci bendine göre kıdem tazminatının ödeneceği belirtilmektedir.
10- ÜÇ YILDAN BERİ A İŞ YERİNDE ÇALIŞAN VE ASKERE GİDECEĞİNDEN DOLAYI İŞİ BIRAKACAK OLAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
Üç yıldan beri A iş yerinde çalışan ve askere gideceğinden dolayı işi bırakacak olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesi uyarınca muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
11- 854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE YAŞLILIK AYLIĞI NEDENİYLE İŞTEN AYRILAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre yaşlılık aylığı nedeniyle işten ayrılan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca yaşlılık aylığı nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
12- 854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE EMEKLİLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILACAK OLAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre emeklilik nedeniyle işten ayrılacak olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca emeklilik nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
13- 854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE MALULEN EMEKLİ OLARAK İŞTEN AYRILAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre malulen emekli olarak işten ayrılan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.
14- 854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE TOPTAN ÖDEME ALMAK AMACIYLA İŞTEN AYRILACAK OLAN GEMİ ADAMI KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?
854 sayılı Deniz İş Kanununa göre toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılacak olan gemi adamı kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Çünkü 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerdendir.
15- İŞYERİNDE 10 YILDAN BERİ ÇALIŞAN GEMİ ADAMI, NE KADAR ÜCRETİ TUTARINDA KIDEM TAZMİNATI ALABİLMEKTEDİR?
854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesinde işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence gemi adamına 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeneceği belirtilmektedir. Dolayısıyla, gemi adamı her yıl için 30 günlük olmak üzere toplam 300 günlük ücreti tutarında yani 10 aylık ücreti tutarında kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.
16- ÖLEN GEMİ ADAMININ KIDEM TAZMİNATI KİME ÖDENMEKTEDİR?
854 sayılı Deniz İş Kanununun 20’nci maddesinde gemi adamının ölümü halinde söz konusu maddedeki hükümlere göre doğan tazminat tutarının kanuni mirasçılarına ödeneceğini belirtmektedir.
17- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE DAHA ÖNCEKİ HİZMETİNDEN DOLAYI KIDEM TAZMİNATI ALAN GEMİ ADAMI, TEKRAR AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞMAYA DEVAM EDERSE, DAHA ÖNCEKİ SÜRE İÇİN TEKRAR KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
Deniz İş Kanununa göre daha önceki hizmetinden dolayı kıdem tazminatı alan gemi adamı, tekrar aynı iş yerinde çalışmaya devam ederse, daha önceki süre için tekrar kıdem tazminatı alamamaktadır. 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 20’nci maddesinde aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ve ikramiye ödenmeyeceğini belirtmektedir.
GEMİ ADAMLARI ÇALIŞMA SÜRELERİ
1- GEMİ ADAMININ GÜNLÜK VE HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ NE KADARDIR?
Genel bakımdan iş süresi günde 8 ve haftada 48 saattir. 48 saatlik süre haftada çalışılan iş günlerine eşit bölünerek bulunur. Haftada 5 gün çalışan gemi adamı günde 9,6 saat çalışmış sayılır. İş süresi, gemi adamının işbaşında çalıştığı veya vardiya tuttuğu süredir.
2- DENİZ İŞ KANUNUNDAKİ İŞ SÜRELERİNE KİMLER DÂHİL DEĞİLDİR?
Gemide çalışan birden fazla kaptanın bulunduğu gemilerde birinci kaptan veya kendisine vekalet eden kimse (kılavuz kaptanlar dahil), birden fazla makinistin bulunduğu gemilerde baş makinist, doktor ve sağlık memurları, hemşire ve hasta bakıcılar, asli görevleri can, mal ve gemi kurtarma olan kurtarma gemilerinde çalışan gemi adamları, gemide kendi nam ve hesabına çalışanlar iş sürelerine tabi değillerdir.
3- GEMİ ADAMI HANGİ HALLERDE FAZLA SAATLERDE ÇALIŞMIŞ SAYILIR?
Gemi adamı haftalık çalışma süresi olan 48 saatin, haftada çalışılan gün sayısına bölünmesiyle bulunacak rakamın aşılması halinde fazla saatlerde çalışmış sayılır.
4- YAPILAN FAZLA ÇALIŞMANIN SAAT BAŞINA DÜŞEN MİKTARI NE KADAR ZAMLI ÖDENİR?
Fazla çalışılan her saate ödenecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının % 25 arttırılması suretiyle bulunacak miktardan az olamaz.
5- GEMİ ADAMI HANGİ HALLERDE ÇALIŞTIĞI ZAMAN FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ALAMAZ?
Geminin, gemideki şahısların veya gemi hamulesinin (yüklerinin) selameti için kaptanın yapılmasını zaruri gördüğü işler, gümrük, karantina ve sair sıhhi formaliteler dolayısıyla yerine getirilmesinde zorunluluk bulunan ilave işler, gemi seyir halinde veya limanda iken gemide yaptırılan (yangın, gemiyi terketme, denizde çatışma, denizden adam kurtarma ve savunma) talimleri hallerinde yapılan çalışmalar karşılığında fazla çalışma ücreti alınamaz.
6- GEMİ ADAMI HAFTADA KAÇ GÜN TATİL YAPAR?
Haftalık çalışma süresini tamamlayan gemi adamı haftanın geri kalan günlerinde hafta tatili yapar. Liman hizmeti ve şehir hattı gemilerinde gemi adamı haftada altı günden fazla çalıştırılamaz. Hafta tatili gününde çalıştırılan gemi adamına haftanın diğer bir gününde nöbetleşe izin verilir. Haftanın diğer bir günü verilen tatil hafta tatili günü yerine geçer.
7- HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞMAYAN GEMİ ADAMINA ÜCRET ÖDENİR Mİ?
Hafta tatilinde çalışmayan gemi adamına bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti bir gündelik tutarında ödenir.
8- HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞAN GEMİ ADAMI ÜCRETİNİ NE KADAR FAZLA ALIR?
Hafta tatilinde çalışan gemi adamı çalışmadan hak ettiği hafta tatili ücretine ilaveten çalıştığı hafta tatili günü karşılığındaki bir günlük yevmiyeyi en az %25 zamlı olarak alır.
9- DENİZ İŞ KANUNU UYARINCA GEMİ ADAMLARINA NE KADAR SÜRE ÜCRETSİZ YOL İZNİ VERİLEBİLİR?
7 güne kadar.
10- GEMİ ADAMI YILLIK ÜCRETLİ İZNE NASIL HAK KAZANIR?
Aynı işveren emrinde veya aynı gemide en az 6 ay çalışmış olan gemi adamı yıllık ücretli izne hak kazanır.
11- DENİZ İŞ KANUNU UYARINCA İŞVEREN VEYA İŞVEREN VEKİLİNİN TAZMİNAT KARŞILIĞI OLARAK GEMİ ADAMININ ÜCRETİNDEN GEÇİCİ OLARAK ALIKOYACAĞI TUTAR KAÇ GÜNLÜK ÜCRETTEN FAZLA OLAMAZ?
10 günlük ücretten fazla olamaz.
12- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE BELİRLİ BİR SEFER İÇİN YAPILMIŞ HİZMET AKDİ NE ZAMAN SONA ERER?
Geminin vardığı limanda yükünü boşaltmasıyla sona erer.
13- GEMİ ADAMININ HİZMET AKDİ İŞVERENCE KÖTÜ NİYETLİ OLARAK FESHEDİLDİĞİ TESPİT EDİLİRSE ÖDEYECEĞİ TAZMİNAT TUTARI KAÇ KAT OLARAK BELİRLENİR?
3 kat.
14- DENİZ İŞ KANUNUNDA FESİH HAKKINI KULLANMA ÖNELİ NE KADARDIR?
Deniz İş Kanunun 14 üncü maddesinde işveren, işveren vekili veya gemi adamına tanınan akdi feshetmek yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öbür tarafın öğrendiği günden başlayarak 6 işgünü geçtikten ve herhalde fiilin vukuundan itibaren 1 sene sonra kullanılamaz.
15- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI NE ÜZERİNDEN YAPILIR?
Deniz İş Kanununa göre kıdem tazminatının hesaplanması son ücret üzerinden yapılmaktadır.
16- ÜCRET ÖDEME DEFTERİ NASIL OLMALI VE NEREDE BULUNMALIDIR?
Noter onaylı olmalı ve her gemide bulunmalıdır.
17- DENİZ İŞ KANUNUNDA GEMİ ADAMLARINA EVLENMELERİ HALİNDE KAÇ GÜN İZİN VERİLİR?
3 gün.
18- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE GEMİ ADAMININ ANA VE BABALARININ ÖLÜMÜNDE KAÇ GÜN İZİN VERİLİR?
2 gün.
19- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE, GEMİ ADAMININ ÜCRETİNDEN İŞVEREN TARAFINDAN CEZA OLARAK YAPILACAK KESİNTİLER EN FAZLA NE KADAR OLMALIDIR?
1 ayda 3 gündelikten fazla olamaz.
20- DENİZ İŞ KANUNU HÜKÜMLERİNE GÖRE İŞVEREN VEYA İŞVEREN VEKİLİ, GEMİ ADAMININ İSTEĞİ HALİNDE AVANS VERMEK ZORUNDA MIDIR?
İşveren veya işveren vekilinin avans ödeme zorunluluğu vardır.
21- DENİZ İŞ KANUNU UYARINCA, İŞVEREN İŞE ALDIĞI HER GEMİ ADAMINA EN GEÇ KAÇ GÜN İÇİNDE ÇALIŞMA VE KİMLİK KARNESİ VERMEK ZORUNDADIR?
15 gün içinde.
22- SEYİR HALİNDEKİ GEMİLERDE ÇALIŞAN GEMİ ADAMININ HİZMET AKDİ NE ZAMAN SONA ERER?
Hizmet akdi gemi seyir halindeyken sona ererse akit, geminin ilk limana varmasına ve güvenlik altına alınmasına kadar devam eder.
23- SÜRESİ BELİRSİZ HİZMET AKİTLERİ, 854 SAYILI KANUNUN 14. MADDESİ DIŞINDA, GEMİ ADAMININ İŞE ALINMASINDAN İTİBAREN KAÇ AY GEÇMEDİKÇE BOZULAMAZ?
6 ay.
24- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE, İŞİ 2 YIL SÜRMÜŞ OLAN GEMİ ADAMININ HİZMET AKDİ, BİLDİRİMİN KARŞI TARAFA YAPILMASINDAN BAŞLAYARAK KAÇ HAFTA SONRA BOZULMUŞ SAYILIR?
6 hafta sonra.
25- DENİZ İŞ KANUNUNA GÖRE, İŞİ 3 YILDAN UZUN SÜRMÜŞ GEMİ ADAMININ HİZMET AKDİ, BİLDİRİMİN KARŞI TARAFA YAPILMASINDAN BAŞLAYARAK KAÇ HAFTA SONRA BOZULMUŞ SAYILIR?
8 hafta sonra.
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
