Galericilerden yetki belgesi sahibi olanların nihai tüketicilerden aldıkları İkinci El Binek otoların satışında özel matrah uygulaması yapabilirler

T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ikinci el araç, motosiklet ve elektrikli motosiklet alım ve satımı işi ile iştigal ettiğiniz belirtilerek, katma değer vergisi (KDV) mükellefi olmayanlardan gider pusulası ile alınan araçların satışındaki KDV uygulaması hakkında Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN

213 sayılı Vergi Usul Kanununun; “İspat edici kağıtlar” başlıklı 227 nci maddesinde, “Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların ise mezkûr Kanunun 229 uncu ve müteakip maddelerinde yer alan veya Bakanlığımıza verilen yetkilere dayanılarak uygun görülen belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir.

Bu kapsamda, mezkûr Kanunun;

– 229 uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.”,

– 230 uncu maddesinde, “Faturada en az aşağıdaki bilgiler bulunur:

1. Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası;

2. Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası;

3. Müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası;

4. Malın veya işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarı;

5. Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, …”,

– 232 nci maddesinde,“Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;

2. Serbest meslek erbabına;

3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;

4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;

5. Vergiden muaf esnafa,

Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.”,

– 234 üncü maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:

…

3. Vergiden muaf esnafa,

Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.

…”

hükümleri yer almıştır.

Buna göre;

– Vergi mükellefi olmayan kişilerden söz konusu taşıt alımlarınızda, gerçek satış bedeli üzerinden satıcılar adına gider pusulası düzenlemeniz, satış yapanların vergi mükellefi olması durumunda ise bunlar tarafından adınıza fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

– İşletme aktifine kayıtlı taşıtların satışına ilişkin olarak, gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlemeniz ve faturanın ilgili alanlarının buna göre hesaplanması icap etmektedir. Bu bakımdan, faturada; malın fiyat ve tutarının KDV hariç olarak gösterilmesi, işlem üzerinden hesaplanması gereken KDV tutarına ayrıca yer verilmesi ve toplam bedel olarak da KDV dahil toplam tutarın yer alması gerekmektedir. Diğer taraftan faturanın uygun bir yerinde KDV hesaplanmasına ilişkin bilgilere ayrıca yer verilmesi mümkün bulunmaktadır.

KDV KANUNU YÖNÜNDEN

3065 sayılı KDV Kanununun;

– 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

– 20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin ise, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,

– 23/f maddesinde ise ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, katma değer vergisi mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde matrahın, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olduğu

hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan KDV oranları, KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, maddede yer alan sınırlar dahilinde, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir.

Bu kapsamda, KDV oranları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %8, sözü edilen listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler içinse %18 olarak belirlenmiştir.

Söz konusu BKK eki (I) sayılı listenin 9 uncu sırasında, ” Aşağıda tanımları yapılan motorlu taşıtlardan yalnız “kullanılmış” olanlar, “Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 8701.90.50.00.00 Kullanılmış olanlar ile 87.03 pozisyonundaki binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dahil). [(Yalnız binek otomobilleri, steyşın vagonlar, yarış arabaları, arazi taşıtları, jipler, vb., motorlu karavanlar, elektrik, gaz, güneş enerjili vb. motorlu taşıtlar, “8703.10.11.00.00 özellikle kar üzerinde hareket etmek için dizayn edilmiş sıkıştırma ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu olanlar (dizel veya yarı dizel) veya kıvılcım ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu taşıtlar”,”8703.10.18.00.00 diğerleri”] [Ambulanslar, mahkum taşımaya mahsus arabalar, para arabaları, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu taşıtlar hariç.] (Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde bu Kararın 1 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen vergi oranı uygulanır. İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın birinci maddesinin (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların tesliminde, bu araçların alımında uygulanan katma değer vergisi oranı uygulanır.)” hükmüne yer verilmiştir.

Konuyla ilgili olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinin;

– “İkinci El Araç ve Taşınmaz Ticareti” başlıklı (III/A-4.9.) bölümünde;

   “… İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenler, 13/2/2018 tarihli ve 30331 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlardır. İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal etmekle birlikte henüz yetki belgesi almamış olanlar, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğe göre yetki belgesi alınması için verilen süre ile sınırlı olmak üzere yetki belgesi olmaksızın, özel matrah uygulayabilirler.

            …

            Verilen süre içinde yetki belgesini almamış olanlar ile yetki belgesi almaksızın ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticareti ile iştigal edenlerin ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz teslimlerinde özel matrah uygulanmaz.”

– “İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticaretiyle İştigal Eden Mükelleflerin Binek Otomobil Alımlarında KDV İndirimi” başlıklı (III/C-2.5.) bölümünde ise;

“22/3/2019 tarihli ve 30722 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 21/3/2019 tarihli ve 845 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde KDV oranının %18 olarak uygulanmasına karar verilmiştir.

Buna göre, söz konusu Kararın yürürlüğe girdiği 22/3/2019 tarihinden itibaren ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce;

– %1 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde %1,

– %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde %18

KDV oranı uygulanacaktır.

…”

açıklamaları yer almaktadır.

Diğer taraftan, 287 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 4 üncü maddesi ile 31/12/2018 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmak üzere, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 8701.20, 87.02, 87.04, 87.05 gümrük tarife istatistik pozisyon (GTİP) numaralarında yer alan malların KDV oranı % 1 olarak belirlenmiştir.

Ayrıca, 541 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 1 inci maddesi ile 8716.20.00.00.00, 8716.31.00.00.00, 8716.39, 8716.40.00.00.00 ibareleri 287 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 4 üncü maddesine eklenmek suretiyle, araç teslimindeki indirimli KDV oranı (%1) uygulamasının kapsamı genişletilmiş; 535 ve 843 sayılı Cumhurbaşkanı Kararlarıyla da geçici uygulamanın süresi 30/6/2019 tarihine kadar uzatılmıştır.

Bu çerçevede, KDV mükellefi olmayanlardan gider pusulası ile alınan;

– Söz konusu BKK eki (I) sayılı listenin 9 uncu sırası kapsamında olan 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kullanılmış binek otomobillerin tesliminde %1 oranında,

– BKK eki (I) sayılı listenin 9 uncu sırası kapsamında sayılmayan motosikletlerin tesliminde %18 oranında,

– 287 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 4 üncü maddesi ile 541 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 1 inci maddesi kapsamında olan araçların tesliminde geçici dönem içinde %1, bu dönem öncesinde veya bu dönem bittikten sonra %18 oranında

KDV uygulanması gerekmektedir.

Buna göre, ikinci el araç satışlarınızda Tebliğin (III/A-4.9.) bölümünde belirtilen şartların sağlanması halinde, KDV Kanununun 23/f maddesi uyarınca özel matrah uygulamanız mümkün bulunmaktadır. Bu durumda, KDV mükellefi olmayanlardan KDV ödenmeksizin alınan ikinci el motorlu kara taşıtları satışlarında alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplanması, bu kapsamda bulunmayan satışlar bakımından ise satış bedeli üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.

…

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.