Fransa Büyükelçiliğinde Çalışanların Gelir Vergisi Durumu: Türkiye-Fransa Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması Kapsamında Değerlendirme
Fransa Büyükelçiliği’nde çalışan bir kişinin ücret gelirinin Türkiye’de gelir vergisi kesintisine tabi olup olmayacağı, hem Türk Gelir Vergisi Kanunu hem de Türkiye ile Fransa arasında yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması kapsamında değerlendirilmektedir. Bu yazıda, konuya ilişkin yasal düzenlemeler açıklanmıştır.
Diplomat Muafiyeti ve Ücret İstisnası
Diplomat Muafiyeti (Gelir Vergisi Kanunu Madde 15)
Türk Gelir Vergisi Kanunu’nun 15. maddesine göre:
Türkiye’deki yabancı büyükelçiliklerin elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (fahri konsoloslar hariç) ile elçilik veya konsolosluklara mensup ve o ülkenin vatandaşı olan görevlileri, resmi görevlerinden dolayı gelir vergisinden muaftır.
Bu muafiyet, karşılıklılık ilkesine dayanmaktadır.
Ücret İstisnası (Gelir Vergisi Kanunu Madde 16)
16. madde uyarınca:
Elçilik ve konsoloslukların 15. madde kapsamına girmeyen memur ve hizmetlilerinin, yalnızca bu görevlerinden dolayı aldıkları ücretler de karşılıklılık ilkesine bağlı olarak gelir vergisinden istisnadır.
Tevkifat ve Beyanname Yükümlülüğü
Gelir Vergisi Kanunu Madde 61 ve 94
61. madde, ücreti işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı yapılan ödemeler olarak tanımlar. Bu ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Ancak, 94. madde, bu tevkifatın istisnadan yararlanan ücretler için uygulanmayacağını hükme bağlamıştır.
Tevkifata Tabi Olmayan Ücretler (Madde 95)
95. madde, 16. madde kapsamına girmeyen yabancı elçilik ve konsolosluk çalışanlarının ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacağını belirtmiştir.
Bu kişiler, gelirlerini yıllık beyanname ile bildirmekle yükümlüdür.
Türkiye-Fransa Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Kamu Görevleri (Madde 19)
Türkiye ile Fransa arasında yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması’na göre:
Bir devletin, kamu görevi dolayısıyla bir kişiye yaptığı ödemeler yalnızca ödeme yapan devlet tarafından vergilendirilir.
Bu nedenle, Fransa Büyükelçiliği’nde çalışma karşılığında Fransa tarafından yapılan ücret ödemeleri, yalnızca Fransa’da vergilendirilecektir.
Özet olarak;
Fransa Büyükelçiliği’nde çalışmanız karşılığında aldığınız ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin aşağıdaki hususlar geçerlidir:
Gelir Vergisi Muafiyeti:
Fransa Büyükelçiliği’ndeki göreviniz, Fransa Devleti’ne verilen bir kamu hizmeti niteliğinde olduğundan, bu ödemeler Türkiye’de gelir vergisinden muaftır.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması:
Türkiye ile Fransa arasında yürürlükte olan anlaşma gereği, Fransa Devleti tarafından yapılan ödemeler yalnızca Fransa’da vergilendirilir.
Türk Gelir Vergisi Kanunu’na Uyum:
İlgili ödemeler, Türk Gelir Vergisi Kanunu’nun 15 ve 16. maddeleri kapsamında da vergiden muaftır.
Bu düzenlemeler doğrultusunda, Fransa Büyükelçiliği’nden aldığınız ücretin Türkiye’de gelir vergisi tevkifatına tabi olmayacağı, yalnızca Fransa’da vergilendirileceği hükme bağlanmıştır. Olası sorularınız veya özel durumlarınız için bir vergi uzmanından destek almanız önerilir.
Örnek Özelge;
| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü | ||||
| Sayı | : | 38418978-120[15-17/1]-108474 | 16.04.2019 | |
| Konu | : | Fransa Büyükelçiliğinden elde edilen ücret gelirinin vergilendirilmesi hk. | ||
| İlgi | : | 15/08/2017 tarihli özelge talep formunuz |
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Fransa Büyükelçiliğinde çalıştığınızı, Türkiye Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti arasında imzalanan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması gereği ücretiniz üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımızdan bilgi istenilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Diplomat muaflığı” başlıklı 15 inci maddesinde; “Yabancı devletlerin Türkiye’de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye’de resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisi’nden muaftırlar...” hükmü yer almıştır.
Aynı Kanun’un “Ücret istisnası” başlıklı 16 ncı maddesinde ise “Yabancı elçilik ve konsoloslukların 15 inci maddeye girmeyen memur ve hizmetlilerinin yalnız bu işlerinden dolayı aldıkları ücretler karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisi’nden istisna edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61 inci maddesinde “Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir…” hükmü yer almış olup, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise tevkifat kapsamına giren ödemeler bentler halinde sayılarak bir numaralı bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre vergi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun “Tevkifata tabi olmayan ücretler” başlıklı 95 inci maddesinde; “Aşağıda yazılı hizmet erbabının ücretleri hakkında vergi tevkif usulü cari olmaz;
2- 16 ncı maddede yazılı istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri;
...
Bunlar gelirlerini, bu kısmın 2 nci bölümündeki hükümlere göre, yıllık beyanname ile bildirirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Türkiye ile Fransa arasında 01.01.1990 tarihinden bu yana uygulanmakta olan “Türkiye Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması”nın “Kamu Görevleri” başlıklı 19 uncu maddesinde;
“1. Bir Akit Devletin kendisine, politik alt bölümüne, veya mahalli idaresine bir kamu görevi dolayısıyla bir gerçek kişi tarafından verilen hizmetler karşılığında, bu Akit Devlet, politik alt bölüm veya mahalli idare tarafından veya bunlarca oluşturulan fonlardan sağlanan menfaatler, emekli maaşları da dahil, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
…”
hükmü yer almaktadır.
Buna göre, Fransa Büyükelçiliği’nde çalışmanız karşılığında ödenen ücretin, Fransa Devleti’ne verilen bir hizmet olması ve ödemelerin Fransa tarafından yapılması nedeniyle bu ödemelerin Türkiye’de değil yalnızca Fransa’da vergilendirilmesi gerekmektedir.
…
TAVSİYE EDİLEN İÇERİKLER
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
