Fotoğrafçılık ve fotoğrafçılık eğitimi nasıl vergilendirilir?
Düğün, özel gün vb. kişiye özel fotoğraf çekimi faaliyetinde bulunan kişiler, yaptıkları iş karşılığında tahsil ettikleri bedeller için serbest meslek defteri mi? İşletme defteri mi kullanacaktır?
1-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanununda yazılı gerçek (Bilânço veya işletme hesabı esası) veya basit usule göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Ticari faaliyet bir tür emek-sermaye organizasyonuna dayanmakta olup, kazanç sağlama niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin “ticari faaliyet” olma niteliğine etki etmemektedir.
Ancak bir faaliyetin “ticari faaliyet” sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte, faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Aynı Kanunun 65 inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…”,
66 ncı maddesinde de; “Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.” denilmiştir.
Serbest meslek olarak tanımlanabilecek iş bizzat yapılırsa Serbest Meslek Defterine tabi olunacaktır.
Serbest meslek faaliyetinin ana unsuru faaliyetin sermayeden çok kişisel çalışmaya, ilmi ya da mesleki bilgiye dayanmasıdır. Bu kapsamda, ticari bir organizasyon ve sermaye unsuru hakim olmaksızın, şahsi mesai veya mesleki bilgiye dayanarak kendi nam ve hesabına verilecek fotoğrafçılık eğitiminin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Serbest meslek olarak tanımlanabilecek işin organizasyonu yapılırsa işletme defterine tabi olunacaktır.
Ancak, öğrencilere ders verilmeyip öğretmen istihdam edilerek fotoğrafçılık dersi verilmesi halinde ise, ticari bir organizasyon söz konusu olacağından elde edilen kazancın ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirileceği tabiidir.
2-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227’nci maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 210 uncu maddesinde serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç defteri tutacağı hüküm altına alınmış, 236’ncı maddesinde ise “Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.” hükmüne yer verilmiştir.
Adı geçen Kanunun 177’nci maddesinde, maddede 6 bent halinde sayılan şartlardan birinin taşınması halinde bilanço esasına göre, 178’nci maddesinde de 177’nci maddede yazılı olanların dışında kalanların işletme hesabı esasına göre defter tutacağı hükmüne yer verilmiş, 229’uncu maddesinde, fatura, “satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır” şeklinde tanımlanmış, 232 nci maddesinde ise, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin, birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, serbest meslek erbabına, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere ve vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunların da fatura istemek ve almak mecburiyetinde oldukları hükme bağlanmıştır.
SONUÇ
1- Fotoğrafçılık faaliyeti ticari faaliyettir.
Fotoğrafçılık faaliyetinin ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi ve bu faaliyet neticesinde elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanununun ticari kazançlara ilişkin hükümlerine göre vergiye tabi tutulması gerekmektedir.
2- Fotoğrafçılık eğitimi şahsi mesai ile bizzat yapılırsa Serbest Meslek faaliyetidir.
Mükellefin kendi nam ve hesabına ifa ettiği fotoğrafçılık eğitimi faaliyeti şahsi mesai veya mesleki bilgiye dayanarak bir ticari organizasyon oluşmadan gerçekleştirilmesi halinde bu faaliyetin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi gerektiğinden serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirmesi ve her türlü tahsilat için serbest meslek makbuzu düzenlenmesi gerekmektedir.
3- Fotoğrafçılık eğitimi Öğretmen istihdam edilerek yapılırsa ticari faaliyettir.
Ancak fotoğrafçılık eğitiminin öğretmen istihdam edilerek bir ticari organizasyon çerçevesinde verilmesi durumunda, söz konusu faaliyet ticari kazanç hükümlerine tabi olacağından bu faaliyetler ticari kazanç hükümlerine göre bilanço veya işletme hesabı esasına göre tutulması ve bu işler için de fatura düzenlenmesi,
gerekmektedir.
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
