Muhasebe News

Serbest meslek erbabının firmasında kullandığı aracı şahsi kullanımına alması halinde noter satışı olacak mı?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 07:19:02 +0000

Serbest meslek erbabının firmasında kullandığı aracı şahsi kullanımına alması halinde noter satışı olacak mı?

Serbest meslek faaliyeti için kullanılan ve mükellefin adına kayıtlı olan binek otonun şahsi kullanıma çekilmesi halinde noter satışı yapılmayacak, envanterden çıkartmak için sadece serbest meslek makbuzu düzenlenecektir.

BİNEK OTO E-SMM ÖRNEĞİ

Brüt tutar: 1.000.000 TL

Gelir Vergisi Kesintisi: —

Net Tutar: 1.000.000 TL

KDV %1: 10.000

Tahsil Edilecek Tutar: 1.010.000 TL

NOT: İşletme esasına göre defter tutan şahıs firmaları ile serbest meslek kazanç defteri tutan serbest meslek erbabı vergi mükellefileri bilanço usulüne göre defter tutmadıkları için araç satışından kaynaklanan kazanç için yenileme fonu uygulamasından yararlanamaz.

***

TAVSİYE EDİLEN BENZER İÇERİK

Şirket aracını satarken uygulanacak KDV oranı %1 mi yoksa %20 mi? (Araç satış muhasebe kaydı örneği)

TAVSİYE EDİLEN DİĞER VİDEO İÇERİKLER

Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Limited şirketi ortağı olan kişi şahıs firması açarsa genç girişimci kazanç istisnasından yararlanabilir mi?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 07:09:58 +0000

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü


Sayı	:	49327596-120[GVK.ÖZ.2019.85]-E.124377	12.08.2020
Konu	:	Limited şirket ortaklığı bulunan kişinin serbest meslek faaliyetinden dolayı genç girişimci kazanç istisnasından faydalanıp faydalanamayacağı

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; inşaat mühendisi olarak 2014 yılında var olan bir limited şirketine ortak olduğunuzu, proje işlerinizi o şekilde yürüttüğünüzü, şu anda şirket ortaklığından ayrılıp kendi şahsınız adına şahıs şirketi kurmak istediğinizi, 29 yaşın altında olduğunuzu, ilk defa şahıs şirketi kuracağınızı, fakat daha önce limited şirket ortaklığınız bulunduğu için Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesinde yer alan genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanıp faydalanamayacağınız hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.

Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesinde;

“Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesnadır.

1.İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,

2.Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),

3.Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,

4.Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,

5.Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.

İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hallerinde dahi yıllık beyanname verilir.

Bu istisnanın, bu Kanunun 94′ üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 292 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de hangi şartlar dahilinde Genç Girişimcilerde Kazanç istisnadan yararlanılacağına ilişkin ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Diğer taraftan, anılan Kanunun 75 inci maddesinin birinci fıkrasında genel olarak menkul sermaye iradının tanımı yapıldıktan sonra, aynı maddenin ikinci fıkrasının (2) numaralı bendinde iştirak hisselerinden doğan kazançların (Limited Şirket ortaklarının, iş ortaklıklarının ortakları ve komanditerlerin kâr payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar bu zümreye dahildir. Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan kârların ortaklara, kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde tevzii, kazanç dağıtımı sayılmaz.) menkul sermaye iradı sayılacağı hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, limited şirket ortaklığı sıfatıyla söz konusu şirketten elde edeceğiniz kar payının, Gelir Vergisi Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde beyanı durumunda söz konusu kar payı geliri nedeniyle hakkınızda menkul sermaye iradı yönünden gelir vergisi mükellefiyet kaydı açılması gerekmektedir.

Ancak, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesine göre genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanacak mükellefler için yalnızca ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunma şartı arandığından, menkul sermaye iradı nedeniyle gelir vergisi mükellefiyet kaydı açılmış olmasının istisna uygulaması açısından önemi bulunmamaktadır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesi ile 292 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan şartları topluca taşımanız kaydıyla, serbest meslek kazancınızdan dolayı söz konusu istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

…

TAVSİYE EDİLEN DİĞER VİDEO İÇERİKLER

Kaynak: GİB ÖZELGE
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Konaklama vergisi veren turizm payı beyannamesini de ayrıca verecek mi?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 06:47:37 +0000

Konaklama vergisi veren turizm payı beyannamesini de ayrıca verecek mi?

Evet Turizm Payı Beyannamesi Genel Tebliği’ndeki kapsama giren turizm işletmeleri Turizm Payı Beyannamesi verecektir.

Konaklama vergisi müşteriden tahsil edilmekte ve vergi dairesine ödenmektedir. Turizm Payı Vergisi ise Tebliğ’de sayılan oranlarda ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınır.

TURİZM PAYI BEYANNAMESİ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)

…

İKİNCİ BÖLÜM

Turizm payı mükellefi ve oranları

MADDE 4– (1) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişiler, anılan Kanunun aynı maddesinde belirtilen oranlarda hesaplanan turizm payını Turizm Payı Beyannamesi ile beyan etmekle yükümlüdür.

(2) Turizm payı;
a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk,
b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk,
c) Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk,
ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,
d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk,
e) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde iki, oranında olmak üzere

bu ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınır.

(3) Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen turizm türlerinde faaliyet gösteren tesisler için bu oranlar yüzde elli indirimli olarak uygulanır.

Turizm Payı Beyannamesi

MADDE 5 – (1) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermişolduğu yetkiye dayanılarak Turizm Payı Beyannamesinin elektronik ortamdabeyan edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

(2) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olsun veya olmasın 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişiler Turizm Payı Beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorundadırlar.

(3) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak beyan dönemleri;

a) Kurumlar vergisi mükellefleri için aylık,
b) Diğerleri için üç aylık,
olarak belirlenmiştir.

(4) Üç aylık beyan dönemleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart.

b) İkinci dönem; Nisan-Mayıs-Haziran.
c) Üçüncü dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül.
ç) Dördüncü dönem; Ekim-Kasım-Aralık.

(5) 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak turizm payının beyan süresi, beyan dönemini takip eden ayın son günü olarak belirlenmiştir.

(6) Turizm PayıBeyannamesinin, beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi ve beyan edilen turizm payının aynı süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir.

(7) Turizm PayıBeyannamesini vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içerisinde net satışıve kira geliri bulunmasa dahi Turizm Payı Beyannamesini vermekleyükümlüdürler. Bu durumda beyannamenin, “Beyan edilecek turizm payıbulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek gönderilmesi gerekmektedir.

ÖRNEK 1:Antalya ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 5 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren otel ile Afyonkarahisar ilinde turizmişletmesi belgesi olmaksızın termal konaklama tesisi olarak faaliyet gösteren otelin işletmecisi (A) A.Ş.’nin, Afyonkarahisar ili Kocatepe VergiDairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(A) A.Ş.Ekim/2019 döneminde Antalya ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden1.000.000 TL net satış tutarı ve 100.000 TL kira geliri ile Afyonkarahisarilindeki termal otel işletmeciliği faaliyetinden 500.000 TL net satış tutarı ve 100.000 TL kira geliri olmak üzere toplam 1.700.000 TL elde etmiştir.

Bu durumda, (A)A.Ş. Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki otel için 1.100.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedibuçuk oranında 1.100.000 x 0,0075 = 8.250 TL, Afyonkarahisar ilindekitermal otel için ise 600.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçukoranında hesaplanacak tutara yüzde elli indirim uygulanarak hesaplanan 600.000 x 0,0075 = 4.500 / 2 = 2.250 TL turizm payını 2/12/2019 günü saat 23.59’a kadar Kocatepe Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 8.250 + 2.250 = 10.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 2: İstanbulilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm işletmesi belgesi olmaksızın faaliyet gösteren otelin işletmecisi (B) A.Ş.’nin, İstanbul ili Beyoğlu Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Otelin yatırımcısı aynı zamanda işletmecisidir.

Bu otelin bulunduğu yapının giriş katında yer alan, sokağa cephesi bulunan, tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunmayan ve otel dışına hizmet veren banka, ATM, kuaför, kuyumcu, lokanta gibi ticari üniteler de otel yatırımcısına (işletmecisine) aittir ve lokanta yatırımcı (işletmeci) tarafından işletilmektedir. Banka, ATM, kuaför, kuyumcu ise üçüncü kişilere kiraya verilmiştir.

(B) A.Ş.’nin,Antalya ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizmişletmesi belgesiyle faaliyet gösteren oteli de bulunmaktadır. Bu otelde üçüncü kişilere kiraya verilmek suretiyle işletilen SPA, kuaför, kuyumcu vb. tesis içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunan veya bütünlük içerisinde olan yan üniteleri bulunmaktadır.

(B) A.Ş. Temmuz/2020 döneminde Antalya ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 2.000.000 TL net satış tutarı ve 400.000 TL kira geliri ile İstanbulilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden 600.000 TL net satış tutarı,lokanta işletmeciliği faaliyetinden 70.000 TL hasılat ve 100.000 TL kira geliri (otelin bulunduğu yapıdaki ticari ünitelerden elde edilen kira) olmak üzere toplam 3.170.000 TL elde etmiştir.

(B) A.Ş.’nin İstanbul ilinde bulunan otelinin bulunduğu yapıdaki ticari ünitelerin kiraya verilmesi veya bizzat işletmeci tarafından işletilmesi sonucunda elde edilen hasılat ve kira geliri turizm payına tabi gelirler kapsamında olmadığından, turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır. Ancak Antalya ilinde bulunan otelinin yan ünitelerinin kiraya verilmesi sonucunda elde edilen kira geliri, hesaplanacak turizm payına dâhil edilecektir.

Bu durumda, (B)A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki otel için 2.400.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında 2.400.000 x 0,0075 = 18.000 TL,İstanbul ilindeki otel için ise 600.000 TL toplam tutar üzerinden binde yedi buçuk oranında 600.000 x 0,0075 = 4.500 TL turizm payını 31/8/2020 günü saat 23.59’a kadar Beyoğlu Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve toplam 18.000 + 4.500 = 22.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 3:Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan deniz turizmi araçları turizm işletmesi belgesiyle Antalya ve Muğla illerinde faaliyet gösteren 2 adet yatı bulunan (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin Antalya ilinde faaliyet gösteren yatıbizzat donatanı tarafından sezon içerisinde belirli sürelerde üçüncü kişilere kullandırılmak suretiyle işletilmektedir. Muğla ilindeki yatı ise donatan tarafından (D) Ltd. Şti.’ne 3 yıl süreyle kiraya verilmiştir. (C)Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin, Antalya ili Kalekapı Vergi Dairesinde kurumlarvergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(D) Ltd. Şti. ise(C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nden 3 yıl süreyle kiraladığı yatı üçüncükişilere kullandırılmak suretiyle işletmektedir. (D) Ltd. Şti.’nin Muğlaili Bodrum Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(C) Yat İşletmesiLtd. Şti. Ağustos/2020 döneminde Antalya ilindeki yat işletmeciliği faaliyetinden 170.000 TL net satış tutarı ve Muğla ilinde (D) Ltd.Şti.’nden 3 yıl için 1.900.000 TL kira geliri olmak üzere 2.070.000 TL elde etmiştir. (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nin Muğla ilinde faaliyet gösteren yatı için (D) Ltd. Şti.’nden tahsil ettiği kira bedeli, yatın (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti. tarafından işletilmeksizin doğrudan (D) Ltd. Şti.’nekiraya verilmesinden kaynaklanan gelir kapsamında olduğundan turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır.

(D) Ltd. Şti. iseAğustos/2020 döneminde (C) Yat İşletmesi Ltd. Şti.’nden kiraladığı yatın işletmeciliğinden 150.000 TL net satış tutarı elde etmiştir.

Bu durumda, (C)Yat İşletmesi Ltd. Şti. Ağustos/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde Antalya ilindeki yat işletmeciliğinden elde ettiği170.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 170.000 x 0,0075 = 1.275 TL turizm payını 30/9/2020 günü saat 23.59’a kadar Kalekapı Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 1.275 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

(D) Ltd. Şti. ise Ağustos/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm P ayı BeyannamesindeMuğla ilindeki yat işletmeciliğinden elde ettiği 150.000 TL net satıştutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 150.000 x 0,0075 = 1.125 TL turizm payını 30/9/2020 günü saat 23.59’a kadar Bodrum Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 1.125 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 4: AX06 işletme numaralı Seyahat Acentası sahibi (E) Ltd. Şti. Ankara’da seyahat acentalığı faaliyeti yürütmekte olup (E) Ltd. Şti.’nin Ankara ili BaşkentVergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(E) Ltd. Şti.,Ahmet USTA isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde Antalya tatili için gidiş- dönüş tarifeli uçak bileti dahil 10.000 TL’lik satış yapmıştır. Bu satışın 9.000 TL’lik konaklama ve 1.000 TL’lik tarifeli uçak bileti tutarlarını ayrı ayrı faturalandırmıştır.

(E) Ltd. Şti.,Mustafa KAHRAMAN isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde İtalya tatili için gidiş-dönüş ulaşım (charter) tutarı dahil 20.000 TL’lik satış yapmıştır. Bu satışın 18.000 TL’lik konaklama ve 2.000 TL’lik ulaşım (charter) tutarı için tek fatura kesmiştir.

(E) Ltd. Şti.,Fatma ÖZTÜRK isimli tüketiciye Ekim ayı içerisinde İstanbul’a yapacağı seyahat için 1.500 TL’lik gidiş-dönüş tarifeli uçak bileti satışı yapmıştır.

(E) Ltd. Şti.Ekim/2019 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde; Ahmet USTA isimli tüketicinin konaklama bedeli (9.000 TL) ile Mustafa KAHRAMAN isimtliüketicinin konaklama ve ulaşım (charter) bedeli (20.000 TL) toplamı olan29.000 TL’lik satış üzerinden Turizm Payı hesaplaması yapacaktır.

ÖRNEK 5: (F) Hava Yolları A.Ş.’nin Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığında kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

Şirketin Şubat/2020 dönemine ilişkin bilgileri aşağıdaki gibidir:
– 4.995.000 TL yük taşıma bedeli,
– 10.000.000 TL ticari yolcu taşımacılığı faaliyet hasılatı,
– 5.000 TL yolcu servis ücreti olarak, bilet bedellerine eklenmek suretiyle yolculardan tahsil edilip hava meydanı işleticilerine aktarılan tutar.

Hava meydanlarında işletici kuruluşlar tarafından yolculara verilen hizmetlere ilişkin olarak

“Yolcu Servis Ücreti” adı altında talep edilen ve havayolu şirketlerince bilet bedellerine eklenmek suretiyle yolculardan tahsil edilip hava meydanı işleticilerine aktarılan tutar ile yük taşımacılığı faaliyetinden elde edilen toplam 5.000.000 TL net satış tutarı turizmpayının hesabında dikkate alınmayacaktır.

Bu durumda, (F) Hava Yolları A.Ş. Şubat/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde ticari yolcu taşımacılığı faaliyetinden elde ettiği10.000.000 TL net satış tutarı üzerinden on binde yedi buçuk oranında 10.000.000 x 0,00075 = 7.500 TL turizm payını 31/3/2020 günü saat 23.59’a kadar Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına elektronik ortamda beyan edecek ve 7.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 6: Türkiye’de iki havalimanı ve bir terminal işletmesi olan (G) Havalimanları A.Ş.’ninİstanbul ili Marmara Kurumlar Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katmadeğer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(G) HavalimanlarıA.Ş. Mart/2020 döneminde Türkiye’de işlettiği birinci havalimanı ve terminal işletmesinden 50.000.000 TL net satış tutarı, kiraya vermiş olduğu ikinci havalimanından ise 10.000.000 TL kira geliri olmak üzere toplam 60.000.000 TL elde etmiştir.

(G) HavalimanlarıA.Ş. için hesaplanacak turizm payının tespitinde, Türkiye’de işlettiği havalimanı ve terminal işletmelerinden elde ettiği net satış tutarı ve kira gelirinin toplamı dikkate alınacaktır.

Bu durumda, (G) Havalimanları A.Ş. Mart/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm P a y ı Beyannamesinde Türkiye’deki havalimanı ve terminal işletmeciliğifaaliyetinden ve havalimanı kiralamasından elde ettiği 60.000.000 TL toplamtutar üzerinden binde iki oranında 60.000.000 x 0,002 = 120.000 TL turizmpayını 30/4/2020 günü saat 23.59’a kadar Marmara Kurumlar Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve toplam 120.000 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 7: Çanakkale ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren otelin işletmecisi (H) A.Ş.’nin, Çanakkale iliÇanakkale Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir(stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

Şirketin Çanakkale ilindeki 4 yıldızlı oteli 1 Kasım – 1 Nisan tarih aralığında faaliyet göstermemektedir.

Şirketin Çanakkale ilindeki 4 yıldızlı oteli 1 Kasım – 1 Nisan tarih aralığında faaliyet göstermediğinden ilgili beyan dönemlerine ait Turizm Payı Beyannamelerinin “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek, ilgili olduğu döneme ait beyanname verme dönemi içinde Çanakkale Vergi Dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.

ÖRNEK 8: (I) A.Ş.’nin İzmir ili Bornova Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

İzmir ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 5 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren bir oteli bulunan (I) A.Ş. aynı zamanda nakliyecilik (yüktaşımacılığı) faaliyetinde bulunmaktadır.

(I) A.Ş.Nisan/2020 döneminde İzmir ilindeki otel işletmeciliği faaliyetinden1.000.000 TL net satış tutarı ve nakliyecilik (yük taşımacılığı) faaliyetinden 500.000 TL hasılat olmak üzere toplam 1.500.000 TL elde etmiştir. Nakliyecilik (yük taşımacılığı) faaliyetinden elde edilen 500.000 TL hasılat turizm payının hesabında dikkate alınmayacaktır.

Bu durumda, (I)A.Ş. Nisan/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde sadece otel işletmeciliği faaliyetinden elde ettiği 1.000.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 1.000.000 x 0,0075 = 7.500 TL turizm payını 1/6/2020 günü saat 23.59’a kadar Bornova Vergi Dairesine elektronik ortamda beyan edecek ve 7.500 TL turizm payını aynı sürede ödeyecektir.

ÖRNEK 9:Ankara ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığından 4 yıldızlı otel turizm işletmesi belgesiyle faaliyet gösteren (J) A.Ş.’nin Ankara ili Seğmenler VergiDairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

(J) A.Ş. Mayıs/2020 döneminde, turizm payına esas bulunan faaliyeti kapsamında 500.000 TL tutarında satış gerçekleştirmiş, ancak Temmuz/2020 döneminde bu satışların 50.000 TL’lik kısmı iade edilmiştir. Diğer taraftan, Temmuz/2020 döneminde söz konusu işletmenin turizm payına esas bulunan faaliyeti kapsamındaki satış tutarı 150.000 TL olarak gerçekleşmiştir.

Bu durumda, (J)A.Ş. Mayıs/2020 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 500.000 TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 500.000 x0,0075 =3.750 TL turizm payı hesaplayacaktır.

Diğer taraftan, (J) A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 50.000 TL’lik iade tutarını ilgili dönemdeki satış tutarından indirim olarak dikkate alabilecektir. Bu durumda, (J) A.Ş. Temmuz/2020 dönemine ilişkin olarak vereceği Turizm Payı Beyannamesinde 150.000-50.000 = 100.000TL net satış tutarı üzerinden binde yedi buçuk oranında 100.000 x 0,0075 = 750 TL turizm payı hesaplayacaktır.

Adat faizi hesaplaması ve muhasebe kaydı örneği

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 06:32:00 +0000

Örnek adat faizi hesaplama:

Paranın alındığı tarih: 1/4/2024

Hesaplama Tarihi: 31/12/2024

Gün Sayısı: 275 Gün

Tutar: 1.000.000 TL

Faiz Oranı: %51,75

Faiz Tutarı: 389.897,26 TL

———————–

Örnek Adat Faizi Faturası

Matrah: 389.897,26 TL

KDV %20: 77.979,45 TL

Genel Toplam: 467.876,70 TL

———————–

Adat Faizi Faturası Muhasebe Kaydı Örneği

_________________________ / _________________________

131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 467.876,70 TL

391 HESAPLANAN KDV 77.979,45 TL

642 FAİZ GELİRLERİ 389.897,26 TL

_________________________ / _________________________

TAVSİYE EDİLEN İLAVE VİDEO İÇERİKLER

Kaynak: Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Şirket aracını satarken uygulanacak KDV oranı %1 mi yoksa %20 mi? (Araç satış muhasebe kaydı örneği)

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 06:27:01 +0000

Şirket aracını satarken uygulanacak KDV oranı %1 mi yoksa %20 mi?

Faaliyet konusu araç ticareti ve kiralaması olmayan şirketlerin aktife kayıtlı;

1) BİNEK otoların ikinci el olarak satışı için düzenlenecek faturada KDV oranı % 1 olarak hesaplanacaktır.

Örnek Fatura:

Binek oto satış bedeli: 1.000.000 TL

KDV %1: 10.000 TL

Genel TOPLAM: 1.010.000 TL

Binek Oto Satış Muhasebe kaydı örneği:

____________________ / ____________________

127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 1.010.000 TL

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 600.000 TL

254 TAŞITLAR 600.000 TL

391 HESAPLANAN KDV 10.000 TL

679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.0000.000 TL

____________________ / ____________________

Binek Oto Satış Kazancının Yenileme Fonuna Atılmasına İlişkin Muhasebe kaydı örneği:

(Yenileme fonu için limited şirketlerde ortaklar kurulu, anonim şirketlerde yönetim kurulu kararı alınması gerekmektedir)

____________________ / ____________________

679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.0000.000 TL

549 YENİLEME FONU 1.0000.000 TL

____________________ / ____________________

2) Ticari araçların ikinci el olarak satışı için düzenlenecek faturada KDV oranı %20 olarak hesaplanacaktır.

Örnek Fatura:

Binek oto satış bedeli: 1.000.000 TL

KDV %20: 200.000 TL

Genel TOPLAM: 1.200.000 TL

TİCARİ ARAÇ Satış Muhasebe kaydı örneği:

____________________ / ____________________

127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 1.200.000 TL

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 600.000 TL

254 TAŞITLAR 600.000 TL

391 HESAPLANAN KDV 200.000 TL

679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.0000.000 TL

____________________ / ____________________

TİCARİ ARAÇ Satış Kazancının Yenileme Fonuna Atılmasına İlişkin Muhasebe kaydı örneği:

(Yenileme fonu için limited şirketlerde ortaklar kurulu, anonim şirketlerde yönetim kurulu kararı alınması gerekmektedir)

____________________ / ____________________

679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.0000.000 TL

549 YENİLEME FONU 1.0000.000 TL

____________________ / ____________________

***

TAVSİYE EDİLEN İLGİLİ VİDEO İÇERİKLER

İşletme defteri sınıf değiştirme hadlerini geçmeyen kişi e-Deftere geçmek zorunda mı?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 05:11:00 +0000

İşletme defteri sınıf değiştirme hadlerini geçmeyen mükellef e-Deftere geçmek zorunda mı?

İşletme defteri tutan şahıs firmalarından defter tutma sınıf değiştirme hadlerini geçmeyenler 2025 yılında da Defter Beyan Sistemi’nden işletme defteri tutmaya devam ederler. Bu mükelleflerden isteyenler bilanço usulüne isteğe bağlı olarak geçebilirler.

Sadece internetten satışı olanlar veya normal satışlarının yanında internetten satışı da olanların 2024 yılı cirosu 500 Bin TL’yi geçenler 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren e-Faturaya geçmek zorundadır.

***

TAVSİYE EDİLEN İLAVE VİDEO İÇERİKLER

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Limited şirket ortağının şirkete olan borcu için düzenlenecek adat faturasında KDV hesaplanacak mı?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 05:04:00 +0000

Limited şirket ortağının şirkete olan borcu için düzenlenecek adat faturasında KDV hesaplanacak mı?

Evet düzenlenecek adat faizi faturasında %20 KDV hesaplanacaktır.

Örnek adat faizi hesaplama:

Paranın alındığı tarih: 1/4/2024

Hesaplama Tarihi: 31/12/2024

Gün Sayısı: 275 Gün

Tutar: 100.000 TL

Faiz Oranı: %51,75

Faiz Tutarı: 38.989,73

Örnek Adat Faizi Faturası

Matrah: 38.989,73

KDV %20: 7.797,95 TL

Genel Toplam: 46.787,68 TL

Adat Faizi Faturası Muhasebe Kaydı Örneği

_________________________ / _________________________

131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 46.787,68 TL

391 HESAPLANAN KDV 7.797,95 TL

642 FAİZ GELİRLERİ 38.989,73 TL

_________________________ / _________________________

***

TAVSİYE EDİLEN İLGİLİ İÇERİK

2024 Yılı Adat Faiz Oranı Nedir?

TAVSİYE EDİLEN İLAVE VİDEO İÇERİKLER

Serbest meslek mensubu alış ve satış hadleri bakımından bilanço usulüne geçer mi?

MuhasebeNews — Wed, 04 Dec 2024 04:16:00 +0000

Serbest meslek mensubu alış ve satış hadleri bakımından bilanço usulüne geçer mi?

Hayır Serbest meslek kazanç defteri tutan serbest meslek erbabı ciroları ne olursa olsun bilanço esasına tabi defter tutmazlar.

Serbest meslek faaliyeti gösteren gerçek kişiler (şahıs firmaları) serbest meslek defteri tutar ve satışları için e-SMM düzenler.

İşletme defteri tutanlardan her yıl için belirlenen satış ve alış haddini geçenler için sınıf değiştirme hadleri vardır ancak serbest meslek mükellefleri için işletme defterine tabi olanlardaki gibi bir sınır değiştirme yoktur. Serbest meslek erbabının cirosu veya mesleki kazancı ne olursa olsun serbeste meslek kazanç defteri tutar.

2024 Aralık Ayı Kira Artış Oranı Belli Oldu!

MuhasebeNews — Tue, 03 Dec 2024 08:38:34 +0000

2024 Aralık ayı azami kira artış oranı %60,45

Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) enflasyon oranları her ayın ilk haftasında açıklanıyor.

Oranlar açıklandığında kira artışlarının da hangi oranda yapılacağı belli oluyor.

3 Aralık 2024 tarihinde yayımlanan istatistiki veriler ile 2024 Aralık ayında yenilenecek kiraların üst sınırını belirleyen TÜFE tablosu da açıklandı.

TÜİK’in açıklamasına göre TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi Aylık) Kasım ayında aylık %2,24 oranında arttı.

Hesaplamada 2003 yılını başlangıç kabul eden TÜFE’deki karşılaştırmalı artış tablosu;

1- 2024 Kasım ayında bir önceki aya göre %2,24
2- Bir önceki yılın aynı ayına göre %47,09
3- Bir önceki yılın Aralık Ayına göre (2023-Aralık) %42,91
4- On iki aylık ortalamalara göre %60,45 artış

gerçekleşti.

İş yeri ve konut kiralarının ne kadar artırılacağı TÜFE’deki on iki aylık ORTALAMA değişime göre hesaplanıyor.

Buna göre 2024 ARALIK ayında KİRAYA en fazla % 60,45 oranında artış yapılabilecek.

***

KİRA ARTIŞ ORANININ YASAL DAYANAĞI NEDİR?

Borçlar Kanunu’nun 343’ncü maddesinde; “Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.” denilmiştir.

Yine kira bedelinin belirlenmesi başlıklı 344’üncü maddesinde ise “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. (17/1/2019 tarihli ve 7161 sayılı Kanunun 56’ncı maddesiyle, bu maddenin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan “üretici fiyat endeksindeki artış” ibareleri “tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim” şeklinde değiştirilmiştir.)

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

denmektedir.

İşte bu yasal düzenleme uyarınca kira artışlarında üst sınır; bir önceki yıldaki TÜFE’nin oniki aylık ortalaması olarak belirlenmiştir.

ÜST SINIRI AŞAN MİKTARDA ARTIŞ YAPILABİLİR Mİ?

Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde 17.1.2019 tarihinde yapılan değişiklik ile kira artışlarında üst sınır TÜFE’in on iki aylık ortalaması olarak belirlenmiştir.

TÜİK tarafından yayınlanan Enflasyon ve Fiyat verileri tablosuna göre de 2024 ARALIK ayı içindeki kira artışlarında kullanılacak azami oran %60,45 olarak açıklanmıştır. Mülk sahibi tek taraflı olarak bu oranın üzerinde bir kira tutarı belirleyemez. Ancak taraflar karşılıklı anlaşırsa yasal sınırın üzerinde veya altında kira artış tutarı belirleyebilirler.

2024 ARALIK
AZAMİ KİRA ARTIŞ ORANI	60,45%

KİRA	ARTIŞ TUTARI	YENİ KİRA
10.000,00	6.045,00	16.045,00
20.000,00	12.090,00	32.090,00
30.000,00	18.135,00	48.135,00
40.000,00	24.180,00	64.180,00
50.000,00	30.225,00	80.225,00
60.000,00	36.270,00	96.270,00
70.000,00	42.315,00	112.315,00
80.000,00	48.360,00	128.360,00
90.000,00	54.405,00	144.405,00
100.000,00	60.450,00	160.450,00
110.000,00	66.495,00	176.495,00
120.000,00	72.540,00	192.540,00
130.000,00	78.585,00	208.585,00
140.000,00	84.630,00	224.630,00
150.000,00	90.675,00	240.675,00

KİRA ARTIŞ HESAPLAMASINI AŞAĞIDAKİ LİNKTE VERİLEN HESAPLAMA ARACINDAN YAPABİLİRSİNİZ.

Kira Artış Hesaplama

Kaynak: TÜİK Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Yurtdışındaki müşteriye mal göndermek üzere, müşterinin bulunduğu ülkede açılan şube ve diğer vergisel yükümlülükler

MuhasebeNews — Tue, 03 Dec 2024 08:02:27 +0000

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI MANİSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

Sayı	:	85373914-125[49.01.09]-38	18/04/2014
Konu	:	Yurtdışındaki müşteriye mal göndermek üzere, müşterinin bulunduğu ülkede açılan şube ve diğer vergisel yükümlülükler.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Almanya’da mukim … firmasına jant satmak üzere anlaştığınızı, ancak firmanın mal alış koşulu olarak Almanya’da yapılması gereken gümrükleme ve depolama işlemlerinin şirketiniz tarafından yapılmasını istediğini, bu çerçevede Almanya Vergi İdaresine başvurarak gümrük işlemlerinin yürütülebilmesi ve KDV ödeyebilmek için KDV mükellefiyeti tesis ettirdiğinizi belirterek;

1. Yurtdışına düzenlenecek faturanın Almanya’daki şubeniz adına düzenlenip düzenlenemeyeceği,

2. Şubeniz adına düzenlenmesi halinde faturada belirtilen fiyat ile Audi firmasının jant alım fiyatının aynı olması nedeniyle kurumlar vergisi açısından Transfer Fiyatlandırması Raporu hazırlanmasının gerekip gerekmediği,

3. Fatura bedellerinin … firmasınca Türkiye’deki şirket merkezine ödenecek olmasının vergi kanunları açısından eleştiri konusu yapılıp yapılmayacağı,

4. Mallar Almanya’da millileşirken KDV ödemesi yapılacağından dolayı, KDV iadesinin ihracat işleminin gerçekleştiği dönemde mi, yoksa malın gerçek alıcısı olan Audi firmasına teslim edilen dönemde mi talep edileceği,

hususlarında görüş talep etmektesiniz.

I- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesinde, “Ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane, şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir.” hükmü mevcuttur.

Aynı Kanunun 229 uncu maddesinde faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla yurt dışında bulunan şubenize, … firmasına satışı yapılmak üzere mal göndermeniz halinde, şubeniz adına fatura düzenlenebilmesi mümkündür.

II- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNÜDEN:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinde; Kanunun 1 inci maddesinde sayılı kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunanların, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirileceği, 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı, hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ile kurumların yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kurum kazançları, belli şartlar altında kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Konu ile ilgili olarak 1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “5.8. Yurt dışı şube kazançları” başlıklı bölümünde;

“Yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla elde edilen kurum kazançlarının;

– Doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması,

– Elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması,

– İştirak edilen şirketin ana faaliyet konusunun, finansal kiralama dahil finansman temini, sigorta hizmetlerinin sunulması veya menkul kıymet yatırımı olması durumunda, bu kazançların doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az Türkiye’de uygulanan kurumlar vergisi oranında (%20) gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması

gerekmektedir.

Bu bent uyarınca toplam vergi yükü, Tebliğin (5.2.1.5) bölümünde yer alan açıklamalara göre tespit edilecektir.”

açıklamalarına yer verilmiştir.

Anılan Kanunun “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlıklı 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında kurumların, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunmaları durumunda, kazancın tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı; alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemlerin her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirileceği; ikinci fıkrasında ilişkili kişinin kurumların kendi ortakları, kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade ettiği, ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımlarının da ilişkili kişi sayılacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Öte yandan konuya ilişkin ayrıntılı açıklamalar 1 seri numaralı Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliği’nde yapılmıştır.

Söz konusu Tebliğin “7.1- Yıllık Belgelendirme” başlıklı bölümünde, tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin 01/01/2008 tarihinden itibaren yurt dışı şubeleri ve serbest bölgelerde bulunan ilişkili kişilerle (mükellefin serbest bölgedeki şubeleri dahil) yaptıkları işlemlerin Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporuna dahil edilmesi gerektiği, ayrıca serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin de söz konusu tarihten itibaren ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi işlemlerine ilişkin olarak Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu hazırlayacağı, ancak, kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dışında faaliyette bulunan şubelerinin veya serbest bölgede faaliyette bulunan şubelerinin ayrıca Rapor hazırlamasına gerek bulunmadığı belirtilmiştir.

Buna göre, yurt dışı şubeniz ile gerçekleştirilen işlemlerin, işlemin gerçekleştiği hesap dönemine ilişkin Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporuna dahil edilmesi gerekirken yurt dışı şubenin söz konusu işlemlere ilişkin Rapor hazırlamasına gerek bulunmamaktadır.

Diğer taraftan şirketiniz tarafından yurtdışı şubenize yapılan satışlara ilişkin bedelin emsallere uygun olması gerekmektedir. Söz konusu satış bedelinin tespitinde 13 üncü madde hükmü ile anılan Tebliğde yapılan açıklamalara göre işlemin mahiyetine en uygun yöntemin kullanılacağı tabiidir.

III- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;

-11/1-a maddesinde ihracat teslimlerinin ve bu teslimlere ilişkin hizmetlerin, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin, serbest bölgedeki müşteriler için yapılan fason hizmetlerin ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye’de verilen roaming hizmetlerinin KDV den istisna olduğu,

-12/1 inci maddesinde, bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için;

a) Teslimin yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılması veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmesi gerektiği,

b) Teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olması ya da yetkili gümrük antreposuna konulacağı,

-12/2 nci maddesinde, yurt dışındaki müşteri tabirinin, ikametgâhı, işyeri, kanunî ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade ettiği,

-30/a maddesinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği,

-32 nci maddesinde, Kanunun 11, 13, 14, 15 ve 17/4-s maddeleri kapsamına giren işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirimle giderilemeyen KDV’nin iade edileceği,

hüküm altına alınmıştır.

İhracat istisnasının en önemli unsurlarından biri, malın yurt dışı edilmesidir. Mal ihracatı ile ilgili olarak KDV uygulamasında ödemenin kim tarafından yapıldığından ziyade, ihracat bedelinin ilgili mevzuatta öngörülen şartlar dahilinde getirilmesi önemlidir. Bu itibarla ihracat bedelinin Audi firması tarafından yurt dışı şubeniz aracılığıyla veya doğrudan kurumunuza gönderilmesi mümkün olup, bu durum cari hesaplarla düzenlenebilecek bir husustur.

Buna göre yurt dışındaki şubeniz adına fatura düzenleyerek gerçekleştirmiş olduğunuz mal tesliminin ihracat teslimi olarak kabul edilmesi, ihracat tarihinin de malın yurt dışı edildiği tarih olması gerekmektedir. Dolayısıyla ihracat istisnasına ilişkin iade talebi de malın yurt dışı edildiği döneme ait KDV beyannamesi ile beyan edilmelidir.

Bunun yanında, yurt dışındaki şubeniz tarafından, ihraç edilen malların Almanya’ya girişi esnasında ödenen katma değer vergisi benzeri verginin Türkiye’de hesaplanan katma değer vergisinden indirim konusu yapılması ve iade edilmesi söz konusu değildir.

…

TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER

Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.