Fabrikada kullanmak kurulan güneş enerji santrali hangi hesaba kaydedilmelidir?

Müşterimiz fabrikasında kullanmak üzere güneş enerji santrali kurmuştur. Bu işlemin muhasebe kaydında hangi hesapta takip edilmeli ve amortisman süresi ne olmalıdır?

253 hesap da takip edilir. Amortisman oranı için Web sayfamızdaki (İSMMMO) Pratik bilgiler vergi bölümün de bulunan listeyi inceleyiniz.

Güneş enerjisi yatırımının giderleştirilmesi

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizin 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi ile 10.05.2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 6/A maddesine istinaden, kendi ihtiyacınızın karşılanması ve kalan miktarın genel enerji sistemine satılması amacıyla …MW lık güneş enerjisi üretim tesisi kurmakta olduğu, 21 Ekim 2016 tarihli ve 29864 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2016/37 No.lu Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında çiftliğinizde üretim ve aydınlatmada kullanılmak üzere enerji tasarrufu sağlamaya yönelik yaptığınız güneş enerjisinden elektrik üreten yatırımınız dolayısıyla hibe desteği alacağınızı belirterek, şirketinizin söz konusu yatırımı için yaptığı harcamaların amortisman yolu ile giderleştirmek yerine ilgili yıl içerisinde tek seferde gider kaydetmesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “Safi kurum kazancı” başlıklı 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilecektir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 38 inci maddesinde; “Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

1.İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

2.İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tesbit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulur.”

hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendinde ise, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanların (İşletmeye dâhil olan gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar, yapıldığı yılda doğrudan gider yazılabilir.) safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendinin parantez içi hükmü ile enerji politikaları ile uyumlu olarak, binalarda enerji verimliliğinin artırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla sadece işletmenin aktifine kayıtlı gayrimenkuller için ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu harcamalarının yapıldığı yılda doğrudan gider yazılabilmesine imkan sağlanmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin elektrik ihtiyacının karşılanması ve fazlasının satılması amacıyla yaptığı güneş enerjisi panelleri yatırımı için yapılan harcamaların ilgili yıl (harcamanın yapıldığı yıl) içinde doğrudan gider olarak yazılabilmesi mümkün bulunmamaktadır.

VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

– 262 nci maddesinde; “Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.”,

– 269 uncu maddesinde; “İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir.

Bu kanuna göre, aşağıdaki yazılı kıymetler gayrimenkuller gibi değerlenir:

1.Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı;

2.Tesisat ve makinalar;

3.Gemiler ve diğer taşıtlar;

4.Gayrimaddi haklar.”,

– 270 inci maddesinde; “Gayrimenkullerde, maliyet bedeline, satınalma bedelinden başka, aşağıda yazılı giderler girer:

1.Makina ve tesisatta gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderleri;

2.Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderler. Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerini maliyet bedelini ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.”

– 271 inci maddesinde; “İnşa edilen binalarda ve gemilerde, imal edilen makina ve tesisatta, bunların inşa ve imal giderleri, satın alma bedeli yerine geçer.”

– 272 nci maddesinde; “Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir.

(Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerdendir.) …”,

– 313 üncü maddesi; “İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle, 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.”

hükümleri yer almaktadır.

Ayrıca, aynı Kanunun 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup, bu maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” tespit edilmiş ve 339, 365, 389, 399, 406, 418 ve 459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste ile açıklanmıştır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, güneş enerjisinden elektrik üretmeye yönelik olarak işletmeniz bünyesinde vücuda getirilen tesisinizin maliyet bedeli üzerinden aktifleştirilmesi ve amortisman yolu ile itfa edilmesi gerekmektedir.

…

Kaynak: GİB, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.