Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr
Bayramda gezemezler, tatile gidemezler, düğüne gidemezler, yeni yıla giremezler, hasta yatamazlar, surat asamazlar, dükkândan çıkamazlar, parası çıkışmayanı kıramazlar, veresiye isteyeni geri çevirmezler, hata yapamazlar; yapsalar dahi dükkânlarını akıllarından çıkaramazlar. Ne zor değil mi esnaf olmak, ne büyük fedakârlık. Bir o kadar da dünyadaki yapı değişikliği ve sermaye gücünün değişimi ile beraber ayakta kalma çabalarını da üzerine koyduğumuzda; belki de pek çok iş kesiminden bile daha fazla zor durumda olan iş insanları topluluğu, esnaflar.
Birçok esnaf, kendisi seçmemiştir bu işi; babadan kalınca hayır diyememiş ve sürdürmek için çabalamıştır. Çünkü evin büyükleri yaşlandıkça, geçimlerini sürdürmek için onlara daha fazla ihtiyaçları olduğunu da gördüklerinden ellerini çekememişlerdir ebeveynlerinin üzerinden. Ve tüm yaşam hayallerini de o dükkâna sığdırmak zorunda kalmıştır birçoğu.
Bugünlerde esnafımız pek daha dertli. Malum COVID-19 süreci esnafı öylesine düşündürür hale geldi ki, işin içinden nasıl çıkacaklarını bilemez durumdalar. Geçtiğimiz gün açıklanan destek paketi de mi esnafı rahatlatmadı acaba diye soranlar vardır şüphesiz. Değerlendirelim birlikte.
Hatırlarsanız geçen hafta perakende sektörünü ele almış ve gerek pandemi etkisi, gerekse devletin özellikle ithalatı daha da zorlaştırmasına yönelik gelişmelerin olumsuz etkilerinden söz etmiştim. Perakende sektörünün de elbette bir kısmı esnaflarımız ile kesişiyor, özellikle dükkâncılık ile mağazacılık diye ayırıyor olsak da kaderleri pek çok noktada aynı demek mümkün. Açıklanan pakette 5 milyar TL’yi bulan kira desteği ve kira stopajının indirim sürelerinde süre uzatma hususları yer aldı. Restoran ve kafelerin temsilcileri turizm belgeli işyerlerine sağlanan destek kapsamına alınma ve AVM’lerden tazminatsız çıkış hakkı talebinde bulunurken, esnaf ve sanatkârlar, vadesi gelen ödemelerde erteleme taleplerinde bulundular. Destekler yeterli gelmemiş olsa gerek ki, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken devamı ve kapsamının genişletilmesi konusunda ümitlerini sürdürdüklerini dile getirdi. Aylık 1.000 TL kira hibe desteği ancak asgari seviyede kira ödeyen esnaflara bir parça rahatlatma getirirken, büyük hacimli alanlarda yerleşik esnaflar için son derece asgari düzeyde kalmış durumda. Öte yandan restoran ve kafe işletmecileri de turizm desteklerinden yararlanma isteklerini sürdürmeye devam ediyorlar.
Bugün belki alışılagelmiş olduğu gibi, dış ticarete dair bir şey söylemedim; ancak ticaretin önemli bir dinamosunu oluşturan perakendeciler, restoranlar, kafeteryalar ve elbette küçük esnaf olarak tabir ettiğimiz tüm sektörlerin bu dönemde önemli bir desteğe ihtiyaç duyduklarını, devletin bu dönemde kendisini çok daha fazla göstermesi gerektiğini ve varlığını hissettirmesini; biz vatandaşların da aynı şekilde daha duyarlı davranmamız gerektiğini duyurmaya katkı sağlamaya çalıştım. Esnaf; geleneklerimizde var olan ve ticaretin çok önemli yapı taşlarından. Bu dönemi en az hasarla atlatması gereken belki de en mühim kitlenin başında geliyor. Ha gayret, biraz daha gayret derken; onlara gerekli enerji ve desteği vererek bunu istemeliyiz. Zaten esnaflarımız, her zaman olduğu gibi yine kendilerine düşen fedakârlığı fazlası ile yerine getirdiler ve getirmeyi sürdürüyorlar. İyi ki varsınız.
Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
