1. ENGELLİLİK İNDİRİMİ NEDİR?
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesine göre; çalışma
gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli,
asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40’ını
kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır. Buna
göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya
kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirimin
uygulanmasıdır.
2. HANGİ RAPORLAR ENGELLİLİK İNDİRİMİNDE GEÇERLİDİR?
Yetkili hastanelerce düzenlenen ve Merkez Sağlık Kurulunca
değerlendirilerek çalışma gücünün asgari %40’ını kaybetmiş olduğu karara
bağlanan engelli sağlık kurulu raporları, vergi indirimi uygulamasında
dikkate alınmaktadır.
Engellilerin başvuruları sırasında 2007 yılı ve sonraki tarihlerde ilgili
yönetmeliğe uygun olarak düzenlenmiş raporlarının mevcut olduğunu
beyan edenlerin bu raporları da Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmek
üzere kabul edilmektedir.
3. BAŞKA AMAÇLARLA ALINMIŞ RAPORLAR ENGELLİLİK
İNDİRİMİNDE GEÇERLİ MİDİR?
İşe girmek, engelli kimlik kartı almak, sosyal yardımlardan faydalanmak gibi
değişik amaçlarla alınan ve Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmemiş
engelli sağlık kurulu raporlarına istinaden engellilik indiriminden
yararlanılması mümkün değildir.
Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen vatandaşların diğer kurumların
sevki sonucu aldıkları raporlar (rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya
da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği) ilgili yönetmelik
hükümlerine ve ekinde yer alan engelli sağlık kurulu raporu formatına
uygun olmaları durumunda engellilik indirimi yönünden de geçerli olup,
bu raporlarla yapılacak engellilik indiriminden yararlanma başvurularının
kabul edilmesi ve bu raporların Merkez Sağlık Kurulunca yapılması
gereken değerlendirmeye sunulması mümkündür.
4. ENGELLİLİK İNDİRİMİNDEN HANGİ TARİHLERDEN İTİBAREN
YARARLANILIR?
Vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklarca yetkili hastaneye
sevk edilmeleri sonucu alınan raporların Merkez Sağlık Kurulunca
değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiği
kararlaştırılanlar, rapor tarihinden itibaren engellilik indiriminden
yararlandırılmaktadırlar.
Evvelce almış oldukları mevcut raporları ile başvuruda bulunanlar da,
raporlarının Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik
indiriminden yararlandırılması gerektiği kararlaştırılanların başvuru
tarihinden itibaren engellilik indiriminden yararlandırılmaları cihetine
gidilmektedir.
Uygulamada;
• İhtilaf aşamasında yargı organları vasıtasıyla rapor alan engelliler
yönünden son rapor tarihi,
• Hakem hastane tayin edilmesi üzerine bu hastanelerden rapor
alan engelliler yönünden rapor tarihi,
esas alınmaktadır
İdari birimlerde yürütülen işlemler nedeniyle veya Merkez Sağlık
Kurulundaki karar aşamasında meydana gelebilecek gecikmelerden
engelliler olumsuz etkilenmemektedir. Bu amaçla, her başvuru kendi
durumuna göre ilgili mevzuat uyarınca ayrı ayrı değerlendirilmektedir.
5. KİMLER ENGELLİLİK İNDİRİMİNDEN YARARLANIR?
Gelir Vergisi Kanununa göre engellilik indirimi uygulamasından;
● Engelli ücretli,
● Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli,
● Engelli serbest meslek erbabı,
● Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek
erbabı,
● Basit usulde vergilendirilen engelliler,
yararlanacaktır.
6. BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU KİŞİ NE DEMEKTİR?
Engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı olduğu sosyal
güvenlik mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan kişiler, engellilik
vergi indirimi uygulaması yönünden de bakmakla yükümlü sayılmışlardır.
Öte yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun 3 üncü maddesinin 10 numaralı fıkrasına göre, bakmakla
yükümlü olduğu kişi:
“5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile 60 ıncı maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve (7) numaralı alt bentleri ile yedinci ve
sekizinci fıkralarının dışında kalan genel sağlık sigortalısının, sigortalı
sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı
nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;
a) Eşini,
b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı
Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile
işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim
görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile
yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli
olmayan çocuklarını,
c) Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı Kurumca
belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını”
ifade etmektedir.
7. ENGELLİLİK İNDİRİMİ TUTARLARI NE KADARDIR?
Engelli sayılanların çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen
dereceler itibariyle tespit edilen aylık engellilik indirimi tutarları 2018 yılı
için aşağıdaki gibidir.
1. Derece Engelliler İçin
(Çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş olanlar) 1.000,00 TL
2. Derece Engelliler İçin
(Çalışma gücünün asgari %60’ını kaybetmiş olanlar) 530,00 TL
3. Derece Engelliler İçin
(Çalışma gücünün asgari %40’ını kaybetmiş olanlar) 240,00 TL
2018 YILI AYLIK VE YILLIK ENGELLİLİK İNDİRİMİ TUTARLARI VE
SAĞLANAN VERGİ AVANTAJI*
8. ENGELLİLİK İNDİRİMİNDEN YARARLANMAK İÇİN YAPILMASI
GEREKENLER NELERDİR?
Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelliler aşağıdaki belgelerle
birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne,
Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir
Müdürlüğüne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi
Müdürlüğüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Malmüdürlüklerine
bir dilekçe ile başvuracaklardır.
a) Engelli Hizmet Erbabı İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 1)
• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından
imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK: 2)
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı
veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece
tasdikli örneği
b) Hizmet Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişiler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 1)
• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından
imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK: 2)
• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin T.C. Kimlik Numarasını
içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı
veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece
tasdikli örneği
c) Engelli Serbest Meslek Erbabı İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 3)
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı
veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece
tasdikli örneği
d) Serbest Meslek Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli
Kişiler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 3)
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin T.C. Kimlik Numarasını
içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı
veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece
tasdikli örneği
e) Engellilik İndiriminden Yararlanma Hakkına Sahip Basit Usulde
Vergilendirilen Engelliler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 4)
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı
veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece
tasdikli örneği
9. ENGELLİ SAĞLIK KURULU RAPORUNA İTİRAZ NASIL YAPILIR?
Engelli sağlık kurulu raporuna; engellinin kendisi, velisi, vasisi veya
raporu isteyen kurum tarafından itiraz edilebilir. İlgililer itiraz dilekçesi ve
ilk engelli sağlık kurulu raporunun tasdikli bir örneği ile birlikte, bulunduğu
ilin sağlık müdürlüğüne başvurur. İl sağlık müdürlüğünce, engelli sağlık
kurulu raporu alacak kişi en yakın farklı bir engelli sağlık kurulu raporu
vermeye yetkili hastaneye gönderilir. İtiraz edilen engelli sağlık kurulu
raporu ile itiraz üzerine verilen engelli sağlık kurulu raporundaki kararlar
aynı yönde ise engelli sağlık kurulu raporu kesinleşir.
Engelli sağlık kurulu raporlarının farklı olması durumunda, kişinin
ikamet ettiği yere en yakın bir hakem hastaneye, kişi yeniden muayene
edilmesi ve engelli sağlık kurulu raporu tanzim edilmesi amacıyla yine il
sağlık müdürlüğü kanalıyla gönderilir. Hakem hastanenin engelli sağlık
kurulunca verilen kararı kesindir.
Ayrıca vergi indirimi için Gelir İdaresi Başkanlığına intikal eden rapor
sonuçlarına tekrar incelenmesi talebi ile müracaat edilebilir. Merkez
Sağlık Kurulunun ilgili yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre ödevlilerin
itirazlarını inceleyerek; engellileri yeniden hastaneye sevk, haklarında ek
rapor düzenletme ve hakem hastaneye sevk konularında yetkisi vardır.
31/07/2016 tarihli ve 29787 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olan,
“Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması ve Milli Savunma
Üniversitesi Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname” nin 106 ncı maddesi uyarınca
Sağlık Bakanlığına devredilen askeri hastanelerce düzenlenen raporlar
genel hükümlere göre işleme tabi tutulur.
Engelliler için vergi indirimi Rehberi için tıklayınız…
Kaynak: Gib
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
