Ali KARAKUŞ
SMMM, Bağımsız Denetçi
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın istatistiklerinde 2020 Yılı itibariyle Türkiye’nin orman alanları 22.933.000 Hektar (229.330 Km2) olarak kayıt altına alınmıştır. Bunun 21.656.366 hektarlık kısmı koru ormanı, 1.276.634 hektarlık kısmı ise baltalık orman olarak sınıflandırılmıştır.
(Tablo-1,2: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü İstatistiklerinden alınmıştır.)
Ülkemizdeki ormanlarında en çok meşe ağacı bulunuyor. Meşe ağacından sonra kızılçam ve karaçam ağaç türlerimiz var.
22.933.000 Hektarlık orman alanındaki ağaç türleri Bakanlığın yayınladığı istatistiklere göre aşağıdaki şekilde sıralanıyor.
Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre en çok ormanlık alana sahip ilk beş şehrimiz sırasıyla Antalya, Kastamonu, Mersin, Muğla ve Kütahya.
İstanbul sahip olduğu 240.688 hektarlık orman alanı ile büyüklük bakımından 37’nci sırada. Diğer büyük şehirlerimizden İzmir 478.547 hektarlık alan ile 15’nci sırada, Başkent Ankara 452.058 hektarlık alan ile 17’nci sırada yer alıyor.
Orman alanı en az olan Iğdır’ın orman alanı büyüklüğü 161 hektar. Yine en az orman alanı olan diğer illerimizden Ağrı, Şanlıurfa, Nevşehir ve Aksaray olup, bu illerin toplam ormanlık alanı 59.162 hektar.
Orman alanlarının büyüklüğüne göre iller bazında sahip olunan orman alanlarını gösterir tablo aşağıda verilmiştir.
(Tablo-4: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü İstatistiklerinden alınmıştır.)
Ülkemizde 2020 yılında meydana gelen 3.399 adet orman yangınında 20.971 hektarlık alan zarar görmüştür. Bu alan ülkenin toplam orman alanının yaklaşık binde birine denk geliyor. Meydana gelen orman yangınlarında zarar gören alanın daha iyi ölçümlenebilmesi için sıkça futbol sahası ile karşılaştırmalar yapılmaktadır. Bir futbol sahasının ölçüleri yaklaşık olarak 7.350 m2 olup (70m x 105m) hektar cinsinden ifadesi 0.735’dir. (7.350/10.000). Buna göre 2020 yılında yanan orman alanımız yaklaşık 28.531 adet futbol sahası büyüklüğündedir.
Orman Genel Müdürlüğü tarafından 1998-2020 arasındaki yıllar arasında meydana gelen orman yangını adetleri ile yanan alan ve yangının sebeplerini gösterir istatistiki liste aşağıda ilgili Müdürlüğün yayınladığı istatistiklerden alınarak aşağıda belirtilmiştir. 2020 Yılında yanan alan 20.971 hektar olup, son 12 yılın en yüksek verisi olarak raporlanmıştır. Yine 2020 Yılında meydana gelen 3.399 adet ayrı orman yangını adedi 1988-2020 arasındaki en büyük ikinci yangın adedi olmuştur (2013, 3755 adet)
Tablodaki 1998 ila 2020 yılları arasındaki 34 yıl içinde yanan toplam ormanlık alan 357.795 hektar olup 2020 yılı itibariyle sahip olunan ormanlık alanın yaklaşık %1,5’una denk geliyor.
Raporlama dönemi olan 34 yıl içinde her yıl ortalama 2.181 adet ayrı yangında ortalama 10.842 hektarlık ormanlık alanımızı maalesef kaybediyoruz. Kaybedilen ormanlık alanları mı içinde yanan, kül olan canlılara mı, evini-barkını, bağını-bahçesini kaybeden insanlarımıza mı yanalım…
Neresinden bakılsa insanın iliklerine kadar canını acıtan trajedidir orman yangınları.
(Tablo-4: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü İstatistiklerinden alınmıştır.)
2020 Yılına meydana gelen orman yangınlarında Hatay ilimiz zarar gören alanın büyüklüğü bakımından maalesef ilk sırada geliyor. Hatay’da 2020 yılındaki yangınlarda zarar gören alanın büyüklüğü 4.978,61 hektar olup, yangında zarar gören alanın yaklaşık %24’üne denk geliyor.
2020 Yılındaki yangınlardan en çok zarar gören diğer illerimiz ise Adana, İzmir, Manisa, Kastamonu ve Çanakkale.
Orman Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı istatistik tablosu aşağıdadır.
(Tablo-7: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü İstatistiklerinden alınmıştır.)
Dünya genelinde en çok ormanlık alana sahip olan ülke Rusya olup ülkenin toplam orman alanı 8.149.300 km2 (Wikipedia) olup, 783.562 km2’lik toplam karasal yüzölçümüne sahip Türkiye’nin 10 katından fazla bir büyüklüğe sahip olduğu görülmektedir. 17.130.000 km2’lik yüzölçümü olan Rusya’nın yaklaşık %47,57’sini ormanlık alan oluşturmaktadır. Türkiye’nin ormanlık alanının yüzölçümüne oranı ise yaklaşık %29,26’dır (229.330 km2/783.562 km2).
Kanada ve Brezilya da gerek sahip oldukları ormanlık alan gerekse ülke yüzölçümüne olan oranı bakımından bu konuda iyi durumda olan ülkelerdendir.
Sahip olduğu ormanlık alanın büyüklüğüne göre ilk 20 ülke listesi
Dünyanın dengesinin başlıca unsurlarından olan ormanlar, hava ve su gibi canlılar için yaşamın vazgeçilmez kaynağıdır. Kaynağının elden gitmesi yaşamın da son bulması anlamına geliyor. İnsanlığın son yüz yıl içindeki büyük değişimi ancak önceki binyıllardaki değişimler ile kıyaslanabiliyor. Bu büyük değişimin özellikle doğal çevreye ve canlılara verdiği ve halen vermeye devam ettiği zararın boyutları değişimin kendisinden çok daha büyük. Dünya nüfusu, endüstriyelleşme, ülkeler arası ve ülke içindeki yıkıcı rekabet ve neye sebep olduğu pek de önemsenmeyen öne geçme yarışı, yaşam kaynağının enerjisini günden güne söndürüyor. En büyük kaynaklara (sermaye, yetişmiş insan) sahip olan ülkeler bu yıkımda da maalesef başı çekiyor. Yıllardır amansız biçimde devam eden yıkımın telafisi uzun yıllarımızı alacak, tabii bu doğrultuda bir adım atılırsa.
Her ne sebeple olursa olsun yapılan hataları telafi etmek için zaman varken hep birlikte yola çıkmak gerekiyor. Dünyadaki birçok ülkenin milli gelirinden daha büyük cirolara ve karlara sahip küresel şirketlerin gelecek teknolojilerine yaptıkları büyük yatırımların yanında gerçek anlamda ve sürekli bir biçimde daha iyi bir dünya için de önemli araştırma ve uygulama yatırımları yapması gerekiyor. Aynı şekilde ülkenin içindeki büyük şirketlerin de olaylar meydana geldiğinde verdikleri desteklerin dışında başta üniversiteler olmak üzere bilim kurumları ve bilim insanları ile süreklilik arz eden bir iş birliği ve aktif koordinasyon içinde ülkenin ve dünyanın başta doğal varlıkları olmak üzere kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi için maddi ve gereken diğer kaynaklara erişim için destek vermesi gerekiyor.
Bugünün gerisine düşeceğimiz değil üzerine koyabileceğimiz günlere ulaşmak dileğiyle…
Ali KARAKUŞ
17.8.2021
İstanbul
Kaynak: Ali KARAKUŞ – SMMM, Bağımsız Denetçi özel izni ile yayınlanmıştır.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
