TASLAK

4.11.2024

Elektronik Ticarette Gelir ve Kurumlar Vergisi Tevkifatına İlişkin Açıklamaların Yer Aldığı Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 329) Taslağı Hazırlanmıştır

Bu taslağın geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için Başkanlığımızca çalışmalar devam etmekte olup; mevcut taslaklarda yer alan konuların geliştirilmesi, değiştirilmesi veya katkıda bulunulması ile ilgili görüş ve önerilerinizi, 20/11/2024 tarihine kadar kurumlarvergisi@gelirler.gov.tr e-posta adresine iletebilirsiniz.

Yayın Tarihi: 4/11/2024 – 14:26

***

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

(SERİ NO: 329)

 BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam 

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 28/7/2024 tarihli ve 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun;

• 4 üncü maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde,
• 33 ve 34 üncü maddeleri ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 ve 30 uncu maddelerinde

yapılan düzenlemelere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

(2) 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler üzerinden 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesi ile 5520 sayılı Kanunun 15 ve 30 uncu maddeleri uyarınca gelir ve kurumlar vergilerine mahsuben tevkifat yapılmasına ilişkin açıklamalar bu Tebliğin kapsamını oluşturmaktadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Elektronik Ticaret Kapsamında Yapılan Ödemelerde Tevkifat Müessesesi Yasal düzenleme

MADDE 2- (1) 193 sayılı Kanunun 94 üncü, 96’ncı, 97’nci, 98’inci ve 119’uncu maddeleri ile 5520 Kanunun 15 inci, 30 uncu ve 31 inci maddeleri ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 149 ve Mükerrer 257’nci maddelerinde sırasıyla aşağıdaki hükümler yer almaktadır.

– 193 sayılı Kanunda;

a) “Madde 94- Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

…

19. 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden,

20. Cumhurbaşkanınca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin mal ve hizmet alımlarına yönelik yapılan ödemelerden,

%25 vergi tevkifatı yapılır.

…

Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan tevkifat nispetini, her bir ödeme ve gelir için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki;

…

(19) ve (20) numaralı bentler kapsamındaki vergi kesintisine tabi ödemeler için faaliyet konuları, ödeme türleri, sektörler, iş grupları ve iş nevileri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte,

Farklı oranlar tespit edilmek suretiyle de kullanılabilir. 

…”,

b) “Madde 96- Vergi tevkifatı, 94 üncü madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.

Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu vergi, bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır.”,

c) “Madde 97- … 94 üncü maddede yazılı ödemelerden yapılan vergi tevkifatı, vergi kesenin kayıt ve hesaplarında ayrıca gösterilir…”,

ç) “Madde 98- 94 üncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü (115 Ssıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile belirlenen yirmialtıncı) günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar…”,

d. “Madde 119- 94 üncü madde gereğince yapılan vergi tevkifatı, vergi kesenler tarafından beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar bağlı bulundukları vergi dairesine yatırılır…”,

– 5520 sayılı Kanunda;

a) “Madde 15- (1) Kamu idare ve kuruluşları, iktisadî kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, ziraî kazançlarını bilânço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler; kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları aşağıdaki ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben %15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar:

…

h) 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden.

ı) Cumhurbaşkanınca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin mal ve hizmet alımlarına yönelik yapılan ödemelerden.

…

ı) Cumhurbaşkanı, bu maddede belirtilen vergi kesintisi oranlarını, her bir ödeme ve gelir için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, kurumlar vergisi oranına kadar yükseltmeye

…,birinci fıkranın; (h) bendi kapsamındaki vergi kesintisine konu ödemeleri faaliyet konuları ve ödeme türleri itibarıyla, (ı) bendi kapsamında vergi kesintisine konu mal ve hizmetleri ise faaliyet konuları, sektörler, iş grupları, iş nevileri itibarıyla

ayrı ayrı veya birlikte belirlemeye yetkilidir.

…

(5) Bu madde gereğince vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar, bu vergileri ödeme veya tahakkukun yapıldığı yer itibarıyla bağlı oldukları vergi dairesine, vergilendirme dönemini izleyen ayın yirminci günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile bildirmeye mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununda belirlenen usûl ve esaslar, bu maddeye göre verilecek muhtasar beyannameler hakkında da uygulanır…

(6) Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, kesintiye tâbi kazanç ve iratları ödeyenleri hak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade

(7) Yapılacak vergi kesintisinde kazanç ve iratlar gayrisafi tutarları üzerinden dikkate alınır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde vergi kesintisi, ödenen tutar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır.

(8) Bu maddede belirtilen ödemelerden yapılan vergi kesintisi, kesinti yapanların kayıt ve hesaplarında ayrıca gösterilir.”,

b) “Madde 30- (1) Dar mükellefiyete tâbi kurumların aşağıdaki kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır:

…

e) 6563 sayılı Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla Türkiye’de iş yeri veya daimi temsilcisi bulunan hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden.

f) Cumhurbaşkanınca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin Türkiye’de iş yeri veya daimi temsilcisi bulunanlardan mal ve hizmet alımlarına yönelik yapılan ödemelerden.

…

(8) Cumhurbaşkanı yukarıdaki fıkralarda belirtilen vergi kesintisi oranlarını, gelir unsurları veya faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya yukarıdaki fıkralarda belirtilen oranın bir katına kadar artırmaya; …birinci fıkranın; (e) bendi kapsamındaki vergi kesintisine konu ödemeleri faaliyet konuları ve ödeme türleri itibarıyla, (f) bendi kapsamında vergi kesintisine konu mal ve hizmetleri ise faaliyet konuları, sektörler, iş grupları, iş nevileri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte belirlemeye yetkilidir.

…”,

c) “Madde 31- Kanunun 30 uncu maddesi gereğince vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar, bu vergileri ödeme veya tahakkukun yapıldığı yer itibarıyla bağlı oldukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirmek zorundadırlar. Muhtasar beyanname konusunda Gelir Vergisi Kanununda belirlenen usûl ve esaslar, bu maddeye göre verilecek muhtasar beyannameler hakkında da uygulanır.”.

– 213 sayılı Kanunda;

a) “Madde 149- Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzelkişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar.”,

b) “Mükerrer Madde 257- Maliye Bakanlığı;

….

4. Bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesine, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye, standart belirlemeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler ile bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluk veya standartları beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler veya bilgi ve işlem çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ya da belirlemeye, …. 

…. 

yetkilidir. …” 

(2) 7524 sayılı Kanunla yapılan söz konusu düzenlemelerin yürürlük tarihi, 1/1/2025 olarak belirlenmiştir.

Tanımlar

MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Aracı hizmet sağlayıcı: Başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişileri,

b) Elektronik ticaret: Fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda gerçekleştirilen çevrim içi iktisadi ve ticari her türlü faaliyeti,

c) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcıyı,

ç) Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıyı,

d) Elektronik ticaret ortamı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformları,

e) Elektronik ticaret pazar yeri: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret ortamını,

f) Hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişileri, ifade eder.

(2) Birinci fıkrada yer alan tanımlarla ilgili 6563 sayılı Kanunda değişiklik yapılması durumunda, tanımlar değiştirilmiş şekliyle geçerli olacaktır.

Tevkifat yükümlülüğünün mahiyeti ve kapsamı

MADDE 4- (1) 193 sayılı Kanunun 94’üncü, 5520 sayılı Kanunun 15 ve 30’uncu maddelerinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlarca yapılan ve bu maddelerde belirtilen ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin gelir veya kurumlar vergisine mahsuben, gelir vergisinde %25, kurumlar vergisinde %15 oranında vergi tevkifatı yapılması öngörülmüştür. Söz konusu maddelerde yer alan yetkiler kapsamında Bakanlar Kurulu/Cumhurbaşkanı Kararları ile muhtelif tevkifat oranları belirlenmiş olup bu oranlar dikkate alınarak tevkifat yapılmaktadır.

(2) Anılan maddelerde 7524 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, 6563 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetleri nedeniyle hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler üzerinden sorumlu sıfatı ile gelir ve kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla yükümlü kılınmıştır.

(3) Türkiye’deki işyeri veya daimi temsilcileri vasıtasıyla faaliyet gösteren dar mükellef kurumlar, kurumlar vergisi mükellefi olup bunların kazançları Türkiye’de kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır. Bu nedenle, bu mükelleflerin hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olması durumunda, bunlara yapılan ve düzenleme kapsamında olan ödemelerden de 5520 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca kurumlar vergisi tevkifatı yapılacaktır.

(4) Vergi tevkifatı, kapsama giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Hesaben ödeme, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade etmekte olup, vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılmaktadır.

(5) Vergi tevkifatı yapanlar, yaptıkları vergi tevkifatını kayıt ve hesaplarında ayrıca göstereceklerdir.

(6) Vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri; ertesi ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye ve bağlı bulundukları vergi dairesine yatırmaya mecburdurlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Elektronik Ticaret Kapsamında Tevkif Edilecek Verginin Matrahı, Beyanı ve Ödenmesi

Tevkif edilecek verginin matrahının belirlenmesi, beyanı ve ödenmesi

MADDE 5- (1) Aracı hizmet sağlayıcılarının ya da elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, 6563 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler üzerinden yapılacak tevkifatlarda,

a) Hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları tarafından gerçekleştirilen mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin katma değer vergisi hariç ürün satış ve hizmet bedeli ile

b) Aracı hizmet sağlayıcılarının ya da elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, ödül ve prim gibi adlar altında hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına sağladıkları menfaatler

tevkifat matrahını oluşturacaktır.

(2) Aracı hizmet sağlayıcıları ya da elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları tarafından, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına birinci fıkra kapsamında yapılacak ödemelerden, 193 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi kapsamında gayrisafi tutar üzerinden tevkifat yapılacaktır. Katma değer vergisi ve konaklama vergisi tevkifat matrahına dahil edilmeyecektir.

Taraflar arasında yapılan sözleşmeler kapsamında, komisyon ücreti, kargo bedeli, hizmet bedeli, banka komisyon ücretleri gibi adlarla hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yansıtılan bedellerin, mal veya hizmet bedeli olarak tahsil edilen tutardan düşülerek hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcıya ödenmesi tevkifat matrahını etkilemeyecek, mal ve hizmet bedelinin katma değer vergisi ve konaklama vergisi hariç tutarı üzerinden tevkifat yapılacaktır.

(3) Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları tarafından, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına tevkifat yapılarak ödeme yapıldıktan sonra müşterilerin elektronik ticaret ortamında satın aldıkları ürünleri iade etmeleri durumunda tevkif edilen vergi beyan edilerek ödenmiş ise iade edilen ürün bedeli hiçbir suretle tevkifat matrahı ile ilişkilendirilmeyecektir.

Bu durumda tevkif edilen verginin iadesi hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcı mükellef tarafından verilen yıllık gelir/kurumlar vergisi ya da geçici vergi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

Aynı vergilendirme dönemi içinde, tevkif edilen verginin vergi dairesine beyan edilip ödenmeden önce ürünün ve bedelinin iade edilmiş olması durumunda ise iade edilen ürün bedeli üzerinden tevkifat yapılmayabilecek ve aracı hizmet sağlayıcıları ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının kayıtlarında gerekli düzeltme işlemi yapılabilecektir.

(4) Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler üzerinden vergi tevkifatı yapmak ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür.

(5) Bu kapsamda bir ay içinde yapılan ödemeler ve bu ödemeler üzerinden yapılan tevkifat tutarları, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi eki “tevkifata tabi ödemelere ait bildirim (ücret ve ücret sayılan ödemeler hariç)” tablosu ile tevkifat yapılan toplam mükellef sayısı, toplam tevkifat matrahı ve yapılan toplam tevkifat tutarı bilgisini içerecek şekilde

Diğer taraftan, tevkifat yapılan her bir mükellefe ilişkin bilgiler, Gelir İdaresi Başkanlığının Bilgi Transfer Sistemi (BTRANS) üzerinden yayınlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden aylık olarak ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar Başkanlığa bildirilecektir.

(6) Tevkifat oranı, …/1/2025 tarihli ve … sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile %… olarak belirlenmiştir.

Örnek 1- Hazır giyim sektöründe faaliyette bulunan hizmet sağlayıcı (A) Ltd. Şti. elektronik ticaret pazar yerinde mal ve hizmetlerinin teminine ve sipariş verilmesine yönelik elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (B) A.Ş. ile sözleşme yapmıştır. Sözleşmede, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (B) A.Ş. tarafından tasarrufuna geçen ürün bedellerinin toplamı üzerinden (KDV dahil) %5 oranında komisyon tahsil edildikten sonra kalan tutarın hizmet sağlayıcı (A) Ltd. Şti.’ye aktarılacağı yönünde hüküm bulunmaktadır.

(A) Ltd. Şti., (B) A.Ş. aracılığıyla elektronik ticaret pazar yerinde muhtelif müşterilere 2025 yılı Şubat ayında (400.000+40.000 KDV=) 440.000 TL tutarında giyim eşyası satışı yapmış ve satışa ilişkin tahsilatlar elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (B) A.Ş. aracılığıyla gerçekleştirilmiştir.

Sözleşme kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (B) A.Ş.’nin tahsil edeceği komisyon ücretini, (A) Ltd. Şti.’ye yapacağı ödemeden mahsup etmesi tevkifat matrahını etkilemeyecektir.

Bu durumda tevkif edilecek vergi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

(B) A.Ş., bu şekilde hesaplanan tevkifat matrahı üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarıca tevkifat yapacak ve tevkif ettiği vergiyi tevkifatı gerçekleştirdiği aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 193 sayılı Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde bağlı olduğu vergi dairesine beyan edip ödeyecektir.

Örnek 2- Ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan restoran işletmecisi (C), elektronik ticaret pazar yerinde mal ve hizmetlerinin teminine ve sipariş verilmesine yönelik elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (D) A.Ş. ile sözleşme yapmıştır. Sözleşmede, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (D) A.Ş. tarafından tasarrufuna geçen her bir sipariş bedeli (KDV dahil) üzerinden %2 oranında komisyon tahsil edildikten sonra kalan tutarın mükellef (C)’ye haftada bir kez ödeneceği yönünde hüküm bulunmaktadır.

Mükellef (C) tarafından, (D) A.Ş.’nin elektronik pazar yeri aracılığı ile bir hafta içinde KDV dahil 33.000 TL tutarında yemek satışı gerçekleştirilmiş ve bu siparişlere ilişkin müşteriler tarafından yapılan ödemeler (D) A.Ş. aracılığıyla yapılmıştır.

Sözleşme kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (D) A.Ş.’nin tahsil edeceği komisyon ücretini, mükellef (C)’ye yapacağı ödemeden mahsup etmesi tevkifat matrahını etkilemeyecektir.

Bu durumda tevkif edilecek vergi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

(D) A.Ş., bu şekilde hesaplanan tevkifat matrahı üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi uyarınca tevkifat yapacak ve tevkif ettiği vergiyi tevkifatı gerçekleştirdiği aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 193 sayılı Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde bağlı olduğu vergi dairesine beyan edip ödeyecektir.

Örnek 3- Otel işletmeciliği faaliyetiyle iştigal eden hizmet sağlayıcı (E) A.Ş., kendisine ait otelin odalarının satışı için yurt içinde faaliyet gösteren otellerin satış ve pazarlamasını elektronik ticaret ortamında gerçekleştiren aracı hizmet sağlayıcı (F) A.Ş. ile sözleşme imzalamıştır. Sözleşmede, aracı hizmet sağlayıcı (F) A.Ş. tarafından tasarrufuna geçen konaklama vergisi ve KDV dahil hizmet bedelinin toplamı üzerinden %5 oranında komisyon tahsil edildikten sonra kalan tutarın hizmet sağlayıcı (E) A.Ş.’ye aktarılacağı yönünde hüküm bulunmaktadır.

Hizmet sağlayıcı (E) A.Ş., aracı hizmet sağlayıcı (F) A.Ş. aracılığıyla vergiler dahil 224.000 TL tutarında oda satışı yapmış olup bu satışlara ilişkin müşteriler tarafından yapılan ödemeler (F) A.Ş. aracılığıyla gerçekleştirilmiştir.

Sözleşme kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (F) A.Ş.’nin tahsil edeceği komisyon ücretini, otel işletmecisi (E)’ye yapacağı ödemeden mahsup etmesi tevkifat matrahını etkilemeyecektir.

Bu durumda tevkif edilecek vergi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

(F) A.Ş., bu şekilde hesaplanan tevkifat matrahı üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarıca tevkifat yapacak ve tevkif ettiği vergiyi tevkifatı gerçekleştirdiği aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 193 sayılı Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde bağlı olduğu vergi dairesine beyan edip ödeyecektir.

Örnek 4- Küçük ev aletlerinin alım satımı faaliyetinde bulunan (G) Ltd. Şti., elektronik ticaret pazar yerinde mal ve hizmetlerinin teminine ve sipariş verilmesine yönelik elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (H) A.Ş. ile sözleşme yapmıştır.

Yapılan sözleşmede, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (H) A.Ş. tarafından her bir sipariş bedeli (KDV dahil) üzerinden %3 oranında komisyon alınacağı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olan (G) Ltd. Şti.’ye haftada bir kez olmak üzere Perşembe günleri ödeme yapılacağı, komisyon bedelinin ödenecek tutardan mahsup edileceği, müşterinin ürünü iade etmesi durumunda iade bedelinin elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından müşteriye ödeneceği ve iade bedelinin elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının ödemelerinden mahsup edileceği, yönünde hükümler bulunmaktadır.

Elektronik ticaret pazar yerinde 10/2/2025 tarihinde satışı gerçekleştirilen tost makinesi, müşteriye 11/2/2025 tarihinde teslim edilmiştir. Ürün bedeli, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (H) A.Ş. tarafından düzenleme kapsamında tevkifat yapıldıktan ve hesaplanan komisyon ücreti (KDV dahil) düşüldükten sonra 13/2/2025 tarihinde (G) Ltd. Şti.’ye aktarılmıştır. Müşteri, ürünü 18/2/2025 tarihinde iade etmiştir.

Ödeme ve tevkifat Şubat 2025 vergilendirme döneminde gerçekleşmiş ve henüz vergi dairesine beyan ve ödeme yapılmamıştır.

Bu durumda, tevkif edilen vergi vergilendirme dönemi içinde bir başka anlatımla vergi dairesine ödenmeden önce ürünün ve bedelinin iade edilmiş olması nedeniyle gerekli düzeltme işlemi (H) A.Ş.’nin kayıtlarında yapılabilecektir.

Söz konusu iade işleminin, tevkif edilen vergi beyan edilerek ödendikten sonra yapılmış olması durumunda ise (H) A.Ş. tarafından herhangi bir işlem yapılmayacak, ödenen bu vergi, (G) Ltd. Şti. tarafından kurumlar vergisi ya da geçici vergi beyannameleri üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tevkifat Yapılmayacak Ödemeler, Tevkif Edilen Vergilerin Mahsubu ve İadesi Tevkifat yapılmayacak ödemeler

MADDE 6- (1) Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları tarafından elektronik ticaret ortamında faaliyette bulunan ve ticari, zirai, mesleki faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunmayanlara, 193 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi kapsamında vergiden muaf esnafa, kazancı basit usule tabi olan mükellefler ile kazançları 193 sayılı Kanunun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilenlere yapılan ödemeler üzerinden 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi kapsamında tevkifat yapılmayacaktır.

Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret ortamında faaliyette bulunanların; ticari, zirai, mesleki faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyetinin bulunmadığı, 193 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi uyarınca vergiden muaf esnaf kapsamında olduğu, kazançlarının basit usulde tespit edildiği veya kazançlarının 193 sayılı Kanunun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirildiği yönünde sunduğu belgeler (mükellefiyet kaydını gösterir belge, Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi, 193 sayılı Kanunun 20/B maddesi kapsamında verilmiş istisna belgesi) ve yapılan bildirimleri esas alarak işlem yapacak ve bu şahıslara yapılan ödemelerden tevkifat yapmayacaktır.

Bu durumda, aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, bu fıkrada belirtilen kişilere yaptıkları ödemelere ilişkin bilgiler, BTRANS üzerinden yayınlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden aylık olarak ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilecektir.

Örnek 5- Ticari, zirai, mesleki kazancı yönünden mükellefiyet kaydı bulunmayan (M), kendi evinde var olan koltuk takımını satmak üzere ikinci el eşyaların alım satımına aracılık eden (N) elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının sunduğu elektronik ticaret ortamında üyelik oluşturmuş, üyelik formu ekinde mükellefiyetinin bulunmadığına yönelik bildirimde bulunmuş ve koltuk takımının fotoğraflarını çekerek üye olduğu uygulamaya yüklemiştir.

(M) , söz konusu ticaret ortamında ikinci el koltuk takımını satmış ve satışa ilişkin ödeme

(N) elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı aracılığıyla tahsil edilmiştir.

(N) elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, anlaşılan sürede (M)’nin banka hesabına komisyon bedeli düşüldükten sonra kalan tutarı aktarmıştır. (N) elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, (M)’ye aktarmış olduğu bu tutar üzerinden (M)’nin vergi mükellefi olmaması nedeniyle 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi kapsamında tevkifat yapmayacaktır.

Ancak, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (N), sözleşme sırasında mükellefiyet kaydı bulunmayan (M)’ye yaptığı ödemeye ilişkin bilgileri, BTRANS üzerinden yayınlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilecektir.

Örnek 6- Akıllı telefon ve tablet gibi mobil cihazlar için oyun geliştiren mükellef (V), geliştirdiği oyunu elektronik uygulama ve satış platformu olarak Türkiye’de faaliyette bulunan

(Y) aracılığıyla satmak üzere platform ile sözleşme yapmıştır.

Mükellef (V), 193 sayılı Kanunun mükerrer 20/B maddesinde yer alan istisnadan yararlanmakta olup sözleşme yapılırken istisna belgesini platforma ibraz etmiştir.

(V)’nin, sosyal içerik üreticiliği, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden sunulan hizmetler ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası düzenlemesi kapsamında bu faaliyetlerinden elde ettikleri hasılatlar üzerinden bankalar tarafından %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağından, oyun satışından elde edilen gelirlerin (V)’nin istisna kapsamında bildirdiği banka hesabına aktarılması sırasında aracı (Y) tarafından 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi kapsamında ayrıca tevkifat yapılmayacaktır.

Ancak, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (Y), sözleşme sırasında 193 sayılı Kanunun mükerrer 20/B maddesinde yer alan istisnadan yararlandığı yönünde belge ibraz eden (V)’ye yaptığı ödemeye ilişkin bilgileri, BTRANS üzerinden yayınlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilecektir.

(2) Mal ve hizmet satışına ilişkin siparişlerin aracı hizmet sağlayıcıları veya elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları aracılığı ile verildiği ancak ödemelerin hizmet sağlayıcıları veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına ait EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanılarak veya nakit olarak kapıda ödeme seçeneği ile gerçekleştirildiği durumlarda, bu ödemeler üzerinden aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının tevkifat yapma yükümlülüğü olmayacaktır.

Örnek 7- Market işletmeciliği faaliyetinde bulunan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı (P) Ltd. Şti., elektronik ticaret ortamında ürün siparişi hizmeti sunan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (R) A.Ş.’nin elektronik ticaret pazar yeri üzerinden sipariş alarak ürün satışı gerçekleştirmekte ve kapıda ödeme seçeneğiyle yapılan satışlarda kendisine ait EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmaktadır.

(R) A.Ş.’nin kapıda ödeme seçeneğiyle aldığı sipariş için (P) Ltd. Şti.’nin kendisine ait EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz ile tahsil ettiği ürün bedelleri üzerinden (R) A.Ş. tarafından 5520 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca tevkifat yapılması söz konusu olmayacaktır.

Tevkif edilen vergilerin mahsubu ve iadesi

MADDE 7- (1) Tevkif edilen vergiler, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcı mükellef tarafından geçici vergi ve yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisinden mahsup edilecek ve varsa yıllık beyannamelerde mahsup edilemeyen tutarlar, 252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan düzenlemeler kapsamında iadeye konu edilecektir.

(2) Elde edilen satış ve hizmet gelirlerinin, ticari kazancın tahakkuk esası gereği kazanca dahil edilmesi gereken dönemler ile tevkifat dönemleri arasında farklılıklar oluşması halinde söz konusu tevkifatların kazancın dahil edildiği geçici ve yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde mahsup edilmesi gerekmektedir.

İlgili geçici vergi döneminde mahsuba konu edilemeyen tevkifat tutarlarının, aynı yıl içerisinde izleyen geçici vergi dönemlerinde mahsup edilmesi mümkündür.

Örnek 8- Tekstil ürünleri üretim ve satış faaliyetinde bulunan (T) A.Ş., elektronik ticaret pazar yerinde mal ve hizmetlerinin teminine ve sipariş verilmesine yönelik elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (U) A.Ş. ile sözleşme yapmıştır.

2025 yılı Aralık ayında yapılan satışlara ilişkin ödemelerin (T) A.Ş.’ye 10/1/2026 tarihinde yapılması durumunda, tevkifatın Ocak ayında yapılması ve bu aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Ancak, (T) A.Ş.’nin Aralık ayına ilişkin satış hasılatının 2025 yılı kurum kazancına dahil edilmesi gerektiğinden, bu hasılata ilişkin tevkifat tutarı, 2025 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle ödenmesi gereken vergiden mahsup edilecektir.

Yürürlük

MADDE 8– (1) Bu Tebliğ 1/1/2025 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 9- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/btrans_tablolar.pdf

Kaynak: GİB Özelge TASLAĞI – 4 KASIM 2024 – https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/gvteblig329taslak.pdf
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.