E-Fatura mükellefleri birbirlerine e- arşiv fatura düzenlerse ve fatura iptal etme günü aşılırsa, bu faturaların iptali nasıl olur?
E-fatura mükellefleri e-fatura düzenlemelidir.
E-arşiv fatura düzenlendiyse de fatura yok hükmünde sayılmaz kabul edilir. Ancak özel usulsüzlük cezası ile karşı karşıya kalınabilecektir.
İptal/itiraz işlemleri e-Arşiv Fatura ve e-SMM belgelerinin iptal işlemlerinde 8 günlük sürenin tespiti e-belgenin alıcıya iletilme tarihinden itibaren başlar.
İptal işlemi her durumda 8 günlük süre içinde yapılmalıdır.
Sorunuz kapsamında iade fatura düzenleme şartları oluştuysa iade fatura düzenlenebilir.
Ancak e-fatura olarak düzenlemelidir.
E-arşiv uygulamasına geçtikten sonra eskiden basılmış ve elde kalan kağıt faturaların kullanılıp kullanılamayacağı.
T.C. |
||||
Sayı | : | 11395140-105[MÜK-257-2015/VUK-1-19578]-54317 | 23.02.2017 | |
Konu | : | E-arşiv uygulamasına geçtikten sonra eskiden basılmış ve elde kalan kağıt faturaların kullanılıp kullanılamayacağı. | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; 01/01/2016 tarihinden itibaren e-Arşiv Fatura Uygulamasına geçme yükümlülüğünüzün başlayacağını belirterek, ilgili tarih itibariyle daha önceden bastırılan ve kullanılmayan kağıt faturaları kullanıp kullanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşlerini talep etmektesiniz.
213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 5766 Sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile değişen Mükerrer 242 nci maddesinin 2 numaralı fıkrası ile Maliye Bakanlığı; elektronik defter, kayıt ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye Bakanlığına veya Maliye Bakanlığının gözetim ve denetimine tabi olup, kurulusu, faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenecek olan özel hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu Kanun kapsamına giren işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkili kılınmıştır.
Ayrıca söz konusu fıkrada, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğu; Maliye Bakanlığının, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye, bu konuda uygulama usul ve esaslarını belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan aynı maddenin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanununun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin, “6. e-Faturanın Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü” bölümünde değişiklik yapan 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “4.4.” kısmında;
“Mükelleflere ait elektronik faturaların yine mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması esas olup üçüncü kişiler nezdinde de elektronik saklama yapılabilecektir. Başka mükelleflerden elektronik saklama hizmetinin alınması mükelleflerin elektronik faturalarının muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz…
Başka mükelleflere ait elektronik faturaları saklama hizmeti verenler elektronik fatura uygulamasını bilgi işlem sistemlerinin entegrasyonu yöntemiyle kullanmak zorundadır.” denilmektedir.
433 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “6. Belgelerin Elektronik Ortamda Oluşturulması” başlıklı bölümüde;
“e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen belgeler Başkanlığa bildirilen bilgi işlem sisteminde veya özelentegratör sisteminde oluşturulmalıdır.
Kullanılan elektronik belge formatı, üzerinde mali mühür/NES taşımaya, belge üzerinde doğrulamaya, görüntülemeye ve kâğıt baskı almaya imkân veren genel tanınırlığa sahip bir format olmalıdır.
Mükellefler, istemeleri halinde fatura formatı olarak www.efatura.gov.tr İnternet adresinde yayımlanan e-fatura format ve standardını da kullanabilirler. Başkanlık gerekli görmesi halinde, mükelleflerin kullandıkları elektronik belge formatının değiştirilmesini isteyebilir.
Uygulamayı kendi sistemi üzerinden kullanan tüzel kişiler elektronik ortamda oluşturdukları faturalarını kendi mali mühürleri ile gerçek kişiler ise kendi mali mühürleri ya da NES ile onaylarlar.
Uygulamanın özel entegratör vasıtasıyla kullanılması durumunda belgeler mükelleflerin kendi mali mühür ya da NES’i ile veya mükellefin istemesi halinde özel entegratörün mali mührü ile onaylanır.
e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen belgeler, bu Tebliğ ile getirilen düzenlemeler dışında başta Vergi Usul Kanunu olmak üzere, diğer vergi kanunları ve ilgili düzenlemelerde yer alan sürelere ve belirlenen usul ve esaslara uygun biçimde oluşturulmak zorundadır.” açıklamalarına yer verilmiştir.
433 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “6.1 Belgelere Konulacak Amblem ” başlıklı bölümünde;
”Bu Tebliğ kapsamında oluşturulan elektronik belgelerde, 2/2/1985 tarihli ve 18654 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belgelerin önyüzünün üst orta kısmına gelecek şekilde basılması zorunlu olan ‘Belgelere Konulacak Özel İşaret (Amblem)’ ile ‘İl Kod Numarası’ yerine aynı konumda bulunmak üzere, Gelir İdaresi Başkanlığı amblemi, amblemin altında ise “e-Arşiv Fatura” ibaresi bulunur. Tebliğin 3-b ve 3-c bendi kapsamında elektronik ortamda iletilen faturanın alt kısmında ayrıca “e-Arşiv izni kapsamında elektronik ortamda iletilmiştir.” ifadesi yazılır.” açıklaması yapılmıştır
Aynı Tebliğin 443 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen “7-Belgelerin Alıcılarına Teslimi” başlıklı bölümünde;
“Mükellefler, e-Arşiv Uygulaması kapsamında elektronik belge biçiminde oluşturdukları faturayı bu Tebliğin 7.1 ve 7.2 bölümünde belirtilen istisna haricinde alıcısına kâğıt ortamında teslim ederler.
Elektronik ortamda oluşturulan faturanın kâğıt ortamında teslimi halinde baskı işlemi mükellefin kendisi tarafından yapılabilir. İsteyen mükellefler baskı işini anlaşmalı matbaa işletmelerine veya özel entegratörlere de yaptırabilir. Bu durumda anlaşmalı matbaa işletmeleri veya özel entegratörler tarafından Başkanlığa herhangi bir bildirim yapılmaz.
Vergi Usul Kanununun faturanın nizamına ilişkin hükümlerine göre faturaların baş tarafında iş sahibinin veya namına imzaya mezun olanların imzasının bulunması mecburidir.
Bu hükme göre, vergi uygulamaları bakımından faturada imzanın bulunması zorunlu olmakla beraber, faturanın şekil ve nizamına ilişkin esaslara riayet edilmek şartıyla, düzenleme tarihinde imzaya yetkili olanın imzasının notere tasdik ettirilip basım sırasında fatura üzerine yazdırılmak suretiyle faturanın (hazır imzalı olarak) kullanılabilmesi mümkündür.
e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen faturada, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi zorunludur.
7.1 397 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Getirilen e-Fatura Uygulamasına Kayıtlı Olmayan Mükelleflere Faturanın Teslimi
e-Fatura Uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflere e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen faturanın kâğıt ortamında teslim edilmesi esastır. Ancak e-arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen faturalar, alıcısının talebi doğrultusunda ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan e-fatura format ve standardının kullanılması ve de söz konusu faturanın basılabilir görüntüsünün eklenmesi koşuluyla e-fatura uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflere elektronik ortamda da iletilebilecektir
Öte yandan, alıcısına malın yanında kâğıt olarak verilen fatura, irsaliyeli fatura yerine kullanılabilir. Ancak bu imkândan yararlanabilmek için faturanın, malın teslimi anında düzenlenmesi ve “İrsaliye yerine geçer.” ifadesinin yazılması zorunludur.
7.2 Vergi Mükellefi Olmayanlara Faturanın Teslimi
e-Arşiv Uygulaması kapsamında, bu Tebliğin 3-c bendine göre vergi mükellefi olmayanlara düzenlenen fatura, alıcının rızasına bağlı olarak kâğıt veya elektronik ortamda teslim edilir.
Vergi mükellefi olmayan alıcı tarafından elektronik ortamda teslimi istenen fatura internet dâhil olmak üzere her türlü elektronik araç ve ortamlar vasıtasıyla iletilebilir.
Vergi mükellefi olmayanlara yapılan satışlarda fatura, malın teslimi ya da hizmetin ifası anında elektronik ortamda iletiliyorsa müşteriye bu faturanın kâğıt çıktısı verilir. Bu durumda çıktının satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması zorunludur. Bu imkândan yararlanabilmek için faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi zorunludur.” açıklamaları yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; e-Arşiv Fatura Uygulamasına geçtikten sonra faturaları anılan Tebliğ kapsamında elektronik ortamda düzenlemeniz gerekmekte olup, daha önceden anlaşmalı matbaalara bastırdığınız ve kullanmadığınız matbu kağıt faturaların bu uygulamaya geçtikten sonra kullanılması mümkün bulunmamaktadır.
…
_______________________________________________________________________
E-Fatura Forum Sayfası
e-FATURA İPTALİ İÇİN AŞAĞIDAKİ AÇIKLAMALARI ESAS ALABİLİRSİNİZ; 1. Faturayı göndermediyseniz: a. GİB Portal yöntemin kullanıyorsanız; i. “Fatura Oluştur” bölümünden oluşturulmuş ve onaylanmış faturalar iptal edilememektedir. Bu durumda iki seçeneğiniz bulunmaktadır: (2) Aynı fatura numarasını kullanmak istemiyorsanız: Onayladığınız ve göndermediğiniz (taslaklarda bulunan) faturanızı “İptal” düğmesi ile iptal edebilirsiniz. Sonrasında bu fatura Arşiv menüsüne kalkacaktır. Bu faturayı da diğer faturalarınızla birlikte bilgisayarınızda saklamanız gerektiğinden, ilgili faturayı Arşiv menüsünden bilgisayarınıza indirip saklayabilirsiniz. “Fatura Oluştur” bölümünden sıradaki fatura numarası ile fatura oluşturabilirsiniz. ii. “Yükleme Araçları” bölümünü kullanıyorsanız: (1). Hatalı faturayı portale yüklemediyseniz hiç faturayı oluşturmamışsınız gibi düşünebilir ve aynı fatura numarası ile yeni bir faturayı doğru şekilde oluşturup yükleyebilirsiniz. (2). Hatalı faturayı portale yüklediyseniz, yüklediğiniz fatura üzerinde değişiklik yapılması mümkün değildir. Yüklenmiş faturalar portalden silinememektedir. Yüklenmiş faturaları iptal düğmesi ile iptal edebilirsiniz. Sonrasında (bu faturayı da diğer faturalarınızla birlikte bilgisayarınızda saklamanız gerektiğinden) ilgili faturayı Arşiv menüsünden bilgisayarınıza indirip saklayabilirsiniz. Sıradaki fatura numarası ile “Yükleme Araçları” bölümünden faturanızı yükleyebilirsiniz.
Oluşturulan ve numara alan ancak iptal faturası olarak sisteminizde tutulan faturalarla ilgili olarak GİB’e ayrıca bildirimde bulunulmasına gerek yoktur. |
2. Faturayı başarıyla gönderdiyseniz (gönderilmiş fatura üzerinde düzeltme işlemi yapılamayacağından);
a. fatura ticari faturaysa alıcı faturaya red cevabı verebilir(8 gün içerisinde). Söz konusu fatura zarfının durumunun 1300 olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir. Red yanıtının başarılı durum kodu almasının ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise (fatura ve red yanıtı sisteminde bulunmak kaydıyla) faturayı hiç kayıtlarına almamalıdır. (Red sonrasında fatura GİB sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu red yanıtını gösterebilirsiniz.)
b. (Temel / ticari fatura ayrımı olmaksızın) ALICI; i. mevzuat hükümlerine UYGUNSA iade faturası kesebilir(iade faturası kesimi ile ilgili olarak mevzuat hükümleri gözden geçirilmelidir. Uygun olmayan bir durum için iade faturası kesimi incelemede sorun yaşamanıza sebep olabilir). |
ii. harici yollarla faturaya itiraz edebilir. İtiraz öncesinde fatura zarfının durumunun 1300 (ya da 48 saatten sonra hala 1220) olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir. İtirazın ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise faturayı hiç kayıtlarına almadan Türk Ticaret Kanununda yer alan itiraz yöntemlerinden birisini (KEP, noter vs.) kullanarak faturaya itirazda bulunmalıdır. (İtiraz sonrasında fatura GİB sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu itiraz belgesini gösterebilirsiniz.) (Alıcı ve göndericinin mutabık olması durumunda 8 günden sonra da faturaya harici yollarla itiraz edilebilir.)
c. Alıcı gelen e-faturayı kabul uygulama yanıtı göndererek kabul etmiş ancak sonradan yanlışlıkla kabul ettiğini fark edip reddetmek istiyorsa, harici yollarla faturaya itiraz edebilir. İtiraz öncesinde fatura zarfının durumunun 1300 (ya da 48 saatten sonra hala 1220) olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir. İtirazın ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise faturayı hiç kayıtlarına almadan Türk Ticaret Kanununda yer alan itiraz yöntemlerinden birisini (T.T.K.18/3 de belirtilen Kayıtlı Elektronik Posta, taahhütlü mektup, telgraf, Noter aracılığı ile) kullanarak faturaya itirazda bulunmalıdır. (İtiraz sonrasında fatura GİB sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu itiraz belgesini gösterebilirsiniz.) |
GİB portalda e-Arşiv Fatura hizmeti 01/01/2020 tarihinde açılmıştır.
Konuyla ilgili olarak öncelikle bilinmesi gereken: ”Gider pusulası ya da iade faturası ile işlem tahsis edilebiliyor ise e-Arşiv Fatura iptali söz konusu olamaz. e-Arşiv Fatura hizmetini özel entegratör üzerinden alıyorsanız iptal konusunda özel entegratörünüze danışabilirsiniz. GİB Portal üzerinden düzenlenerek imzalanan/onaylanan e-Arşiv Fatura, e-SMM ve e-MM sistem üzerinden iptali bulunmamaktadır. İptal ve düzeltme butonları imzalanmamış e-Arşiv Fatura, e-SMM ve e-MM için kullanılmaktadır. Tevsik edici belgelerle birlikte muhasebe, defter kayıtlarına alınmayabilir. Mükellefler, doğru bilgilerle yeniden düzenlenen e-Arşiv Fatura yahut e-SMM, e-MM’nin “NOT” alanına hatalı düzenlemiş oldukları fatura yahut makbuz bilgisine yer verebilirler. |
Kaynak: İsmmmo, GİB Özelge, E-Fatura forum
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.