Dünyada yaşanan en büyük depremler
Tüm dünyada yıkıcı sonuçlarıyla yankı bulan yakın tarihteki büyük depremler, binlerce insanın ölümüne, sakat kalmasına ve evlerini kaybetmesine neden olmuştur.
1968 Dashte Bayaz ve Firdevs Depremi – İran
12 bin kişinin hayatını kaybettiği bu iki büyük depremde önce Dashte Bayaz şehri 7,3’le vuruldu ve bölgede yer alan 5 köy yerle bir oldu. Bu depremden henüz 24 saat geçmeden bu kez 1 Eylül’de, Firdevs şehri 6,4 şiddetindeki depremle sarsıldı. Bu kez 175 köy ağır hasar gördü.
1976 Tangshan Depremi – Çin
Tarihin en ölümcül depremlerden biri, kuzeydoğu Çin’de yer alan Tangshan kentinde 28 Temmuz 1976 yılında, sabaha karşı saat 03.42’de gerçekleşti. Sarsıntı riskinin fazla olmadığı düşünülen bir bölgede meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki deprem, 240 binden fazla insanın ölümüne yol açtı.
Depremde yaklaşık 242 bin insan ölürken, 165 bin kişi de ciddi şekilde yaralandı. 7218 hanede bütün aile fertleri hayatını kaybetti.
Depremin ilk sarsıntıları hissedilmeye başlandığında şehirde ve çevre bölgelerde yaşayan bir milyondan fazla insan uykudaydı. Depremi ilk hissedenler çeşitli önlemler alsa da birçok kişi buna fırsat bile bulamadı. Sadece 16 saniye kadar süren deprem tüm kenti yerle bir etti. Birçok sağlık personeli depremde hayatını kaybetti. Hastaneler ve yollar yıkıldığı için yaralılara yardım etmek de oldukça zordu.
Yolların yıkılması nedeniyle geciken yardımı beklerken, hayatta kalanlar gruplar oluşturarak enkazda kalanları çıkarmaya, tedavi etmeye, yiyecek ve su bulmaya çalıştı. Enkaz altında kalanların yüzde 80’i kurtarılmış olsa da, 28 Temmuz günü öğleden sonra gerçekleşen 7,1 büyüklüğündeki bir artçı şok, enkazın altında bekleyen birçok kişinin daha hayatını kaybetmesine sebep oldu.
1986 Mexico City Depremi – Meksika
19 Eylül tarihinde gerçekleşen 8,4 büyüklüğündeki deprem 10 bin kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Tam 412 binanın yıkıldığı ve 3 binden fazlasının ağır hasar gördüğü deprem ülkeyi 4 milyar dolarlık maddi zarara uğrattı. Bu depremin yarattığı en büyük olumsuzluklardan biri ise şehirde bulunan büyük hastanelerin kullanılamaz hale gelmesiydi.
1988 Spitak Depremi – Ermenistan
Gümrü Depremi olarak da adlandırılan Spitak Depremi, o tarihte Sovyetler Birliği bünyesinde bulunan Ermenistan’ın Spitak bölgesinde 7 Aralık 1988 günü yerel saatle 11:41’de meydana geldi. Kamu binaları (özellikle okullar ve hastaneler) 7,2 şiddetindeki depreme dayanamadı ve bu durum 20 bin insanın yaşamına mal oldu.
Spitak kentinin tümü yıkıldı, komşu kentler Gümrü ve Vanadzor’da da orta ölçekli hasar meydana geldi. Sarsıntı, çevre köyleri de etkiledi. Metsamor Nükleer Santrali de deprem nedeniyle kapatıldı. Bölgedeki çoğu hastanenin yıkılması ve çok düşük kış sıcaklıkları nedeniyle kurtarma çalışmalarına hemen başlanamadı. Ermenistan hükümeti, deprem sonrası normal yaşama dönüş için destek vermeyi öneren yabancı yardım ekiplerinin ülkeye girmelerine izin verdi. Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Mihail Gorbaçov gezisini yarıda keserek depremin etkilediği bölgeyi ziyaret etmek amacıyla Ermenistan’a döndü.
Yıkılan binaların yeniden inşa edilmesi amacıyla dünyanın her tarafından yardımlar kış boyunca sürdü. Spitak, eski kent merkezinin hemen yanına yeniden inşa edildi. Ermenistan halkı, yapılan bu yardımlara mimari açıdan özgün yapıtlarla karşılık verdi. ABD’nin yardımlarına karşılık 1990 yılında Washington’da bir anıt inşa edildi.
2001 Gujarat Depremi – Hindistan
26 Ocak 2001 yılında Hindistan’daki gerçekleşen deprem 7,9 şiddetindeydi. Depremde 20 bin insan hayatını kaybetti ve 400 bin kişi evsiz kaldı. Deprem bölgedeki su ve gıda kaynaklarının yüzde 60’ına büyük oranda zarar verdi.
Depremin ülke ekonomisine verdiği zarar 5.5 milyar dolar olarak kaydedildi.
2004 Sumatra Depremi – Endonezya
16 Aralık’ta Endonezya’nın Sumatra Adası’nın batı kıyısı açıklarında denizin 40 kilometre derinliğinde meydana gelen afet, Richter ölçeğine göre 9,0 büyüklüğüdeydi. Sonrasında yaşanan tsunami felaketiyle trajedinin boyutları derinleşti. Tsunami, Hint Okyanusu’na kıyısı olan 11 ülkede büyük can kaybına yol açtı. Can verenler resmi verilerle 227 bin 898 olarak açıklandı.
2005 Keşmir Depremi – Pakistan
8 Ekim 2005’te Pakistan’ın Muzaffarabad şehri yakınlarında meydana gelen deprem 7,6 büyüklüğündeydi. 79 bin kişi hayatını kaybetti ve toprak kaymaları sonucu 4 milyon kişi evsiz kaldı. 7,6 büyüklüğündeki deprem Türkiye saati ile 7:50’de oldu ve 1 dakika 19 saniye sürdü. Ölü sayısı resmi kayıtlarda yaklaşık 75 bin kişi olarak belirtildi. Merkez üssünün İslamabad’ın 95 kilometre kuzeydoğusundaki Keşmir bölgesi olduğu bildirildi. Deprem, Hindistan ve Afganistan’da da etkili oldu.
Kızılay ve AKUT Arama Kurtarma Derneği kurtarmaya katılan ilk ekiplerden biri oldu. Birçok insani yardım örgütü çalışma yürüttü.
2008 Siçuan Depremi – Çin
2008 Siçuan depremi, Çin Halk Cumhuriyeti’nin Siçuan eyaletine bağlı Ngawa Tibet-Çiang Özerk ilinin Vençuan ilçesinde 12 Mayıs 2008 tarihinde yerel saatle 14:28’de meydana geldi. Çin Sismik Araştırmalar Merkezi ve Amerikan kaynakları, depremin şiddetini 7,8 olarak belirledi. Deprem Çin’in ekonomik merkezleri Pekin ve Şangay’da da hissedildi. Deprem merkezine en yakın Çin şehri ise Çengdu’ydu.
Yaklaşık 70 bin kişinin öldüğü depremden sonra Çin’de üç günlük yas ilan edildi. Bu afet Çin’de 1976 yılında meydana gelen ve yaklaşık 250 bin kişinin öldüğü Tangshan Depremi’nden sonraki şiddeti ve can kaybı en büyük olan depremdi. Çongçing’de, 5 öğrencinin öldüğü rapor edildi. 20 kişi daha gömüldü ve bir ilkokulun çökmesi sonucu 100’den fazla kişi yaralandı. Ngawa, Tibet ve Qiang Otonom Bölgesi hükümeti, internet sitesinden bölge içinde 39 ölü ve 5 kayıp olduğunu duyurdu. Mianyang şehrinde, bir kişi su kulesinden düşerek öldü.
Deprem merkezine en yakın olan Dujiangyan’da çöken lise binasında 50’den fazla öğrencinin öldüğü rapor edildi. Shaanxi’de, 13 Mayıs yerel saat 9:30’da toplam ölü sayısı 92’ye ulaştı. Diğer iki komşu bölge Gansu ve Çongçing’de toplam ölü sayısı sırası ile 26 ve 50 olarak belirlendi. Reuters haber ajansı, Siçuan Sismolojik Bürosu, 12 Mayıs saat 22:20’deki tamamlanmamış istatistiklere göre ölü sayısını yaklaşık 9 bin olarak belirledi. Kurtarma timleri, en çok zarar görmüş olan deprem merkezine yakın alanlara tamamen harap olmuş veya toprak kaymasından kapanmış yollar nedeniyle uzun süre ulaşamadılar.
2010 Haiti Depremi
12 Ocak 2010 Salı günü, yerel saatle 16:53’te, Haiti açıklarında Richter ölçeğine göre 7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremin merkezine yaklaşık 15 km uzaklıkta olan Haiti’nin başkenti Port-au-Prince harabeye döndü. Haiti Cumhurbaşkanı Rene Preval, depremin yol açtığı hasarı “akıl almaz” diye niteledi. Depremden bir yıl önceki kasırga felaketinin yaralarını sarmaya çalışan Haiti, dünyanın en yoksul ülkelerinden biri.
Depremde, aralarında hastane, oteller, Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Birleşmiş Milletler temsilciliğinin de bulunduğu çok sayıda bina yerle bir oldu. Enkaz altında çok sayıda kişinin olduğu bildirildi. Deprem nedeniyle elektrik ve telefon şebekesi tamamen çöktü.
Tüm Haiti’de ve komşu ülkelerde hissedilen deprem bir dakikadan uzun sürdü. Bölgede 200 yılı aşkın bir süredir ciddi deprem olmadığını belirten uzmanlar, Haiti’den geçen fay hattının tek ve büyük bir sarsıntıyla kırıldığını duyurdu.
7 büyüklüğündeki ana sarsıntıyı, 5,9 ve 5,5 büyüklüğündeki iki artçı şok izledi. Amerikan Jeoloji Kurumu (USGS), bu depremin bölgede şimdiye kadar kaydedilen en büyük yer sarsıntısı olduğunu duyurdu. Merkez üssü, başkentin 15 kilometre güneybatısında olan depremin, yerin sekiz kilometre altında meydana geldiği belirlendi.
2011 Tohuku depremi – Japonya
Japonya’daki depremin ardından Fukuşima Daiçi nükleer santralinin 2 reaktöründeki soğutma sistemi de bozuldu. Yedek sistemlerin devreye girmesinde de sorun çıktı. Ayrıca santralda bir de patlama meydana geldi.
11 Mart 2011 Cuma günü, yerel saatle 14:46’da (Türkiye saatiyle 07:46’da), Japonya’nın kuzeydoğusundaki okyanus açıklarında 9,0 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremin ardından da en yüksek düzeyde tsunami uyarısı yapıldı.
Japonya’daki deprem başta başkent Tokyo olmak üzere geniş bir bölgeyi etkiledi. Televizyonların canlı yayınlarına katılan bazı depremzedeler sarsıntının 3-4 dakika sürdüğünü söyledi. Yine televizyon görüntülerinde, dalgalardan kaçmış birçok insan ya binaların çatılarında ya da üst katlarında gösterildi.
Depremin ardından oluşan ilk dev dalgalar, Miyagi ve Fukuşima bölgelerini vurdu ve kıyı boyunca çok sayıda yerleşim alanını tahrip etti. Özellikle Sendayi’de, çok büyük bir dalganın karanın içlerindeki tarım arazilerine doğru ilerlerken önündeki herşeyi sürüklediği görüldü. Japon NHK televizyonu, denizden gelen dalgalarla birlikte gemilerin, otomobillerin, kamyonların, elektrik direklerinin, yoğun çamur tabakasıyla birlikte kıyıdan içlere doğru topluca sürüklendiği görüntüleri de yayınladı. Birçok ülke için tsunami uyarısı yapıldı, ancak sekiz metreye kadar ulaşan dalgaların Japonya dışında zarar verdiği ülke olmadı.
Bu depremin artçısı Ekim 2013’te oldu. 7,3 büyüklüğündeki depremde can ve mal kaybı olmadı.
2013 Pakistan Depremleri
Eylül 2013’te Pakistan’ın Belucistan bölgesinde 7,8 büyüklüğünde deprem oldu. Sarsıntı sadece Pakistan’da değil, Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de de hissedildi.
Belucistan yüzölçümü bakımından Pakistan’ın en büyük bölgesi. Ancak aynı zamanda nüfus yoğunluğu en düşük bölge.
Bölge daha önce de, Nisan’da 7,8 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Felakette en az 30 kişi ölmüştü.
Kaynak: ALJAZEERA– link: http://www.aljazeera.com.tr/dosya/dunyada-buyuk-depremler
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
