A grubu yetkili müessese (döviz büfesi) şube açmak için hazine bakanlığına ödediği harçları gider yazabilir mi? Diderleştirebilirse tamamı ödendiği yılda mı yoksa amortisman şeklinde mi?

Harç; geri alınmayan hazineye ödenen bir nevi vergidir. Tamamı gider yazılır.

Döviz bürolarının sermaye artışından Bakanlık ön izni gerekli olacak ve ön izin başvurusunda da tespit raporu gerekli olacaktır. Kayıtların eksikliği, ulaşılamaması veya çok el değiştirmesi maalesef ki mazeret olarak değerlendirilmesi konu dahi olmayacaktır, ancak kayıtlara ulaşılamaması halinde Raporunuzda mevcut hesap bilgilerine yer verilerek ödenmiş olduğu ve ödenmiş sermayenin özvarlık içinde TTK 376 ya göre korunduğunun tablo ve dip notu ile yer verilmesi gerekiyor.

SIKÇA SORULAN SORULAR-DÖVİZ BÜROLARI

Yetkili müesseselerin kamera veya görüntü kayıt sistemi kurması zorunlu mudur?

Yetkili müesseselerin kamera veya görüntü kayıt sistemi kurması zorunludur. Söz konusu sistem Tebliğ’in 26 ncı maddesinde yer alan hükümlere uygun olarak kurulmak zorundadır.

Yetkili müesseseler için yatırılacak başvuru ücretleri hangi hesaplara yatırılacaktır?

Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği hesaba yatırılacak olan başvuru ücretine ilişkin bilgi ayrıca Bakanlığımız internet sitesinden duyurulacaktır.

Yetkili müesseseler için yatırılacak başvuru ücretleri şirketin faaliyet izninin iptal edilmesi durumunda iade edilmekte midir?

Başvuru ücretleri yetkili müessese faaliyet izni iptali durumunda iade edilmemektedir.

A grubu yetkili müesseseler yabancı para transferi yapabilirler mi?

A grubu yetkili müesseseler aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle transfer gerçekleştirebilen kuruluşlar aracılığıyla yabancı para almak, satmak ve ayrı cins yabancı paralarla değiştirme işlemlerini yapabilirler. Bu işlemlerde yetkili müesseselerin Tebliğ’in “Yabancı para alım satım hesaplarının işleyişi” başlıklı 23 üncü maddesindeki hükümlere uyması gerekmektedir.

B grubu yetkili müesseseler yabancı para transferi yapabilirler mi?

B grubu yetkili müesseseler aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle bankacılık aracılığıyla yapılan transferler yoluyla yabancı para alım, satım ve ayrı cins yabancı paralarla değişim işlemleri yapabilirler. Bu işlemlerde yetkili müesseselerin Tebliğ’in “Yabancı para alım satım hesaplarının işleyişi” başlıklı 23 üncü maddesindeki hükümlere uyması gerekmektedir.

A grubu ya da B grubu yetkili müessese olarak faaliyet göstermek için yapılacak yeni başvurularda hangi prosedürlerin uygulanması gereklidir?

A grubu ya da B grubu yetkili müessese olarak faaliyet göstermek için ilk olarak Bakanlığımıza Tebliğ’in 6 ncı maddesinde “Kuruluş şartları” başlığı altında yer alan şartları sağlayarak kuruluş izni başvurusunda bulunulması gerekmektedir. Bu kapsamda,  Tebliğ’in 7 nci maddesinde “Başvuru” başlığı altında yer alan belgeler ile Bakanlığımıza başvuruda bulunulması zorunludur. Kurucular, kuruluş izni tarihinden itibaren 90 gün içerisinde yetkili müessesenin kuruluş işlemlerini tamamlayarak faaliyet izni almak üzere Bakanlığa başvuruda bulunurlar. Söz konusu süre içerisinde başvuru yapmayan şirketlerin kuruluş izni iptal edilmiş sayılır. Bakanlık zorunlu hallerin tevsiki kaydıyla söz konusu süreyi en fazla 90 güne kadar uzatabilir. Faaliyet izni almak üzere yapılacak başvuruların Tebliğ’in 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan belgeler ile birlikte Bakanlığımıza iletilmesi zorunludur.

Mevcut yetkili müesseselerin B Grubu yetkili müessese seçimi yaptıktan sonra A grubuna geçmek istemeleri herhangi bir ek yükümlülük gerektirmekte midir?

Mevcut yetkili müesseseler için A ya da B grubuna geçiş için 1.1.2019 tarihine kadar tercih zorunluluğu bulunmaktadır. Bu kapsamda, B grubu olduktan sonra A grubu için başvuru yapılması durumunda A grubu için yeni kuruluşta istenilen tüm yükümlülükler ayrıca talep edilecek olup, geçiş hükümleri uygulanmayacaktır.

İç kontrol görevlisi şirket çalışanları veya ortakları arasından atanabilir mi?

İç kontrol görevlileri taşıması zorunlu olan şartlara sahip olması durumunda şirket çalışanları veya ortaklar arasından da atanabilir.

İç kontrol görevlisi hangi özellikleri taşımalıdır?

İç kontrol görevlileri Tebliğin 15 inci maddesi kapsamındaki şartları taşımak zorundadır.

Yetkili müesseselerde iç kontrol görevlisi bulundurulması zorunlu mudur?

A grubu yetkili müesseselerde iç kontrol görevlisi bulundurulması zorunludur. B grubu yetkili müesseselerde böyle bir zorunluluk yoktur.

A grubu yetkili müesseseler hangi faaliyetlerde bulunabilir?

A grubu yetkili müesseseler Türk Parası Kıymetini Koruma ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde B grubu yetkili müesseselerin faaliyet konularına ilave olarak aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunabilirler: – Borsaya üye olmak kaydıyla, ilgili yönetmelik ve mevzuat hükümleri çerçevesinde kıymetli taşlar ile standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin ithalini, ihracını ve Borsada sürdürülmekte olan kıymetli maden ve taşlara ilişkin işlemleri yapmak. – Aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle transfer gerçekleştirebilen kuruluşlar aracılığıyla yabancı para almak, satmak ve ayrı cins yabancı paralarla değiştirmek. – Elektronik para kuruluşu ve ödeme kuruluşlarının temsilcisi olarak faaliyet göstermek. – Bakanlıkça izin verilmesi halinde merkez ve/veya şube adresleri ile uygun görülen diğer yerlerde para makineleri aracılığıyla yabancı para alım satımı ve buna ilişkin işlemleri yapmak. – Tutar sınırlaması olmaksızın banka kartları ve 10 bin ABD Dolarına kadar ön ödemeli kartlar aracılığıyla yabancı para alım satımı yapmak. – Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde Bakanlıktan izin alınması şartıyla, yurt dışına madeni yabancı para veya Türk Lirası banknot sevkiyatı gerçekleştirmek. – Zamanla ortaya çıkacak ihtiyaç ve talepler doğrultusunda Bakanlıkça uygun görülen diğer faaliyetleri gerçekleştirmek. A grubu yetkili müesseseler, yukarıda belirtilen faaliyetler haricinde faaliyetlerde bulunamazlar. Ayrıca, ticaret unvanlarında, iş yeri açma ruhsatlarında, ilan ve reklamlarında, iş yerlerinde veya internet sitelerinde bu faaliyetler haricinde işlem yaptıkları izlenimini yaratacak hiçbir kelime, deyim ve işaret kullanamazlar. Tebliğ’in 29 uncu maddesinde yer alan hükümler uyarınca anılan faaliyet konularına ve kısıtlamalara aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen yetkili müessese hakkında 1567 sayılı Kanun uyarınca yasal işlem başlatılır ve yetkili müessesenin faaliyet izni Bakanlıkça iptal edilir. Bu kapsamda faaliyet izni iptal edilen yetkili müessese ve hissedarları 5 yıl boyunca yeni yetkili müessese kuruluş veya faaliyet izni başvurusunda bulunamazlar.

B grubu yetkili müesseseler hangi faaliyetlerde bulunabilir?

B grubu yetkili müesseseler Tebliğ’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunabilirler: – Kaydi para hariç yabancı paraları almak ve satmak. – Kaydi para hariç yabancı paraları daha küçük veya daha büyük küpürlerle, ayrı cins kaydi para hariç yabancı paralarla değiştirmek. – Merkez Bankasınca tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde dövizi natık çekleri satın almak. – Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretilen basılı altınlar (milli ziynet ve meskük ve benzeri) ile bir kilogramdan küçük bar veya külçe şeklindeki standart işlenmemiş altınların alım satımını yapmak. – Aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle bankacılık aracılığıyla yapılan transferler yoluyla yabancı para almak, satmak ve ayrı cins yabancı paralarla değiştirmek. B grubu yetkili müesseseler, yukarıda belirtilen faaliyetler haricinde faaliyetlerde bulunamazlar. Ayrıca, ticaret unvanlarında, iş yeri açma ruhsatlarında, ilan ve reklamlarında, iş yerlerinde veya internet sitelerinde bu faaliyetler haricinde işlem yaptıkları izlenimini yaratacak hiçbir kelime, deyim ve işaret kullanamazlar. Tebliğ’in 29 uncu maddesinde yer alan hükümler uyarınca anılan faaliyet konularına ve kısıtlamalara aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen yetkili müessese hakkında 1567 sayılı Kanun uyarınca yasal işlem başlatılır ve yetkili müessesenin faaliyet izni Bakanlıkça iptal edilir. Bu kapsamda faaliyet izni iptal edilen yetkili müessese ve hissedarları 5 yıl boyunca yeni yetkili müessese kuruluş veya faaliyet izni başvurusunda bulunamazlar.

Kuruluş izni başvurusu sırasında gerekli mali güce sahip olduğuna ilişkin aranacak şartlar nelerdir?

Asgari şirket sermayesi, başvuru ücreti ve bloke hesap için gerekli olan toplam bedelin banka hesabında bulunduğuna dair dekont ya da hesap defterinin kurucular beyannamesi ile birlikte teslimi gerekmektedir. Bu kapsamda, A grubu yetkili müessese kuruluşları için 6 milyon TL, B grubu yetkili müesseseler için 1.3 milyon TL’nin banka hesabında bulunması zorunludur.

Kuruluş izni kapsamında verilecek Kurucular Beyannamelerinin doldurulmasında dikkat edilecek hususlar nelerdir?

Tebliğ’in 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin beşinci alt bendi kapsamında talep edilen “Kurucular Beyannamesi”nde belirtilen tüm alanların eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulması önem arz etmektedir. Ayrıca, Tebliğ ekinde yer alan kurucular beyannamesinde bazı bölümlerde madde sayısı sınırlı bulunmaktadır. Ancak, beyanname sahibi kişiler söz konusu maddeleri ihtiyaç dahilinde çoğaltabilirler. Gerçeğe aykırı belge verildiğinin ya da beyanda bulunulduğunun tespiti halinde Tebliğ’in 29 uncu maddesinin yedinci fıkrasında yer alan hükümler uygulanacaktır.

Mevcut yetkili müesseselerin veya A grubu ve B grubu olarak faaliyet izni başvurusunda bulunacak şirketlerin unvanının ne şekilde düzenlenmesi gerekmektedir?

Tebliğ’in 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca A grubu yetkili müessese unvanında “yetkili müessese” B grubu yetkili müessese unvanında ise “sınırlı yetkili müessese” ibarelerinin bulunması zorunlu olup aşağıdaki örneklere göre unvanların belirlenmesi mümkündür. Örnek:        ABC Yetkili Müessese AŞ (A Grubu için örnek unvan) XYZ Sınırlı Yetkili Müessese AŞ (B Grubu için örnek unvan)

Elektronik para kuruluşu ve ödeme kuruluşlarının temsilcisi olarak faaliyet göstermek için ne tür bir yol izlenmesi gereklidir?

Elektronik para kuruluşu ve ödeme kuruluşlarının temsilcisi olarak faaliyet göstermek için Elektronik para kuruluşu ve ödeme kuruluşları ile Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Mevzuat kapsamında anlaşma yapılarak Tebliğ’in 19 uncu maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca Bakanlığımızca Yetkili Müessese Bilgi Sistemi üzerinden bildirim yapılması gerekmektedir.

Para makineleri aracılığıyla işlem yapmadan önce Bakanlıktan izin alınması gerekli mi?

Bakanlıktan her bir para makinesinin koyulacağı yer için ayrıca izin alınması zorunludur. Para makineleri aracılığıyla işlem yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça ilerleyen dönemde belirlenecektir.

Banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile nasıl işlem yapılacaktır?

Banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile işlem yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça ilerleyen dönemde belirlenecektir.

A grubu yetkili müesseseler için Bakanlıkça ayrıca uygun görülen faaliyetlerde bulunmak için nasıl bir yol izlenecektir?

İlk olarak, A gurubu yetkili müesseselerin Tebliğ’in 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendi kapsamında Yetkili Müessese Bilgi Sistemi üzerinden Bakanlığımıza başvuruda bulunması gerekmektedir. Bu kapsamda, Bakanlığımızca değerlendirilip izin verilmesi uygun görülen faaliyet konuları Bakanlığımız internet sitesinde ilan edilecektir. Bakanlıkça izin verilmeyen başvurular da internet sitesi üzerinden ayrıca ilan edilecektir.

B Grubu yetkili müesseseler ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşları aracılığıyla müşterileri, yetkili müesseseler ve bankalar ile yabancı para alım satımı gerçekleştirebilmeleri mümkün müdür?

B grubu yetkili müesseselerin sadece bankalar aracılığıyla müşterileriyle, yetkili müesseseler ve bankalar ile yabancı para alım satımı gerçekleştirmeleri mümkündür. B grubu yetkili müesseseler ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşları aracılığıyla işlem gerçekleştiremezler.

Mevcut durumda kıymetli maden aracı kuruluşu olarak faaliyet gösteren yetkili müesseselerin yapması gereken işlemler nelerdir?

Mevcut durumda kıymetli maden aracı kuruluşu olarak faaliyet gösteren yetkili müesseseler faaliyetlerine devam etmek istemeleri durumunda 1.1.2019 tarihine kadar Bakanlığımıza A grubu yetkili müessese olarak faaliyet göstermek için başvuru yapmak zorundadır. Başvuru yapıldıktan sonra ise 1.7.2019 tarihine kadar 2018-32/45 Sayılı Tebliğ’in 6, 7 ve 9 uncu maddelerde öngörülen şartları yerine getirmek zorundadır. 1.07.2019 tarihine kadar öngörülen asgari sermaye ve bloke hesap/teminat mektubu yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilenlere yazı ile uyarı yapılarak 90 güne kadar ek süre verilir. 1.1.2019 tarihine kadar hiçbir şekilde başvuruda bulunmayan veya ek süre dahil olmak üzere yukarıda belirtilen sürelerde yükümlülüklerini yerine getirmeyen yetkili müesseselerin faaliyet izni iptal edilecektir. Söz konusu başvuru sonuçlanıncaya kadar kıymetli maden aracı kuruluşu olarak faaliyet gösteren yetkili müesseseler bu faaliyetlerine devam edebilirler. Ancak, kıymetli maden aracı kuruluşu olan yetkili müesseselerin B grubu yetkili müessese olarak faaliyet göstermek üzere başvuruda bulunmaları durumunda söz konusu başvuru sonuçlandıktan sonra kıymetli maden aracı kuruluşu olarak faaliyet göstermeleri mümkün değildir.

Yetkili Müessese Bilgi Sistemi’ne nasıl kayıt olabilirim?

www.turkiye.gov.tr
 internet adresi aracılıyla e-devlet sistemi üzerinden yetkili müessese bilgi sistemine giriş sağlanabilecektir. Bu kapsamda, mevcut yetkili müesseselerin başvuruları Bakanlığımıza bildirilen kullanıcı bilgileri üzerinden alınacak olup, yeni başvurular için şirket adına başvuru yapan ilk kişi kullanıcı olarak belirlenecektir.

Yetkili Müessese Bilgi Sistemi nedir?

Yetkili müesseselerin Bakanlığımızdan alacağı tüm izinler ve Bakanlığımıza yapacakları bildirimlerin yapılacağı, takip edileceği ve www.turkiye.gov.tr internet adresi aracılıyla e-devlet sistemi üzerinden erişim sağlanabilecek olan sistemdir.

B grubu için mevcut yetkili müesseseler haricinde yeni faaliyet izni için hangi tarihte başvurular kabul edilecektir?

1.1.2019 tarihinde B grubu olmak için yeni başvurular alınmaya başlanacaktır. Söz konusu tarihten önce Bakanlığa ulaşan başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır. 1.03.2018’den sonra değerlendirilecek başvurular “Yetkili Müessese Bilgi Sistemi” üzerinden kabul edilecek olup, ön değerlendirmeler bilgi sistemi üzerinden yapılacaktır.

A grubu için mevcut yetkili müesseseler haricinde yeni faaliyet izni için hangi tarihte başvurular kabul edilecektir?

1.3.2018 tarihinde A grubu olmak için yeni başvurular alınmaya başlanacaktır. Söz konusu tarihten önce Bakanlığa ulaşan başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır. 1.03.2018’den sonra değerlendirilecek başvurular “Yetkili Müessese Bilgi Sistemi” üzerinden kabul edilecek olup, ön değerlendirmeler bilgi sistemi üzerinden yapılacaktır.

Mevcut yetkili müesseseler A ya da B grubu yetkili müessese seçimini hangi tarihe kadar yapmak zorundadır?

Mevcut yetkili müesseseler 1.1.2019 tarihine kadar Bakanlığımıza A ya da B grubu olarak faaliyet göstermek için başvuru yapmak zorundadır. Başvuru yapıldıktan sonra ise 1.7.2019 tarihine kadar 2018-32/45 Sayılı Tebliğ’in 6, 7 ve 9 uncu maddelerde öngörülen şartları yerine getirmek zorundadır. 1.07.2019 tarihine kadar öngörülen asgari sermaye ve bloke hesap/teminat mektubu yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilenlere yazı ile uyarı yapılarak 90 güne kadar ek süre verilir. 1.1.2019 tarihine kadar hiçbir şekilde başvuruda bulunmayan veya ek süre dahil olmak üzere yukarıda belirtilen sürelerde yükümlülüklerini yerine getirmeyen yetkili müesseselerin faaliyet izni iptal edilecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.