Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan Otomotiv Ürünlerine İlişkin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği Taslağı, otomotiv sektörünün görüşüne açıldı.
Etkin Piyasa Gözetim ve Denetimine Tabi Olacak Araç-Aksamlar:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelik taslağına göre,
– Otomobiller başta olmak üzere,
– Motorlu ve motorsuz her türlü araç ile
– Lastik,
– Çocuk koltuğu gibi otomotiv aksamları,
daha etkin piyasa gözetim ve denetimine tabi tutulacak.
Güvensiz bulunan araçlar, üretici tarafından geri çağrılabilecek. Geri çağrılmasına rağmen getirilmeyen araç trafikten men edilebilecek ya da periyodik muayenede “kusurlu” sayılabilecek.
Buna göre, otomobil, kamyon ve traktör gibi motorlu araçlarla römork gibi motorsuz araçlar yanında, otomobil camları, ayna, lastik, koltuk, emniyet kemeri, far, motosiklet kaskı ve çocuk oto koltukları gibi otomotiv ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetimi kapsamında daha etkin bir şekilde denetlenmesi sağlanacak.
Bakanlık, yıllık denetim faaliyetleri yanında resen ya da ihbar ve şikayet üzerine de denetimde bulunabilecek.
Nakil Aracında Dahi Denetim Yapılabilecek:
Satış ve kiralama amacıyla yazılı basın, radyo, televizyon, internet ve benzeri iletişim araçlarında reklam ve ilanları yer alan ürünler ile araçlar, piyasaya arz edilmiş kabul edilecek. Denetim, ürünlerin piyasaya arz edildiği, satıldığı ve dağıtıldığı her yerde, depo, işyeri nakil araçları ve gerektiğinde üretim tesislerinde, işlendikleri, ambalajlandıkları yerlerde yapılabilecek. Ürüne ilişkin bilgi ve belgelerin incelenmesinin ardından, ürüne ilişkin duyusal inceleme yapılacak. Duyusal inceleme ve muayene neticesinde uygunsuzluk şüphesi duyulması halinde her türlü test ve muayenenin yapılması veya yaptırılmasıyla denetim gerçekleştirilecek. Piyasa denetimi kapsamında, denetlenen üründen numune de alınabilecek.
Tespit edilen uygunsuzluk veya güvensizlik durumunda sorumluluk üreticiye ait olacak. Üreticinin tespit edilemediği durumlarda, dağıtıcı, üretici olarak kabul edilecek. Üreticinin yurt dışında yerleşik olması halinde ithalatçı muhatap alınacak.
Uygun olmadığı tespit edilen ürünler için firmalardan, 30 gün içinde düzeltici faaliyet planı istenecek. Bu süre içinde planı sunmayan üretici, düzeltme faaliyetinde bulunamayacağını kabul etmiş sayılacak. Bakanlığa düzeltici faaliyet planı sunan üreticiye de 1 yılı geçmemek üzere düzeltme süresi verilecek.
Düzeltilemiyorsa Bertaraf Edilecek:
Yapılan inceleme, test ve muayeneler sonucunda güvenli olmadığı tespit edilen ürünler için piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması, gerektiğinde ürünün hizmet dışı bırakılması, güvenli hale getirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda da bertaraf edilmesi gibi kararlar alınabilecek. Bu kararlar alınmadan önce üretici ve dağıtıcı bilgilendirilecek. Üretici, bilgilendirme üzerine 10 gün içinde savunma hakkını kullanabilecek.
İnsan sağlığı ve güvenliğinin tehlikede olduğu acil hallerde, bu sürenin dolması beklenmeyecek. Ürünün güvenli hale getirilmesinin mümkün olduğu durumlarda, 1 yılı geçmemek üzere düzeltme süresi verilebilecek.
Risk Altındaki Kullanıcı Bilgilendirilecek:
Üretici, güvensiz ürünlere ilişkin risk altındaki kişilerin bilgilendirilmesi amacıyla, 10 gün içinde unvanını, ürününü tanıtan marka, model, cins veya diğer ayırt edici özellikleri ve mümkün olan durumlarda ürünün fotoğrafını, alınan önlemi, önlemi gerektiren sorunun açık ve anlaşılır tarifini, ürünün taşıdığı riskle ilgili bilgileri, riskten sakınmak veya sorunu gidermek için önerilen yöntemleri ve ürünün iade edileceği yerleri veya üründeki sorunun giderilmesini teminen gönderilebileceği adresleri içeren duyuruda bulunacak.
Söz konusu duyurunun yetersiz görülmesi halinde, ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında ilanda bulunulacak. Bakanlık da bu ürünlerle ilgili bilgileri internet sitesinden ilan edecek. Bakanlığın verdiği, piyasaya arz, toplatma ve bertaraf kararlarının gerekleri 1 yıl içinde yerine getirilecek.
Üretici bu faaliyetlerden doğan her türlü masrafı karşılamakla yükümlü olurken, nihai kullanıcıya ek bir maliyet yüklemeden ürünü zamanında ve kolaylıkla teslim edebilmesi için gerekli ortamı sağlayacak.
Üreticiler, kullanıcılarda olan ve piyasada bulunan, karayolu trafik güvenliği için riskli ya da teknik düzenlemesine uygun olmayan otomotiv ürünlerini Bakanlığın müdahalesine gerek kalmadan gönüllü olarak geri çağırıp, düzeltici faaliyette bulunabilecek. Yüksek risk içeren gönüllü geri çağırma faaliyetleri il müdürlükleri tarafından onaylanarak 1 yıla kadar süre verilip süreç takip edilecek.
Kullanıcı Aracı Geri Çağrıldı mı Sorgulatabilecek:
Yüksek risk içeren ürünlere ilişkin bilgiler, Bakanlık internet sayfasının yanı sıra üreticilerin internet sayfasında ilan edilecek. Üreticinin yapacağı ilanda, uygunsuzluğa ilişkin detaylı bilgi, düzeltici faaliyet bilgisi, düzeltici faaliyete ilişkin bilgi alınabilecek iletişim bilgileri yer alacak. İlan, faaliyetten etkilenen araç ve ürünlerin kullanıcılar tarafından kolayca sorgulanabilmesine imkan sağlayacak şekilde olacak.
Geri çağırma bildirimi gönderilen araç sahibi, üreticiye veya üreticinin belirttiği yetkili servislere başvurmakla yükümlü olacak.
Geri çağırma bildiriminin gönderilmesine rağmen araç sahipleri tarafından çağrıya 4 ay içinde uyulmaması halinde üretici tarafından araç sahibine ikinci bildirim gönderilecek. İkinci bildirim sonrasında da çağrıya uyulmaması halinde üreticinin bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiği varsayılacak.
Geri Götürülmeyen Araç “Kusurlu” Sayılacak:
Araç sahipleri bu süreç boyunca gerekli iş birliğini göstermekle yükümlü olacak. İlan süreci ve araç sahiplerine yapılan bildirimlere rağmen yükümlülüğünü yerine getirmeyen araç sahipleri için aracın trafikten geçici veya sürekli olarak men edilmesi veya periyodik muayenede “kusurlu” olarak değerlendirilmesi amacıyla ilgili birimlere bildirimde bulunulacak.
Ürünün piyasaya arzının geçici veya sürekli yasaklanması, toplatılması, kısmen veya tamamen bertaraf edilmesi kararları, Ürün Güvenliği ve Denetimi Bilgi Sistemi üzerinden il müdürlüklerine acil duyurulacak ve gerekli önlemlerin alınması istenilecek.
Yönetmelik taslağının yayımının ardından otomotiv sektörüne 1 yıllık geçiş süreci tanınacak.
Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
