Derneklerin stopaj yükümlülüğü ve yabancı para ile düzenlenen serbest meslek makbuzunda kayıt nizamı

            İlgide kayıtlı özelge talep formu ile Avrupa Birliği menşeili Katılım Öncesi Yardım Aracı IPA Anlaşması gereği … konulu proje yaptığınız, söz konusu proje için kdv istisna sertifikası aldığınız, projenin koordinatörlüğünü bir danışmanlık firmasının yaptığı, danışmanlık firması tarafından yapılan hizmetler karşılığında tarafınıza serbest meslek makbuzlarının döviz cinsinden düzenlendiği, tarafınıza düzenlenen serbest meslek makbuzlarının net tutarının banka aracılığı ile ilgiliye ödendiği belirtilerek, tarafınıza düzenlenen döviz bazlı serbest meslek makbuzunda yer alan stopajın bağlı bulunduğunuz vergi dairesine beyan edilip edilmeyeceği ve ayrıca döviz cinsinden düzenlenen serbest meslek makbuzlarında stopaj kesintisinin yapılıp yapılmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

             193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

           Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…” denilmiştir.

Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında;

“Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.”,

Aynı maddenin 2 nci bendinde de “2. Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç)” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan hükme göre, derneklerin tevkifat yapma zorunluluğu bulunduğundan, danışmanlık firması tarafından Derneğinize verilen hizmetler karşılığında yapılan ödemeler üzerinden 94 üncü madde gereğince tevkifat yapılması, söz konusu tevkifatın da bağlı bulunulan vergi dairesine yatırılması gerekmektedir.

Öte yandan, 18.04.2013 tarihli ve 28622 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6456 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 84 üncü maddede;

            “Avrupa Birliği organlarıyla akdedilen ve usulüne göre yürürlüğe konulan anlaşmalar çerçevesinde proje karşılığı sağlanan hibeler, özel bir fon hesabında tutulur ve gelir olarak dikkate alınmaz. Söz konusu hibelerle gerçekleştirilecek projelere ilişkin olarak bu fondan yapılan harcamalar, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider ve maliyet olarak dikkate alınmaz. Proje sonunda herhangi bir şekilde harcanmayan ve iade edilmeyen tutarın kalması hâlinde bu tutar gelir kaydedilir.

            Birinci fıkra çerçevesinde sağlanan hibelerle finanse edilen yıllara sâri inşaat ve onarım işlerine ilişkin ödemeler üzerinden ve yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden, fon hesabından yapılan harcama tutarları ile sınırlı olmak üzere, 94 üncü maddenin birinci fıkrasının (2) ve (3) numaralı bentleri ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca vergi kesintisi yapılmaz.”

            hükmü yer almaktadır.

             Buna göre, Avrupa Birliği organlarıyla akdedilen ve usulüne göre yürürlüğe konulan anlaşmalar çerçevesinde proje karşılığı sağlanan hibelerle finanse edilen ve 18.04.2013 tarihinden sonra serbest meslek faaliyetini icra edenlere yapılan ödemelerden vergi tevkifatı yapılmayacağı tabiidir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.