Çalışma izni başvurumuz 13.09.2022 – 12.09.2023 tarihleri arası olarak 21.10.2022 tarihinde onaylandı. Bu işçinin işe giriş tarihini 22.10.2022 olarak yapacağım doğru mudur? İşe giriş bildirgesinde farklı olarak yapmamız gereken bir işlem var mı?
Yabancı uyruklu kişilerden çalışma izin belgelerini alanların belgeyi teslim aldıkları tarihten itibaren en geç 30 gün içinde çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi almak için il emniyet müdürlüklerine başvuruda bulunmaları zorunlu olduğundan, il emniyet müdürlüklerince de ikamet izni 15 günlük süre içinde verildiğinden (1 ay içinde teslim alınmayan ikamet tezkereleri başlangıç tarihi ile iptal edilmektedir) işverenlerin;
– Çalışma izin belgesindeki izin başlangıç tarihinden itibaren 45 gün içinde,
– Çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihi ile çalışma izin tarihinin farklı olması halinde çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihinden itibaren 45 günlük süre içinde,
Sigortalı işe giriş bildirgesini düzenleyerek Kuruma vermeleri halinde bildirge yasal sürede verilmiş sayılacaktır.
45 günlük sürenin hesaplanmasında çalışma izin belgesi verilmesi gereken 30 günlük sürenin son gününün resmi tatile gelmesi halinde ikamet izni için 15 günlük müracaat süresi resmi tatilin sona erdiği tarihten itibaren başlatılacaktır.
İşverenlerin işe giriş bildirgesini 45 günlük süre içerisinde vermeleri halinde işe giriş tarihinin çalışma izin tarihi ile aynı tarih olması şartı aranmayacaktır.
Sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi gereken 45 günlük süre içinde sigortalının işe başlamadığının işveren tarafından her zaman düzenlenebilir nitelikte olmayan belgelerle (sigortalının yurtdışında bulunması, hastanede yatması, tutuklanması, işin belirlenen tarihte başlamaması, vb.) Kuruma bildirilmesi halinde işverenin talebi değerlendirilerek sonucuna göre işlem yapılacaktır.
İşverenlerce 45 günlük sürenin bittiği tarihten sonra sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi halinde idari para cezası uygulanacaktır.
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından Çalışma ile ilgili bazı sorular ve cevapları aşağıda belirtilmiştir.
1- Çalışma iznim bitmek üzere ikamet izni başvurusu yapabilir miyim?
Çalışma izni bitmeden son 60 gün içerisinde amacınıza uygun ikamet izni için başvuru yapabilirsiniz.
2- Çalışma iznim çıktıktan sonra ikamet izni almam gerekli mi?
Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı tarafından veya kendi mevzuatında çalışma izni vermeye yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen çalışma izinleri, geçerli olduğu sürece ikamet izni olarak kabul edilir. Çalışma izninin sona erdiği tarih, aynı zamanda ikamet izninin de bitiş tarihidir. Çalışma izni süresi sona erdiği halde süresini uzatmayan ya da yeni durumuna uygun ikamet izni almayan yabancılar, ikamet izni ihlali yapmış sayılırlar.
3- Çalışma iznim iptal olduğunda ikamet iznim de iptal olur mu?
Çalışma izni ikamet izni yerine sayıldığı için süresi devam ettiği sürece ikamet izni alınması gerekmemektedir. Ancak çalışma izninin süresi dolması halinde ikamet izni gibi 10 gün daha yasal hakkı olup bu süre içinde amacına uygun ikamet iznine başvuru yapılabilir. Eğer yabancının hem çalışma izni hem de ikamet izin belgesi var ise çalışma izninin iptal olması halinde ikamet izni iptal olmayıp yasal kalış hakkı sağlamaktadır. İkamet izninin süresinin sonuna kadar yasal olarak kalabilir.
4- Çalışma iznim var. Türkiye’de eğitim görebilir miyim?
Çalışma iznine sahip olan yabancının öğrenci ikamet izni alabilme koşullarının ortaya çıkması halinde, çalışma izni ile öğrenci ikamet izninin sağladığı haklardan faydalanabilir.
5- Çalışma iznine başvurabilmek için en az kaç ay/yıl ikamet izni süresine sahip olmalıyım?
Yasal düzenlemeler çerçevesinde yurt içinden başvuru yapma hakkı tanınanlar hariç, ülkemizden yapılacak çalışma izni başvurularında geçmişe dönük en az 6 ay süresi bulunan (Turizm amaçlı kısa dönem ikamet izni hariç) ve halen geçerli bir ikamet iznine sahip olunması durumunda Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı müracaat edilebilir.
6- Çalışma izninin ikamet izni sayılmasıyla birlikte yabancıların herhangi bir bildirimde bulunması gerekiyor mu?
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun yirmi yedinci maddesine göre çalışma izini ve çalışma izni muafiyet teyit belgesi ikamet izni yerine geçmektedir. Söz konusu çalışma izni alan yabancılar ülkemize giriş tarihinden itibaren 20 iş günü içerisinde İl Göç İdaresine kayıtlarını yaptırmak zorundadırlar.
7- Geçici koruma kapsamındayım, çalışma izni alabilir miyim?
Geçici koruma sağlanan yabancılar geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.
8- Mülteci statüsünde Türkiye’de bulunuyorum, çalışma izni alabilir miyim?
Mülteci ya da ikincil koruma statüsü sahibi yabancılar çalışamayacağı iş ve mesleklere ilişkin diğer mevzuatta yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla statü alınmasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilmektedir. Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi kimlik belgesi, çalışma izni yerine de geçer ve bu durum kimlik belgesine yazılmaktadır.
9- Türkiye’de öğrenci olarak bulunmaktayım. Çalışma izni konusunda nereye başvuracağım?
Türkiye’de öğrenim gören ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler. Ancak, ön lisans ve lisans öğrencileri için çalışma hakkı, ilk yıldan sonra başlar ve ilgili kanunla düzenlenir. Başvurular Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığına yapılmaktadır.
10- Türkiye’de öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri çalışma iznine başvuruda bulunabilirler mi?
Türkiye’de öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni aldıkları takdirde çalışabilirler. Çalışma izni alan öğrenciler, çalışma izninin geçerli olduğu süre içinde öğrenci ikamet izni alma yükümlülüğünden muaf tutulurlar. Ancak yabancı, çalışma izni süresi bittiğinde veya uzatılmadığında öğrenci ikamet izni almak zorundadır.
11- Yabancı futbolcular için çalışma izni almamız lazım mı?
Türkiye Futbol Federasyonunca veya Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce talepleri uygun bulunan yabancı futbolcular ile diğer sporcu ve antrenörlerin sözleşmeleri süresince çalışma izni almalarına gerek bulunmamaktadır.
Geçici Koruma sağlanan yabancılar için çalışma izni başvurusuna ilişkin bazı soru ve cevaplara aşağıda yer verilmiştir.
1 Geçici koruma sahibi kişiler çalışma iznine başvurabilir mi?
Geçici koruma sağlanan yabancılar için, geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.
2 Geçici koruma kapsamındayım, uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir miyim?
Geçici koruma kimlik belgesi uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı sağlamaz.
3 Geçici koruma kapsamındayım, sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?
Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler ikamet ettikleri il sınırları içerisinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
4 Geçici koruma kapsamındayım, eğitim hizmetlerinden faydalanabilir miyim?
Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler Milli Eğitim Bakanlığının ilgili düzenlemesi ile ilk ve orta öğretim seviyesinde okullara kayıt yaptırabilmektedirler.Ayrıca üniversitelerde bu belge ile öğrenim görebilmektedirler.
5 Geçici koruma kapsamındayım, barınma merkezlerinde kalabilir miyim?
Geçici Barınma merkezlerine yerleştirilmek için kayıtlı olduğunuz ilin İl Göç İdaresi ile görüşerek talebinizi iletebilirsiniz.
6 Geçici koruma kapsamındayım çalışma iznim var Türkiye dışına çıkış giriş yapabilir miyim?
Geçici koruma kapsamında çalışma izni alanlar iller arası seyahat yapabilmeleri için kayıtlı oldukları İlin Göç İdaresinden izin almakla yükümlüdürler. Yurt dışına çıkış yapmaları halinde-Göç İdaresinden alınan resmi izinler hariç- geçici koruma kartları iptal edilir.
7 Üçüncü ülkeye çıkış yapılması halinde GK sona erer mi?
Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.
8 Suriyeli bir vatandaş Geçici Koruma için nereye kayıt yaptırmalıdır?
Geçici Koruma kapsamında kayıt yaptırmak üzere bulunduğunuz İlin İl Göç İdaresine Müracaat edebilirsiniz. İstanbul ilinde ise Kumkapı ve Sultanbeyli Koordinasyon merkezleri ile iletişime geçebilirsiniz.
9 Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?
Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz.
10 Geçici Koruma kapsamında bulunan bir Suriyeli bebeğinin doğum kaydını nasıl yaptırabilir?
İlk olarak hastaneden doğum belgesi alınır. Ancak bebeğin hastane dışında doğması halinde (Ev vs.) muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair bir belge alınır. Doğum belgesi ya da muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair belge alındıktan sonra Nüfusa ve Kayıt Merkezine çocuğun kaydı yaptırılır. İşlemleri yaparken gerekli belgeler: Çocuğun doğum belgesi ve ebeveynlerin geçici koruma kimlikleri.
11 E-randevu sisteminden alınmış randevuya yalnızca aile reisinin gitmesi yeterli olur mu?
Randevu aile reisi tarafından alınmış olsa dahi randevu gününde tüm aile üyelerinin veri güncelleme ofisinde hazır bulunması gerekmektedir.
12 Geçici Koruma kimlik belgemi kaybettim. Nasıl bir yol izlemeliyim?
Geçici Koruma Kartını kaybedenler veya çaldıranlar Emniyette kayıp/çalıntı tutanağı tanzim ettirip İl Göç İdaresine müracaat etmeleri gerekmektedir. İlgili tutanak tanzim edilmemesi halinde yerel veya ulusal gazeteye ilan verilmelidir. Daha sonra İl Göç İdaresine müracaat edilmelidir.
13 Ön kayıt belgem var, il değişikliği yapabilir miyim?
Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından düzenlenen Geçici Koruma Kimlik Belgesi ile ikamet il değişikliği için İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunulabilir.
14 Geçici koruma kimliğim var üniversitede okuyorum öğrenci ikamet iznine başvuru yapabilir miyim?
Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin mevcut statüleriyle eğitim alma hakları vardır. Öğrenci İkamet İzni almak istemeleri halinde ise gereken şartları sağlıyorlar ise (6458 sayılı YUKKun 38. maddesindeki şartları taşıması) durumunda öncelikli olarak kendi durumlarına ilişkin detaylı bilgi edinmek için kayıtlı oldukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek bilgi almalılardır.
15 Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin evlilikleri hakkında bilgi verebilir misiniz?
Evlenmek isteyen Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli yabancıların; bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları durumda medeni durumunu gösterir “Evlenme Ehliyet Belgesi” verilir. Bu belge ile resmi evlilik işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Evlenme Ehliyet Belgesi” İl Göç İdarelerinde varsa kimlik belgesine göre, yoksa beyana göre düzenlenir.
16 Türk vatandaşları ile evlilik yapan geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler vatandaşlık alabilir mi?
Geçici Koruma kapsamında geçirilen süreler evlenme yoluyla kazanmada hesaplamaya katılmamaktadır. Ancak yabancı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun evlenme yoluyla kazanma hükümlerine göre başvurma hakkına sahiptir aynı zamanda görev ve yetkili birim Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür.
17 Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler ikamet izni için başvuru yapabilirler mi?
Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin ikamet izni alabilmesi için bulundukları ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne müracaat etmeleri gerekmektedir.
18 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiyeden çıkış sebeplerine göre izin almaları gereken kurum değişiyor mu?
Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerden üçüncü bir ülkeden vize/ikamet izni alanların ya da ülkeden çıkmak amacıyla başvuracakların alacakları tüm belge ve dökümanlar ikamet ettiği ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.
19 Gitmek istediği ülkede aile üyeleri olmayan, akrabaları bulunmayan ve tedavi görmeyecek olan Suriyeliler üçüncü ülkeye çıkış başvurularını hangi belgelerle yapacaklar?
Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.
20 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerden gitmek istedikleri üçüncü bir ülkede tedavi görecek olanlar hangi belgelerle nereye müracaat etmelidir?
Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.
21 Gitmek istedikleri ülkede akrabaları bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?
Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.
22 Gitmek istedikleri ülkede aile üyesi bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?
Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.
23 Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesine döndükten sonra tekrar ülkemize gelen yabancı hakkında nasıl bir işlem yürütülüyor?
Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesinde döndükten sonra geçici korumadan faydalanmak üzere tekrar sınırlarımıza gelmesi ve sınırlarımızdan geçmesi halinde söz konusu kişinin bulunduğu ildeki il göç idaresi müdürlüğüne müraacat etmesi gerekmektedir. Burada kendisinden neden geri döndüğüne dair mülakatı alınır ve hakkında geçici koruma hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına dair değerlendirme yapılır.
24 Gönüllü geri dönüş yapan Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelinin çıkış işlemleriyle ilgili prosedür nasıldır?
Gönüllü geri dönüş kapsamında ülkesine dönmek isteyenler öncelikle il göç idaresi müdürlüğüne giderek Gönüllü Geri dönüş Formu doldurmaktadır. Kendilerine verilen Yol İzin Belgesi ve Gönüllü Geri Dönüş formunun bir nüshası ile sınır kapısından çıkış yapılabilir. Sınır kapısında yetkili personel tarafından Geçici Koruma Kartı teslim alınır.
25 Bireysel ve kitlesel olarak Geçici Koruma Kapsamı nasıl sona erer?
Geçici korumanın sona ermesindeki esas uygulama Cumhurbaşkanlığı Kararı ile verilir. Bu toplu olarak geçici korumanın sonlandırılması anlamına gelmektedir. Bireysel olarak sona erme ise; geçici korunan Suriyelinin üçüncü ülkeye çıkışı, gönüllü geri dönüşü, bir başka ülkenin korumasından faydalanması, ikamet iznine geçişi, ölümü durumlarında olmaktadır.
26 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar kaldıkları ili değiştirmek istediklerinde nasıl bir yol izlemeleri gerekiyor?
Geçici koruma kapsamında bulunan yabancılar başka bir ile gitmek istediklerinde; kayıtlı oldukları ildeki il göç idaresine giderek izin almaları gerekir. İş, Eğitim, Sağlık, Akrabalık ilişkileri gibi makul bir gerekçeye sahiplerse uygun görülmesi halinde kendilerine verilecek Yol İzin Belgesi ile gittikleri ildeki il göç idaresi müdürlüğüne başvurabilirler.
27 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar hangi illerde kalabiliyorlar?
Geçici Koruma kapsamında bulunan yabancılar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bir ilde, geçici barınma merkezinde veya belli bir yerde ikamet etmekle yükümlüdür.
28 Geçici koruma uygulaması ne zaman başlıyor ve bitiyor?
Geçici koruma uygulamasının başlaması ve bitişi Cumhurbaşkanlığının alacağı kararla gerçekleşmektedir. Ülkemizde bulunan Suriyelilere uygulanan geçici koruma prosedürü 22/10/2014 tarihli geçici koruma yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle başlamış olup 28/04/2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelileri kapsayan geçici korumanın bitiş tarihi belirli değildir.
29 Irak uyruklu yabancılar geçici koruma kapsamana alınmakta mıdır?
28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.
30 Geçici koruma kapsamına kimlerin alınacağına nasıl karar veriliyor?
Ülkemize kitlesel olarak göç yaşandığı durumlarda Cumhurbaşkanlığı kararı ile geçici koruma kapsamına alınıp alınmayacaklarına karar verilmektedir.
31 Kimler geçici koruma kapsamına alınmışlardır?
28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.
32 Geçici Koruma kayıt işlemleri nasıl ve nerede yürütülür? Yapılır?
Geçici koruma kayıt işlemleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince yürütülmektedir. Geçici koruma için başvuran Suriyelilere 30 gün süreli geçerliliği olan Ön Kayıt belgesi verilir. Kayıt işlemleri tamamlananlara Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenir.
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
