Türkiye’de yabancıların çalışma izni başvurularında süreç, yasal yükümlülüklerin doğru ve eksiksiz şekilde yerine getirilmesini gerektirir. İşte dikkat edilmesi gereken temel noktalar:
Genel Çalışma İzni Başvuru Süreci
İkamet Tezkeresi:
- Yabancı, Türkiye’de en az 6 ay süreli ikamet tezkeresine sahip olmalıdır.
- İkamet tezkeresi yoksa yabancı, uyruğunda bulunduğu ülkenin T.C. dış temsilciliği üzerinden çalışma vizesi başvurusunda bulunmalı ve verilen 16 haneli referans numarasını işverenine iletmelidir.
İşyeri ve Elektronik İmza:
- İşveren, SGK e-bildirge kullanıcısı olarak işyeri kaydını oluşturmalı ve elektronik imzasını kullanarak e-Devlet üzerinden başvuruları yapmalıdır.
İş Sözleşmesi:
- İşçi ve işveren arasında düzenlenmiş ve imzalanmış bir iş sözleşmesi sunulmalıdır.
Fotoğraf:
- Fotoğraf, son 6 ay içinde çekilmiş, biyometrik formatta ve tanımlayıcı özelliklere uygun şekilde yüklenmelidir.
SGK Bildirimleri:
- Çalışma izni alındıktan sonra, 30 gün içinde SGK bildirimi yapılmalı; yabancı işten ayrıldığında SGK bildirimiyle birlikte çalışma izni sonlandırılmalıdır.
E-posta Adresi:
- Başvuruda kullanılan e-posta adresi başvuru sahibine ait olmalıdır. Yanlış bilgi akışı, başvurunun olumsuz sonuçlanmasına neden olabilir.
E-Devlet Şifre Güvenliği:
- E-Devlet ve e-imza şifreleri kimseyle paylaşılmamalıdır.
Geçici Koruma Sağlanan Yabancılar İçin Çalışma İzni Başvurusu
İşyeri Kaydı:
- İşveren, SGK işyeri tescil numarasını kullanarak işyeri kaydını oluşturmalıdır.
- Yabancının çalışacağı adresin Ulusal Adres Veri Tabanı ile uyumlu olması gerekir.
Belge Gereklilikleri:
- İş Sözleşmesi: İşveren unvanı, adresi, yabancının kimlik bilgileri ve ücret gibi bilgiler eksiksiz yer almalıdır.
- Ticaret Sicil Gazetesi: Yabancı bağımsız çalışıyorsa, işyerine ait sicil kaydı veya vergi levhası gibi belgeler sunulmalıdır.
- Faaliyet Belgeleri: Dernek ve vakıflar, güncel faaliyet izin belgelerini ibraz etmelidir.
Özel Meslek Grupları İçin Ön İzin:
- Eğitim Meslekleri: Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınmış “Ön İzin Belgesi” gereklidir.
- Sağlık Meslekleri: İl Sağlık Müdürlüğü ve Sağlık Bakanlığı’ndan alınan ön izin ve ruhsat belgeleri sunulmalıdır.
Harç Ödemeleri:
- Harçlar, doğru hesap numaralarına, yabancının 99 ile başlayan kimlik numarası belirtilerek yatırılmalıdır.
Başvuru Sürecinde Yaygın Hatalar
- Eksik veya hatalı belge sunulması.
- Elektronik imza kullanılmaması.
- Adres bilgilerinin SGK ve Ulusal Adres Veri Tabanı ile uyuşmaması.
- Biyometrik formatta olmayan fotoğraflar.
Türkiye’de yabancı çalışma izni başvurusu, titizlikle takip edilmesi gereken bir süreçtir. Hem işverenin hem de yabancının yasal yükümlülükleri doğru şekilde yerine getirmesi başvurunun hızlı ve olumlu sonuçlanmasını sağlar. Eksik veya yanlış işlemler başvurunun reddine yol açabilir.
Çalışma İzni Başvurusunda Dikkat edilecek Hususlara ilişkin Detay Bilgi
- Türkiye’de İçişleri Bakanlığı’ndan alınmış en az altı (6) ay süreli ikamet tezkeresi sahibi olan yabancıların işverenleri Bakanlığımıza online çalışma izni başvurusu yapabilir.
- Yabancının ikamet tezkeresi olmadığı durumda, uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunması ve oradan kendisine verilecek olan 16 haneli referans numarasını Türkiye’deki işverenine bildirmesi, işvereninin de bu referans numarasını kullanarak Bakanlığımıza online çalışma izni başvurusu yapması gerekmektedir.
- Sisteminde işyeri kaydını oluşturacak olan işyeri SGK e-bildirge kullanıcısının kendi adına elektronik imzası bulunması gerekir.
- İş sözleşmesi düzenlenir ve her iki tarafça imzalanması gerekmektedir.
- Başvurulara ilişkin tüm işlemler e-Devlet sistemi üzerinden elektronik imza ile yapılmaktadır.
- Başvuru formu, dilekçe veya herhangi bir evrak Genel Müdürlüğümüze gönderilmeyecektir.
- Yabancıya ait fotoğraf çalışma izni kartına basılacağından son 6 ay içerisinde çekilmiş renkli, ön cepheden, yüzü açık, yabancıyı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde, arka fonu beyaz (biyometrik) olmalıdır ve doğru ölçeklendirerek yüklenmelidir.
- Özellikle ev hizmetleri başta olmak üzere başvuru sürecindeki yazışmaların yapılacağı elektronik posta (e-mail) adresinin başvuru sahibine ait olmasına dikkat ediniz. Aksi takdirde başvuru sahiplerinin süreçlerden haberi olamamakta ve olumsuz sonuçlarla karşılaşmaktadırlar.
- E-Devlet şifrenizi ve e-imza şifrenizi kimseyle paylaşmayınız.
- Çalışma izni alındıktan sonra 30 gün içerisinde SGK bildirimini yapınız.
- Yabancı ile çalışmayı bitirdikten sonra SGK bildirimi ile birlikte sisteme girip çalışma iznini sonlandırınız.
GEÇİCİ KORUMA SAĞLANAN YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİN BAŞVURULARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
- Başvuru için öncelikle işyeri kaydının oluşturulması gerekmektedir.
- İşveren kaydı, yabancının çalışacağı adrese ait SGK işyeri tescil numarası üzerinden “Yeni İşyeri” alanı seçilerek oluşturulmalıdır.
- İşveren kaydının SGK işyeri tescil numarası üzerinden yapıldığı hallerde, Ulusal Adres Veri Tabanından seçilen yabancının çalışacağı adres ile SGK işyeri sicil numarasıyla yapılan sorgulamadan gelen adresin aynı olması gerekmektedir.
- Ulusal Adres Veri Tabanında bulunmayan adresler için yabancının çalışacağı adrese ilişkin işyerinin bulunduğu yerdeki ilgili belediyenin numarataj servisine gidilerek işyeri adres kaydının yapılması gerekmektedir.
- SGK işyeri tescil numarasından gelen adresin güncel olmaması halinde bu adresin SGK’dan güncellemesi gerekmektedir.
- Kendi nam ve hesabına çalışacak yabancıların işyeri SGK tescil numaralarının bulunmaması halinde ise; işyeri kaydının, “Kendi Nam ve Hesabına Çalışan Yabancılar” alanından, yabancının 99 ile başlayan kimlik numarası ile oluşturulması ve yabancının işyeri adresinin manuel olarak girilmesi gerekmektedir.
- Harç tutarlarının bildirilen tutarlarda ve doğru hesap numaralarına yabancının 99 la başlayan kimlik numarası belirtilerek yatırılması gerekmektedir.
Geçici Koruma Kapsamındaki Çalışma İzin Başvurularında İstenilen Belgeler:
- İş Sözleşmesi (sözleşme herhangi bir formatta olabilir, ancak işveren unvanı ve adresinin, yabancının kimlik bilgilerinin, yabancının işyerinde yapacağı görevin, alacağı aylık brüt ücret vb bilgilerin eksiksiz belirtilmesi ve yabancı ve işveren tarafından imzalanması gerekmektedir)
- UYARI: Kendi adına ve hesabına gerek şahıs gerekse sermaye şirketi kurarak bağımsız çalışan yabancılar vergi numaraları olması kaydıyla işyerinin kuruluş işlemlerinin tamamlanması sonrasında, şirketler için ticaret sicil gazetesi, gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarlar için ilgili oda sicil kayıt belgesi gibi işyerinin faaliyetini gösterir belgelerle çalışmaya başlamadan önce çalışma izni almak zorundadır. Yetkili idarelerce, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken yabancının çalışma izninin bulunması koşulu aranılmaktadır.
- Bu kapsamda bulunan yabancılar için “iş sözleşmesi” alanına ticaret sicil gazetesi, esnaf sicil gazetesi, vergi levhası, faaliyet belgesi gibi yabancının işyeri sahibi olduğunu gösterir belgenin taranması, ayrıca otomasyon sisteminde “Yabancı Şirket Ortağı / İşyeri Sahibi” alanının işaretlenmesi gerekmektedir.
- Dernek ve vakıflar için, ilgili kurumlarından alınmış güncel faaliyet izin belgesi.
- Fotoğraf (Yabancıya ait fotoğraf son 6 ay içerisinde çekilmiş renkli, ön cepheden, yüzü açık, yabancıyı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde, arka fonu beyaz (biometrik) olmalıdır ve doğru ölçeklendirerek yüklenmelidir.)
- Yabancının eğitim meslek mensubu olarak çalışacak olması durumunda Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünden alınan ‘Ön izin belgesi’ ve yabancı istihdam edecek özel öğretim kurumları için Milli Eğitim Bakanlığından alınmış “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni”.
- Yabancının sağlık meslek mensubu olarak çalışacak olması durumunda, çalışacağı ildeki İl Sağlık Müdürlüğünden alınan ‘Ön izin belgesi’ ve Sağlık Bakanlığından alınan kurum ruhsatı.
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.