(GİB – ÖZELGE)
Konu: İcra kanalı ile avukatlık ücreti ve iş sözleşmesine istinaden verilen temlik bedelinin vergilendirilmesi.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir… tarafından… adına ibraz edilen vekaletname ile verilen ilgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinde;
– Şirketinizin borçlu diğer bir şirket aleyhine Ticaret Mahkemesinde bir alacak davası açtığı, bu dava sürerken üç kişiden oluşan bir avukatlık grubuna bu davanın yürütülmesi için bir vekâletname verildiği,
– Avukatlık hizmetinin ifası karşılığında avukatlara mahkeme tarafından hükmolunacak paranın karar tarihindeki toplam tutarının %8,5’i oranında bedel ödeneceğinin kararlaştırıldığı,
– Davanın devamı sırasında tarafların ortak mutabakatı ile söz konusu bu avukatlık ücretinin yaklaşık tutarı kadar şirketinizden temlikname alındığı, bu temliknamenin dava sonunda hak edilecek avukatlık ücretine mahsuben verilmiş olduğu, dava henüz devam ederken ve şirketiniz henüz alacağını tamamen tahsil edememiş ve dava karara bağlanmamış iken mahkemece söz konusu temlikin ödenmesi yönünde ara karar alındığı,
– Bu ara karar neticesinde temlik bedelinin icra kanalı ile gelir vergisi kesintisi yapılmadan avukatlara ödendiği,
belirtilerek mahkeme kararı gereğince icra kanalı ile yapılan avukatlık ücreti ve iş sözleşmesine istinaden verilmiş olan temlik bedeli ödemeleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65’inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almıştır.
Yine Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hüküm altına alınmış olup, maddenin 2/b bendinde ise; yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden (2009/14592 sayılı B.K.K. ile 03.02.2009 tarihinden geçerli olmak üzere) %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Yukarıda bahsedilen olaya ilişkin olarak… 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/124 Esas ve 10.07.2014 tarihli ara kararında; mahkemece kabul edilen alacak tutarının bir kısmının temlik sözleşmesine istinaden temlik alanlara ödenecek temlik bedeline mahsuben söz konusu kararda belirtildiği şekilde faizleri ile birlikte verilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun 164 ile 166’ncı maddelerinde, avukatlık ücreti tanımlanmakta ve kaynakları itibariyle, sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekâlet ücreti ile dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenilen vekâlet ücreti olmak üzere iki ayrı vekâlet ücretinden söz edilmekte olup, mahkeme tarafından verilecek karar ile alınacak paranın belli bir oranda (%8,5) avukatlara ödenen tutarının sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekâlet ücreti olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Bu hüküm ve yukarıda yapılan açıklamalara göre, avukatlık hizmeti karşılığı olarak yapılacak serbest meslek ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan şirketinizin Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesinde sayılan tevkifat yapmakla sorumlu kişilerden olması nedeniyle, mahkemece hükmedilen bedelin belli bir tutarının temlikname gereğince avukatlık vekâlet ücreti olarak İcra Müdürlüğüne gelir vergisi tevkifatı yapılmadan yatırılması, şirketinizin tevkifat yapma yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacaktır.
Kaynak: Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
10 Ağustos 2015 Tarih ve 38418978-120[94-14/33]-826 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
