Arif Sami Toker
(D. 14 Nisan 1926 Gelibolu – Ö. 27 Nisan 1997 İstanbul)
Türk bestekar ve ses sanatçısı.
Arif Sami Toker, Gelibolu’da doğdu. Sesinin güzelliği ortaokulun son sınıfında müzik öğretmenince fark edildi. Nota bilgisini okulda öğrendi. Öğretmenin girişimiyle İstanbul Konservatuvarı’na başvurduysa da yaşı küçük olduğu için kabul edilmedi. Ticaret Lisesi’nden mezun oldu. 18 yaşına kadar Batı müziğine ilgi duydu.
1944’te hafız ve tanburi Kemal Batanay’dan ders almaya başladı. Kısa bir süre sonra, Üsküdar Musiki Cemiyeti’ne girdi. Emin Ongan’la repertuvar ve usul çalıştı. Aynı yıl İstanbul Konservatuvarı Türk Musikisi İcra Heyeti’ne kabul edildi. Konservatuvarın Müdürü Hüseyin Sadettin Arel’den müzik kuramı dersleri aldı. Kendi ifadesine göre, Lemi Atlı’nın son öğrencisi oldu.Ayrıca bestekar Sadettin Kaynak ve Suphi Ezgi’den de musiki dersleri aldı.
1945’te ilk kez Tepebaşı Gazinosu’nda sahneye çıktı. 1946’da Meliha Hanım’la evlendi. Çiftin çocuğu olmadı. Arif Sami Toker, İstanbul Radyosu’nun sınavını kazanıp, 1950’den itibaren solist ve korist olarak görev yaptı. Askerlik görevini yaptığı sırada İstanbul Radyosu’nda çalışmaya başladığı için bir süre mikrofonda Arif Coşkunay ismini kullandı.
1941 yılında, 15 yaşında ilk şarkısı “Aşk Yolunda Avareyken“i besteleyen Toker, hayatının geri kalan 56 yılında çoğunun güftesi kendisine ait olmak üzere, farklı makamlarda 500 civarında şarkı yazdı. Bir röportajda söylediğine göre saat 24.00’ten sonra çalışmayı seviyor, kimi zaman bir gecede iki beste yapıyordu. Müzikolog ve tarihçi Yılmaz Öztuna, saz semaileri, peşrevler, oyun havaları dahil toplam eser sayısını 1300 olarak vermektedir. Toker, gazino kültürünün müziği zedelediğini düşündüğü için İstanbul Radyosu’na girdiği yıllardan itibaren sadece turneler vesilesiyle sahneye çıktı. 30 Anadolu turnesi gerçekleştirdi.
Ankara ve İstanbul radyolarında müzik yayın şefliği yaptı. Son yıllarında felç geçiren ve yoksulluk çeken sanatçı, 71 yaşında İstanbul’daki Balıklı Rum Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Kozlu Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Bazı tanınmış eserleri
Talihin Elinde Oyuncak Oldum
Çek Küreği Güzelim, Uzanalım Göksu’ya
Artık Gelecek Sanma Sakın, Geçti O Günler
Ne Kadar Yalancısın, Nasıl İnandım Sana
Çıksam Şu Dağların Yücelerine
Bekliyorum Sevgilim, Sen Nerdesin
Ağlasam Faydası Yok
Gam Çekme Güzel, Ne Olsa Baharın Sonu Yazdır
