Nev’i değişikliği yapılarak A.Ş.’ye dönüşen şirketin e-defter tutma ve e-fatura düzenleme yükümlülüğü ile başvuru süresinin geçirilmesi halinde uygulanacak cezai yaptırım nedir?

            İlgi özelge talep formunuzda; ………..Vergi Dairesi Müdürlüğünün ……….vergi numaralı mükellefi olduğunuzu, şirketinizin limited şirket olarak faaliyet göstermekte iken, 28/08/2013 tarihinde nev’i değişikliği kararı alarak anonim şirket statüsüne dönüştüğü ve kararın ticaret sicilinde 06/09/2013 tarihinde tescil ve ticaret sicil gazetesinde de 11/09/2013 tarihinde ilan edildiği, limitet şirket olarak e-fatura ve e-defter uygulaması için müracaatta bulunulduğu ve müracaatınıza binaen mühür ve diğer işlemlerinizin limitet şirket üzerinden gerçekleştirildiği, ancak yönetim değişikliği nedeniyle mührün teslim alınamadığı belirtilerek, nev’i değişikliğinden dolayı vergi numarası da değişen şirketinizin, e-fatura ve e-defter tutma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı, zorunluluk kapsamında bulunması halinde ne yapılması gerektiği, müracaat süresi geçtiğinden herhangi bir cezai müeyyidenin uygulanıp uygulanmayacağı, 2014 yılında e-defter uygulamasına geçilip geçilmeyeceği ve bu süre zarfında defter tasdiki yapılıp yapılmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.

            Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 242’nci maddesinin iki numaralı fıkrası ile Bakanlığımıza elektronik defter, kayıt ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi verilmiştir.

            Bu yetkiye istinaden 05/03/2010 tarih ve 27512 sayılı Resmi Gazetede  397 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile elektronik fatura (e-fatura) kullanımına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek mükelleflerin elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmelerine izin verilmiş 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmi Gazetede 1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile de Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayımlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

             Ayrıca; 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 242 inci maddesinin ikinci fıkra hükmü ile verilen yetki çerçevesinde;  e-fatura ve e-deftere geçmek zorunda olan mükelleflerimizin belirlenmesine ilişkin olarak 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 14/12/2012 tarih ve 28497 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

            Söz konusu tebliğin “3.1. Kapsama Giren Mükellefler” ve “3.2. Elektronik Fatura ve Elektronik Deftere Geçiş Süresi”  başlıklı bölümlerine göre 14/12/2012 tarihi itibariyle;

31. a) 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal almış ve 31.12.2011 tarihi itibariyle 25 Milyon TL ve üzeri brüt satış hasılatına sahip olan mükelleflerin,
32. b) 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal almış ve 31.12.2011 tarihi itibariyle 10 Milyon TL ve üzeri brüt satış hasılatına sahip olan mükelleflerin,

            2013 takvim yılında e-fatura uygulamasına ve 2014 takvim yılı içerisinde de e-defter uygulamasına geçme zorunluluklarının bulunduğu belirtilmiştir.

            Bununla birlikte; 421 Sıra Numaralı VUK Tebliği ile, Tebliğde sayılan mükellef gruplarına 01.01.2014 tarihi itibariyle elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilmiş, söz konusu tarih 433 Sıra Numaralı VUK Tebliği ile değiştirilerek 01.04.2014 olarak yeniden belirlenmiştir. Buna göre, 01.04.2014 tarihi itibariyle elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğuna uymayanlara anılan Kanunun mükerrer 355 inci maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezasının kesilmesi gerekmektedir.

            Öte yandan, 01.09.2013 tarihi itibariyle e-fatura uygulamasına geçmek için başvuru yapmak zorunda olup bu tarih itibariyle başvuru yapmayanlara, evrak ve vesikalarla ilgili olarak yapılan düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olmasından dolayı Kanunun 352 nci maddesinin ikinci derece usulsüzlüklerle ilgili 7 numaralı bendine göre usulsüzlük cezasının kesilmesi gerekmektedir.

            Buna göre, 01.09.2013 tarihi itibariyle e-fatura uygulamasına geçmek için başvuru yapmayıp 01.04.2014 tarihi itibariyle de elektronik fatura uygulamasına dâhil olmayanlara yukarıda bahsedilen usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezasının ayrı ayrı  kesilmesi icap etmektedir.

           Ayrıca  Konuya ilişkin olarak  08/02/2013 tarih ve 58 ve 67 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirkülerlerinde zorunluluk kapsamında bulunan mükelleflerin e-fatura ve e-defter uygulamalarına geçiş zamanı hakkında ilave açıklamalarda bulunularak;   421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükelleflerden; elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren, elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, Özel hesap dönemine tabi olanların ise 1/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerektiği belirtilmiştir.

            397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Mali Mühür” başlıklı 7’nci bölümünde tüzel kişilerin ve diğer kurumların herhangi bir nedenle unvanlarının değişmesi halinde, eski unvanı barındıran sertifikaları geçerliliğini kaybedeceğinden, unvan değişikliğini izleyen 15 gün içerisinde yeni unvanına uygun sertifika başvurusu yapılmasının gerektiği belirtilmiştir.

            Diğer taraftan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 180’inci maddesinde ise, bir şirketin hukuki şeklini değiştirebileceği ve yeni türe dönüştürülen şirketin eski şirketin devamı niteliğinde olduğu, 181’inci maddesinde ise bir sermaye şirketinin başka türde bir sermaye şirketine dönüşmesinin geçerli türde değişiklik olduğu belirtilmiştir.

            Yapılan açıklamalar çerçevesinde, 11/09/2013 tarihi itibariyle nev’i (tür) değişikliği yapılarak limitet şirketten, anonim şirkete dönüşen şirketinizin, eski şirketin devamı niteliğinde olması nedeniyle,  nev’i değişikliği neticesinde doğan anonim şirket açısından        e-fatura ve e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu,  limitet şirket ile aynı çerçevede değerlendirilmesi gerekmektedir. Bir başka ifade ile 421 Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen koşulların limitet şirket açısından oluşmuş olması durumda, limitet şirketin e-fatura ve e-defter uygulamalarına geçme zorunluğu için ilgili 397, 421, 433  Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ve 58 ve 67 Numaralı  Vergi Usul Kanunu Sirkülerlerde belirlenen uygulama esasları, başvuru ve uygulamaya başlama süreleri, anonim şirket için de aynı şekilde geçerliliğini korumaktadır.

            Öte yandan nevi değişikliği yapmış olan firmanız önceki şirketin devamı sayıldığından yasal süresinde e-Fatura başvurusu yapmanız durumunda herhangi bir cezai yaptırım uygulanması gerekmemekte  olup, nevi değişikliğine gitmeden önce söz konusu sürede başvuru yapılmamış olması halinde ikinci derece usulsüzlük cezası uygulanması gerekmektedir.

            Bununla birlikte; 421 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde belirtilen e-Fatura ve e-Defter uygulaması zorunluluk kapsamında olma şartlarını taşıyor olmanız halinde 67 No.lu VUK Sirkülerinde belirtilen süreler içerisinde e-Defter uygulamasına da geçme zorunluluğunuz bulunmakta olup, zorunluluk şartlarını taşımadığınız halde ihtiyari olarak e-Fatura uygulamasına dahil olmanız durumunda e-Defter uygulamasına da geçme zorunluluğunuzun bulunmadığı tabiidir.

            Ayrıca mali mühür için limited şirket adına başvuru yapılması ve mali mühür açısından eski unvanın geçerliliği sona ermiş olması nedeniyle, unvan değişikliğini (nev’i değişikliğini) izleyen 15 gün içerisinde yeni unvanınıza uygun sertifika (Mali Mühür) başvurusu yapılması ve nev’i değişikliğine ilişkin ticaret sicil gazetesi fotokopisi ve durumu açıklayan bir dilekçe ile posta yoluyla Başkanlığımıza ulaştırılması gerekmektedir. Yeni mali mühür temin edilene kadar e-Fatura ve e-defter uygulamasından eski unvana ilişkin olarak düzenlenen mali mührün kullanılması ve bu süre içinde düzenlenen e-faturalarda yeni unvan ve Vergi Kimlik Numarası bilgilerine faturanın açıklama alanında yer verilmesi imkanı bulunmaktadır.

             Öte yandan  e- defter başvurunuza ilişkin Başkanlığımızca bildirilen   uygulamaya  geçiş tarihinden önceki dönemler için  yevmiye defteri ve defter-i kebir defterlerinizi 213 Sayılı VUK Kanununun defter tutmayla ilgili 176’ncı madde ve izleyen maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde kağıt ortamında tasdik ettirip kullanmanız gerekmekte olup,  uygulamaya geçiş tarihinden sonraki dönemler için ise yevmiye defteri ve defter-i kebir defterlerinizi e-defter uygulamasına dahil olarak elektronik defter olarak elektronik ortamda tutacağınızdan bu defterlerinize ilişkin olarak noter tasdiki yaptırmanıza gerek bulunmamaktadır.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.