Hakan UÇAK
Gümrük ve Dış Ticaret Direktörü
hucak@kpmg.com
Son dönemde aşırı dalgalanan döviz kurlarının dış ticaret yapan firmaları olumsuz etkilediğini söyleyebiliriz. Özellikle ithalat yapan şirketler, lojistik maliyetlerinden tutun da ödeyecekleri vergiye kadar birçok parametre döviz cinsinden hesaplandığı için kurlarda yaşanacak artışından olumsuz etkilenmekte ve öngörülmeyen maliyetler ile karşılaşılmaktadır.
Her ne kadar döviz kurundaki artışın cari açığa etkisi yadsınamaz bir gerçek olsa da, ihracatı ithalata bağımlı olan ülkemizde kur artışları ihracatçı şirketleri de olumsuz etkilediği göz ardı edilmemeli. Zira kur artışları ihracatçılarımızın maliyetlerini dolaylı yönden de artırmaktadır.
Durum böyle olunca, yükselen kurlardan etkilenmeden dış ticareti finanse etmek birçok şirketin birinci önceliği haline gelmeye başladı. Tam da bu noktada, dış ticarette alternatif bir ödeme yöntemi ön plana çıkmaktadır: Barter
Barter Nedir?
Barter, en basit tanımla takas yani malın mal ile değişimi olarak tanımlanabilir. Her ne kadar barter özü itibariyle takas olarak tanımlansa da ancak dış ticaretteki uygulaması günlük hayattaki karşılığından biraz daha farklı. Dış ticarette Barter, Barter sistemine taraf şirketlerin kendi aralarında yapacakları dış ticarette ihracatın ithalat ile karşılanması şeklinde tanımlanabilir.
Barter Sistemi Nasıl Çalışır?
Barter sisteminde, sistemi organize eden bir organizatör şirket bulunmakta ve bu şirkete barter şirketi denilmektedir.
Barter sisteminde ticaret yapmak isteyen şirketlerden oluşan bir market söz konusu olup, bu alana barter havuzu denir. Sisteme girmek isteyen şirketler barter şirketi ile üyelik sözleşmesi imzalamaktadır. Barter havuzunda alıcı ve satıcı şirketler bir araya gelmekte, ticarete konu eşyaların fiyatları ve vadeleri konusunda anlaşarak karşılıklı ticaret yapmaktadırlar.
Barter sisteminde para kullanılmadığı için eşya ihraç eden şirketler alacaklı, eşya ithal eden şirketler ise borçlu olarak konumlanacaktır. Belirlenen vade içerisinde borç ve alacak hesapları kapatılmaktadır.
Ticarete konu eşyalar arasındaki fiyat farklılıklarının söz konusu olması durumunda ise aradaki fark uluslararası alanda kabul gören döviz cinsinden ödenebilmektedir.
Sonuç Olarak; Dünya ticaretinin azımsanmayacak kısmı barter sistemi ile gerçekleştirilmektedir. Barter sisteminde eşyanın eşya ile takası söz konusu olduğu için sisteme dahil olan şirketler eşya satmak için eşya almak zorunda kalmakta ve bu durum da karşılıklı ticarete neden olmaktadır.
Barter sisteminde para çok sınırlı kullanıldığı için döviz dalgalanmalarından ticaret yapan şirketlerin etkilenmesi sınırlı olmakta.
Barter sistemi, kur dalgalanmalarından etkilenmek istemeyen şirketler için alternatif bir ödeme şekli olarak kullanılabilecek bir enstrüman olduğunu söyleyebiliriz.
“Bu yazı www.kpmgvergi.com’da yayımlanmıştır.”
Kaynak: İşbu içerik, Gümrük ve Dış Ticaret Direktörü Hakan Uçak’ın ve KPMG’nin özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hak ve sorumluluğu yazarlara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
