…
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile, …………… Vergi Dairesi Müdürlüğünün GMSİ mükellefi olan babanız ……………….. akli melekelerinin her zaman yerinde olmadığını belirterek, babanıza ait işyerlerini kendi adınıza kiraya verip veremeyeceğinizin, kiracıların vergisel ödevlerinde size ait vergi kimlik numarasını kullanıp kullanamayacaklarının, babanızın mükellefiyetinden doğacak olan vergi iadelerinin tarafınızdan alınıp alınamayacağının tarafınıza bildirilmesi istenilmiştir.
Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesine göre mükellefin, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden gerçek veya tüzel kişi olduğu, vergi kanunları ile kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukavelelerin vergi dairelerini bağlamayacağı, 9 uncu maddesinde de, mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyetin şart olmadığı belirtilmektedir.
Mezkûr Kanunun 10 uncu maddesinde de, “Tüzelkişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, Vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmıyan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzelkişiliği olmıyan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir.
(3505 sayılı Kanunun 2’nci maddesiyle değişen fıkra) Yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacaklar, kanunî ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınır. Bu hüküm Türkiye’de bulunmayan mükelleflerin Türkiye’deki temsilcileri hakkında da uygulanır.
Temsilciler veya teşekkülü idare edenler bu suretle ödedikleri vergiler için asıl mükelleflere rücu edebilirler.
Tüzelkişilerin tasfiye haline girmiş veya tasfiye edilmiş olmaları, kanuni temsilcilerin tasfiyeye giriş tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını da kaldırmaz.” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 332 nci maddesinde ise velayet ve vesayet altında bulunanların veya işlerinin idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş olanların, kendilerine izafeten veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına aykırı hareketlerinden dolayı cezaya muhatap tutulamayacağı, bu hallerde cezanın muhatabının veli, vasi veya kayyım olacağı hükmüne yer verilmektedir.
Vergi Hukukunda mükellef ve vergi sorumlusunun kanundan doğan görevleri genel bir kural olarak kendileri tarafından yerine getirilir. Diğer taraftan mükellefiyete ait vecibeler bir başkasına devredilemez. Bu konuda yapılmış olan mukaveleler vergi dairesini bağlamaz. Ancak çeşitli nedenlerle medeni haklarını kullanma ehliyeti kısmen veya tamamen kaldırılmış olan kısıtlılarla küçüklerin vergi mükellefi olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri tarafından yerine getirilir. Kanuni temsilci, kanunların verdiği yetkiye dayanarak temsil ettiği gerçek ya da tüzel kişi adına ve hesabına muamelelere girişen kişi ya da kişilerdir. Türk Medeni Kanununa göre, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kanuni temsilcisi vasisidir. Mezkûr Kanunun 403 üncü maddesine göre vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliğini ve malvarlığı ile ilgili bütün menfaatlerini koruyan ve hukukî işlemlerde onu temsil etmekle yükümlü olan kimsedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, babanızın akli dengesinin yerinde olmaması sebebi ile babanıza ait mükellefiyetin şahsınıza devri söz konusu olmayıp, durumun resmi sağlık kurulu raporu ile tespit ettirilerek Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından vasi tayin edilmeniz durumunda, mükellef olan babanızın ödevlerinin babanız adına vasi olarak tarafınızdan yerine getirileceği tabiidir.
…
Kaynak: GİB Özelge, 17/03/2011,
B.07.1.GİB.4.20.15.01-30-MUK-2010-55-30, DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI,
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
