Krom madenciliği sektöründe faaliyet gösteren firmamızda yeraltında çalışan personellerimiz için Kıdem tazminatı hesaplamasında baz alınacak süre nedir? Yeraltında bir gün bile çalışmış olan personel tazminat hak eder mi?
6552 sayılı kanun ile 4857 sayılı kanun iş hukukuna yönelik değişiklikler düzenlenirken maden işçilerine yönelik hükümlerde de değişiklikler yapılmıştır.
İş Kanunu’na göre, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olup, işveren tarafından iş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesine işe iade davası açabilmektedir.
Torba Yasa ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18’inci maddesinde değişiklik yapılarak yeraltı çalışanlarına istisna getirilmiştir. Buna göre, en az altı ay çalışma yani kıdem şartı yeraltı işlerinde çalışan işçiler için uygulanmayacaktır. Yani, yeraltı işlerinde çalışan işçiler, bu işlerde bir gün bile çalışmışlar ise işe iade davası açabileceklerdir.
Torba Yasa ile, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun (6) emeklilik aylığı bağlanması şartlarını düzenleyen 28 nci maddesinin 6 ncı fıkrasında yer alan “55” ibaresi “50” şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan bu değişiklikle birlikte, maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için emeklilik yaş şartı 50 olarak uygulanacaktır.
Yapılan bu düzenlemeyle maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlara 5 yıl daha önce emekli olma hakkı verilmiştir. Yıpranma payı olarak bilinen fiili hizmet süresi zammı uygulaması 5510 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinde yer almaktadır.
Buna göre, maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanların bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için hizmetlerine 180 gün fiili hizmet süresi zammı eklenmektedir. Yalnız, Torba Yasa öncesinde fiili hizmet süresi zammı, sadece yer altında fiilen çalışılan günler için verilebilmekte, yer üstünde çalışılan sürelerde, izin ve tatil günlerinde ise verilememekte idi. Bunu düzeltmek amacıyla, Torba Yasa ile, 5510 sayılı Kanun’un yıpranma payını düzenleyen 40’ncı maddesinin 1’nci fıkrasına bir cümle eklenmiştir. Eklenen bu cümle uyarınca; bu işlerde çalışan sigortalıların, fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içerisinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık sürelerinde fiilen çalışma ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalma şartı aranmamaktadır.
Bu düzenlemeyle birlikte yer altında çalışan işçilerin, yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri aynen yer altında çalışılmış gibi değerlendirilmekte ve sigortalı hizmetlerine bu süreler için de fiili hizmet süresi zammı yansıtılmaktadır.
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
