Sağlık Hakkından Yararlanma
Yurtiçi Sağlık Hakkından Yararlanma
1- Bakmakla olunan kişiler kimlerdir?
Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler 5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde tanımlanmıştır.
Bu tanıma göre; genel sağlık sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;
- Eşi,
- 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış çocukları,
- Yaşına bakılmaksızın malul olduğu tespit edilen çocukları,
- Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını
bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmaktadır.
2- Bütün genel sağlık sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişisi var mıdır?
Hayır. 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi (stajyerle ve çıraklar) ile 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) (yeşilkart), (2) (vatansız sığınmacı) ve (7) (SHÇEK kapsamındakiler) numaralı alt bentleri ile yedinci (yabancı uyruklu öğrenci), sekizinci (stajyer avukat) ve onikinci (er-erbaşlar) fıkraları ile ek 13 üncü madde (Türk soylu ve çalışma izni muafiyeti olanlar) kapsamındakilerin bakmakla yükümlü olduğu kimseleri bulunmamakta sadece kendileri sağlık hizmetlerinden yararlandırılmaktadır.
3- Sağlık aktivasyon işlemleri nerede yapılmaktadır?
Genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon işlemleri herhangi bir sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezinden yapılabilmektedir.
4- 18 yaşın altındaki çocukların aktivasyon işlemi nasıl yapılmaktadır?
18 yaşın altındaki çocukların aktivasyon işlemi Kurumumuzca elektronik ortamda otomatik olarak yapılmaktadır.
5- Çocuğum yeni doğdu veya evlendim. Sağlık aktivasyonu için ne yapmalıyım?
Evlenme, doğum ve ölüm olayları nüfus sisteminden aktivasyon sistemine elektronik ortamda otomatik aktarılmakta olup eşler ile yeni doğan çocukların aktivasyon işlemleri başvuruya gerek kalmaksızın otomatik yapılmaktadır.
6- Boşanan eşlerin çocukları hangi ebeveyn üzerinden sağlık hizmeti alır?
Anne veya babası ayrılmış çocukların sağlık aktivasyonları, velayeti bulunan anne ya da baba üzerinden yapılır. Ancak, velayeti bulunan anne ya da babanın genel sağlık sigortalığının bulunmaması veya yazılı olarak talep etmeleri halinde velayeti bulunmayan anne ya da babanın üzerinden de aktivasyonları yapılabilmektedir.
7- Öğrenci çocukların aktivasyon işlemleri için yapılması gerekenler nelerdir?
Sağlık aktivasyon işlemleri için gerekli olan öğrenci bilgileri Milli Eğitim Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurumu kayıtlarından elektronik ortamda alınmakta olup herhangi bir başvuruya gerek duyulmamaktadır. Ancak öğrencilik bilgileri elektronik ortamda tespit edilemeyenlerin öğrenci belgesi ile birlikte herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekmektedir.
8- Anne ve babalar sigortalı çocuğu üzerinden sağlık hizmeti alabilir mi?
Geçimi genel sağlık sigortalısı tarafından sağlanan ve yapılacak gelir testi sonucunda aile içinde fert başına düşen gelir miktarı asgari ücrete kadar olduğu tespit edilen anne ve baba çocuğu üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti alabilir.
9- Sigortalının malul çocukları nasıl bakmakla yükümlü olunan kişi sayılır?
Malul çocuklar, sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete esas sağlık kurulu raporlarına istinaden maluliyetinin SGK sağlık kurullarınca %60 ve üzerinde olduğu tespit edilmesi halinde anne/babasının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılırlar.
10- Sigortalı üvey çocuğunu kendisi üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlandırabilir mi?
Üvey çocukların bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti alma imkânı bulunmamaktadır.
11- Sigortalı evlat edindiği çocuğu kendisi üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlandırabilir mi?
Sigortalı olan kişi mahkeme kararı ile evlat edindiği çocuğunu kendisi üzerinden bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırabilir. Ancak evlat edinen kişi evlat edindiği çocuk üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanamaz.
12- Yurt dışında öğrenim görüyorum. Türkiye’ de anne/babamın üzerinden nasıl bakmakla yükümlü sayılabilirim?
Yurt dışında öğrenim görenler de Türkiye’ de öğrenim görenler gibi anne/babalarının bakmakla yükümlüsü olabilmektedirler. Bunun için öğrenci belgenizin onaylı Türkçe tercümesi ve eğitim gördüğünüz okulun Türkiye’deki lise, ön lisans, lisans veya yüksek lisans seviyesinde olduğunu gösteren, YÖK veya Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği veya Ülkemizin Dış temsilciliklerinden alınacak belge ile herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurmanız gerekmektedir.
13- Lise veya yüksek öğrenimden mezun oldum. Anne/babamın bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edebilir miyim?
Lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle bakmakla yükümlü olunan veya hak sahibi kişi sayılmak suretiyle sağlık hizmetinden faydalandırılmaktadır.
14- Sigortalı işe girdikten veya genel sağlık sigortalısı olduktan sonra ne zaman sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilirim?
Sağlık hizmeti sunucusuna başvurulan tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayınızın olması halinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.
15- 4/b (Bağkur), Ek-5, Ek-6 veya 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısıyım. Ne kadar prim borcum olursa sağlık hizmetlerinden yararlanmam durdurulur?
Sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğunuz tarihte 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcunuzun bulunmaması gerekmektedir.
16- İsteğe bağlı sigortalıyım. Ne kadar prim borcum olursa sağlık hizmetlerinden yararlanmam durdurulur?
Sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğunuz tarihte hiç prim ve prime ilişkin borcunuzun bulunmaması gerekmektedir.
17- Sigortalı işten ayrıldım. Ne kadar süre daha sağlık hizmeti alabilirim?
4/a (SSK), 4/b (Bağkur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında zorunlu sigortalı olan kişiler, zorunlu sigortalıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanırlar. Bu kişilerin sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıkları varsa 10 güne ilave olarak 90 gün, toplamda 100 gün daha bakmakla yükümlü oldukları kişiler ile birlikte sağlık hizmetlerinden yararlandırılırlar.
18- Devlet memuruyum. Ücretsiz izne ayrıldım sağlık hizmeti alabilir miyim?
01.10.2008 den önce devlet memuru olanlar ücretsiz izinli oldukları sürece, 01.10.2008 den sonra devlet memuru olanlar ise ücretsiz izne ayrıldıkları tarihten itibaren bir yıl süreyle kendi kapsamları üzerinden sağlık hizmeti almaya devam ederler. Bir yıllık sürenin bitiminden itibaren ise eşleri üzerinden sağlık hizmeti alabilirler.
19- Kendim sigortalıyım. Eşim üzerinden sağlık hizmeti alabilir miyim?
Kendisi sigortalı olan veya aylık alan kişi, bir başkasının bakmakla yükümlüsü olamamaktadır. Sadece 1005 sayılı Kanun kapsamında aylık alanların eşleri kendileri sigortalı olsa dahi eşleri üzerinden sağlık hizmeti alabilirler.
20- Prim borcu olan 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sağlıktan yararlanamadığı için, 4/a (ssk) sigortalısı eşinden dolayı sağlıktan yararlanabilir mi?
4/b kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişiler, prim borcu olsa dahi bir başkasının bakmakla yükümlüsü sayılamamaktadır. Bu durumda, borcunu yatırarak kendi hakkından ya da 4/b kaydını sildirerek eşinin üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanabilecektir.
21- Hem annesi hem babası sigortalı olan bir çocuk hangi ebeveynin üzerinden sağlık hizmeti alabilir?
Bu durumda olan bir çocuk ister anne ister baba üzerinden sağlık hizmeti alabilir. Özellikler bir tercih kullanmak isteyenler herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurarak bu tercihlerini beyan ederek işlem yaptırabilirler.
22- İşsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği alan sigortalı, ne kadar süre ile sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam eder?
İşsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği alan sigortalılar ile bakmakla yükümlü olduğu kimseler, işsizlik ve kısa çalışma ödeneği aldığı süre kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler.
23- Üniversite öğrencisi çocuk öğrenciliği sona ermediği sürece anne/babasının bakmakla yükümlüsü sayılır mı?
Üniversite öğrencisi erkek çocuklar, öğrenciliği devam etse dahi, en fazla 25 yaşını doldurduğu tarihe kadar anne/babasının bakmakla yükümlüsü sayılmaktadır.
24- Yabancı uyruklu kişiler genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlüsü sayılabilir mi?
Göç idaresi genel müdürlüğünden yabancı uyruklu kimlik numarası almış eş ve çocuklar ile yabancı uyruklu kimlik numarası ve ikamet izni almış anne/babalar genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlüsü sayılabilmektedir.
25- Prim borçlarını yapılandıran sigortalılar sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanabilirler?
Prim borçlarını yapılandırıp, yapılandırılan borçları için peşin ödeme yolunu tercih edenler yapılandırılan borcun tamamını, taksitle ödeme yolunu tercih edenler ise ilk taksiti ödemeleri halinde ve yapılandırma kapsamına girmeyen cari prim borçlarını düzenli ödemeye devam edenler sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler.
Kaynak: SGK
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
