5510 sayılı kanunun 31. Maddesinin 4 üncü bendinin birinci fıkrasının; (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar (Eski adıyla SSK ve Bağ-Kur) ile bu Kanuna göre ilk defa (c) bendi (Eski adıyla Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında ise kendi adına bildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilir.
Ben sigortamı toplu geri alamadım. Buradaki maddedeki ve bana göre 4b’liler için ama SGK madde yorumuna 4a’yı da dahil ediyor” işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, Sizce veya sonra gelen bu yer 4b’yi mi bağlar yoksa 4a ve 4b’yi mi?
Tabii toplu ödemenin de sağlanabilmesi için kişinin iki şartı yerine getiriyor olması gerekiyor.
- Sigortalı olarak çalışmıyor olmak veya Bağ-Kur’luysa iş yerini kapatmış veya devretmiş olmak
- Emeklilik için yaş (kadınlar için 58 erkekler için 60 yaş) şartlarını sağlamasına rağmen sigortalılık süresi veya prim gün sayısı yeterli olmadığından yaşlılık aylığına hak kazanamıyor olmak SGK’na yazılı müracaatınız sonrasında, Kurumun durumunuzu ve şartları taşıyıp taşımadığınızı kontrol ettikten sonra toptan ödeme yapması gerekiyor.
Bu noktada şartları taşısanız da toptan ödemenin değerlendirilmesinde hangi sigorta kolundan primlerinizin yatırıldığı, 2008 öncesi ve sonrası dönemler gibi kıstaslar önem taşıyor.
Toptan ödemeye konu olan primler uzun vadeli sigorta primleri olup 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesine göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20’si olup bunun % 9’u sigortalı hissesi, % 11’i işveren hissesi oluyor.
Yani işçinin ödediği %14’lük primin uzun vadeli kısmı olan %9’luk kısım ile işverenin ödediği %20,5’luk primin uzun vadeli kısmı olan %11’lik kısım yani toplamda %20’lik kısım toptan ödemeye tabi bulunuyor.
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık, GSS gibi primler toptan ödemenin kapsamına elbette girmiyor.
Ayrıca doğum ya da askerlik borçlanması gibi her türlü hizmet borçlanmaları için ödenenler toptan ödeme kapsamında geri iade edilmiyor.
Ancak 506 sayılı Kanuna istinaden, 1479 sayılı Kanuna istinaden ve 5434 sayılı Kanuna dayanarak da SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı primleri 2008 Ekim ayından önce ödenen primlerin iadesinde faiz ya da güncelleme yapılmaksızın olduğu gibi iade ediliyor.
SGK’dan iadesi istenen paraya geçmişten bugüne bir güncelleme ya da faiz işletilmiyor.
Böylece pratikte yasal hakkın içi boşaltılmış oluyor. Ekim 2008 ayından itibaren ise yaşlılık, malullük aylıklarının hesaplanmasında da kullanılan ve 5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde “Her yılın Aralık ayına göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranının % 100’ü ile sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının % 30’unun toplamına (1) tam sayısının ilâve edilmesi sonucunda bulunan değeri” biçiminde tanımlanan güncelleme katsayısı ile güncellenmesi gerekiyor.
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
