1- KİMLER HAMİLİNE YAZILI SENETLERİN İPTALİNE KARAR VEREBİLİR?
Hamiline yazılı senetlerin iptal kararı;
1.1- Pay senetleri, tahviller, intifa senetleri, münferit kuponlar hariç olmak üzere, kupon belgeleri, esas kupon belgelerinin yenilenmesine yarayan talonlar gibi hamile yazılı senetlerin iptaline hak sahibinin istemi üzerine mahkemece karar verilir.
1.2- Yetkili mahkeme, borçlunun yerleşim yeri veya pay senetleri hakkında anonim şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesidir.
1.3- Dilekçe sahibinin senedin zilyedi bulunduğu ve onu zayi ettiği yolundaki iddialarının mahkemece inandırıcı bulunması gerekir.
1.4- Bir senet kupon tablosu veya talon içeriyorsa ve hamil yalnız kupon tablosunu veya talonunu kaybetmişse, istemin haklı olduğunun ispatı için senedin esas bölümünün ibrazı yeterlidir.
2- HAMİLİNE YAZILI SENETLERDE ÖDEME YASAĞI NASIL UYGULANIR?
2.1- Dilekçe sahibinin istemi üzerine mahkeme, senedin borçlusunu, aksine hareket ettiği takdirde 2 defa ödemek zorunda kalacağını ihtar ederek bedelini ödemekten yasaklar.
2.2- Bir kupon belgesinin iptaline karar vermek gerektiği takdirde, vadeleri dava sırasında dolan münferit kuponlar hakkında faiz kuponlarının iptaline ilişkin hükümler uygulanır.
3- HAMİLİNE YAZILI SENETLERDE İLAN İLE ÇAĞRI VE BAŞVURU SÜRESİ NE KADARDIR?
Mahkeme, dilekçe sahibinin, senedin zilyedi bulunmuş ve onu zayi etmiş olduğuna dair yaptığı açıklamaları inandırıcı bulursa, belli olmayan hamili ilan yoluyla, senedi belirli bir süre içinde ibraz etmeye çağırır ve aksi takdirde senedin iptaline karar verileceğini ihtar eder. Sürenin en az 6 ay olarak belirlenmesi gerekir; bu süre ilk ilan gününden itibaren işlemeye başlar.
***Senedin ibrazına ilişkin ilanın TTK 35’inci maddede yazılı gazetede üç defa yapılması gerekir.
***Mahkeme gerek gördüğü takdirde, ayrıca uygun göreceği diğer şekillerde de ilanlar yapılmasına karar verebilir.
4- İPTALİ İSTENEN SENEDİN İBRAZI HALİNDE NE YAPILIR?
İptali istenen senet ibraz edilirse, mahkeme, dilekçe sahibine senedin iadesi davası açması için bir süre belirler. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, senedi geri verir ve ödeme yasağını kaldırır.
5- SENEDİN İBRAZ EDİLMEMESİ HALİNDE MAHKEME NASIL ÖNLEMLER ALIR?
5.1- Mahkeme, belirlenen süre içinde ibraz edilmeyen senedin iptaline karar verir veya gerekli görürse başka önlemler de alabilir.
5.2- Hamile yazılı bir senedin iptali hakkındaki karar, derhâl 35’inci maddede yazılı gazeteyle ve mahkeme gerek görürse başka araçlarla da ilan edilir.
5.3- İptal kararı üzerine dilekçe sahibi, gideri kendisine ait olmak üzere yeni bir senet düzenlenmesini veya muaccel borcun ifasını istemek hakkını haizdir.
6- MÜNFERİT KUPONLARIN ZIYAI HALİNDE MAHKEME NASIL KARAR VERİR?
6.1– Münferit kuponların zıyaı hâlinde hak sahibinin istemi üzerine, mahkeme, bedelin vadesinde, vade dolmuşsa derhâl mahkemeye yatırılmasına karar verir.
6.2- 3 yıl geçtikten sonra hiçbir hak sahibi başvurmaz ve vadenin dolmasından itibaren 3 yıl geçmiş olursa, mahkeme kararıyla bedel dilekçe sahibine verilir.
***Banknot ve büyük miktarda çıkarılıp görüldüğünde ödenmesi gereken ve para yerine ödeme aracı olarak kullanılan ve belirli bedelleri yazılı olan diğer hamile yazılı senetlerin iptaline karar verilemez.
***Devlet tarafından çıkarılmış olan tahvillere ilişkin özel hükümler saklıdır.
***Hamile yazılı olan ipotekli borç senediyle irat senedine ilişkin özel hükümler saklıdır.
Kaynak: Türk Ticaret Kanunu
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
