(GİB – ÖZELGE)
Konu: Vakfın emekliliğe yönelik birikimleri ve nemalarının bireysel emeklilik sistemine aktarılması durumunda vergileme yapılıp yapılmayacağı
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçede; şirketinizin de kurucuları arasında yer aldığı… , çalışanlarınızı emeklilik taahhütlerinden yararlandırmak ve sair menfaatler sağlamak üzere 21.10.1985 tarihinde kurulduğu, vakıf resmi senedinin 11/1 maddesi uyarınca vakfın senede uygun bütün taahhütlerinin, müstahak memura yapacağı ödemelerin ve sağlayacağı menfaatlerin, şirketiniz ile… tarafından müteselsil kefil ve müşterek müteselsil borçlu sıfatıyla yerine getirilmesinin öngörüldüğü, bu kapsamda… Vakfının gelirleri taahhütleri karşılamaya yeterli olmaması durumunda şirketiniz ile… tarafından garantör sıfatıyla vakfa ödeme yapılacağı belirtilerek;
– … nezdinde 16.04.2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ve yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların, vakıf tarafından karşılanacak kısmının yanı sıra, şirketiniz ve SCTL tarafından garantör sıfatıyla karşılanacak kısmının da 4632 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinde öngörülen vergisel tüm istisnalara tabi olup olmayacağı,
-Bu Kanun kapsamında bireysel emeklilik sistemine aktarımın 31.12.2015 tarihine kadar tamamlanmaması, ancak bu tarihe kadar Müsteşarlığa başvurulması halinde bahsi geçen tüm vergisel istisnalardan yararlanıp yararlanılamayacağı
hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisinin mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı; aynı maddenin ikinci fıkrasında da safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun 6327 sayılı Kanunla değiştirilen geçici 1 inci maddesinde;
“…
Yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16.04.2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarlar (plan esaslarına göre aktarım tarihine kadar mutat yapılan ödemeler nedeniyle oluşanlar dâhil), (6655 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 01.01.2016) 31.12.2017 tarihine kadar kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılabilir. Belirlenmiş katkı esasına göre yürütülen emeklilik taahhüt planlarından yapılan aktarımlarda ilgili kuruluşun yetkili organlarınca karar alınması şartı aranmayabilir.
Beşinci fıkra kapsamında bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar gelir vergisinden müstesnadır. …
Bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince daha önce gider kaydedilmemişse, aktarıldığı yılın ticari kazancının tespitinde dikkate alınır.
Beşinci fıkrada belirtilen aktarımın yapılması amacıyla gerçekleştirilen taşınmaz veya iştirak hissesi satışından doğacak kazancın, bu kapsamda aktarılan kısma isabet eden tutarı kurumlar vergisinden müstesnadır.
…
Bu kapsamda aktarılan tutarlar aktarım sonrasında 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun bireysel emeklilik sistemine ilişkin hükümleri çerçevesinde vergilendirilir. Bu madde kapsamında yapılacak aktarıma ve bireysel emeklilik sisteminde hak kazanılacak süreye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.
Üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinin emekliliğe yönelik faaliyetlerinin aktüeryal denetimini Müsteşarlık yapar.”
hükmüne yer verilmiştir.
Konuyla ilgili olarak yayımlanan 26.11.2013 tarihli ve 92 sıra numaralı Gelir Vergisi Sirkülerinde;
“…
3. Aktarım nedeniyle istisna ve tevkifat uygulaması
Yukarıda yer alan Kanun hükümleri çerçevesinde; yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu (VASA) veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16.04.2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin olup, 6327 sayılı Kanunun 30’uncu maddesinin yürürlük tarihi olan 29.06.2012 tarihinden 31.12.2015 (6655 sayılı Kanunun 4’üncü maddesiyle değişen ibare, 31.12.2017) tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar, aktarım aşamasında gelir vergisinden istisna edilecektir.
Anılan madde kapsamında istisna edilen tutarlar, 07.10.2001 öncesi kurulmuş olan emekli ve yardım sandıklarının üyeleri dahil, VASA üyeleri tarafından bu kuruluşlara ödenen anapara tutarlarının değerlendirilmesi sonucu doğan getiri tutarlarını ifade etmektedir. Diğer taraftan sair ticaret şirketlerinin çalışanlarına ait taahhüt planları çerçevesinde aktarılan tutarlar ise daha önce herhangi bir vergilemeye tabi olmadığından, aktarılan bu tutarların tamamı getiri tutarı olarak dikkate alınacak ve anılan hükme göre istisna edilecektir. Aktarım sırasında istisna edilen tutarlar, VASA veya sair ticaret şirketleri tarafından hazırlanacak ayrıntılı bir yazı ile aktarım sırasında, aktarım yapılan emeklilik şirketine bildirilecektir.
Diğer yandan, anılan istisna 07.10.2001 öncesi kurulup kurulmadığına bakılmaksızın emekli ve yardım sandıklarının 29.06.2012 tarihinden sonra yapacakları aktarımlar için uygulanacağından, bahse konu aktarımlar için anılan istisna dışında ayrıca herhangi bir istisna hükmünün uygulanması söz konusu değildir.
…”
açıklamalarına yer verilmiştir.
Ayrıca, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki emekliliğe yönelik birikimlerin veya taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar, 19.07.2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Dernek, Vakıf, Sandık ve Diğer Kuruluşlardan Bireysel Emeklilik Sistemine ve Yıllık Gelir Sigortasına Aktarım Hakkında Yönetmelik”te düzenlenmiş olup söz konusu Yönetmelikte, 29.12.2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre, 4632 sayılı Kanunun geçici 1’inci maddesi kapsamında uygulanacak istisna, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16.04.2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların (plan esaslarına göre aktarım tarihine kadar mutat yapılan ödemeler nedeniyle oluşanlar dâhil), 31.12.2017 tarihine kadar kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılmasına yönelik olduğundan, bireysel emeklilik sistemine aktarılacak tutarların… Vakfının gelirlerince karşılanmayan ancak garantör sıfatıyla şirketiniz ile SCTL tarafından karşılanan kısmının, bahse konu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Ayrıca, söz konusu istisnaya 31.12.2017 tarihine kadar kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar konu edilebileceğinden, anılan Kanunun geçici 1’inci maddesi kapsamında 31.12.2017 tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine aktarımı tamamlanmayan tutarların istisna uygulamasına konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Öte yandan, 31.12.2017 tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine aktarılmayan tutarlarla ilgili olarak, bu tarihe kadar Müsteşarlığa başvurulmasının bu durumu değiştirmeyeceği tabiidir.
Kaynak: Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı
16 Mayıs 2016 Tarih ve 64597866-120[61-2016]-9304 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
