2024 Yılı İçinde Tasfiyeye Girenlerde Enflasyon Düzeltmesi Kar/Zarar Farkının Beyannamelerde Gösterimi
Enflasyon Düzeltmesinin Etkisini Vergi Matrahının Tespitinde Dikkate Almayacak Olan Kuruluşlar Hangileridir?
Enflasyon düzeltmesi, yüksek enflasyon ortamında işletmelerin mali tablolarını gerçeğe uygun şekilde düzenlemek amacıyla yapılan bir işlemdir. Ancak Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesi uyarınca, belirli mükellef grupları için 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesi işlemleri, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Bu düzenleme, şu mükellef gruplarını kapsamaktadır:
- Bankalar,
- 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler,
- Ödeme ve elektronik para kuruluşları,
- Yetkili döviz müesseseleri,
- Varlık yönetim şirketleri,
- Sermaye piyasası kurumları,
- Sigorta ve reasürans şirketleri,
- Emeklilik şirketleri,
- Tasfiye ve iflas durumundaki şirketler,
- Kamu iktisadi kuruluşları ve 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri.
Enflasyon Düzeltmesinin Beyannamelerde Gösterimi
Düzeltme İşlemleri Nasıl Yapılır?
Kapsama giren mükellefler, diğer mükellefler gibi dönem sonlarında enflasyon düzeltmesi işlemlerini yapmak zorundadır. Ancak bu işlemlerin sonuçları kurum kazancına dahil edilmez. Süreç şu şekilde işlemektedir:
1) Düzeltme İşlemlerinin Sonuçlarının Gösterimi:
-Enflasyon düzeltmesi sonucunda zarar oluşması durumunda, bu zarar tutarı beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider satırına yazılmalıdır.
-Enflasyon düzeltmesi sonucunda kâr oluşması durumunda, bu kâr tutarı beyannamede diğer indirimler satırına yazılmalıdır.
2) Gelir Tablosu ve Bilançoda Gösterim:
Enflasyon düzeltmesi işlemleri, gelir tablosu ve bilanço üzerinde doğru bir şekilde gösterilmelidir.
Ancak bu kâr veya zarar farkı, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Vergi Usul Kanunu Tebliği ve Uygulama Esasları
Vergi Usul Kanunu’nun 555 Sıra No.lu Genel Tebliği’nde, enflasyon düzeltmesi ile ilgili detaylı açıklamalara yer verilmiştir. Bu düzenleme, mükelleflerin mali tablolarını düzeltme yapmalarını zorunlu kılarken, düzeltme sonuçlarının kurum kazancına etkisini ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
Özetle;
Enflasyon düzeltmesi, işletmelerin mali tablolarını enflasyon etkilerinden arındırarak gerçek mali durumlarını yansıtmayı hedefler. Ancak Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesi uyarınca, belirli mükellef grupları için bu düzeltmenin kâr/zarar farkları, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmamaktadır. Bu nedenle mükelleflerin:
- Düzeltme işlemlerini eksiksiz yapmaları,
- Düzeltme sonuçlarını gelir tablosunda ve bilançoda göstermeleri,
- Kâr veya zarar farklarını beyannameye doğru şekilde yansıtmaları önemlidir.
Konuyla ilgili VUK 176 no.lu sirkülerin ilgili bölümü aşağıda verilmiştir;
VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ /176
…
8. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar/zarar farkı kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayan mükelleflerde enflasyon düzeltmesi kar/zararlarının bilançolarda ve beyannamelerde gösterilmesi
Vergi Usul Kanununun geçici 33’üncü maddesi hükmüne istinaden; bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Öte yandan, 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde de konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Söz konusu hüküm, kapsam dâhilindeki mükelleflerin dönem sonlarında enflasyon düzeltmesi yapmamaları ya da yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını bilanço ve gelir tablosunda göstermemeleri anlamına gelmemektedir. Bu mükellefler de diğer mükellefler gibi dönem sonlarında düzeltme işlemlerini yapacaklar ve yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını gelir tablosunda göstereceklerdir. Düzeltme işlemi sonucuna göre, enflasyon düzeltmesi zararının oluşması halinde, söz konusu zarar tutarı beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider satırına, enflasyon düzeltmesi karının oluşması halinde ise söz konusu kar tutarı beyanname üzerindeki diğer indirimler satırına yazılarak enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının kazancın tespitinde dikkate alınmaması sağlanacaktır.
…
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİK
Kaynak: VUK Sirküleri ve Tebliği
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
