Basit Usul Sisteminin Kaldırılması ve Nüfusu 30.000’i Aşmayan İlçelerde Faaliyette Bulunanların Esnaf Muaflığı Kapsamına Alınması
Mevcut Durum: Basit usul için öngörülen genel ve özel şartları taşıyan mükelleflerin ticari kazançları 1.1.2021 tarihinden itibaren gelir vergisinden istisnadır.
Aralık/2023 itibarıyla basit usul mükellef sayısı 825.062’dir.
Ayrıca, işyeri bulunmaksızın bazı ticari faaliyetlerde bulunanlar ve evlerde ürettikleri ürünleri internetten satanlar esnaf muaflığı kapsamındadır.
Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden gelirlerini elektronik ücret toplama sistemiyle elde edenler, talepleri üzerine hasılat esasına göre vergilendirilmektedir.
Önerilen Düzenleme:
-Basit usulde vergilendirme usulünün kaldırılması,
-Nüfusu 30 bini aşmayan ilçelerde faaliyette bulunan ve basit usulün şartlarını sağlayan mükelleflerin (belirlenecek hadler dahilinde) esnaf muaflığı kapsamına alınması,
-Gerçek usule geçen mükelleflerin işletme hesabına göre defter tutması ve kazançlarını tespit etmesi (şartları uygun olanlara hasılat esaslı kazanç tespiti imkanının verilmesi),
-Ayrıca Cumhurbaşkanına; iş grupları, sektörler, il ve ilçeler, belediyeler, yöreler itibarıyla mükellefleri gerçek usule alma yetkisinin verilmesi
Etki Analizi: Nüfusu 30 bini aşmayan ilçelerde basit usul kapsamında faaliyette bulunan 124.000 mükellefin bu düzenlemeyle vergiden muaf esnaf kapsamına alınacağı öngörülmektedir. Yaklaşık 700 Bin mükellefin gerçek usule geçirilmesinin gelir artırıcı ve gönüllü uyumu destekleyici etkisi olacaktır. Asgari gelir vergisi uygulaması ve günlük hasılat tespiti ile birlikte 7,9 Milyar TL gelir etkisi olabileceği değerlenmektedir.
Düzenlemenin 1.1.2025 tarihinde yürürlüğe girmesi önerilmektedir.
Esnaf Muaflığının Kapsamının Genişletilmesi «Vergiden Muaf Esnaf Belgesi» Alımının Zorunlu Olması ve Belgenin Belirli Bir Harç Karşılığı Verilmesi
Mevcut Durum: Çok küçük çapta iş yapan, kazancı ile ancak geçimini sağlayan kişiler vergiden muaf esnaf kapsamında bulunmaktadır.
Esnaf muaflığından yararlananlar (GVK’nın 9/10 maddesi kapsamında sadece internetten satış yapanlarda zorunlu olmakla beraber) ancak talep etmeleri halinde vergi dairesinden bedelsiz olarak «Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi» alabilmektedir.
Esnaf vergi muafiyeti belgesi, alındığı tarihten itibaren 3 yıl geçerli olup Aralık/2023 tarihi itibariyle 109.324 kişi «Vergiden Muaf Esnaf Belgesi» almıştır.
Önerilen Düzenleme: Esnaf muaflığından yararlanmak için «Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi» alınmasının zorunlu hale getirilerek belgenin (bulunulan yere ve faaliyete göre) belirlenecek harç karşılığında verilmesi,
Esnaf muaflığı için hasılat haddi sınırlaması getirilmesi,
Esnaf muaflığı kapsamında bulunan geleneksel meslekler arasına, hasır ve sepet örücülüğü, kispet yapımı, nakkaşlık gibi mesleklerin de eklenmesi
Etki Analizi: Düzenlemenin amacı vergiden muaf esnaf sayısını belirlemeye yönelik olmakla birlikte esnaf vergi muafiyeti belgesi alacak kişi sayısının 1 Milyon civarında olacağı tahmin edilmekte ve yıllık Bin TL gibi bir harç alınması durumunda 1 Milyar TL gelir etkisi olacağı değerlendirilmektedir.
Düzenlemenin 1.1.2025 tarihinde yürürlüğe girmesi önerilmektedir.
Not: GİB’den alıntılanan bu yazının yayımlandığı tarihte konuyla ile ilgili TBMM’ye henüz bir kanun tasarısı sunulmamıştı.
Kaynak: GİB MEVZUAT DÜZENLEMELERİ 2024
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
