Bir nevi değişikliği (A.Ş’den Ltd’ye) işlemi yapacağız, tescil işlemi tamamlanınca limited şirket için yeniden genel kurul toplantı ve müzakere defteri, müdürler kurulu karar defteri, ortaklar pay defteri, yevmiye defteri, kebir ve envanter defteri yaptırmamız gerekiyor mu, yoksa ara tasdik mi olacak?
Tüm defterler Limited Şirket olarak yeniden tasdik ettirilmelidir.
Türkiye’de şirketlerin kullanması gereken yasal defterler, şirketin türüne (anonim şirket, limited şirket, komandit şirket vb.) ve büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak, genel olarak, en yaygın olarak tutulması gereken bazı temel defterler vardır. Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu çerçevesinde, aşağıda listelenen defterlerin tutulması zorunludur:
Anonim ve Limited Şirketler İçin Zorunlu Defterler:
Yevmiye Defteri: Günlük tüm mali işlemlerin kronolojik sırayla kaydedildiği defterdir.
(E-Defter: Büyük mükellefler ve belirli kriterleri karşılayan şirketler, yasal defterlerini elektronik ortamda tutmak ve saklamak zorundadır.)
Deter-i Kebir: Şirketin tüm mali işlemlerinin hesap kodlarına ve türlerine göre düzenli bir şekilde kaydedildiği ana defterdir.
Envanter Defteri: Şirketin yıl sonunda mal varlığı, alacakları, borçları ve sermaye durumunu gösteren detaylı listesinin kaydedildiği defterdir.
Ortaklar Pay Defteri (Sermaye Şirketleri için): Anonim ve limited şirketlerde, ortakların şirket sermayesindeki paylarının kaydedildiği defterdir.
Karar Defteri: Şirketin yönetim kurulu kararlarının kaydedildiği defterdir. Anonim şirketlerde Yönetim Kurulu Karar Defteri, limited şirketlerde Müdürler Kurulu Karar Defteri tutulur.
Genel Kurul Toplantı ve Karar Defteri: Anonim şirketlerde genel kurul toplantılarının ve alınan kararların kaydedildiği defterdir.
Şirketlerin hangi defterleri tutması gerektiği, işletmenin hukuki yapısına, sektörüne ve finansal büyüklüğüne göre değişiklik gösterir. Yasal zorunlulukların yerine getirilmesi, şirketlerin yasal süreçlerde ve vergi denetimlerinde sorun yaşamamaları açısından önemlidir. Bu nedenle, özellikle yeni kurulan şirketlerin bu konuda muhasebe ve hukuk profesyonellerinden danışmanlık alması önerilir.
Limited ve anonim şirketlerin ortaya çıkışı
Limited ve anonim şirketler, modern iş dünyasının temel yapı taşlarındandır. Anonim şirketler, 17. yüzyılda Hollanda’da, büyük ticari girişimlerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ortaya çıktı. Bu şirket türü, hissedarların sorumluluğunun yatırım miktarıyla sınırlı olduğu ve hisselerin serbestçe alınıp satılabildiği bir yapı sunarak, sermaye birikimini ve riskin dağıtımını kolaylaştırdı. Limited şirketler ise 19. yüzyılın sonlarında İngiltere’de gelişti. Küçük ve orta ölçekli işletmeler için tasarlanan bu yapı, anonim şirketlere kıyasla daha az sermayeyle kurulabiliyor ve yönetimi daha basit bir yapıya sahipti. Her iki şirket türü de, küresel ekonominin gelişiminde önemli rol oynayarak, işletmecilik ve yatırımın evriminde merkezi bir yer tutmuştur.
Dünyada kurulan ilk şirketler
Stora Enso: 1288 yılında İsveç’te kurulan Stora Enso, dünyanın en eski hala faaliyet gösteren şirketidir. Başlangıçta bir madencilik şirketi olarak kurulmuş, zamanla dünyanın önde gelen kağıt ve orman ürünleri şirketlerinden biri haline gelmiştir.
Hudson’s Bay Company (HBC): 1670’te İngiltere’de kurulan HBC, Kuzey Amerika’nın kürk ticaretiyle büyümüş bir şirkettir. Günümüzde büyük bir perakende grubu olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
The Royal Mint: İngiltere’de 886 yılında kurulan The Royal Mint, İngiltere’nin resmi darphanesidir. Asırlar boyunca İngiltere ve sonrasında Birleşik Krallık’ın para birimlerini üretmiştir.
Banca Monte dei Paschi di Siena (MPS): 1472’de İtalya’da kurulan MPS, dünyanın en eski bankası olarak kabul edilir. Başlangıçta bir monte di pieta (yardım fonu) olarak kurulmuş, zamanla genel bankacılık hizmetleri sunmaya başlamıştır.
Berenberg Bank: 1590 yılında Almanya’da kurulan Berenberg Bank, dünyanın en eski özel bankalarından biridir. Başlangıçta bir ticaret şirketi olarak kurulmuş, zamanla bankacılık ve finansal hizmetler sunmaya odaklanmıştır.
Bu şirketler, kuruluşlarından bu yana birçok değişiklik ve evrim geçirmiş, ancak hala faaliyetlerine devam ederek iş dünyasında nadir bir süreklilik örneği sergilemişlerdir.
Osmanlı’dan günümüze Türkiye’deki kurulan eski şirketlerden bazıları
Türkiye’de Osmanlı İmparatorluğu döneminden itibaren faaliyette olan ve halen işlerini sürdüren en eski şirketler arasında, genellikle bankacılık, ticaret ve üretim sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşlar bulunmaktadır. İşte bu tarihi geçmişe sahip en eski 5 şirket:
Şirket-i Hayriye (1851): Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 1851 yılında kurulan Şirket-i Hayriye, İstanbul Boğazı’nda yolcu ve yük taşımacılığı yapmak amacıyla faaliyete geçmiştir. Günümüzde İstanbul Şehir Hatları A.Ş. olarak bilinen şirket, İstanbul’un deniz ulaşımını sağlayan en önemli kuruluşlardan biridir.
Osmanlı Bankası (1856): Osmanlı İmparatorluğu’nun finansal ihtiyaçlarını karşılamak üzere İngiliz ve Fransız sermayesiyle kurulan Osmanlı Bankası, uzun yıllar boyunca imparatorluğun resmi bankası olarak hizmet vermiştir. 2001 yılında Garanti Bankası ile birleşmiş ve bugünkü adıyla Garanti BBVA, Türkiye’nin önde gelen bankalarından biri olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
Bomonti Bira Fabrikası (1890): İstanbul’da Bomonti kardeşler tarafından kurulan Bomonti Bira Fabrikası, Türkiye’nin ilk bira fabrikasıdır. Yıllar içinde çeşitli evrelerden geçen Bomonti, günümüzde Anadolu Efes bünyesindeki markalardan biri olarak bira üretimine devam etmektedir.
Ziraat Bankası (1863): Tarım sektörünü desteklemek amacıyla Memleket Sandıkları adı altında kurulan Ziraat Bankası, Türkiye’nin en köklü ve en büyük bankalarından biridir. Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze kadar gelmeyi başaran banka, geniş bir hizmet ağına sahiptir.
Vakıflar Bankası (Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.) (1954): Vakıfların mali işlerini yürütmek üzere kurulan Vakıflar Bankası, kökleri Osmanlı dönemine dayanan vakıf geleneğinin modern bankacılık sektöründeki temsilcisidir. 1954 yılında resmi bir banka olarak kurulmuş olmasına rağmen, vakıfların finansal işlemlerini yürütme geleneği çok daha eskilere dayanmaktadır.
Bu şirketler, Türkiye’nin ekonomik ve sosyal tarihinde önemli roller oynamış ve günümüze kadar varlıklarını sürdürebilmiş kuruluşlardır.
Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
