Yönetmelikte Yer Alan Tarihlerden Sonra Sisteme Dahil Olma
Çalışanları halihazırda sisteme dahil olmuş bir işyerinde yeni çalışmaya başlayanlar, işverenleri tarafından ilk ücretlerinden katkı payı kesintisi yapılarak ilgili tutarın emeklilik şirketine aktarılmasıyla sisteme dahil edilir.
Çalışanlarını halihazırda sisteme dahil etmiş olan bir işverenin faaliyete yeni başlayan işyerlerindeki çalışanlar da ilk ücretlerinden katkı payı kesintisi yapılarak ilgili tutarın emeklilik şirketine aktarılmasıyla sisteme dahil edilir.
01.01.2019 tarihinden sonra faaliyete yeni başlayan bir işverene bağlı toplam çalıştırılacak sigortalı sayısı, “İşyeri Bildirgesi”nde 5 ve üzerinde ise en geç bir sonraki takvim yılının ilk ücret ödemesinde çalışanların ücretinden katkı payı kesintisi yapılarak ilgili tutarın emeklilik şirketine aktarılmasıyla çalışanlar sisteme dahil edilir.
01.01.2019 tarihinden sonra “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”nde işverene bağlı toplam sigortalı sayısı ilk kez 5 ve üzerine çıkmış ise en geç bu belgenin verildiği ayı takip eden takvim yılının ilk ücret ödemesinde çalışanların ücretinden katkı payı kesintisi yapılarak ilgili tutarın emeklilik şirketine aktarılmasıyla çalışanlar sisteme dahil edilir.
Çalışan Sayısının Tespiti
Yönetmeliğin 6 ncı maddesi kapsamında özel sektörde faaliyet gösteren bir işverene bağlı çalışan sayısının belirlenmesinde, maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tarihlerden önce ilgili mevzuat gereği Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) gönderilmesi gereken en son (A KODLU) “Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde (4/a sigortalılar için)” yer alan “Toplam Sigortalı Bilgileri” sütunundaki “Sigortalı sayısı” satırında bildirilen sayı esas alınacaktır. İşverenin kendisine bağlı çalışanlar için farklı “Belge türü” nde aynı ay için birden fazla Aylık Prim ve Hizmet Belgesi verilmesi durumunda çalışan sayısının belirlenmesinde, her bir belgedeki “Sigortalı Sayısı” satırında bildirilen sayıların toplamı esas alınacaktır.
Yönetmeliğin 6/A maddesinin birinci fıkrası kapsamında “faaliyete yeni başlayan işverenler” için çalışan sayısının belirlenmesinde ise Sosyal Güvenlik Kurumu’na iletilen “İşyeri Bildirgesinde (4/1-a kapsamındaki sigortalılar için)” yer alan “İşveren / İşyeri Bilgileri” sütunundaki “Çalıştırılacak sigortalı sayısı” satırında bildirilen sayı esas alınacaktır.
Toplam çalışan sayısının tespitinde, çalışanın “4/a veya 4/c kapsamında olmayanlardan” olması, 45 yaş üstünde olması vb. hususlar dikkate alınmayacak, o işverene bağlı tüm çalışanların sayısı esas alınacaktır.
Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesi uyarınca, değişiklik Yönetmeliğinin yayımı tarihi olan 27.12.2018 tarihinden önce çalışanlarını sisteme dahil etmesi gerektiği halde etmemiş olan işverenlerin, çalışanlarını 27.02.2019 tarihine kadar sisteme dahil etmesi gerekmektedir. Bu şartı yerine getiren işverenler, çalışanlarını süresi içinde emeklilik planına dahil etme yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılacaktır.
45 YAŞIN TESPİTİ Yönetmeliğin 8/A maddesinin birinci fıkrası uyarınca, çalışanın 45 yaşını doldurup doldurmadığının tespitinde;
Çalışanın sisteme dahil edilmesi gereken tarih 27.12.2018 tarihinden önce ise 01.01.2017 tarihi itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
Çalışanın sisteme dahil edilmesi gereken tarih 27.12.2018 tarihinden sonra ise sisteme dahil edileceği yılın ilk günü itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıklardan çalışanlarını 27.12.2018 tarihinden önce sisteme dahil etmiş olanlar için çalışanın 01.01.2017 tarihi itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı,
506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıklardan çalışanlarını 27.12.2018 tarihinden sonra sisteme dahil edecek olanlar için çalışanın sisteme dahil edileceği yılın ilk günü itibarıyla 45 yaşını doldurup doldurmadığı, esas alınır. Bu şartı yerine getiren işverenler, çalışanlarını süresi içinde emeklilik planına dahil etme yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılacaktır. Halihazırda eski işyerindeki sertifikası yürürlükte olan çalışanın yeni bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, ilgili çalışan yeni işyerindeki plana dahil edilirken 45 yaş şartı aranmaz. Bu çalışanın eski işyerinde yürürlükte sertifikası olup olmadığına ilişkin bilgi, ilgili emeklilik şirketinden temin edilir.
20 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan değişiklikle birlikte 4632 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine ekleme yapılarak, talepleri halinde 45 yaş üstü çalışanların da otomatik katılım sistemine dahil edilebilmesine imkan sunulmuştur.
Yükümlülük: İşverenlerin Otomatik Katılım’da Yapması Gerekenler
İşveren olarak Otomatik Katılım’da bazı yasal yükümlülükleriniz var. Öncelikle Otomatik Katılım şartlarını karşılayan çalışanlarınızı, tespit etmelisiniz. Yani 45 yaşını doldurmamış ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ya da Mavi Kart sahibi çalışanlarınızı belirlemeniz ve sisteme dâhil etmelisiniz. Bunun dışında çalışanlarınızı Otomatik Katılım’a dâhil etmek için yapmanız gerekenler şöyle:
- Herhangi bir emeklilik şirketi ile Otomatik Katılım için anlaşmalısınız,
- Otomatik Katılım kapsamında yer alan çalışanlarınızın maaşlarını yatırdıktan sonra en geç 1 iş günü içerisinde katkı payını aktarmalısınız,
- Emeklilik şirketine aktarılacak tutar ise sisteme dâhil olması gereken çalışanlarınızın brüt maaşlarının %3’ü kadardır,
- Çalışanlarınızın başlangıç fon tercihlerini öğrenmeniz ve emeklilik şirketine iletmeniz gerekir.
Önemli Noktalar: İşverenlerin Otomatik Katılım ile İlgili Bilmesi Gerekenler
İşveren olarak Otomatik Katılım’a çalışanlarınızı dâhil etmeden önce bilmeniz gereken birkaç nokta var. Bunlardan ilki, sizin Otomatik Katılım’a dâhil olmayacağınızdır. Yani sadece çalışan statüsünde yer alan kişiler, Otomatik Katılım’dan yararlanabilir. Bunun dışında bilmeniz gerekenler ise şöyle:
- İşveren olarak en büyük sorumluluğunuz; çalışanların prime esas kazancının %3’ü kadar alınan katkı payını, emeklilik şirketine iletmektir. Gerekli işlemin zamanında yapılmaması veya eksik yapılması durumunda oluşacak olan kayıplar, işveren tarafından karşılanır.
- Kamu kurumlarında çalışanlarda ise emeklilik keseneğine esas aylığın %3’ü sisteme aktarılır.
- Geçmişte çalıştığı kurumda Otomatik Katılım’a dâhil olmuş bir çalışanınız varsa onu iş yerinizin planına dâhil etmeniz gerekir.
Otomatik Katılım uygulamasında ödenecek minimum tutarı ne olacak?
Otomatik katılım sistemine dahil olan çalışanların prime esas kazancının veya emeklilik keseneğine esas aylığının % 3’ü katkı payı olarak kesilecektir. Asgari baz oran olarak belirlenen %3, çalışan veya işveren tarafından değiştirilemez. Örneğin 10.008 TL* alan asgari ücretli çalışanların ödeyeceği katkı payı tutarı aylık 300,24 TL olacaktır. Çalışan, Otomatik katılım için maaşından daha yüksek oranda kesinti yapılabilmesini talep edebilecektir.
Katılımcılar katkı payı artış ve azalış taleplerini ilgili ayın ücret hesaplaması tamamlanmadan önce işverene bildirmekle yükümlüdür. Ücret hesaplaması tamamlandıktan sonra gelen talepler bir sonraki ödeme döneminden itibaren gerçekleştirilir.
* 2023 yılı Asgari Brüt Ücret üzerinden hesaplanmıştır.
Otomatik katılım ile sisteme girenlerden kesinti yapılacak mı?
Sistemde Fon İşletim Gider Kesintisi (FİGK) dışında bir kesinti yapılmaz. Fon İşletim Gider Kesintisi (FİGK) oranı azami yıllık %0,85 olup Fon Toplam Gider Kesintisi (FTGK) oranı ise azami yıllık %1,09’dur.
Otomatik katılım sisteminde devlet teşviği var mı?
Devletin süreçte üç türlü katkısı olacaktır.
– Mevcut bireysel emeklilik sistemi ile aynı koşullara tabi olarak devlet, çalışanların maaşlarından kesilen katkı payları için yüzde 30 katkısı verecektir.
– Çalışanın cayma hakkını kullanmaması halinde, cayma hakkının dolduğu ayı takip eden hesap döneminde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, 1.000 TL tutarında başlangıç devlet katkısı hesaplanır.
– Emeklilik hakkının kullanılması halinde, bireysel emeklilik hesabında bulunan birikimini en az on yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin *%5’i karşılığı ek devlet katkısı olarak ödenir.
* Vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenler hariç olmak üzere, on yıl tamamlanmadan tek primli yıllık gelir sigortasının sonlandırılması halinde, yapılan ek devlet katkısı ödemesinin iki misli, hak kazanılmayan devlet katkısının tabi olduğu usullere göre genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere iade edilir. Bununla birlikte, iade edilecek hak kazanılmayan devlet katkısı tutarı, çalışanın 10 yıldan önce yıllık gelir sigortasını sonlandırması karşılığında ilgili emeklilik şirketinden alacağı iştira tutarı ile sınırlıdır.
Otomatik Katılım’da ek katkı payı ödemesi yapılabilir mi?
Çalışanın ücretinden yapılacak kesinti dışında katkı payı ödemesi yapılmayacaktır.
Otomatik Katılım’da işveren de çalışan gibi katkı yapacak mı ?
Hayır, Otomatik Katılımda sadece çalışanlar katkı payı ödemesi yapacaktır.
Otomatik Katılım uygulamasında katkı payları nasıl ödenecek?
Katkı payı, işveren tarafından en geç ücret ödeme gününü takip eden işgünü, banka aracılığıyla emeklilik şirketince bildirilen tek bir hesaba aktarılır. Aylık işlemlerini Maliye Bakanlığının (Muhasebat Genel Müdürlüğü) bilişim sistemleri üzerinden yürüten harcama birimlerinin katkı payları, şirketin aynı hesabına ödenir.
İşveren, maaştan yapılan kesintiyi emeklilik şirketine aktarmazsa ne olacak?
Sistemin işleyişi kapsamında, işverenler tarafından yerine getirilecek en önemli yükümlülüklerden biri, çalışan tarafından sisteme ödenecek katkı paylarının çalışanın ücretinden kesilerek emeklilik şirketine aktarılmasıdır. İşveren katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorundadır.
Çalışanın katkı payı ödemeye ara verme hakkı var mı ?
Ara verme MADDE 4- (1) Çalışan, ara verme talebini tercihine göre şirkete veya işverene iletebilir. Ara verme talebinin ulaşmasını takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar ilgisine göre şirket veya işveren, ara verme talebi hakkında diğer tarafı bilgilendirir. Ara verme talebi, en geç talep tarihini izleyen ikinci ücret ödemesinden itibaren çalışanın yeniden katkı payı ödemesi talebine kadar geçen süre veya ara vermeyi talep ettiği süre boyunca uygulanır. (2) Ara verme dönemi için süre kısıtı uygulanmaz. (3) Ücretsiz izin vb. sebeplerle çalışanın ücret almadığı süreler ara verme olarak değerlendirilmez.
Otomatik Katılım’dan ne zaman emekli olunacak? Otomatik Katılım’dan erken çıkış yapıldığında devlet katkısının tamamı alınabilecek mi ?
Mevcut BES’teki şartlar Otomatik Katılım için de geçerlidir. Sistemde 10 yıl kalan ve 56 yaşını dolduran katılımcılar, emekliliğe hak kazanacaklardır. Mevcut devlet katkısı hak ediş süreleri, yeni sistemde de aynen geçerlidir. Devlet katkısını hak ediş süreleri aşağıdaki gibidir:
– İlk üç yıl içinde sistemden çıkıldığı takdirde hak kazanılamamaktadır.
– Üçüncü yılın sonunda %15’i,
– Altıncı yılın sonunda %35’i,
– Onuncu yılın sonunda %60’ı,
– Emekliliğe hak kazanıldığı takdirde tamamı.
Birden fazla Otomatik Katılım sözleşmesi olan katılımcı, birinden emekliliği hak kazanması durumunda hepsini birleştirip emeklilik hakkını kullanabilecektir.
Çalışanın emeklilik hakkını kullanarak sistemden ayrılmayı talep etmesi halinde, sözleşmelerinde hesap birleştirme yapabilecektir. Katılımcının aynı veya farklı şirkette otomatik katılım kapsamında kurulan birden fazla sözleşmesi bulunması halinde, çalışanın yürürlükte bulunan sözleşmeleri arasından en eski giriş tarihi dikkate alınacaktır. Sistemden ayrılma işlemi gerçekleştiren çalışanlar 2 yılda bir tekrar otomatik olarak sisteme dâhil edilebilirler. Müsteşarlık bu süreyi 1 yıla kadar azaltmaya ve 3 yıla kadar artırmaya yetkilidir.
Çalışan iş yeri değişikliği yaptığında ne olacak?
Bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen ve işyerinin değiştiği tarih itibarıyla sistemde bulunan bir çalışanın bireysel emeklilik hesabındaki birikimi ile varsa ödenen devlet katkısı, yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunması halinde, yeni işyerindeki plana aktarılır ve çalışanın sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi ile devlet katkısının hak edilmesine esas süresi yeni işyerindeki planda aynen korunur.
Yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunmaması halinde, önceki işyerinde dâhil olduğu emeklilik planı kapsamında en az ilgili takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak asgari brüt ücretin yüzde üçü oranında katkı payı ödemeye devam edebilir.
Yeni işyerinin kapsama alınması halinde, çalışan, işvereni tarafından yeni işyeri kapsamındaki emeklilik planına dâhil edilir.
İşyeri değişen çalışanın yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunmaması ve çalışanın katkı payı ödemeye devam etmeyi talep etmemesi durumunda ilgili emeklilik sözleşmesinden ayrılma işlemi gerçekleştirilir. Çalışan katkı payı ödemeye yönelik talebini, işyeri değişikliğini izleyen ayın sonuna kadar şirkete bildirmek zorundadır.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) mevcut sözleşmesi olan çalışanlar, Otomatik Katılım’a dahil olacak mı?
Evet, Otomatik Katılım sistemine dahil olma şartı taşıyan tüm çalışanlar sisteme dahil olacaktır.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) mevcut sözleşmesi olan çalışanlar, 1.000 TL başlangıç devlet katkısından yararlanacak mı?
Otomatik Katılım öncesinde BES’i olan katılımcılar 1.000 TL başlangıç devlet katkısından yalnızca Otomatik Katılım planına dahil olmaları ve cayma hakkını kullanmamaları halinde bir defaya mahsus olmak üzere hak kazanabileceklerdir.
Bireysel Emeklilik Sistemi’ne önceden dahil olan katılımcılar için Otomatik Katılım’ın avantajları nelerdir?
Katılımcılar, mevcut sözleşmeleri için aldıkları %30 devlet katkısının yanı sıra Otomatik Katılım sözleşmesi için de % 30 devlet katkısı avantajı elde edecektir.
Ayrıca katılımcıların, 2 aylık cayma süresi sonunda otomatik katılım sisteminde kalması durumunda, bir defaya mahsus olmak üzere 1.000 TL başlangıç devlet katkısı hak edişi bulunmaktadır.
Emeklilik hakkının kazanılması ve birikimlerin en az 10 yıllık gelir sigortasına aktarılması durumunda ise toplam birikimin %5’i kadar daha ”ek devlet katkısı” eklenecektir. Ayrıca, başlangıç devlet katkısı ve ödenen ek devlet katkısının limitleri ayrı olarak hesaplanacak ve takip edilecektir.
* İlgili takvim yılı için belirlenen yıllık toplam brüt asgari ücret tutarını aşamaz.
Otomatik Katılım kapsamında elde edilen emeklilik ve devlet katkısına esas süreler, diğer BES sözleşmeleri kapsamında elde edilen emeklilik ve devlet katkısına esas süreler ile birleştirilebilir mi?
Otomatik Katılım kapsamında elde edilen emeklilik ve devlet katkısına esas süreler ile diğer hak ve yükümlülükler, Otomatik Katılım kapsamında kurulmamış BES sözleşmeleri ile birleştirilemez.
Birden fazla işverenle çalışanlar için otomatik katılım kapsamında her bir işvereni ile birden fazla emeklilik sözleşmesi açılabilir mi?
Çalışanın her bir işvereni nezdinde otomatik katılım sözleşmesi açılacaktır.
Çalışanın maaşı üzerinde haciz/nafaka gibi yasal kesintiler varsa (maaşın %25’i düzeyinde) katkı payı ödemesi için maaşından kesinti yapılabilir mi?
Prime esas kazanç ve emeklilik keseneği etkilenmediği sürece ödenecek katkı payı tutarı değişmez.
Çalışan işsiz kaldığında otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesi devam edebilir mi?
Çalışan ilgili emeklilik planına devam etmek isterse, bu sözleşmeye ilişkin tasarrufta bulunma hakkı çalışandadır. Katılımcı işten ayrıldıktan sonra Otomatik Katılım sözleşmesine ödeme yapmaya devam etmek isterse en az ilgili takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak asgari brüt ücretin yüzde üçü oranında kendisi katkı payı ödemeye devam edebilir.
_______________________________________________
| Bireysel emeklilik sistemi nedir? |
| Bireysel Emeklilik Sistemi, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi için oluşturulmuş bir sistemdir. Ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan sistemdir. |
| Kimler Bireysel Emeklilik Sistemi’ne katılabilir? Sisteme katılmak için yaş sınırı var mıdır, sisteme dahil olmak için bir yerde çalışmam gerekiyor mu? |
| Bireysel emeklilik sistemine katılımda yaş sınırlaması yoktur. Çalışanlar, ev hanımları ve öğrenciler de katılabilir. Son düzenlemeler ile 18 yaş altı da sisteme dahil edilmiştir. |
| Bireysel Emeklilik Sistemi’nin faydaları nelerdir? |
| Bireysel Emeklilik Sistemi, katılımcılarına emeklilik döneminde ek bir gelir sağlayarak refah seviyesini arttırmak amacıyla oluşturulmuş bir sistemdir. En büyük faydası dünyada benzeri olmayan %30 devlet katkısıdır. Emeklilik halinde toplu para veya maaş olarak düzenli ödeme yapılabilmektedir. Katılımcının birikimi, şeffaf ve güvenilirliğin teminatı olarak TAKASBANK’da saklanan fonlar ile yatırıma yönlendirilmektedir. |
| Nasıl BES sözleşmesi yaptırabilirim? |
| BES sözleşmesini BES aracıları tarafından gerçekleştirilmekte olup ayrıca emeklilik şirketlerinin dijital kanalları ile de sisteme dahil olabilirsiniz. |
| Bireysel Emeklilik Sistemi’nden nasıl emekli olabilirim, emeklilik hakkını elde edince birikimlerimi nasıl alacağım, maaş olarak mı, toplu ödeme şeklinde mi? |
| Katılımcı, sisteme giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunmak koşulu ile 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir program dahilinde ödenmesini, tamamının defaten ödenmesini ya da yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde kendisine maaş bağlanmasını talep edebilir. |
| Emeklilik şirketlerinin bilgilerine nereden ulaşabilirim? |
| Üyemiz emeklilik şirketlerinin bilgilerine https://www.tsb.org.tr/tr/uye-sirketler adresinden ulaşabilirsiniz. |
2
| Bireysel Emeklilik Sistemi’ne dahil oldum. Bireysel emeklilik sistemindeki ödemelerim ve haklarımla ilgili bilgiye nereden ulaşabilirim? |
| Emeklilik şirketinizin internet sitesi üzerinden bireysel emeklilik hesabınıza ait günlük bilgilere erişebilirsiniz. Ayrıca, e-devlet uygulaması ile tüm sözleşmelerinize ait bilgilere ulaşabilirsiniz ve bireysel emeklilik hesaplarınız TAKASBANK nezdinde tutulduğundan, bu hesaplardan da günlük olarak fon paylarınızı takip edebilirsiniz. |
| Bireysel emeklilik sisteminde en az ödeme tutarı ne kadardır? |
| Planlarda tanımlı asgari tutarlardan ödeme yapabilirsiniz. Katkı payı ödemeleriniz için üst sınırı bulunmamaktadır. |
| Emeklilik sözleşmemi farklı bir şirkete aktarabilir miyim? |
| Sözleşmenizin ilk yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en az iki yıl geçtikten sonra başka bir emeklilik şirketine aktarabilirsiniz. Sonraki dönemlerde ise aktarım için 1 yıl beklemeniz gerekmektedir. |
| Tüm ailem için BES sözleşmesi başlatabilir miyim? |
| Tüm aile fertleriniz için bireysel emeklilik sözleşmesi başlatabilirsiniz. Her bir sözleşme için ayrı ayrı devlet katkısından faydalanabilirsiniz. |
| 18 yaşından küçük yeğenim adına BES sözleşmesi yaptırabilir miyim? |
| Yapılan son düzenlemeler ile 18 yaşından küçükler adına bireysel emeklilik sözleşmesi başlatılabilmektedir. Anne babasının izni olması koşuluyla herkes çocuklar için BES sözleşmesi yaptırabilir. |
| 18 yaşından küçük çocuklar ne zaman emekli olur? |
| 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda 18 yaş altı çocuklar için emeklilik koşulları değişmemiş olup genel uygulamaya tabidir. |
| 18 yaşından küçükler için başlatılmış olan bireysel emeklilik sözleşmeleri için devlet katkısı ödenir mi? |
| 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu uyarınca hakkediş süre ve oranlarına bağlı olarak 18 yaş altı çocuklar da diğer katılımcılar gibi devlet katkısından faydalanabilirler. |
3
| Yabancı para cinsinden bireysel emeklilik sözleşmesi açılabilir mi? |
| Türkiye’de ikametgahı bulunmayan T.C. vatandaşı ve mavi kartlılar yabancı para cinsinden katkı payı ödeyerek bireysel emeklilik sözleşmesi başlatabilirler. |
Bireysel emeklilik sisteminden istediğim zaman ayrılabilir miyim?
Sistem gönüllük esasına dayanmakta olup sisteme girişler ve sistemden çıkışlar ihtiyaridir.
Ekonomik durumum kötüleşti bireysel emeklilik sözleşmemde ödemelerimi durdurabilir miyim?
Bireysel emeklilik sözleşmenizde emeklilik şirketinize bildirimde bulunarak istediğiniz zaman katkı payı ödemelerinize ara verebilirsiniz.
| Bireysel emeklilik sözleşmemden dilediğim zaman cayabilir miyim? |
| Bireysel emeklilik sözleşmenizin ilgili belgelerinin imzalanması veya onaylanmasını müteakip 2 ay içerisinde cayabilirsiniz. |
| Bireysel emeklilik sisteminde yatırdığım tutarlardan kesinti yapılır mı? |
| Bireysel Emeklilik Sistemi’nde giriş aidatı, yönetim gider kesintisi, ara verme kesintisi ve fon işletim gider kesintisi bulunmaktadır. |
| Aylık 500 TL ödeyerek sisteme 35 yaşında dahil olursam, emeklilikte ne kadar param olur? |
| 35 yaşında bir katılımcı, aylık 500 TL katkı payı öderse; yıllık %0 katkı payı artışı, %0 yönetim gideri kesintisi, yıllık %1 fon işletim gideri kesintisi ve yıllık %3 reel getiri ile 56 yaşında emekliliğe hak kazandığında 241.630 TL muhtemel birikime ulaşacaktır; emekli olarak sistemden ayrılması durumunda eline geçecek muhtemel tutar 238.129 TL olacaktır. Bu katılımcı emekliliğe hak kazandığında devlet katkısının muhtemel birikim tutarına etkisi 55.445 TL olacaktır.Muhtemel birikim tutarınızı öğrenmek için https://emeklilik.egm.org.tr/mba-birikim adresinden giriş yaparak hesaplayabilirsiniz. |
4
| Katkı paylarım nerede yatırıma yönlendiriliyor? |
| Tercihiniz doğrultusunda, emeklilik şirketleri tarafından kurulan ve profesyonel fon yönetim şirketleri tarafından yönetilen emeklilik yatırım fonlarında yatırıma yönlendirilir. |
| Fon dağılımımı istediğim zaman değiştirebilir miyim? |
| Tercihleriniz doğrultusunda emeklilik şirketinizin açmış olduğu kişisel sayfanız veya mobil uygulamadan bu değişikliği bir yılda 12 defa değişiklik yapabilirsiniz. |
| Bireysel emeklilik sisteminde devlet katkısı nedir? |
| Devlet Katkısı, bireysel emeklilik sözleşmenize ödediğiniz katkı paylarının %30’u oranında devlet tarafından ödenen tutardır. 22 Ocak 2022 tarihinden önce intikal eden katkı paylarına devlet tarafından ödenen devlet katkısı oranı %25’tir. |
| Devlet katkısından faydalanırken üst sınırı var mıdır? |
| Bir takvim yılı içinde ödenen toplam devlet katkısı, ilgili yıl için belirlenen yıllık toplam brüt asgari ücret tutarının %30’unu aşamamaktadır. Her yıl için geçerli asgari brüt ücretin değişmesi ile bu tutar da değişmektedir. |
| Devlet katkısını ne zaman hak ederim? |
| a) En az 3 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın %15’ine, b) En az 6 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın %35’ine, c) En az 10 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın %60’ına,hak kazanır. Bu sürelerin hesabında emeklilik sözleşmesi esas alınır.Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat veya malûliyet nedeniyle ayrılanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın tamamına hak kazanır. Devlet katkısı hesabındaki tutarlardan hak kazanılan tutarlar sistemden ayrılma veya emeklilik durumunda katılımcıya ödenir. |
| Bireysel emeklilik sisteminde 5. yılımı tamamladım sistemden çıkmak istediğimde devlet katkısından ne kadar faydalanabilirim? |
| Sistemden 5. yılınızda çıkmanız halinde devlet katkınızın %35’ine hak kazanırsınız. Ancak devlet katkısı fonlarının getirileri üzerinden stopaj kesintisi yapılmaktadır. |
5
| Devlet katkısı kimlere ödenmektedir? |
| Bireysel Emeklilik Sözleşmesi’ne katkı payı ödeyen T.C. vatandaşları ile Mavi Kart sahiplerine ait sözleşmeler için hakediş koşullarına göre devlet katkısı ödenir. |
| Devlet katkısını nasıl takip edebilirim? |
| Emeklilik şirketinizin internet sitesi üzerinden bireysel emeklilik hesabınıza ait günlük bilgilere erişebilirsiniz. Ayrıca, e-devlet uygulaması ile tüm sözleşmelerinize ait bilgilere ulaşabilirsiniz. |
| Otomatik katılım uygulaması kimleri kapsıyor? |
| Türk vatandaşı veya mavi kartlı olup, 45 yaşının altındaki tüm 4a ve 4c kapsamındaki çalışanlar ve çalışmaya yeni başlayacaklar uygulamaya dahildir. Ayrıca, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandık çalışanlarının da sisteme dahil edilmesi ön görülmektedir. 45 yaş üstü çalışanlar talep etmeleri halinde otomatik katılıma dahil olabilirler. |
| Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde çalışanlar (5510/5 g kapsamındaki sigortalılar) sisteme dahil edilecek midir? |
| Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, otomatik katılım sistemi kapsamında değildir. |
| Çalışanlar ne kadar katkı payı öder? |
| Katkı payı, prime esas kazanç ya da emeklilik keseneğine esas aylık üzerinden hesaplanır. İlgili tutarın %3’üne karşılık gelen tutar her ay katkı payı olarak ödenir. Örneğin 3.577,50 TL alan asgari ücretli çalışanların ödeyeceği katkı payı tutarı aylık 107 TL olacaktır. |
| Otomatik katılım sisteminde emeklilik şirketleri tarafından giriş aidatı ya da yönetim gider kesintisi alınır mı? |
| Otomatik katılım sözleşmelerinde fon işletim gider kesintisi dışında herhangi bir kesinti yapılmaz. |
6
| Bireysel emeklilik sisteminde sözleşmesi bulunan çalışanlar adına da otomatik katılım sözleşmesi düzenlenmesi gerekir mi? |
| Halihazırda bireysel emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanlar için de otomatik katılım sözleşmesi düzenlenmesi gerekir. |
| İşverenin otomatik katılım kapsamındaki yükümlülükleri nelerdir? |
| a. Emeklilik şirketinin seçimi: Her işveren, çalışanları adına, bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapmakla yükümlüdür.b. Fonların seçimi: İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alır, tercihte bulunmayan çalışanları için söz konusu tercihi yapar.c. Katkı payının ödenmesi: İşveren, katkı payını çalışanın ücretinden kesip emeklilik şirketine aktarmakla yükümlüdür. Maaş ödemelerini Maliye Bakanlığınca işletilen Kamu Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemi’ni kullanarak yapan kamu kurumları aynı sistemi kullanarak katkı payı ödemelerini gerçekleştirir.d. Devir imkânı: İşveren operasyonel gereklilikleri dikkate alarak, şirket seçimi ve katkı payının kesilmesi hariç diğer yükümlülüklerini emeklilik şirketine bırakabilir. |
| İşyerlerinin hangi tarihe kadar otomatik katılıma dahil olmaları gerekiyor? |
| 01.01.2019 tarihinden itibaren, 5 ve üzerinde çalışan sayısına ulaşan tüm işyerleri otomatik katılıma dahil olmalıdır. |
| Beş kişinin daha altında çalışana sahip olan işyerleri ne zaman kapsama girecektir? |
| Mevcut düzenlemeler çerçevesinde, beş kişinin altında çalışana sahip işverenler, bu aşamada sistem kapsamına dahil edilmemiştir. |
| Kamu veya özel sektör işverenlerinin emeklilik şirketi tercihi yine kamu veya özel emeklilik şirketleri arasından mı olmalıdır? Sistemde hangi şirketler yer almaktadır? |
| Herhangi bir işveren sistemde faaliyet gösteren kamu veya özel fark etmeksizin herhangi bir emeklilik şirketi ile anlaşabilir. Şirketlerin listesi aşağıda yer almakta olup, detaylı bilgi için www.tsb.org.tr adresi ziyaret edilebilir:Aegon Emeklilik ve HayatAgeSA Hayat ve Emeklilik Allianz Hayat ve Emeklilik Allianz Yaşam ve Emeklilik Anadolu Hayat EmeklilikAxa Hayat ve Emeklilik Bereket Emeklilik ve Hayat BNP Paribas Cardif Emeklilik Cigna Sağlık Hayat ve Emeklilik Fiba Emeklilik ve Hayat Garanti Emeklilik ve Hayat Katılım Emeklilik ve Hayat Metlife Emeklilik ve HayatNN Hayat ve Emeklilik Türkiye Hayat ve Emeklilik |
| Birden fazla işverenle çalışanlar için birden fazla otomatik katılım sözleşmesi başlatılabilir mi? |
| Çalışanın birden fazla işverenle çalışması durumunda, her bir işveren çalışanı için otomatik katılım sözleşmesi açmakla yükümlüdür. |
| Birden fazla işverenle çalışanların sisteme katılımı nasıl olacaktır? |
| Çalışanın her bir işvereni nezdinde ayrı ayrı işverenin emeklilik planına dahil edilecektir. |
| Çalışanın maaşı üzerinde haciz/nafaka gibi yasal kesintiler varsa (maaşın %25’i düzeyinde) katkı payı ödemesi için maaşından kesinti yapılabilir mi? |
| Çalışanın prime esas kazancı ya da emeklilik keseneğine esas aylığı etkilenmediği sürece ödenecek katkı payı tutarı değişmez ve otomatik katılım sözleşmesi kapsamında kesinti yapılır. |
Çalışanın şirketinde oluşabilecek haciz ve iflas durumlarında çalışan katkı payları korunur mu?
Çalışan katkı payı, işverenin taraf olduğu İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki haciz ve iflas yoluyla takip bakımından işçi alacağı niteliğinde, imtiyazlı bir alacak olarak nitelendirilir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı işverenleri bu konuda denetler ve yükümlülüklere uymayan işverenler hakkında idari para cezası uygulanacaktır.
| Otomatik Katılım Sistemi’nden nasıl ayrılabilirim? |
| İşveren tarafından otomatik olarak sisteme dahil edildikten sonra çalışan 2 ay içinde cayma hakkını kullanarak sisteminden ayrılabilir. İki ay sonunda çıkmak isteyen çalışan ayrılma hakkını kullanarak sistemden çıkış yapabilir. |
| Çalışanın işyeri değişikliği durumunda otomatik katılım kapsamında düzenlenen sözleşmesi ne olur? |
| Çalışan, iş yeri değişikliği durumunda dilerse Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenen tutarda katkı payı ödemeye devam edebilir ya da yeni iş yerinde otomatik katılım kapsamında bir emeklilik planı varsa, birikiminin ve sistemde kazandığı emekliliğe esas sürenin yeni iş yerindeki emeklilik planına aktarılmasını talep edebilir. Çalışanın herhangi bir talepte bulunmaması durumunda ilgili sözleşme askıya alınır. |
| Çalışan işsiz kaldığında otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesi devam edebilir mi? |
| Çalışan talep ettiği takdirde katkı payı ödeyerek sözleşmesine devam edebilir. |
| Çalışan işten ayrılması durumunda bildirimleri kime yapar? Ödemeye devam etmesi mümkün müdür? |
| Çalışan işten ayrılması durumunda tüm işlemlerini, emeklilik şirketi ile gerçekleştirmelidir. Çalışan isterse katkı payı ödemeye devam edebilir veya hesabını sonlandırabilir. |
| Bir gün çalışıp işten ayrılan ve bu sebeple hizmet akdine ilişkin işlemi tamamlandığında çoktan işten ayrılmış çalışanlar sisteme dâhil edilecek midir? |
| Prime esas kazanç/emeklilik keseneğine esas aylık (matrah) tutarı oluşan çalışanlar gün sayısına bakılmaksızın sisteme dahil edilir. |
İşveren yeni bir çalışan istihdam ettiğinde; söz konusu çalışan;
| (i) önceden sisteme girmiş ve ayrılmışsa,(ii) önceden sisteme girmiş ve devam ediyorsa,(iii) daha önce sistemle hiç tanışmamış ise sisteme dahil edilmesi nasıl olacaktır? |
| (i) Önceden sisteme girmiş ve ayrılmış çalışanlar, yeni işvereni tarafından (işveren otomatik katılım sistemi kapsamında ise) yeniden sisteme dahil edilir. (ii) Önceden sisteme girmiş ve sözleşmesi devam eden çalışanın yeni işvereni otomatik katılım sistemi kapsamında ise, çalışan yeni işyerinde sunulan emeklilik planına geçiş yapar. Yeni işvereni otomatik katılım sistemi kapsamında değilse, işveren kapsama alınana kadar çalışan dilerse iş yeri değişikliğini izleyen ay sonuna kadar hesabının bulunduğu emeklilik şirketine bildirim yaparak eski planına dışarıdan katkı payı ödeme yapmaya devam edebilir ve yeni işveren otomatik katılım sistemi kapsamına dahil olduğunda sunulacak olan işyeri bazlı emeklilik planına dahil olur.(iii) Daha önce sisteme hiç dahil edilmemiş çalışanlar, işvereni tarafından (işveren otomatik katılım sistemi kapsamında ise) sisteme dahil edilir. |
| Çalışanlar, sisteme giriş esnasında herhangi bir fon tercihinde bulunmazsa katkı payları hangi fonlarda yatırıma yönlendirilir? Fon dağılım değişikliği yapılmasının bir sınırı var mıdır? |
| Çalışanların birikimleri tercihe göre “faiz içeren” veya “faiz içermeyen” başlangıç fonunda yatırıma yönlendirilir. Cayma süresini dolduran ve herhangi bir fon tercihinde bulunmayan çalışanların birikimleri, takip eden 10 ay boyunca (cayma süresi ile birlikte toplam 1 yıl) başlangıç fonunda değerlendirilmeye devam eder.1 yılını dolduran ve herhangi bir fon tercihinde bulunmayan çalışanların birikimleri ise başlangıçta “faiz içeren” veya “faiz içermeyen” fon tercihlerine göre standart fonda yatırıma yönlendirilir. Çalışanlar yılda 12 defa fon dağılım değişikliği yapabilir. |
| Şirketler topluluğu veya holding niteliğinde olan yapılarda şirketler topluluğunun tek bir çatı altında değerlendirilmesi söz konusu olacak mıdır? |
| Her bir şirket, ayrı bir tüzel kişilik olarak kendi çalışan sayısına göre sisteme dahil olacaktır. |
| Aynı yönetim kurulu ile yönetilen iki şirket kapsama birlikte mi alınacak? |
| Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi bir sermaye şirketi, özel hukuk tüzel kişisi kategorisinde işveren olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla aynı yönetim kurulu tarafından yönetilip yönetilmediğine bakılmaksızın her bir sermaye şirketi ayrı birer işveren olarak değerlendirilir. |
Bireysel emeklilik sistemine tek seferde toplu ödeme yaparsam devlet katkısından ne ölçüde yararlanabilirim?
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun Ek 1. maddesinde düzenleme yapılarak, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde toplu katkı payı ödemelerine yıllara sâri Devlet katkısı verilmesine imkân sunulmuştur.
| 45 yaşın üzerindeyim fakat otomatik katılım sistemine dahil olmak istiyorum bu mümkün müdür? |
| 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun Ek 2. maddesinde düzenleme yapılarak, talepleri halinde kırk beş yaş üstü çalışanların da otomatik katılım sistemine dahil edilmesine imkân sunulmuştur. |
| 45 yaş altındayım otomatik katılımdan ayrıldım ama tekrar sisteme girebilir miyim? |
| Tekrar sisteme dahil olma talebinizi öncelikle işvereninize iletmeniz gerekmektedir. İşvereniniz tarafından gerekli işlemleriniz tamamlandıktan sonra emeklilik şirketiniz sizi tekrar sisteme dahil edecektir. |
| Sistemden tamamen çıkmadan BES’te bulunan birikimimin bir kısmını alabilir miyim? |
| 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda düzenleme yapılarak, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde birikim tutarının %50’sinin kısmi çekiş yapılmasına ve kısmen yapılan ödeme tutarının %25’i kadar Devlet katkısı hesabındaki tutardan da ödeme yapılabilmesine olanak sağlanmıştır. |
| Bireysel emeklilik sözleşmem ile bankadan daha uygun koşullarda kredi kullanabilir miyim? |
| 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun da düzenleme yapılarak Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre bireysel emeklilik sözleşmelerinin temlik edilmesine imkân sunulmuştur. |
