Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr
Manşetlere bir göz atalım. “İş dünyasından büyümenin devamı için ‘destek’ vurgusu”, “Türkiye, ikinci çeyrekte yüzde 21,7 büyüdü”, “Cumhurbaşkanı Erdoğan: En hızlı büyüyen ikinci ekonomi olduk”, “Ticaret Bakanı Mehmet Muş: Türkiye ihracatla büyümeye devam ediyor.”, “JPMorgan ve Goldman Sachs, Türkiye için büyüme tahminlerini yukarı yönlü revize etti.”, “Büyümeye üçte bir katkı sanayiden”.
Biz ülke olarak büyüme sözünü ve büyük yapıları çok seviyoruz. Her şeyin en büyüğüne sahip olmak da insanımızı pek bir mutlu ediyor. Ve çoğu zaman fonksiyonel olup olmadığına bile bakmaksızın sadece bu büyüklüklerle övünüyoruz. Bu kavramın büyüsüne mi kapılıyoruz, gereklilikleri ve faydayı iyi analiz ediyor muyuz, bunu düşünmek gerekiyor. Ekonomik büyüme, üretimdeki artış ile ölçülen bir değerdir. İlgili dönemde meydana gelen mal ve hizmet üretimindeki yüzdesel artış ve bunun satışa dönmesi büyüme anlamına gelmekte. Büyürken, kişi başına düşen gelirin büyümesi, gelir dağılımının dengeli olması ise büyümenin fonksiyonelliği, diğer bir deyişle yarar sağlayıp sağlamadığı hususu.
Bugün Türkiye ekonomisinin yılın ikinci çeyreğindeki büyüme rakamları açıklandı. Açıklamaya göre ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 21,7 büyüdü. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, rakamlara ilişkin olarak yaptığı açıklamada, “Sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme için; düşük enflasyon, kur istikrarı ve öngörülebilirlik kritik öneme sahip. Gelir dağılımı adaletini daha da iyileştirecek bir büyümeyi sürekli kılmanın çabasındayız” dedi. Sayın Elvan’ın kısa süre önce yaptığı bir başka açıklamaya da göz atalım. Bakan Elvan, geçtiğimiz gün parti MYK’sında yaptığı konuşmada bireysel kredi kullanımında son dönemdeki artış ile birlikte risklerin çoğaldığını ve bu konuda ek tedbirlerin geleceğini söyledi. Son dönemdeki ekonomik gelişmelerin ardından Türkiye’nin mali göstergeleri hakkında sunum gerçekleştiren Bakan Elvan, özellikle pandemi döneminde bireysel kredi kullanımında artış olduğunu, bu durumun kredi geri ödemelerinde problem yaratmaması adına önlem alacaklarını, bireysel kredi kullanımındaki ciddi artış nedeniyle bankalara müşterilerine sağladıkları bireysel kredilerde sınırlandırmalar getirmeleri hakkında bilgilendirme yapıldığını açıkladı. Bakan Elvan, özellikle bu süreçte makro ekonomik dengeleri korumak adına bireysel krediler dahil her konuda istikrarı koruyucu pozisyonların alınacağını konuşmasına ekledi.
Bir yanda ülkede büyümeden söz ederken, diğer yanda bireylerin gelirindeki bozulmadan söz ediyor Sayın Bakan. O halde büyümenin sağlıklı olup olmadığını da en az artış oranı kadar tartışabilmeli ve değerlendirmeliyiz.
Ana gruplara bakıldığında yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları 2021 yılı ikinci çeyreğinde yıllık yüzde 22,9 arttı. Devletin nihai tüketim harcamalarında büyüme ise yüzde 4,2’de kaldı. İkinci çeyrekte yatırımlarda yıllık yüzde 20,3 büyüme izlendi. İhracat, 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 60 ithalat ise yüzde 19,2 büyüdü. Şüphesiz ihracattaki artış bizi en mutlu eden kısmı. Sektörel bazda en yüksek büyüme ise hizmette meydana geldi. Oran yüzde 45,8. Ardından yüzde 40,5 ile sanayi gelirken, inşaatta büyüme yüzde 3,1 seviyesinde kaldı.
İş dünyası temsilcileri, büyümenin sürmesi için desteklerin devam etmesi gerektiği vurgusunu yaparken son derece haklı bir istekte bulundular. Öte taraftan Ticaret Bakanı Sn. Mehmet Muş’un e-ticarete verdiği önem ve Turquality desteğinden söz etmesi açıkçası bizleri bir hayli umutlandırdı.
Suni olmayan, sağlıklı büyümeleri kendimize örnek almalı ve karşılaştırmalarımızı o ülkeler ile yapmalıyız. Eğer söz konusu büyüme ülke ekonomisini geliştirecek, kişi başı geliri ve gelir dağılımını olumlu etkileyecek, işsizliğe çözüm olacak, güven ortamını arttıracak ve yatırımların da bu ölçüde artmasını sağlayacak ise, özetle bizleri mutlu edecekse, haydi hiç durmayalım, daha fazla büyüyelim.
Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
