Binek otomobillerin KDV’si indirim konusu yapılır mı?

Ana faaliyet konusunda oto alım-satımı faaliyeti olmayan limited şirket mükellefim, galeriden 2.el yüzde 18 KDV ile faturası kesilen bir BİNEK araç almıştır. Bu aracı taşıt hesabımıza kaydederken KDV’si kullanılabilir mi yoksa BİNEK ARAÇ olduğu için ya maliyetine eklenip ya da KDV’si gider olarak yazılıp mı kaydedebiliriz?

Aracı satanın özelliği önemli değil. Acentede olabilir. Galerici de olabilir. 

Satın alınan BİNEK otoların KDV indirilmez Maliyet veya gider unsuru olarak kayıtlar alınır.

2021 YILINDA BİNEK ARAÇ ALIMI VE AMORTİSMANI ÖRNEK UYGULAMA

01/01/2021 Tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; Gider olarak yazılacak tutar özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 01/01/2021 den itibaren 150.000 TL’dir. 

Bu tutardan fazlası KKEG olarak kaydedilir. 

01/01/2021 den itibaren Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar;

-Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL,

-Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde ise 320.000 TL’dir. 

YENİ (İLK İKTİSAP) BİNEK OTOMOBİL ALIMI VE AMORTİSMANINA İLİŞKİN MUHASEBE KAYDI

1)- ÖTV ve KDV’nin MALİYETE EKLENMESİ HALİNDE 

Örnek: (X) Anonim Şirketi genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere 15.01.2021 tarihinde KDV ve ÖTV hariç fiyatı 200.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır.

-Söz konusu otomobil için 120.000 TL ÖTV ve 57.600 TL KDV ödenmiştir. 

-Vergiler dahil alım bedeli 377.600 TL’dir (200.000+120.000+57.600)

-Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir.

-Şirket, binek otomobilin ÖTV ve KDV’sini maliyete eklemiştir.

-Binek otomobilin maliyete eklenmesi durumunda aracın muhasebe kaydı özellik arz etmemektedir.

Özellik arz eden durum bu araca ilişkin amortisman kaydına ilişkindir. 

Alış Muhasebe kaydı; 

————————15/01/2021———- 

254  377.600 

           102 377.600 

———————-/——————— 

ÖTV ve KDV’si maliyete eklenen binek otomobilin 2021 yılı birinci geçici vergileme dönemi muhasebe kaydında dikkat edilmesi gereken husus; 320.000 TL’lik sınırdır. 

Vergilerin maliyete eklendiği durumda 2021 yılı için 320.000 TL’yi aşan araçlar için aşan kısım için ayrılan amortismanın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir. 

Normal Amortisman yöntemine göre hesaplama :

(377.600×0.20)x(2/12)= 12.586,67 TL

(Ocak ayı da kıst olarak uygulanabilir.  )

Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (320.000/377.600)x12.586,67=10.666,67 TL 

KKEG olarak dikkate alınacak tutar: 12.586,67-10.666,67= 1.920,00 TL 

Amortisman kaydı

 ———————–31/03/2021————- 

760/770 10.666,67 

689 (KKEG) 1.920,00

257 12.586,67 

———— ———/———————————- 

2)- ÖTV ve KDV’nin MALİYETE EKLENMEYİP GİDER YAZILMASI HALİNDE 

7194 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, binek otomobilin iktisabına ilişkin KDV ve ÖTV toplamının 150.000 TL’ye kadarlık kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. 

Binek otomobile ilişkin KDV ve ÖTV tutarı toplamının bu tutarı aşan kısmı ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak işlem görecektir. 

Örnek: (Z) LİMİTED Şirketi, genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere;

– 15.01.2021 tarihinde KDV ve ÖTV HARİÇ fiyatı 200.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır.

– Söz konusu otomobil için 120.000 TL ÖTV ve 57.600 TL KDV ödenmiştir (Toplam 177.600 TL)  

– Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir. 

Söz konusu aracın ÖTV ve KDV toplamı (120.000 + 57.600) olan 177.600 TL, 2021 yılı için öngörülen gider olarak yazılabilecek 150.000 TL’nin üzerinde olduğundan, limiti aşan 27.600 TL’lik kısmın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.

Buna göre; Binek otomobilin vergisiz bedeli: 200.000 TL, 

Binek otomobil için ödenen KDV+ÖTV Tutarı: 177.600 TL. 

Gider yazılabilecek KDV+ÖTV Tutarı: 150.000 TL. 

KDV+ÖTV’nin KKEG olarak işlem görecek kısmı: 177.600 – 150.000 = 27.600 TL 

Alış Muhasebe kaydı; 

—————————-15/01/2021———————— 

760/770 150.000 

689 (KKEG) 27.600 

254 200.000 

   102 377.600 

—————————/—————————————

Satın Alınan Yeni Binek Otomobilin 2021 Birinci Geçici Vergileme Dönemi Amortisman Kaydı

Satın alınan ÖTV+KDV hariç iktisap bedeli (2021 ) 170.000 TL’yi aşan yeni binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın ancak bu tutara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. 

Buna göre. 

Amortisman tutarı: (200.000×0.20)x(2/12)=6.666,66 TL 

Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (170.000/200.000)*6.666,66=5.666,66TL 

KKEG olarak dikkate alınacak tutar: 6.666,66-5.666,66 =1.000,00 TL 

Amortisman kaydı 

—————————-31/03/2021—————— 

760 / 770 5.666,66 

689 (KKEG) 1.000,00 

257 6.666,66 

—————————-/—————————–

Bir Mükellefim 2.El Eşya Demirbaş satın alacak. Fakat satın alacağı kişi gerçek (vergi mükellefiyeti olmayan biri) gider pusulası ile ilgili alış kaydını yapacağım ama KDV olacak mı yoksa sadece %5 Stopaj mı olacaktır?

Gider pusulasında GV stopajı ve KDV hesaplanmaz. 

% 5 GV stopaj; GVK 9. maddesinde tanımlanan Esnaf muaflığı belgesi olan kişilerden alınan mallar içindir.

        İlgide kayıtlı özelge talep formunuz incelenmesinden, ikinci el eşya ticaretinde gider pusulası tanziminde stopaj yapılıp yapılmayacağı ile yapılacaksa oranın ne olacağı ve aynı iş kolunda satışların fatura ile tevsik edildiği belirtilerek ayrıca yazar kasa kullanma mecburiyeti bulunup bulunmadığı hususunda görüş istenildiği anlaşılmıştır. 

         193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” denilmekte olup, aynı fıkranın 13’üncü bendinde ise; esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.

         213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 227’nci maddesinde; bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu belirtilmiş, 234’üncü maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:

3. Vergiden muaf esnafa;

         Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.”

hükmüne yer verilmiştir.

         Buna göre; esnaf muaflığından yararlanmayan ve vergi mükellefiyeti bulunmayan şahıslardan ikinci el ev eşyası alımlarında gider pusulası düzenlenmesi gerekmekte olup, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinde, esnaf muaflığından yararlanmayan ve vergi mükellefiyeti bulunmayan şahıslardan yapılan alımlar için tevkifat yapılacağına dair hüküm bulunmadığından gelir vergisi tevkifatı yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

         Ancak esnaf muaflığı kapsamında bulunan kişilerden ikinci el eşya alımında bulunulması halinde, gider pusulası karşılığı yapılan ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 13/c bendi uyarınca %5 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.

         Diğer yandan, Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanunla, perakende mal satan veya hizmet ifa eden birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, Vergi Usul Kanununa göre fatura verme mecburiyeti olmayan satışlarının belgelendirilmesi için ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti getirilmiş olup, ikinci el eşya ticareti faaliyetiniz nedeniyle ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetiniz bulunmaktadır.

Kaynak: İsmmmo,Gib
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.