Belediyelere yapılan bağış ve yardımlar kurumlar vergisinden indirim konusu yapılır mı?

Firmamız otomotiv bayisidir. X Belediyesine araç bağışlamak istemektedir. Araç bağışı yapabilmek için yöntem ve prosedürler nelerdir?

Bağışın yöntem ve usulü konusunda bilgimiz yok. 

Yapılan araç bağışı için fatura düzenlenir. Yapılan bağış KKEG yazılır. 

KKEG geçici vergi ve yıllık beyannamede matraha ilave edilir. 

KV matrahı var ise KVK 10(1) c maddesine göre; 

“””c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5’ine kadar olan kısmı”” indirilir. 

Buna göre, Şirketinizce Belediyeye bağışlanacak taşıtın teslimi KDV Kanununun 17/2-b maddesine göre vergiden istisnadır. 

Söz konusu teslimle ilgili olarak yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. 

30/a maddesinde ise vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ile ilgili alış vesikalarında gösterilen KDV’nin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirilemez. İndirilmiş ise ilave KDV olarak beyan edilir.

__________________________________________

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; işyerinizin aktifinde bulunan kamyonu … Belediyesine bağışlayacağınızı, bu bağışlama işleminin KDV den istisna olup olmadığı ile bu işlemin nasıl muhasebeleştirileceği hususunda görüş talep edilmektedir.

3065 sayılı KDV Kanununun;

1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,

17 nci maddesinin 2 nci fıkrasının (b) bendinde; birinci fıkrada sayılan kurum ve kuruluşlara (Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamumenfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar)  bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifalarının katma değer vergisinden istisna edildiği,

30/a maddesinde de, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirilemeyeceği 

hükümlerine yer verilmiştir.

Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı, 23 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin “Sosyal ve Askeri İstisnalar ve Diğer İstisnalar” başlıklı (F) bölümünde, “3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde “Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalar ile Diğer İstisnalar” düzenlenmektedir. Aynı Kanunun 30/a ve 32 nci maddeleri hükümlerine göre 17 nci madde kapsamına giren işlemler kısmi istisna niteliğindedir. Buna göre, madde kapsamına giren işlemleri yapanlar, bu işlemlerle ilgili alış ve giderler dolayısıyla yüklendikleri vergileri indirim konusu yapamayacak, bu vergiler gelir ve kurumlar vergisi uygulamaları çerçevesinde işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak göz önüne alınabilecektir.” denilmektedir.

Buna göre, belediyelere bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisinden istisna olup, söz konusu teslimler ve ifalar nedeniyle yüklenilen ancak indirimi mümkün olmayan katma değer vergisinin, gelir vergisi kazanç tespitinde işin mahiyetine göre gider ya da maliyet unsuru olarak dikkate alınabilmesi mümkündür.

Diğer taraftan, tekdüzen muhasebe sisteminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar, 26/12/1992 tarih ve 21447 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ve daha sonra bu konuda yayımlanan diğer tebliğlerde yapılmış bulunmaktadır.

Bu açıklamalara göre, işyerinizin aktifinde kayıtlı bulunan kamyonun bağışlanması durumunda;

-Söz konusu aracın “254 Taşıtlar Hesabı”nda yer alan kayıtlı değeri ile “257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı”nda araca ilişkin olan birikmiş amortisman tutarının ters kayıt yapılarak kapatılması ve kalan tutarın ise “689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı”nın borcuna kaydedilmesi,

-Aracın alındığı dönemde yüklenilen ve “191 İndirilecek KDV Hesabı”na kaydedilen tutarın, aracın elden çıkarılması nedeniyle “391 Hesaplanan KDV Hesabı”nın alacağına ve “689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı”nın da borcuna kaydedilmesi,

gerekmektedir.

…

—————————————————————————————————————————————

         İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ………….. vermekte olduğu sağlık hizmetinin etkinliğini sağlamak amacıyla adı geçen Belediyeye yapılacak olan hasta nakil aracı ile bu araç içerisinde bulunması gereken tıbbi cihaz, araç-gereç ve malzeme bağışının % 100 ünün kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ile söz konusu bağışın katma değer vergisinden istisna olup olmadığı hususlarında Başkanlığımız görüşü sorulmakta olup konuya ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

         KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN :

         5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer İndirimler” başlıklı 10 uncu maddesinde;

         “(1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıcı gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:

         …

1. c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5 ine kadar olan kısmı.

         ç) (c) bendinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kaydıyla öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve (6322 sayılı kanunun 36. maddesiyle değişen ibare; Yürürlük 15.06.2012) rehabilitasyon merkezi ve mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı.

         …        

         2) Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.” 

         hükmüne yer verilmiştir.        

         Konu ile ilgili açıklamalara 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “10.3.2 Bağış ve yardımlar” başlıklı bölümünde de yer verilmiş olup “10.3.2.1. Kurum kazancının %5 i ile sınırlı bağış ve yardımlar” başlıklı bölümünde,          

         “Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.

         Matrahtan indirilmesi için bağış ve yardımın;

• Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılması,
• Makbuz karşılığı olması,
• Karşılıksız yapılması,
• Sadece ilgili dönem kazancından indirilmesi
• Beyannamede ayrıca gösterilmesi 

         gerekir. İndirilemeyen kısım diğer yıla nakledilemez.

         Kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımların tutarı, o yıla ait kurum kazancının %5 i ile sınırlıdır. 

         İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço kârı – (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.” 

         açıklamaları yer almakta olup,

         “10.3.2.2.4. Bağış ve yardımın belgelendirilmesi” başlıklı alt bölümde de,

         “Ayni veya nakdi olarak yapılan bağış ve yardımların kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate alınabilmesi için makbuz karşılığı yapılmış olması gerekli ve yeterlidir.  

         Ayni bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması yeterlidir. 

         Ayni değerlerin, mükelleflerce dışarıdan alınarak kamu kurum ve kuruluşuna bağışlanmış olması durumunda ise bu kurum ve kuruluş tarafından teslim alınacak değerler için teslime ilişkin bir belge düzenlenmiş olması yeterli olup, düzenlenen belgede bağışlanan kıymetin değerinin, cinsinin ve miktarının tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca, bağışlanan değerlere ilişkin olarak düzenlenmiş olan faturaların arka yüzünde yukarıda belirtilen açıklamalar dahilinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yetkililerinin imzası bulunacaktır. …”

         açıklamalarına yer verilmiştir.

         Diğer taraftan …………………. 18/10/2012 tarih ve 466 sayılı yazısında; İlçelerinde ikamet eden yaşlı, yatağa bağımlı ve kronik hastalığı olan vatandaşların hastaneye gidip gelmelerine yardımcı olmak amacıyla nakil hizmeti verdikleri belirtilmektedir.

         Bu hüküm ve açıklamalara göre, Şirketiniz tarafından Belediyeye yapılacak hasta nakil aracı ile bu araç içerisinde bulunması gereken tıbbi cihaz, araç gereç ve malzeme bağışının Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (c) bendi kapsamında maliyet bedeli toplamının bağışın yapıldığı yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmının indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. 

         Ancak, bağışın yapıldığı dönemde faaliyetinizin zararla sonuçlanmış olması veya kurum kazancınızın yetersiz olması durumunda indirilemeyen bağış tutarının daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılması veya zarar olarak devretmesi mümkün değildir.

         KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

         KDV Kanununun; 1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, 17/2-b maddesinde; birinci fıkrada sayılan kurum ve kuruluşlara (Genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasi partiler ve sendikalar, kanunla kurulan ve tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar) bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifalarının KDV den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

         Aynı Kanunun 30/a maddesinde de, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan KDV nin indirilemeyeceği, hükmüne yer verilmiştir.

         Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 23 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin “Sosyal ve Askeri İstisnalar ve Diğer İstisnalar” başlıklı (F) bölümünde, KDV Kanununun 30/a ve 32 nci maddeleri hükümlerine göre 17 nci madde kapsamına giren işlemlerin kısmi istisna niteliğinde olduğu, buna göre, madde kapsamına giden işlemleri yapanların, bu işlemlerle ilgili alış ve giderler dolayısıyla yüklendikleri vergileri indirim konusu yapamayacakları, bu vergilerin gelir ve kurumlar vergisi uygulamaları çerçevesinde işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak göz önüne alınabileceği ifade edilmiştir.

         Buna göre, belediyelere bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV den istisna olup, söz konusu teslimler ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen KDV nin indirimi KDV Kanununun 30/a maddesi hükmü gereğince mümkün bulunmamaktadır. Ancak indirimi mümkün bulunmayan söz konusu KDV nin gelir veya kurumlar vergisi yönünden işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

Kaynak:İSMMMO, GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.