1- GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİNİN UYGULAMASI NASIL OLACAKTIR?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun geçici 18’inci maddesinde öngörülen teşvik ile
1.1- 01.02.2017 tarihinden itibaren işe alınan,
1.2- Maddede yazılı şartları taşıyan ilave sigortalılar için
asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesi suretiyle özel sektör işverenlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
2- TEŞVİKTEN HANGİ İŞVERENLER YARARLANABİLİR?
Teşvikten, özel sektör işverenleri aşağıdaki şartlar dâhilinde yararlanacaktır.
2.1- Sigortalının 01.02.2017 tarihinden itibaren işe alınmış olması,
2.2- Sigortalının işe alınmadan önce Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olması,
2.3- Sigortalının en az ve kesintisiz üç ay süreyle işsiz olması (işe başladığı tarihten önceki üç aya ait sosyal güvenlik kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olması),
2.4- Sigortalının işe girdiği tarihten önceki üç aylık sürede işsiz olmasına rağmen, işe girdiği tarihten önceki altı aylık süre içerisinde, Sosyal Güvenlik Kurumunun mevzuatı çerçevesinde, işten ayrılış nedeni en son (19), (20) ve (30) olarak bildirilenlerden olmaması,
2.5- Sigortalının, 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması.
***Teşvik uygulamasında işverenin faaliyet konusu ile tam veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilmesinin bir önemi bulunmamaktadır.
3- HANGİ SİGORTALILARA GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ UYGULANMAZ?
Aşağıda yazılı sigortalılardan dolayı, söz konusu madde ile getirilen gelir vergisi stopajı teşviki uygulanmaz;
3.1- Kamu idarelerine ait iş yerlerinde çalışanlar,
3.2- 21.04.2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30’uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait iş yerlerinde çalışanlar,
3.3- 08.09.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin iş yerlerinde çalışanlar,
3.4- Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
3.5- Yurt dışında çalışan sigortalılar.
4- İLAVE İSTİHDAM HANGİ SİGORTALILARI İFADE ETMEKTEDİR?
İlave istihdam, özel sektör işverenlerinin 2016 yılı Aralık ayına ilişkin olarak verdikleri aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirdikleri sigortalı sayısına 01.02.2017 tarihinden sonra ilave olarak yeni işe aldıkları ve Tebliğin 4’üncü maddesinde yazılı şartları taşıyan sigortalıları ifade etmektedir.
***01.02.2017 tarihinden önce işe alınanlar için söz konusu madde kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki uygulanmaz.
***2016 yılının Aralık ayında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna bu aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini vermemiş olan işverenler, Tebliğin 4 üncü maddesindeki şartları taşımak kaydıyla 01.02.2017 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların, 2016 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları durumunda gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanırlar.
Örnek:
İşveren (A), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 30 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, mevcut işçisine ilaveten,
– 2017 yılının Ocak ayında 5 işçi,
– 1 Mart 2017 tarihinde de 10 işçi istihdam etmiştir.
Yapılacak işlem:
Buna göre işveren (A),
1- Ocak ayında istihdam ettiği ilave 5 işçiden dolayı teşvikten yararlanamayacak,
2- Ancak Mart ayında ilave istihdam ettiği ve Tebliğin 4’üncü maddesindeki şartları taşıyan 10 işçi için teşvikten yararlanabilecektir.
5- TEŞVİKTEN YARARLANANLARIN, İLAVE İSTİHDAM EDİLENLERİ 01.01.2018 TARİHİNDEN ÖNCE İŞTEN ÇIKARMASI DURUMUNDA TEŞVİK UYGULAMASI NASIL OLACAKTIR?
Teşvikten yararlanılmaya başlanmasından sonra, gerek eski çalışanların gerekse de ilave istihdam edilenlerin 01.01.2018 tarihinden önce işten çıkarılması nedeniyle, 2016 yılı Aralık ayındaki toplam istihdam edilen sigortalı sayısının üzerinde kalınmak koşuluyla, bir azalma meydana gelirse terkin edilecek vergi tutarının tespitinde, ilave istihdam amacıyla işe alınanlardan kalan sigortalılar dikkate alınır.
Bu durumda, sigortalılardan hangisi için teşvikten yararlanılacağı işveren tarafından serbestçe belirlenir.
Örnek 1:
İşveren (B), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 40 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, Tebliğin 4’üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları taşıyan,
1.1- 01.03.2017 tarihinde 10 işçi,
1.2- 01.04.2017 tarihinde de 5 ilave işçi istihdam etmiş ve bu işçiler için teşvikten yararlanmaya başlamıştır.
1.3- İşveren (B), 2017 Haziran ayında teşvik kapsamında olmayan 10 işçisini işten çıkarmıştır.
Yapılacak işlem:
Bu durumda işveren (B), ilave istihdam etmiş olduğu 15 işçisi olmasına rağmen bu işçilerin tamamı için değil, 2016 yılı Aralık ayına ait istihdam sayısı olan 40’ın üzerinde kalan 5 işçi için teşvikten yararlanmaya devam eder ve bu işçilerin hangisi için teşvikten yararlanacağını ise serbestçe belirler.
Örnek 2:
İşveren (C), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 20 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, 01.04.2017 tarihinde Tebliğin 4’üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları sağlayan,
2.1- 10 işçi istihdam etmiş olup bu işçiler için teşvikten yararlanmaya başlamıştır.
2.2- İşveren (C) 15.08.2017 tarihinde 12 işçisini işten çıkarmıştır.
Yapılacak işlem:
Bu durumda işveren (C)’nin çalışan sayısı, 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirdiği 20 işçinin altına düştüğünden, 15.08.2017 tarihinden itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanamaz.
6- ÜÇ AYLIK VERİLEN MUHTASAR BEYANNAMELERDE İLAVE İSTİHDAM İLE İLGİLİ TERKİN EDİLECEK TUTAR NASIL BELİRLENİR?
Üç aylık dönemler halinde verilen muhtasar beyannamelerde, ilave istihdam ile ilgili şartların varlığı her bir ay için ayrı ayrı değerlendirilerek terkin edilecek tutar belirlenecektir.
Örnek:
Üç ayda bir muhtasar beyanname veren işveren (D), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 4 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. İşveren,
1- 12.1.2017 tarihinde 2,
2- 15.2.2017 tarihinde 1,
3- 1.3.2017 tarihinde ise 1 ilave işçi istihdam etmiştir.
Yapılacak işlem:
İşveren (D), 2017 – Nisan ayında vereceği muhtasar beyannamesinde, Tebliğin 4’üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartların sağlanması kaydıyla Şubat ve Mart aylarında aldığı işçiler için bu işçilerin çalıştığı gün sayısı dikkate alınarak teşvikten yararlanır. Ocak ayında istihdam ettiği işçilerden dolayı ise teşvikten yararlanamaz.
7- BİRDEN FAZLA İŞ YERİNDE FAALİYETTE BULUNUP HER İŞ YERİ İÇİN AYRI PRİM BİLDİRGESİ VEREN İŞVERENLERDE GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ NASIL UYGULANIR?
Birden fazla işyerinde faaliyette bulunan ve her bir iş yeri için ayrı ayrı aylık prim ve hizmet belgesi veren işverenler, ilave istihdamdan dolayı gelir vergisi stopajı teşvikine ilişkin şartları her iş yeri için ayrı ayrı dikkate alacaktır.
İşverenin birden fazla iş yerindeki çalışanlarına yaptığı ücret ödemeleri ile ilgili tek muhtasar beyanname vermesinin bir önemi bulunmamaktadır.
8- FERDİ İŞLETMELERİN SERMAYE ŞİRKETLERİNE DÖNÜŞMESİ HALİNDE İLAVE İSTİHDAM TEŞVİKİNDEN FAYLANMA NASIL OLACAKTIR?
31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 81’inci maddesi kapsamında, ferdi işletmelerin sermaye şirketlerine devir olunması, kollektif ve adi komandit şirketin sermaye şirketine dönüşmesi hali ile 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen devir işlemlerinde işverenler, bu işlemler öncesinde ilave istihdam kapsamında olan işçiler için teşvikten faydalanmaya devam ederler.
9- İLAVE İSTİHDAM TEŞVİKİNDEN YARARLANAN İŞVERENİN ÖLÜMÜ HALİNDE TEŞVİKTEN YARARLANILMAYA DEVAM EDİLEBİLİR Mİ?
İlave istihdam teşvikinden faydalanan işverenin ölümü halinde, aynı işe devam eden mirasçıların şartları taşımak kaydıyla teşvikten faydalanmaları mümkündür.
10- İLAVE İSTİHDAM TEŞVİKİNDEN UYGULAMA BAŞLAMA VE SONA ERME TARİHLERİ NEDİR?
İlave istihdam teşviki uygulaması, Gelir vergisi stopajı teşvikini düzenleyen 4447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesiyle, 01.02.2017 tarihinden itibaren işe alınmış sigortalılar kapsama alınmıştır.
Gelir vergisi stopajı teşviki 31.12.2017 tarihine kadar uygulanacaktır. Dolayısıyla en son uygulama, 2017 yılının Aralık ayı ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi için geçerli olup, 2018 yılı vergilendirme dönemlerinde ise söz konusu teşvikten yararlanılamayacaktır.
11- İLAVE İSTİHDAM TEŞVİKİ UYGULAMASININ ESASLARI NELERDİR?
11.1– 4447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesi kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde, öncelikle asgari geçim indirimi dikkate alınır.
11.2- İlave istihdam edilenlerle ilgili asgari geçim indirimi, 04.12.2007 tarihli ve 26720 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde belirtilen usul ve esaslara göre hesaplanacaktır.
11.3- 4447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesi kapsamında muhtasar beyanname üzerinden terkin edilecek tutar; teşvikten yararlanılan sigortalı bazında 2017 yılında uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının çalışılan gün sayısına isabet eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi sonucu kalan tutarı geçemez.
11.4- Söz konusu geçici 18’inci maddede yer alan gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak isteyen işverenlerin Tebliğin ekinde yer alan İstihdamın Teşvikine İlişkin Bildirimi (EK:1) doldurmaları ve muhtasar beyanname ekinde vermeleri zorunludur. Bildirimin Tablo-1 bölümünün (XIV) numaralı sütununun toplam satırında yer alan tutar, Tablo-2’nin (j) sütununa aktarılacaktır.
11.5- İşverenler, bildirimin Tablo-2’nin (j) sütununda yer alan terkin edilebilecek vergi tutarını verecekleri muhtasar beyannamenin Tablo-1 Matrah ve Vergi Bildirimi bölümünün (20/e) No.lu satırında (4447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesi kapsamında terkin edilecek tutar) göstereceklerdir. Bu tutar, aynı beyannamenin (19/b) No.lu satırda gösterilen gelir vergisi kesintisi toplamından indirilerek terkin işlemi gerçekleştirilmiş olacaktır.
11.6- Terkin işlemi sonrasında kalan gelir vergisi tutarı, muhtasar beyannamenin (21) No.lu Terkin Sonrası Kalan Gelir Vergisi Tutarı satırında gösterilecektir. Bu tutar tahakkuka esas alınacak ve beyannamenin Tablo-2 “Tahakkuka Esas İcmal Cetveli” bölümünün (2) No.lu Tahakkuk eden satırına aktarılacaktır.
11.7- Söz konusu geçici 18’inci madde kapsamında terkine konu edilen tutar, muhtasar beyannamenin (20/e) No.lu satırında gösterilmiş olduğundan, vergi dairesince ayrıca bir terkin işlemi yapılmayacaktır.
Örnek 1:
İşveren (E), 2016 yılı Aralık ayı için vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinde 5 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir. İşveren, 01.04.2017 tarihinden itibaren işletmesinde çalıştırdığı işçi sayısını Tebliğin 4 üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları taşıyan 1 ilave işçi ile 6’ya çıkarmıştır. İlave istihdam edilen işçi bekâr olup asgari ücret almaktadır.
Bu işverenin teşvikten faydalanacağı tutar aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
Örnek 2:
İşveren (H), 2016 yılı Aralık ayı için vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinde 10 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir. İşveren (H), 01.03.2017 tarihinden itibaren işletmesinde çalıştırdığı işçi sayısını Tebliğin 4’üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları taşıyan 1 ilave işçi ile 11’e çıkarmıştır. İlave istihdam edilen işçi evli bir çocuklu olup eşi çalışmamakta ve brüt ücreti 5.000 TL’dir.
Bu işverenin teşvikten faydalanacağı tutar aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
Kaynak: Resmi Gazete (16.03.2017 – 30009)
Tarih: 16 Mart 2017
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
